Για την Ισραηλινή ακτιβίστρια Ταλί Σαπίρα, τ’ άσβεστα φανάρια της μνήμης, αν και τόσο επώδυνα, φωτίζουν το δρόμο της ζωής της . Από την πλευρά της μητέρας της οι γονείς της και όλη της η οικογένεια ταξίδεψαν από τους μαρτυρικούς τόπους εξορίας των στρατοπέδων συγκέντρωσης της Ρωσίας προς την Ευρώπη και από εκεί, κατευθείαν, στα κρεματόρια του Άουσβιτς. Μόνο ένας επέζησε…
Ζει ξανά το Ολοκαύτωμα μέσα από τη Νάκμπα των Παλαιστινίων και διάλεξε τη δίκαιη πλευρά της Ιστορίας, ορθώνοντας το ανάστημα της, με οποιοδήποτε τίμημα, στην ισραηλινή κατοχή.
Μάχες ετών, όχι σαν στρατιώτης του ισραηλινού στρατού αλλά σαν ακτιβίστρια στους πύρινους δρόμους της κατεχόμενης Παλαιστίνης, τη χάραξαν ανεξίτηλα. Πάσχει από το «Σύνδρομο Μετατραυματικού Στρες». Όμως άναψε κερί στο εικονοστάσι της ελευθερίας και συνεχίζει τον αγώνα για τη δικαιοσύνη με ένα διαφορετικό τρόπο, όμως, αποφασίζοντας να ζήσει κάπου μέσα στη Δυτική Όχθη, είναι παράνομη για το Ισραήλ , γιατί ήθελε να βιώσει, όπως οι Παλαιστίνιοι, τα δεινά της κατοχής.
Ο Παλαιστίνιος δημοσιογράφος/φωτορεπόρτερ Χάμντι Αμπουράχμα μας παρουσιάζει την θαρραλέα Ισραηλινή αγωνίστρια της ελευθερίας:
“Η Ταλί για εμένα που είμαι Παλαιστίνιος είναι μια γενναία γυναίκα που δεν φοβάται να πει την αλήθεια και ν’ αγωνιστεί ενάντια στην αδικία. Τη γνώρισα κατά τη διάρκεια μιας συγκέντρωσης διαμαρτυρίας ενάντια στο Τείχος στο χωριό μου Μπιλίν.
Στεκόταν πάντα μπροστά από εμάς στις διαδηλώσεις, προσπαθώντας να σταματήσει το στρατό που μας πυροβολούσε και πάντα αγωνιζόταν να απελευθερώσει τους Παλαιστίνιους τη στιγμή της σύλληψης από τους στρατιώτες, πριν τους μεταφέρουν στη φυλακή. Κάποιες φορές τα κατάφερνε άλλες φορές όχι και κάποιες φορές τη συλλαμβάνανε . Η παρουσία της ήταν τόσο σημαντική στις διαδηλώσεις ενάντια στο Τείχος και στους παράνομους εποικισμούς”.
Επειδή η συνέντευξη μας με την Ταλί Σαπίρα είναι πολύ μεγάλη, κρίναμε σκόπιμο να τη χωρίσουμε σε 3 μέρη για να τη διαβάσουν οι αναγνώστες της ιστοσελίδας μας.
Μην χάσετε μεθαύριο το 3ο μέρος της συνέντευξης μας με την Ταλί Σαπίρα (για το 1ο βλέπε εδώ ).
1) Ποιές είναι οι αρχές συγκρότησης της νέα κυβέρνησης συνασπισμού Ν.Μπένετ –Γ. Λαπίντ και ποιες είναι οι πολιτικές προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει;
Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι αυτές οι εκλογές ήταν αποτέλεσμα της ακραίας πολιτικής αστάθειας που επικρατούσε. Είναι οι τέταρτες εκλογές μέσα σε δύο χρόνια που έγιναν, με την κυβέρνηση Νετανιάχου να διαλύεται επαναλαμβανόμενα, που οφειλόταν κυρίως στην επιμονή του να μείνει στο πρωθυπουργικό γραφείο, παρά τις εν ενεργεία αγωγές εναντίον του για τις καταγγελίες διαφθοράς στο Δικαστήριο και εκτός από το γεγονός ότι έχει απολέσει τη δημοτικότητα του τόσο στη Βουλή από τους συναδέλφους του, όσο και από την κοινή γνώμη.
