Η Ν.Δ. , όταν ήταν στην αντιπολίτευση, κρατούσε σκληρή αντιπροσφυγική στάση και κατηγορούσε την τότε κυβέρνηση για έλλειψη σχεδίου. Φαίνεται ότι δεν είχε εκτιμήσει σωστά το πρόβλημα και δεν είχε αντιληφθεί ότι το προσφυγικό ήρθε για να μείνει. Συνέχισε να το αντιμετωπίζει με λεκτικούς εντυπωσιασμούς , μεγάλα λόγια και λαϊκισμό. Μόλις, όμως, πήρε την εξουσία βρέθηκε μπροστά στην πραγματικότητα. Επειδή δε ούτε κι εκείνη είχε ολοκληρωμένη πρόταση άρχισε τις αποσπασματικές κινήσεις(κατάργηση και επανίδρυση του υπουργείου μεταναστευτικής πολιτικής, επεισόδια στη Λέσβο κ.α.) Σήμερα εξακολουθεί να εναρμονίζεται με τις ακραίες πολιτικές των περισσότερων ευρωπαϊκών κρατών λες και η Ελλάδα βρίσκεται στην ίδια θέση με αυτές. Παραγνωρίζει ότι το προσφυγικό πρόβλημα είναι εδώ και όχι στην Ευρώπη, που έκλεισε τα σύνορα της και ύψωσε τείχη και φράκτες. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ , των προσφύγων που λιάζονται, αποδέχτηκε να γίνει η χώρα ένα hot spot. Η τωρινή δεν έχει πλάνο να το διαχειριστεί και μοιάζει αδύναμη να δώσει ουσιαστικές λύσεις.
Όσα έγιναν στη Μόρια, σ’ αυτήν την ντροπή της χώρας, ήταν λίγο -πολύ αναμενόμενα. Μικρή σημασία έχει πια αν τη φωτιά την έβαλαν οι μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας, οι πρόσφυγες ή οι ντόπιοι ακροδεξιοί. Το ευτύχημα είναι ότι, μάλλον, δεν υπήρξαν θύματα , ενώ θα μπορούσε να είναι εκατοντάδες, από τη στιγμή που 13.000 ψυχές, κατατρεγμένες και κυνηγημένες, θύματα πολέμου οι περισσότερες ζούσαν σε απαράδεκτες συνθήκες. Οι εικόνες που είδαμε στη συνέχεια με ανθρώπους να κοιμούνται σε δρόμους και νεκροταφεία, μικρά παιδιά να βρίσκουν καταφύγιο σε κάδους σκουπιδιών και χαρτόκουτα ταιριάζουν σε χώρα βαρβαρική κι όχι πολιτισμένη, η οποία έχει στοιχειώδη ανθρωπισμό και σέβεται εμπράκτως τα δικαιώματα των προσφύγων.
Όσο το προσφυγικό θα συνεχίσει να θεωρείται απειλή, τόσο θα βλέπουμε ανάλογες σκηνές. Κανείς, βεβαίως, δεν πρέπει να παραβλέπει ότι η Τουρκία το χρησιμοποιεί σαν όπλο για να πετύχει βραχυπρόθεσμους και μελλοντικούς στόχους και ότι θα επιχειρήσει να το αξιοποιήσει, όταν κρίνει πως η στιγμή είναι κατάλληλη, ωστόσο, τίποτα δε δικαιολογεί αυτήν την αθλιότητα που υπάρχει στα περισσότερα ΚΥΤ. Το πρόβλημα δεν επιλύεται με την παρουσία ΜΑΤ και άλλων ειδικών δυνάμεων, τη χρήση χημικών , τη βία , ούτε με τη δράση ακραίων ντόπιων, των πολιτοφυλάκων , οι οποίοι λειτουργούν με κανόνες παρακράτους. Ούτε αντιμετωπίζεται με τη δημιουργία νέου προσφυγικού καταυλισμού στο Καρά Τεπέ και με τη μετατροπή των ΚΥΤ σε κάστρα και φυλακές και κλειστά κέντρα κράτησης. Οι τακτικές αυτές θα δημιουργήσουν νέες Μόριες και θα οξύνουν την κατάσταση.
Είναι φανερό ότι η προσφυγική πολιτική πρέπει να αναθεωρηθεί και να τεθεί σε νέο πλαίσιο. Με δεδομένο ότι δεν μπορεί η χώρα να συνεχίσει να ζητιανεύει από τη <<φιλάνθρωπη>> Ευρώπη να δεχτεί πρόσφυγες και να παζαρεύει αριθμούς, υπάρχει λύση, εφικτή και ρεαλιστική, η οποία έχει υποδειχτεί από πολλές και διαφορετικές κατευθύνσεις. Οι πρόσφυγες και όσοι δικαιούνται άσυλο για πολλούς λόγους χρειάζεται να απομακρυνθούν από τη Λέσβο και τα άλλα νησιά της παραμεθορίου, να μετακινηθούν και να απλωθούν στην ενδοχώρα σε ανοιχτές δομές. Έτσι και τα νησιά θα αποσυμφορηθούν και θα ανασάνουν και οι άνθρωποι αυτοί θα έρθουν σε επαφή με τους ντόπιους και θα ενταχθούν ομαλότερα στην ελληνική κοινωνία. Αν η ελληνική κυβέρνηση συνεχίσει να μην αναλαμβάνει το πολιτικό κόστος μιας τέτοιας απόφασης και να φοβάται τις αντιδράσεις που θα προκληθούν από ορισμένα στελέχη της και κάποιες τοπικές κοινωνίες και αν το προσφυγικό εξακολουθήσει να είναι θέμα φτηνής αντιπαράθεσης των δύο μεγάλων κομμάτων, τότε είναι ορατός ο κίνδυνος ένα πρόβλημα διεθνές και ευρωπαϊκό να μετατραπεί σε ελληνοτουρκικό και να προστεθεί στα ήδη υπάρχοντα. Και αυτό, θεωρώ, ότι καμιά υπεύθυνη πολιτική δύναμη δε θα το ήθελε.
*Ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης είναι εκπαιδευτικός στο 1ο Γυμνάσιο Καλαμάτας
**Το κείμενο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του αρθρογράφου