Τι χρειάζεται για να λάβεις τον τίτλο του πιο αποτυχημένου πολιτικού στην ιστορία της ανθρωπότητας; Θεωρητικά, ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος έχασε έξι κρίσιμες κοινοβουλευτικές μάχες σε διάστημα έξι ημερών, διεκδικεί με αξιώσεις αυτή τη θέση στα βιβλία της Ιστορίας.
Καθώς η Βουλή των Κοινοτήτων απέρριψε για δεύτερη φορά το αίτημά του για πρόωρες εκλογές, και ο ίδιος αναγκάστηκε να διαγράψει δεκάδες «αντάρτες» του κόμματός του και να κλείσει, ουσιαστικά, το κοινοβούλιο για να μπορέσει να προωθήσει την έξοδο από την Ε.Ε. ακόμη και χωρίς συμφωνία, ο Βρετανός πρωθυπουργός παρουσιάζεται, από μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ, σαν ένας αποτυχημένος απολυταρχικός ηγέτης. Κάτι σαν τον Ριχάρδο Γ’ του Σέξπιρ, ο οποίος καταλαμβάνει με ραδιουργίες το θρόνο αλλά παραμένει σε αυτόν για ελάχιστο χρονικό διάστημα πριν καταλήξει να εκλιπαρεί για τη ζωή του (το βασίλειό μου για ένα άλογο).
Για άλλη μια φορά όμως τα φιλελεύθερα ΜΜΕ της Βρετανίας, που καταγγέλλουν (δικαίως) μια κοινοβουλευτική εκτροπή, αποκρύπτουν την ουσία του προβλήματος. Ο Τζόνσον δεν βρίσκεται σε πανικό και δεν εκλιπαρεί για το βασίλειό του.
Αυτό που κυρίως αποκρύπτουν όμως είναι ότι σε αυτή τη μάχη δεν υπάρχουν πλέον καλοί και κακοί και κυρίως δεν υπάρχουν υπερασπιστές της δημοκρατίας. Υπάρχουν μόνο δυο αντίπαλα στρατόπεδα του οικονομικού κατεστημένου που επιχειρούν να επιβάλλουν τη θέλησή τους συνθλίβοντας ακόμη και τον θεσμό του κοινοβουλευτισμού, που γεννήθηκε και στέριωσε στην Γηραιά Αλβιώνα.
Σε αυτή τη μάχη, απέναντι στον πιο αντιδραστικό πρωθυπουργό που έχει γνωρίσει η Βρετανία από την εποχή της Μάργκαρετ Θάτσερ, ο ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν έχασε από πολύ νωρίς την πολιτική του στόχευση. Μπροστά του είχε μια μοναδική ευκαιρία να μετατρέψει την οργή των πολιτών απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την οικονομική πολιτική που αυτή αντιπροσωπεύει, σε ένα όπλο για την προώθηση προοδευτικών πολιτικών. Στόχος του έπρεπε να είναι η ενίσχυση του κράτους πρόνοιας και η ανατροπή των νεοφιλελεύθερων επιλογών που έχουν στείλει εκατομμύρια Βρετανούς κάτω από το όριο της φτώχειας. Αν είχε στηρίξει εξ’ αρχής το Brexit θα είχε περιορίσει τα εθνικιστικά χαρακτηριστικά του και ίσως να είχε κερδίσει εδώ και χρόνια την πρωθυπουργία.
Αυτή την εβδομάδα θα έπρεπε να έχει δεχθεί την πρόκληση για πρόωρες εκλογές γνωρίζοντας ότι οι επιπτώσεις για τα λαϊκά στρώματα από την παραμονή του Μπόρις Τζόνσον στην εξουσία είναι πολύ χειρότερες ακόμη και από ένα Brexit χωρίς συμφωνία.
Η διαμάχη όμως για το Brexit, η οποία θα έπρεπε να είναι το μέσο για τον τερματισμό της πολιτικής των Συντηρητικών, έγινε αυτοσκοπός.
