Από 2 έως και 13 Μάη 2018 , είδαμε παραστάσεις που παρουσίασαν τη δουλειά και τις δράσεις του μικρού Εθνικού.
Από τις παραστάσεις αυτές ξεχώρισε η παράσταση «Το Ταξίδι». Σε σκηνοθεσία της υπεύθυνης του Μικρού Εθνικού Σοφίας Βγενοπούλου, που αξίζει πολλά συγχαρητήρια και για την παράσταση και για την όλη προσπάθειά της. Μία δράση που ξεκίνησε σαν θεατρικό εργαστήριο και σαν παιχνίδι, στο οποίο συμμετείχαν έφηβοι πρόσφυγες, Έλληνες έφηβοι και ηθοποιοί του Εθνικού Θεάτρου, και εν τέλει κατέληξε σε μία παράσταση που απέδειξε ότι το θέατρο μπορεί στ’ αλήθεια να μεταμορφώσει ζωές.
Δεν έμαθαν μόνο Ελληνικά οι έφηβοι πρόσφυγες. Ούτε έμεινε η προσπάθεια αυτή στο θεατρικό παιχνίδι και το drama therapy.
Ο Μπασάρ , η Νάζι , ο Μπεχνάμ , η Μεϊσούν, ο Μωχάμεντ, ο Άλι , η Τούμπα , ο Μέζντι , η Έλια και οι άλλοι έφηβοι πρόσφυγες, έγιναν κομμάτι της ζωής του Ιάσωνα, της Κατερίνας, της Ξένιας , του Μιχάλη και της Ευγενίας, αλλά και οι έφηβοι πρόσφυγες έγιναν μέρος της ζωής των Ελλήνω εφήβων. Η ωραία αυτή παρέα, μέσα από το θέατρο ξεπέρασε και τη διαφορά της καταγωγής και τις διαφορές της θρησκείας και τις διαφορές της γλώσσας και όλοι τους ταξίδεψαν μαζί κάποιους μήνες στις ιστορίες, στις μνήμες, στους εφιάλτες, στα παραμύθια του καθενός. Ο ένας γνώρισε τον άλλο με τις ιστορίες που κουβαλούσε ο καθένας τους , κοιτάχτηκαν στα μάτια, αγγίχτηκαν, δούλεψαν και έφτιαξαν μαζί μια άλλη γλώσσα, που τους επέτρεψε να επικοινωνήσουν μεταξύ τους και μαζί μας με το θέατρο ξορκίζει τον φόβο.
Το έργο μας έδειξε ότι η ωραία προσπάθεια και το άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα, δε σημαίνει πάντα ότι ο θεατής θα παρακολουθήσει ένα ευτυχισμένο τέλος. Η τέχνη δεν είναι πάντα η μετάβαση σε μία ιδεατή, ευτυχισμένη τελειότητα και ηρεμία, όπως όμορφη δεν είναι πάντα και η αλήθεια . Η ομορφιά στην παράσταση αυτή ήταν το πώς μεταμορφώθηκε το βίωμα και η αίσθηση σε μια ιστορία που μπορεί κανείς να παρακολουθήσει και να βγάλει συμπεράσματα με τη δύναμη της αισθητικής εμπειρίας, που σε αιχμαλωτίζει , καθαρίζει το μυαλό από προκαταλήψεις, και σε καθιστά ικανό να αντέξεις την απώλεια, την αδυναμία, την μοναξιά, την ντροπή, και τον ίδιο τον θάνατο.
