Η εμπειρία που υπάρχει από τους δέκα μήνες δοκιμασίας μέσα στην πανδημία, επιτρέπει μόνο ελάχιστα περιθώρια αισιοδοξίας ακόμα και με την έλευση του εμβολίου.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι πράγματι το εμβόλιο θα είναι αποφασιστικό όπλο απέναντι σε μία πρωτόγνωρη πανδημία. Και έχουμε βάσιμες ελπίδες ότι η επιστημονική κοινότητα πέτυχε όντως ένα μικρό θαύμα σε αυτή την προσπάθεια. Αλλά ταυτόχρονα οφείλει κανείς να δει τις πραγματικές διαστάσεις όλης αυτής της ιστορίας, ώστε να αντιληφθεί ότι όλες οι άλλες προσπάθειες κατά του ιού πρέπει να συνεχιστούν για καιρό ακόμα: και η ενίσχυση του ΕΣΥ και η επιδημιολογική επιτήρηση, και οι ατομικές προφυλάξεις όταν κρίνεται αναγκαίο, ακόμα και ορισμένα περιοριστικά μέτρα.
Σημείο πρώτο: Εμβόλιο δεν σημαίνει ότι τελειώνει η πανδημία. Ο εμβολιασμένος έχει ισχυρότατες πιθανότητες να μην νοσήσει καν ή να νοσήσει πολύ ελαφρύτερα σε σχέση με ένα μη εμβολιασμένο.
Κέρδος; Ότι δεν θα επιβαρύνει το σύστημα υγείας και φυσικά θα μειωθεί η θνητότητα. Όλα αυτά δεν σημαίνουν όμως ότι δεν θα κολλήσει τον ιό. Και ότι δεν θα τον μεταδώσει. Με μικρότερες πιθανότητες να τον μεταδώσει μεν, όπως λένε οι επιστήμονες, αλλά ενδεχομένως με μεγαλύτερες εάν (αφεθεί να) πιστέψει ότι επειδή είναι εμβολιασμένος μπορεί να κυκλοφορεί χαλαρός και να συναναστρέφεται χωρίς να υπάρχει ο παραμικρός κίνδυνος. Ακόμα μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εάν διαμορφωθεί μία αίσθηση «αφού ήρθε το εμβόλιο ας είμαστε όλοι χαλαροί, ας κάνουμε ό,τι θέλουμε» κι αυτό προκαλέσει μία συλλογική συμπεριφορά και στάση.
Σημείο δεύτερο: Ο μαζικός εμβολιασμός, ώστε να δημιουργηθεί ένα μεγάλο τείχος απέναντι στην πανδημία, ή άλλως «ανοσία της αγέλης», είναι έτσι κι αλλιώς μία μακρά διαδικασία. Και υπάρχουν στοιχεία, που αντικειμενικά έχουν δυσκολίες, όπως η γρήγορη παραγωγή τόσων εκατομμυρίων δόσεων και πάει λέγοντας. Υπό αυτή την έννοια, έχουμε μήνες ακόμα. Κι όταν τελειώσουμε με τον πρώτο γύρο εμβολιασμού θα πρέπει να οργανωθεί, η επαναληπτική διαδικασία, ίσως και κάθε χρόνο – όπως γίνεται και με άλλα εμβόλια- διότι δεν προβλέπεται προστασία εσαεί, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα.
Σημείο τρίτο: Υπάρχει κανείς τόσο αιθεροβάμων, που να πιστεύει ότι ένα σύστημα (κυβέρνηση, υπουργείο Υγείας, ΕΟΔΥ κλπ), που δεν κατάφερε να οργανώσει το, συνιστώμενο εξ αρχής από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας testing και τη συνεπακόλουθη απομόνωση των κρουσμάτων, που δεν ενίσχυσε το σύστημα Υγείας, που δεν μπόρεσε να λειτουργήσει σωστά ούτε καν πέντε κέντρα υγείας στην Αττική, ώστε να μην υπερφορτώνονται τα νοσοκομεία, που δεν πέτυχε να ελέγξει προφανείς πηγές υπερμετάδοσης του ιού (εργοστάσια, δομές, οίκοι ευγηρίας, εκκλησίες, μέσα μαζικής μεταφοράς κλπ), που υπέπεσε σε παλινωδίες ακόμα και για τη χρήση μάσκας, θα καταφέρει τώρα να οργανώσει άρτια, ταχύτατα και αποτελεσματικά ένα δίκτυο 1000 εμβολιαστικών κέντρων, χωρίς να προκληθεί χάος;
Το χειρότερο δε, που μπορούν να κάνουν οι αρμόδιοι είναι να επιδοθούν σε ένα κυνήγι μαγισσών, κατά όσων έχουν καλόπιστα κάποιες επιφυλάξεις για την όλη ιστορία. Να επιδοθούν σε μία προσπάθεια να καταστήσουν υποχρεωτικό το εμβόλιο δια της πλαγίας οδού και να στιγματίσουν όποιον θέτει το όποιο λογικό θέμα – υπάρχουν «ψεκασμένες» θεωρίες τύπου «μας αλλάζουν το… ελληνικό DNA» και άλλα τέτοια στα όρια της παραφροσύνης, αλλά προφανώς δεν μιλούμε για τέτοια πράγματα.
Και αντί να απαντήσουν, μοχθώντας δια της μεθόδου της πειθούς, στα εύλογα ερωτήματα και τους φόβους των πολιτών, να μεταφέρουν την ευθύνη στον καθένα ξεχωριστά, προκαλώντας κοινωνικούς αυτοματισμούς.
Το εμβόλιο θα βοηθήσει – αλλά δεν ενδείκνυται ούτε για την ανικανότητα, ούτε για τις ιδεοληψίες, που έχουν επιδείξει ως τώρα οι κυβερνώντες. Ήτοι, είναι δια πάσα νόσο και πάσα μαλακία…
Γιάννης Μακρυγιάννης