H μοναδική, ξεκάθαρη αρχή που “έδεσε”αυτήν την κυβέρνηση ήταν η εκθρόνιση του Νετανιάχου. Οι μεγαλύτερες προκλήσεις για να υπάρξει κυβερνητική σταθερότητα, είναι ότι υπάρχουν δύο Πρωθυπουργοί που σε άλλη περίπτωση δεν θα είχαν εκλεγεί , γιατί δεν είναι αρκετά δημοφιλείς και επίσης το γεγονός ότι τα πολιτικά κόμματα που συγκροτούν το συνασπισμό θα προσπαθήσουν να βάλουν εμπόδια το ένα στο άλλο, αδιαφορώντας για το εάν θα υπάρξει σύγκλιση για να επιτευχθούν συμφωνίες.
Λέγοντας αυτό, στην ουσία βλέπουμε την άνοδο μιας ακροδεξιάς κυβέρνησης στο Ισραήλ και αν και οι πολιτικές δυνάμεις της κυβέρνησης είναι κατακερματισμένες , είναι απόλυτα ενωμένες στη ρήση: “ δεν είναι κάτι κακό εάν έχεις σκοτώσει πολλούς Άραβες”. Βλέπουμε ήδη ότι το χάος που ο Νετανιάχου άφησε πίσω του, να ενσωματώνεται στο στάτους κβο. Έτσι αποτελεί ρουτίνα ο βομβαρδισμός της Γάζας τη νύχτα, η κλιμάκωση της ποινικοποίησης Παλαιστίνιων πολιτών γίνεται νόμος , ενώ συνεχίζεται η στρατιωτική κατοχή και η αποικιοποίηση της Δυτικής Όχθης.
2) Πιστεύεις ότι ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός θα καταρρεύσει;
Όχι απαραίτητα. Τόσο ο Ν. Μπένετ όσο και ο Γ. Λαπίντ, εκτός αν το Λικούντ του Μπ. Νετανιάχου μπορέσει να διαλύσει την νέα κυβέρνηση κυλιόμενης θητείας, έχουν την ευκαιρία να αποδείξουν την αξία τους στην ισραηλινή κοινή γνώμη. Εάν προχωρήσουν στην υλοποίηση συντηρητικών οικονομικών πολιτικών και τις προωθήσουν με επιτυχία, λέγοντας ότι θα είναι ωφέλιμες για την “οικονομία” και συνεχίσουν τις πολιτικές καταπίεσης ως προς τους Παλαιστίνιους, πιθανόν να επιβιώσουν για τέσσερα χρόνια.
3) Στη νέα κυβέρνηση συνασπισμού, λέγεται ότι συμμετέχουν αριστερά κόμματα όπως το Μερέτζ και το Εργατικό κόμμα. Αληθεύει ότι όντως υπερασπίζονται τη δημοκρατία και τα δικαιώματα των Παλαιστινίων; Ποιο είναι κατά τη γνώμη σου πραγματικά δημοκρατικό κόμμα στο Ισραήλ;
Τα ισραηλινά εβραϊκά κόμματα όχι μόνο δεν παρέχουν προνόμια για όσους έχουν την παλαιστινιακή υπηκοότητα αλλά αποκρύπτουν το γεγονός ότι συχνά τους υπονομεύουν. Όσο για τα λεγόμενα αριστερά κόμματα στο Ισραήλ, δεν εκπροσωπούν παραδοσιακές αρχές και αξίες της Αριστεράς (τα δικαιώματα των εργαζομένων, των γυναικών , των ΛΟΑΤΚΙ+, και την περιβαλλοντική προστασία), αν και σε κάποια από αυτά τα ζητήματα διαπιστώνουμε ότι υπάρχει κάποια βελτίωση. Συγκεκριμένα, όσο αφορά το Μερέτζ έχει αποδείξει σε μεγάλο βαθμό ότι είναι αναποτελεσματικό και η Μεράβ Μικαέλι σίγουρα φέρνει κάτι νέο στο Εργατικό κόμμα σε σχέση με τα δικαιώματα των γυναικών, αν και πιστεύω ότι δεν θα ασχοληθεί στο άμεσο μέλλον με τα ζητήματα των εργαζομένων.