Είδαμε μια παράσταση που χωρίς εντυπωσιακά σκηνικά ή κοστούμια, είχε 30 ανθρώπους στη σκηνή – που ο καθένας τους είχε ένα ακριβέστατο ρόλο και ταυτόχρονα απάρτιζαν ένα δεμένο σύνολο – που με εκπληκτικές κινήσεις , με τη γλώσσα του σώματος , κυρίως, διηγούνταν , με απόλυτο συναίσθημα, την ιστορία , δύο εφήβων στη φρίκη του πολέμου και στο δρόμο της προσφυγιάς. Ένα έργο αντιπολεμικό , που μας διδάσκει την αλληλεγγύη και το σεβασμό με χειρονομίες, με αμήχανες αγκαλιές, με βλέμματα όλο ερωτηματικά, με νανουρίσματα, με γέλια, με εικόνες από τους εφιάλτες τους και με τα παραμύθια της χώρας τους ο καθένας, μας μίλησαν με μία ιδιαίτερη γλώσσα που έφτιαξε η ομάδα τους. Τη γλώσσα που μας διηγήθηκε πως με τον πόλεμο διαλύονται τα κράτη , τα σύνορα καταρρέουν και οι άνθρωποι κατακερματίζονται, όπως η άμμος που σχημάτιζε τον παγκόσμιο χάρτη που αποτελούσε το σκηνικό της παράστασης στο πάτωμα της σκηνής, με τις βίαιες εξαναγκαστικές μετακινήσεις, τον ξεριζωμό. Αλλά, ταυτόχρονα, πως με τη γνωριμία, το φλερτ και το παιχνίδι των εφήβων, το γέλιο και συναίσθημά τους, καταρρέουν, γιατί δεν έχουν που να στηριχτούν, και οι τεχνητοί φραγμοί που υψώνονται από την άγνοια ,το φόβο και την προκατάληψη.
Πέρα από τη σκηνοθέτιδα, αξίζουν συγχαρητήρια όλοι οι συντελεστές της παράστασης. Ο Βαγγέλης Κυριακού και η Άρτεμις Μάνου , που επεξεργάστηκαν και δραματοποίησαν το κείμενο. Οι, επί σκηνής ,εκπληκτικοί μουσικοί, ο Νίκος Καρύδης και ο Αλέξης Κωτσόπουλος, που συμμετείχε και ως ηθοποιός στην παράσταση. Και , φυσικά, σε όσους στάθηκαν υπέροχοι στη σκηνή στους εφήβους Adnan Abdualhadi, Bashar Abdulaziz, Danial Akhami, Mazdi Al Naief , Aded Allah Al Shemeri, Behnam Ebrahimzadah, Amir Habibi, Helia Bezyar, Ali Hosseini, Ayaz Ismail, Nazanin Mahour, Mohamad Naef, Meisoun Namoura Alaaeldin, Tuba Shojaei, Ali Tahqeeq, Abbas Zaheer, , Ξένια Γεωργίου, Ευγενία Θεοδωροπούλου, Ιάσονα Στασινό, Κατερίνα Τάτση, Μιχάλη Φωκά και στους ηθοποιούς Βαγγέλη Αμπατζή Νικόλα Αναστασόπουλο , Μαλαματένια Γκότση, Τζούλια Διαμαντοπούλου, Παναγιώτη Εξαρχέα, Άρτεμι Μάνου, Ελενα Μαρσίδου, Γιάννη Παναγόπουλο,
Αυτή η παράσταση μίλησε σε όλους όσους την παρακολούθησαν και ήταν πάρα πολλοί .. Το Εθνικό Θέατρο άνοιξε τις πόρτες του στους εφήβους. Άνοιξε δρόμους και στη σκέψη μας.
Ελπίζουμε σε μία νέα σειρά παραστάσεων αυτού του ωραίου θεατρικού έργου, διότι πολλοί έμειναν με το παράπονο ότι δεν είδαν την παράσταση αυτή . Το ΡΕΞ αποδείχτηκε πολύ μικρό , αφού ήταν ασφυκτικά γεμάτο, και στις οκτώ παραστάσεις, ενώ τα εισιτήριά εξαντλούνταν από πολύ νωρίς από τον κόσμο που σχημάτιζε ουρές κατακλύζοντας την είσοδο και το πεζοδρόμιο
* Ο Σαράντος Θεοδωρόπουλος είναι δικηγόρος Αθηνών