Το Πολυτεχνείο ζει… ασθμαίνοντας. Για μια ακόμη χρονιά οι επετειακές εκδηλώσεις για τη φοιτητική – μαθητική και εργατών εξέγερση του 1973 κινήθηκαν σε υποτονικό κλίμα τα τελευταία χρόνια.
Σε περιόδους δύσκολες, όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα, με φλεγόμενες χώρες, με την κυριαρχία των οικονομικών – τραπεζικών συμφερόντων, αντικαθιστώντας τους πολιτικούς με τεχνοκράτες, τα ακροδεξιά γκρουπούσκουλα να προσπαθούν με τα ψέματα τους να αναστηθούν, για να αυτοϊκανοποιηθούν και ως δεύτερο στόχο να πάρουν το 1, 1/5 των ψήφων του λαού για να εισπράττουν την κρατική επιδότηση ή στην καλύτερη περίπτωση να ξαναπάρουν την καρέκλα τους στη βουλή για να αποκτήσουν τα βουλευτικά προνόμια και όχι να στηρίξουν τα συμφέροντα της χώρας.
Σήμερα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη η γνώση της ιστορίας και οι βαθύτεροι συνειρμοί της, αυτοί που καθόρισαν την πορεία της και προσδιόρισαν τους κρίσιμους σταθμούς της. Γιατί η γνώση αυτή ενισχύει την εθνική μας αυτογνωσία και μας δίνει διδάγματα πάνω στα οποία μπορούμε να στηρίζουμε ρεαλιστικά την εθνική μας αυτοπεποίθηση. Ας προσεγγίσουμε συνεπώς σήμερα την εξέγερση του Πολυτεχνείου από αυτή τη σκοπιά.
Το τριήμερο του Νοεμβρίου 1973 ήταν μια εξέγερση κατά της αμερικανοκίνητης χούντας των συνταγματαρχών που έβαλαν για επτά χρόνια τη χώρα στο «γύψο». Το πολυτεχνείο, με παλλαϊκή συμμετοχή, με επικεφαλής τη νεολαία της εποχής αντιμετωπίστηκε από τους στρατοκράτες με τανκς δολοφονώντας αθώους πολίτες.
Αυτή την εξέγερση τιμούμε και σήμερα υπό καθεστώς δημοκρατίας όπου καθένας δικαιούται να εκφραστεί ελεύθερα χωρίς φόβο των τανκς. Αυτή είναι μια σημαντική και ουσιαστική διαφορά , χωρίς, ωστόσο αυτό να σημαίνει πως η δημοκρατία μας είναι άψογη και δεν έχει ικανοποιήσει
ολοκληρωτικά τα αιτήματα της εξέγερση για «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία», και παραμένουν επίκαιρα με τη σημερινή οπτική και τις ανάγκες του λαού.
Κοινή είναι η διαπίστωση, ότι τα αιτήματα με την οικονομική – κοινωνική και τα μνημονιακά προγράμματα ήρθαν ξανά στην επικαιρότητα, το παιδεία και ψωμί. Ούτε και η εξουσία δεν μπορεί να ισχυριστεί το αντίθετο. . Η επέτειος του Πολυτεχνείου είναι αφορμή να σκαφτόμαστε ό,τι πρέπει να αλλάξει τώρα που τελείωσαν τα μνημόνια.
Βέβαια τίποτε δεν αλλάζει μόνο με το να σκεφτόμαστε. Χρειάζονται αγώνες, τους οποίους όχι μόνο δικαιούνται, αλλά και οφείλουν να κάνουν οι πολίτες, διεκδικώντας περισσότερη δημοκρατία καλύτερη παιδεία που δεν θα παραχαράσσει την πολιτιστική ιστορική ταυτότητα, να προσπαθεί να εξαφανίσει την κλασική παιδεία και τη γλώσσα, κοινωνική δικαιοσύνη, ίσες ευκαιρίες απασχόλησης , ποιότητα ζωής, απαλλαγή από το άγχος της ανασφάλειας.