Όσο αφορά το ερώτημα για το ποια είναι πραγματικά δημοκρατικά κόμματα στο Ισραήλ, δεν νομίζω ότι έχει νόημα να αναφερόμαστε στα δημοκρατικά χαρακτηριστικά τους, όταν το ίδιο κράτος του Ισραήλ είναι ένα κράτος απαρτχάιντ, καθώς πάνω από 5 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι ζουν κάτω από το στρατιωτικό καθεστώς , πάνω από 1,9 εκ. αυτόχθονες πολίτες ζουν σε ένα κράτος του οποίου οι συνταγματικές πρόνοιες δεν τους δίνουν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, πάνω από 65 νόμοι εισάγουν πολιτικές διακρίσεων εναντίον τους και επίσης με ένα ποσοστό φτώχειας που κυμαίνεται στο 50%.
Εξαιτίας αυτής της πραγματικότητας, βλέπουμε ότι οι Παλαιστίνιοι πολιτικοί προσπαθούν να αντιμετωπίσουν ζητήματα όπως τη φτώχεια, την εκπαίδευση, τα δικαιώματα των εργαζομένων και των γυναικών, ενώ στην ουσία εστιάζουν στην αντιμετώπιση και εξάλειψη των ανισοτήτων, ως συνέπεια των διακρίσεων που υφίστανται.
Όσο αφορά το Ισραήλ, περισσότερο από το 25% των ισραηλινών οικογενειών ζουν στο όριο της φτώχειας . Πάντως, για όσο καιρό το Ισραήλ συνεχίζει να αυξάνει τις στρατιωτικές δαπάνες εις βάρος του προϋπολογισμού και οι αποικίες τίθενται σε προτεραιότητα, όχι μόνο σε σχέση με τις παλαιστινιακές πόλεις αλλά και σε κάθε πόλη της περιφέρειας, αναδεικνύεται ξεκάθαρα η προβληματική φύση συστημικών πολιτικών που εκθέτουν την στρατιωτικοποιημένη ιδεολογία του αποικιοκρατισμού, που είναι πάνω ακόμα και από τις βασικές ανάγκες του πληθυσμού.
4) Πως μεταχειρίζεται το Ισραήλ τους Ισραηλινούς Εβραίους πολίτες και τους πρόσφυγες αιθιοπικής καταγωγής;
Ας μιλήσουμε με όρους οικονομίας ξανά. Οι μόνοι Ισραηλινοί Εβραίοι που είναι στην ίδια άσχημη οικονομική κατάσταση με τους Παλαιστίνιους πολίτες, είναι η αιθιοπική μειονότητα. Έχουν τα ίδια ποσοστά φτώχειας, έχουν τις ίδιες πιθανότητες εκμετάλλευσης από τους εργοδότες, όπως και τους ίδιους χαμηλούς μισθούς και βιώνουν τις ίδιες ρατσιστικές πρακτικές προσλήψεων. Οι κρατικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν, είχαν σαν συνέπεια τη γεωγραφική τους γκετοποίηση – κυρίως μέσω του συστήματος εκπαίδευσης και υγείας – και συνήθως είναι δέκτες της αστυνομικής βαρβαρότητας , υπόκεινται σε αυθαίρετες συλλήψεις και κάποιοι έχουν χάσει τη ζωή τους από τα αστυνομικά πυρά.
