Η απότομη στροφή στον προστατευτισμό και τις μονομερείς ενέργειες από τις ΗΠΑ και τα αντίποινα με τα οποία απαντούν οι άλλες μεγάλες δυνάμεις του πλανήτη, έχουν καταφέρει ισχυρό πλήγμα στο παγκόσμιο εμπόριο, με τον όγκο των συναλλαγών να βυθίζεται με τους ταχύτερους ρυθμούς εδώ και μία δεκαετία.
Η εικόνα θυμίζει έντονα την περίοδο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Τότε ήταν οι στρόφιγγες της χρηματοδότησης, που είχαν κλείσει, πιέζοντας το εμπόριο. Σήμερα, ωστόσο είναι τα «τείχη», που υψώνουν οι κυβερνήσεις για να αποκλείσουν αντιπάλους να και προστατεύσουν δικές τους βιομηχανίες.
Τη στροφή στον προστατευτισμό επιταχύνει η εντεινόμενη δυσφορία της κοινής γνώμης στις ανεπτυγμένες οικονομίες για μία παγκοσμιοποίηση χωρίς κανόνες και με αρκετές «παρενέργειες», που όπως αναγνώρισε πρόσφατα ο ΟΟΣΑ, συρρίκνωσε την μεσαία τάξη. Ωστόσο, οι διεθνείς οργανισμοί υπογραμμίζουν ότι η λύση δεν είναι τα «τείχη», αλλά μέτρα που θα λειτουργήσουν αντισταθμιστικά για όσους πλήττονται από τις παρενέργειες, όπως και η υιοθέτηση ξεκάθαρων κανόνων.
Προς το παρόν η χρυσή τομή δεν έχει βρεθεί και το εμπόριο κάνει όπισθεν ολοταχώς. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg, που βασίζονται στο παρατηρητήριο εμπορίου της ολλανδικής στατιστικής υπηρεσίας, το τρίμηνο Δεκεμβρίου- Φεβρουαρίου ο όγκος των παγκόσμιων εμπορικών συναλλαγών ήταν μειωμένος κατά 1,9% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πτώση από την περίοδο Μαρτίου- Μαΐου του 2009, όπως φαίνεται και στο γράφημα του Bloomberg, που ακολουθεί.
Ακόμη και εάν η σύγκριση γίνεται με το αντίστοιχο διάστημα ένα χρόνο νωρίτερα, η εικόνα είναι άκρως απογοητευτική. Έχουμε πτώση της τάξης του 0,85%, που είναι και πάλι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί από το 2009.
Υπάρχουν υψηλές προσδοκίες το τελευταίο διάστημα για μία συμφωνία ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, που θα δώσεις τέλος στον μεταξύ τους εμπορικό πόλεμο, που δεν πλήγωσε μόνο τις ίδιες, αλλά και άλλες μεγάλες εξαγωγικές δυνάμεις, μεταξύ των οποίων και τη Γερμανία. Ακόμη όμως και εάν η συμφωνία έρθει, οι εμπορικές αντιπαραθέσεις δεν σταματούν εδώ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται αποφασισμένος για σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας πρόσφατα ανακοινώσει δασμούς σε ευρωπαϊκά προϊόντα εξαιτίας των επιδοτήσεων στην Airbus, ενώ απειλεί με δασμούς και σε αυτοκίνητα. Η Ε.Ε. δηλώνει έτοιμη να απαντήσει. Μέτωπο δεν αποκλείεται να ανοίξει και με άλλες οικονομίες, όπως η Ιαπωνία.