Η ηγεσία των Εργατικών φαίνεται να αγνοεί συστηματικά τα μηνύματα του εκλογικού σώματος τα οποία αποκρύπτονται και από τα κυρίαρχα, φιλελεύθερα ΜΜΕ της Βρετανίας. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση της εταιρείας ComRes το 42% (έναντι 38%) των ερωτηθέντων απάντησε ότι θα προτιμούσε το λεγόμενο no deal Brexit εάν η κυβέρνηση δεν καταφέρει να περάσει από το κοινοβούλιο μια συμφωνία αποχώρησης από την ΕΕ. Παρόμοιο μήνυμα έδωσαν και οι ευρωεκλογές στις οποίες θριάμβευσε το κόμμα του Brexit.
Σε αυτές τις συνθήκες ο Μπόρις Τζόνσον ποντάρει στο ότι θα μπορέσει να αποσπάσει ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων των Εργατικών, που ψήφισαν υπέρ του Brexit, και έτσι να εξισορροπήσει τις απώλειες που θα έχουν οι Συντηρητικοί προς άλλα κόμματα όπως το SNP και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Πρόκειται για ένα παιχνίδι τεράστιου πολιτικού ρίσκου το οποίο όμως έχει σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας. Στηρίζεται μάλιστα στην λογική πρόβλεψη ότι την τελευταία στιγμή το βρετανικό κατεστημένο θα προτιμήσει τον Τζόνσον απέναντι στο ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης με τον Κόρμπιν.
O Τζέρεμι Κόρμπιν με τη στάση του επιτρέπει στον Τζόνσον να εμφανίζεται σαν προασπιστής της βούλησης των πολιτών, όπως εκφράστηκε στο δημοψήφισμα. Ο πρωθυπουργός, δηλαδή που αποτελεί σάρκα από τη σάρκα της Βρετανικής αριστοκρατίας, παρουσιάζεται σαν προστάτης των φτωχών ενώ ο Κόρμπιν, που αποτελεί σάρκα από τη σάρκα της εργατικής τάξης, σύρθηκε σε μια ανίερη συμμαχία με το χρηματοπιστωτικό κατεστημένο του Λονδίνου και τους γραφειοκράτες της Ευρωπαϊκή Ένωσης.
Τέτοιου είδους αντιστροφή των ρόλων, όπου ο εκλεκτός των ελίτ παρουσιάζεται σαν μαχητής των αδυνάτων, παρατηρείται σε περιόδους κατάρρευσης της αστικής δημοκρατίας, όπως συνέβη δηλαδή την περίοδο της ανόδου του Μουσολίνι και του Χίτλερ στην εξουσία. Ακόμη και αν η Βρετανία δεν βρίσκεται ακόμη στην κατάσταση που επικράτησε στο τέλος της δημοκρατίας της Βαϊμάρης στη Γερμανία, το γεγονός ότι κυβέρνηση και αντιπολίτευση έφτασαν να εκλιπαρούν τη Βασίλισσα για να πετύχουν τους στόχους τους δείχνει το βαθμό σήψης των δημοκρατικών θεσμών.
Προφανώς, η πολιτική αντιπαράθεση, στην οποία έχει βυθιστεί το Ηνωμένο Βασίλειο, ξεπερνά κατά πολύ τη βούληση του Τζόνσον και του Κόρμπιν.
Αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου μιας βαθύτερης «υπαρξιακής» κρίσης την οποία αντιμετωπίζει η χώρα καθώς χάνει και τα τελευταία ερείσματα της πάλαι ποτέ κραταιάς βρετανικής αυτοκρατορίας.
Ακριβώς σε αυτές τις στιγμές όμως, προσφέρονται οι μεγαλύτερες ευκαιρίες για μια ριζοσπαστική αλλαγή των ισορροπιών. Και ο Τζέρεμι Κόρμπιν, ίσως ο μοναδικός ηγέτης των Εργατικών, που είχε τα προσόντα, το ηθικό ανάστημα και το θάρρος να ηγηθεί μια τέτοιας αλλαγής, κινδυνεύει να μείνει στην Ιστορία ως ο πολιτικός που έχασε την ευκαιρία του αιώνα.