Είναι λοιπόν, το Πολυτεχνείο με τις εκδηλώσεις του όχι μόνο επέτειος τιμής και μνήμης της εξέγερσης, αλλά και μια ευκαιρία προβολής αιτημάτων της σύγχρονης ζωής.
Δικαιούται κάθε πολίτης αυτή την ημέρα, ακόμη και οι φορείς της εξουσίας ελεύθερα τιμήσουν τη μνήμη του Πολυτεχνείου. Υπάρχει όμως στη δημοκρατία και το δικαίωμα έκφρασης της λαϊκής δυσφορίας και δυσαρέσκειας για τις παραλείψεις και τις πράξεις της εξουσίας. Σ’ αυτή την έκφραση δεν λείπουν οι ακρότητες, από τις οποίες δεν κινδυνεύει βέβαια η δημοκρατία, αλλά τραυματίζεται και απαξιώνεται, η επέτειος και σιγά – σιγά ξεθωριάζει και σβήνει από τη σύγχρονη ιστορία όπως και άλλες αιματοβαμμένες εξεγέρσεις του παρελθόντος.
Σε όλες τις εξεγέρσεις υπάρχουν διαφοροποιήσεις , όσο θα υπάρχει κοινωνική ανισότητα και αναξιοκρατία, όσο τα οράματα θα μένουν ανεκπλήρωτα, όσο η δημοκρατία θα έχει κενά, δεν θα λύνει τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα όπως η ανεργία, η μόρφωση, τόσο θα μεγαλώνει το αυγό του φιδιού και όλα τα γκρουπούσκουλα πολιτικά μορφώματα της ακροδεξιάς, θα κουνάνε το δάκτυλο, γιατί κάποιοι προσπαθούν να ρίξουν λήθη στα δεινά που πέρασε ο λαός από την ακροδεξιά με όποια μορφή και αν την αποκότησε. Το δικαίωμα στη διαφορετική ελεύθερη έκφραση έχει κατακτηθεί. Δεν
είναι αρκετό, αλλά σηματοδοτεί την απόσταση από το 1973. Ο φόβος των τανκς δεν υπάρχει, αλλά πρέπει να λείψει και ο φόβος της αμαύρωσης της μνήμης της εξέγερσης, για να ζει πραγματικά η εξέγερση του Πολυτεχνείο.
Το Πολυτεχνείο στην άσκηση του έπαιξε καταλυτικό ρόλο για την δικτατορία που εμφάνισε μερικά σπάνια και πολύτιμα χαρακτηριστικά: α) ως γνήσια λαϊκή εξέγερση προέκυψε αυτοδύναμα μέσα από την ιστορική διαδικασία χωρίς καμία κομματική κηδεμονία ή και καθοδήγηση από οποιονδήποτε κομματική πλευρά. Μπορούμε μάλιστα να πούμε ότι ο πολιτικός κόσμος όλου του φάσματος μάλλον αιφνιδιάστηκε – ευχάριστα βέβαια – στην αρχή για να προσφέρει στη συνέχεια τη θαρραλέα στήριξη και τη βοήθεια του, β) η εξέγερση του Πολυτεχνείου λειτουργεί με σπάνια τόσο καθαρό δημοκρατικό τρόπο. Συγκεκριμένο ως κύριο όργανο λήψεις των αποφάσεων της γενικής Συνέλευσης των φοιτητών, γ) στηρίχθηκε στην πλήρη ενότητα όλων των πολιτικών τάσεων και ιδεολογικών. Την ενότητα αυτή εξέφρασαν με καθαρότητα τα συνθήματα του, με κορυφαίο το σπάνιας επαναστατικής περιεκτικότητας, « Ψωμί , Παιδεία, Ελευθερία».
Η επέτειος του Πολυτεχνείου δεν είναι μνημόσυνο αλλά ούτε και πανήγυρη για τους μικροπωλητές., αλλά επέτειος μνήμης για τους νέους.