Μερικές από τις πιο ανατριχιαστικές περιπτώσεις διακρίσεων λάμβαναν χώρα μέσω του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, όπως από το ότι δεν γινόταν δεκτή δωρεά αίματος , έως τον καταναγκαστικό χαρακτήρα της πολιτικής ελέγχου γεννήσεων που εφάρμοζαν, με τη χορήγηση φαρμάκων που συνταγογραφούνταν μόνο για τις Ισραηλινές γυναίκες αιθιοπικής καταγωγής και των οποίων οι παρενέργειες τους ήταν γνωστές και συγκεκριμένα η στείρωση. Αντιλαμβανόμαστε ότι η εφαρμογή τέτοιων πολιτικών στο σύστημα υγείας με τη συνταγογράφηση φαρμάκων, που προκαλούν σοβαρές παρενέργειες, βασισμένων στις φυλετικές διακρίσεις, είναι προφανώς γενοκτονία.
Όσο για τους πρόσφυγες αφρικανούς ή οποιασδήποτε άλλης εθνότητας, πολύ απλά δεν έχουν δικαιώματα, ούτε έχουν πολιτική εκπροσώπηση και στηρίζονται μόνο από τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που έχουν συσταθεί για αυτόν το σκοπό.
5) Τον Ιούνη οι Γυναίκες του Τείχους συγκρούστηκαν με Υπερ-Ορθόδοξους Ισραηλινούς Εβραίους(Haredi), οι οποίοι πολιτικά συνδέονται με το συνασπισμό του Μπ. Νετανιάχου. Η ισραηλινή κοινωνία είναι προοδευτική σε σχέση με τα δικαιώματα της γυναίκας;
Ξανά θα μιλήσουμε οικονομικά. Στο Ισραήλ οι μονογονεϊκές οικογένειες με γονέα γυναίκες αποτελούν το 40% που ζουν σε συνθήκες φτώχειας και επίσης 40% των οικογενειών ζουν κοντά στο όριο της φτώχειας. Ακόμα και οι μισθοί των Ισραηλινών γυναικών Ασκενάζι (Ισραηλινοί-ες ευρωπαϊκής καταγωγής) αγγίζουν μόλις το 70% των ανδρών της ίδιας κοινότητας. Βέβαια ο μισθός της γυναίκας μειώνεται ανάλογα με το χρώμα του δέρματος της, καθώς όσο πιο σκουρόχρωμος είσαι στο Ισραήλ, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες ότι θα πληρώνεσαι όλο και λιγότερο. Με αυτό σχετικά το θέμα, υπήρχε μια έκθεση μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης δυστυχώς, όμως, γραμμένης στα εβραϊκά.
Από νομική άποψη, υπάρχουν νόμοι εν ισχύ που προστατεύουν από περιστατικά διακρίσεων και σεξουαλικής βίας αλλά στη πραγματικότητα οι παρενοχλήσεις και οι σεξουαλικές επιθέσεις εναντίον των γυναικών είναι ευρύτατα διαδεδομένες.
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα έμφυλων διακρίσεων, αποτελεί το γεγονός ότι οι περισσότεροι Ισραηλινοί Εβραίοι παντρεύονται με θρησκευτικό γάμο και όχι με πολιτικό. Αυτό σημαίνει ότι ο άντρας μπορεί αυθαίρετα να εκκινήσει τις διαδικασίες του διαζυγίου. Να αναφέρω, επίσης, ότι γάμοι μεταξύ ομοφυλόφιλων δεν έχουν νομική ισχύ και επίσης η σχέση μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου έχει ένα πολύπλοκο στάτους.
