Στην τελική τους φάση μπαίνουν το βράδυ της Πέμπτης οι συνομιλίες για τον σχηματισμό τρικομματικής κυβέρνησης στη Γερμανία, με την Μέρκελ να δηλώνει αισιόδοξη για την επίτευξη συμφωνίας. Άλλες πολιτικές δυνάμεις, ωστόσο, όπως οι Ελεύθεροι Δημοκράτες και οι Χριστιανοκοινωνιστές, ετοιμάζονται και για το ενδεχόμενο ναυαγίου.
«Μπορεί να πετύχει. Είναι μια πολύ δύσκολη, περίπλοκη δουλειά, αλλά υπάρχει η βούληση», δήλωσε η καγκελάριος και αρχηγός της κεντροδεξιάς Χριστιανικής Δημοκρατικής Ένωσης (CDU), ενόψει της τελικής φάσης των διερευνητικών συνομιλιών για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού. Η κ. Μέρκελ κάλεσε τους πιθανούς εταίρους της, το κεντρώο – κεντροδεξιό Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) και τους κεντροαριστερούς οικολόγους Πράσινους, να αναλάβουν τις ευθύνες τους, καθώς, όπως είπε, «θα μπορούσε να δημιουργηθεί κάτι πολύ σημαντικό για την χώρα μας».
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας «Bild», κατά τις συνομιλίες της Τετάρτης, η καγκελάριος, σε ομιλία διάρκειας 15 λεπτών, υπενθύμισε σε όλους τους συμμετέχοντες την ευθύνη τους απέναντι στην χώρα πέρα από αυτήν έναντι των κομμάτων τους και τόνισε πόσο σημαντικός είναι ο σχηματισμός κυβέρνησης και για την Ευρώπη.
Προειδοποίησε για ενδεχόμενη αποτυχία του εγχειρήματος «Τζαμάικα».
Όπως επισημαίνεται ωστόσο από τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης, δεν θα πρέπει να αποκλείεται παράταση λίγων ημερών για τις διερευνητικές συνομιλίες, πρόταση που κατέθεσαν ήδη οι Πράσινοι. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η αποψινή συνάντηση εκτιμάται ως ιδιαίτερα κρίσιμη και ενδεχομένως να διαρκέσει ως τις πρώτες πρωινές ώρες, καθώς η 16η Νοεμβρίου είχε τεθεί ως καταληκτική ημερομηνία προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχει κοινός τόπος για την δημιουργία κυβερνητικού συνασπισμού. Αν τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, την Παρασκευή τα κόμματα θα συνεδριάσουν ώστε να αποφασίσουν για την περαιτέρω στάση τους.
Τα βασικά «αγκάθια» των διαπραγματεύσεων αφορούν την δημοσιονομική πολιτική, την πολιτική για το κλίμα, την μετανάστευση, τις μεταφορές, την εσωτερική ασφάλεια, την Άμυνα και την Ευρώπη. Σύμφωνα με τις ως τώρα πληροφορίες, στα θέματα προϋπολογισμού και φορολογίας οι απαιτήσεις των κομμάτων ανέρχονται συνολικά σε 100 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ ο προϋπολογισμός που έχει τεθεί για τα επόμενα τέσσερα χρόνια δεν ξεπερνά τα 35-40 δισεκατομμύρια ώστε να μην κινδυνεύσουν οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί που παρέδωσε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Κλίμα και μετανάστευση
Σε ό,τι αφορά την πολιτική για το κλίμα, όλα τα κόμματα συμφωνούν ότι η Γερμανία πρέπει να ανταποκριθεί στις διεθνείς δεσμεύσεις της, διαπιστώνεται όμως μεγάλη δυσκολία όταν η συζήτηση φθάνει στις επιμέρους πολιτικές που στοχεύουν στον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2020, προκειμένου η χώρα να πετύχει τους μεσοπρόθεσμους στόχους της. Σημείο τριβής αποτελούν τα εργοστάσια που λειτουργούν με λιγνίτη. Το μεγάλο ζήτημα της μετανάστευσης είχε μείνει για καιρό στην άκρη, καθώς οι διαφορές μεταξύ των θέσεων των κομμάτων ήταν τεράστιες. Η Χριστιανική Ένωση ( (CDU/CSU), την οποία συναποτελούν οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας, επιμένει στη δική της συμφωνία για άτυπο ανώτατο όριο στον αριθμό προσφύγων που μπορεί να υποδεχτεί η χώρα ετησίως, ενώ οι Πράσινοι ζητούν την διεύρυνση της πρόνοιας για την επανένωση των οικογενειών.
