Αιτήσεις προσφυγής στο νόμο Κατσέλη, υποβάλλουν στο παρά πέντε της εκπνοής του νόμου δανειολήπτες που θέλουν να εκμεταλλευτούν το καθεστώς της παροχής προστασίας, αλλά κυρίως τη χρονική ασυλία για την αποπληρωμή οφειλών προς τις τράπεζες.
Σε αντιστοιχία με ό,τι συμβαίνει με την αύξηση των μεταβιβάσεων ακινήτων ενόψει των νέων αντικειμενικών αξιών από 1/1/2019, η επικείμενη λήξη του νόμου Κατσέλη στις 31 Δεκεμβρίου 2018, προσελκύει δανειολήπτες, πολλοί εκ των οποίων θέλουν να παρατείνουν όσο μπορούν την καταβολή οφειλομένων στις τράπεζες. Μάλιστα, χρησιμοποιούν την προσφυγή στον νόμο Κατσέλη ως μέσο ανακοπής του προγραμματισμένου πλειστηριασμού του ακινήτου τους από την τράπεζα, υποβάλλοντας αίτηση υπαγωγής στον νόμο την παραμονή του πλειστηριασμού.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί σε ένα σχέδιο δράσης για να εξαλειφθούν οι περιπτώσεις του νόμου Κατσέλη έως το 2021. Σήμερα, οι υποθέσεις που εκκρεμούν προς εκδίκαση ανέρχονται σε 135.000, έχοντας μειωθεί από το υψηλότερο σημείο τους που ήταν οι 173.000 υποθέσεις το 2016.Οι εκκρεμούσες αιτήσεις θα πρέπει να έχουν μειωθεί σημαντικά μέσα την επόμενη διετία και αυτό θα επιτευχθεί μέσω του πλάνου του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την επιτάχυνση των δικαστικών διαδικασιών.
Πρόκειται για απαίτηση των “θεσμών” στο πλαίσιο της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, η οποία οδήγησε και στην απόφαση της κυβέρνησης για παύση της ισχύος του νόμου Κατσέλη στις 31 Δεκεμβρίου 2018. “Πολιτική μας απόφαση είναι να υπάρχει πάντα ένα πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, ωστόσο, ο νόμος Κατσέληδημιουργήθηκε προκειμένου να αντιμετωπίσει προβλήματα κατά τη διάρκεια της κρίσης”, ανέφερε την Τρίτη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Γιάννης Δραγασάκης, ανακοινώνοντας την μη παράταση του νόμου. Όπως είπε, η κυβέρνηση θα εξετάσει την πορεία του νόμου με βάση τα νέα δεδομένα και θα κινηθεί ανάλογα.
Σημειώνεται ότι μετά τις τροποποιήσεις που ψηφίστηκαν στον νόμο το περασμένο καλοκαίρι, από τις 15 Σεπτεμβρίου ο νόμος Κατσέλη περιορίζει σημαντικά τη δυνατότητα εισόδου μη δικαιούχων στον νόμο.Το εκτεταμένο δίχτυ προστασίας για τους πραγματικά οικονομικά αδύναμους δανειολήπτες, όπως θα αποφαίνεται το δικαστήριο με την εκδίκαση της αίτησης υπαγωγής τους στο ν. Κατσέλη, θα επιτυγχάνεται με τις ακόλουθες δράσεις:
1) Δυνατότητα επιδότησης της δόσης του στεγαστικού δανείου από το Κράτος, μέσω διενέργειας των σχετικών απαιτούμενων διαδικασιών απευθείας από τις τράπεζες, ακόμη και σε περιπτώσεις που ο οφειλέτης αγνοεί ότι τη δικαιούται.
2) Μείωση της υποχρέωσης παροχής εγγράφων από τους οφειλέτες, με παράλληλη υποχρέωση των τραπεζών, των δημόσιων αρχών και κάθε άλλου εμπλεκόμενου φορέα να τα προσκομίζουν στο δικαστήριο.
3) Διευκόλυνση του οφειλέτη για την πληρωμή της διαφοράς μεταξύ της χαμηλότερης δόσης που ορίζεται από το δικαστήριο σε πρώτο βαθμό και της ενδεχόμενης υψηλότερης δόσης που καθορίζεται από το δικαστήριο σε δεύτερο βαθμό.
4) Παροχή δικαιώματος στους εγγυητές που εκπλήρωσαν την υποχρέωσή τους, όπως προκύπτει από την εγγύηση, να υποκαταστήσουν τον πιστωτή στο σχέδιο αποπληρωμής.
5) Προστασία της πρώτης κατοικίας βάσει της εμπορικής της αξίας και όχι της αντικειμενικής, εφόσον υφίσταται έκθεση ανεξάρτητου εκτιμητή ακινήτων που είναι εγγεγραμμένος στο οικείο μητρώο του Υπουργείου Οικονομικών. Αν η εκτίμηση της εμπορικής αξίας έχει ως αποτέλεσμα να μην εξαιρεθεί η κύρια κατοικία από τη ρευστοποίηση, τότε η τιμή πρώτης προσφοράς κατά τον πλειστηριασμό της δεν θα μπορεί να είναι κατώτερη από το όριο αξίας κύριας κατοικίας που τίθεται ως προϋπόθεση για την προστασία της.
6) Το πλάνο αποπληρωμής οφειλών για την προστασία της κύριας κατοικίας θα επιτρέπεται να τροποποιηθεί, σύμφωνα με τις πραγματικές δυνατότητες του οφειλέτη.
7) Διασφάλιση ότι οι δόσεις για την απαλλαγή από τα χρέη (τριετούς ρύθμισης) και οι δόσεις για την προστασία της κύριας κατοικίας (εικοσαετούς ρύθμισης) δεν θα υπερβαίνουν αθροιστικά την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.
8) Κατάργηση της επανειλημμένης, ανά εξάμηνο, υποχρεωτικής εκ νέου συζήτησης των αιτημάτων χορήγησης προσωρινής διαταγής, κάτι που ίσχυε μέχρι σήμερα. Εφεξής η προσωρινή διαταγή θα ισχύει έως ότου οποιοσδήποτε διάδικος (οφειλέτης ή τράπεζα) ζητήσει την τροποποίησή της.