Εξετάζοντας την κοινωνική διάσταση του περιστατικού (βλέπε εδώ) που ανέφερες, δεν νομίζω ότι η κοινότητα των Υπερ-Ορδόδοξων Ισραηλινών (Χαρέντι) συνιστά τον καθρέφτη της κοινωνίας. Είναι μια κοινότητα μειονότητας, την οποία το κράτος αντιμετωπίζει με μεγάλη ανευθυνότητα που περιστρέφεται μεταξύ πολιτικών προνομίων και ακραίας φτώχειας και προφανώς οι συνέπειες είναι εκρηκτικές με άμεση επίδραση στις γυναίκες και στα μέλη των ΛΟΑΤΚΙ+ μέσα στην κοινότητα τους αλλά και εκτός.
6) Οι Ισραηλινοί πολίτες και οι έποικοι έχουν το δικαίωμα να είναι οπλισμένοι και να πυροβολούν Παλαιστίνιους;
Οι νόμοι που αφορούν την οπλοφορία είναι πολύπλοκο ζήτημα και ειδικότερα όσο αφορά τη Δυτική Όχθη, ο βαθμός δυσκολίας έκδοσης άδειας αυξάνεται. Σε αντίθεση με τις Η.Π.Α, η χρήση όπλων δεν είναι δικαίωμα στο Ισραήλ αλλά προνόμιο. Για προσωπική χρήση πρέπει να έχεις σχετική άδεια και για την έκδοση της εμπλέκονται υπηρεσίες υπουργείων, η αστυνομία, ενώ χρειάζεται γνωμάτευση από γιατρούς, όπως και από κοινωνικούς λειτουργούς.
Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την προκατάληψη της κοινωνίας στον ορισμό της “απειλής”, είναι πολύ εύκολο να αντιληφθούμε γιατί όλο και περισσότεροι άνθρωποι αποκτούν όπλα εξαιτίας της ρατσιστικής αντίληψης της “αυτοάμυνας. Το καθεστώς χρήσης όπλων με ασφάλεια είναι πολύ ελαστικό ώστε τελικά τα όπλα να μεταφέρονται στο σπίτι, ή να τα παίρνουν στις διακοπές. Έτσι θα μπορούσες να δεις στρατιώτες να πηγαίνουν σε εστιατόριο με τις σαγιονάρες τους και με ένα Μ-16 τουφέκι κρεμασμένο στον ώμο τους.
O στρατός επίσης εκδίδει άδειες οπλοφορίας και στη Δυτική Όχθη συχνά εκπαιδεύει “ομάδες έκτακτης ανάγκης” στις αποικίες. Συνεπώς στη Δυτική Όχθη είναι πολύ συνηθισμένο να βλέπεις ένοπλους Ισραηλινούς πολίτες.
Στο Ισραήλ υπάρχει εξίσου το ζήτημα των παράνομων πολυβόλων όπλων ( χωρίς άδεια) στις παλαιστινιακές κοινότητες. Αυτό, βέβαια, έχει να κάνει με την άρνηση της αστυνομίας αλλά και της πολιτείας να αντιμετωπίσουν τα παλαιστινιακά αδικήματα . Η επιλεκτική αστυνόμευση δημιουργεί προϋποθέσεις διεύρυνσης της δράσης ένοπλων εγκληματιών, ενώ οι πολίτες είναι παγιδευμένοι μεταξύ των κακοποιών και της αστυνομικής βαρβαρότητας.
Με ρωτάς εάν έχουν το δικαίωμα οι Ισραηλινοί να πυροβολούν τους Παλαιστίνιους. Με την νομική διάσταση όχι δεν έχουν αλλά το τι συμβαίνει στην πράξη, είναι τελείως διαφορετικό από το γράμμα του νόμου. Επί της ουσίας για έναν πυροβολισμό και την εκτέλεση ενός Παλαιστινίου είτε στο Ισραήλ είτε στη Δυτική Όχθη θα έπρεπε να ξεκινήσει έρευνα και στη συνέχεια να ακολουθήσει δίκη για υπόθεση φόνου. Αντίθετα, όμως, επιβραβεύεται από δημόσια πρόσωπα, τα οποία συχνά προτρέπουν σε τέτοιες πράξεις.
Μην χάσετε μεθαύριο το 3ο μέρος της συνέντευξης μας με την Ταλί Σαπίρα