Σημείο διαφωνίας αποτελεί και ο χαρακτηρισμός της Τυνησίας, της Αλγερίας και του Μαρόκου ως ασφαλών χωρών προέλευσης. Στον τομέα των μεταφορών τα μεγάλα ζητήματα αφορούν την χρήση πετρελαίου κίνησης, αλλά και τα όρια εκπομπής καυσαερίου από τα αυτοκίνητα. Η εσωτερική ασφάλεια, η οποία αναδείχθηκε τα τελευταία χρόνια σε βασικό ζητούμενο από την κοινή γνώμη, προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην «Τζαμάικα», καθώς η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το θέμα της προστασίας προσωπικών δεδομένων, με τους Πράσινους και τους Ελεύθερους Δημοκράτες να διεκδικούν αλλαγή του σημερινού καθεστώτος, το οποίο υπερασπίζεται η Χριστιανική Ένωση.
Πρόβλημα και με την Τουρκία
Και στην Άμυνα όμως, η πώληση εξοπλιστικών συστημάτων, κυρίως σε περιοχές κρίσης, προκαλεί την σύγκρουση μεταξύ Πρασίνων, οι οποίοι ζητούν την πλήρη απαγόρευσή της και όλων των άλλων πιθανών εταίρων, οι οποίοι θέλουν να στηριχτεί η γερμανική αμυντική βιομηχανία. Στο θέμα της ευρωπαϊκής πολιτικής, το σημαντικότερο θέμα είναι η απαίτηση του CSU για διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τους Πράσινους να ζητούν μόνο το «πάγωμα» των συνομιλιών, καθώς θεωρούν «λάθος μήνυμα» την οριστική διακοπή των διαπραγματεύσεων. Διαφωνίες πάντως υπάρχουν και στα ζητήματα οικονομικής πολιτικής της Ε.Ε., κυρίως σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση δημοσιονομικών και τραπεζικών κρίσεων. Οι Πράσινοι έχουν κατ’ επανάληψη δηλώσει την προθυμία τους να ανταποκριθούν στο κάλεσμα του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, οι προτάσεις του οποίου ωστόσο βρίσκουν όλους τους άλλους επιφυλακτικούς.
Νέες εκλογές;
Όσο πλησιάζει η ώρα των αποφάσεων για τα κόμματα και όσο αναδεικνύονται οι αγεφύρωτες διαφορές τους, τόσο εντείνεται και η συζήτηση για το ενδεχόμενο νέων εκλογών. Από την πλευρά πάντως του FDP, το μέλος του προεδρείου και γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Μάρκο Μπούσμαν, σε συνέντευξή του στην Frankfurter Rundschau, δήλωσε ότι κανείς στο κόμμα του δεν επιθυμεί νέες εκλογές, αντιθέτως, το ζητούμενο για το FDP είναι «ένας βιώσιμος συμβιβασμός με τα άλλα κόμματα προκειμένου να εκσυγχρονίσουμε τη χώρα και να την πάμε μπροστά». Διευκρίνισε ωστόσο ότι η απειλή για νέες εκλογές δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται για να υποχωρήσουν τα μικρότερα κόμματα στις διαπραγματεύσεις και τόνισε ότι η απόφαση για νέες εκλογές αφορά το πρώτο κόμμα, δηλαδή την CDU της κ. Μέρκελ.