Εάν οι τουρκικές δυνάμεις καταλάβουν τη Σύρτη και τη Βεγγάζη, αυτό θα άλλαζε φαινομενικά τους κανόνες του παιχνιδιού στη Λιβύη.
Η σειρά των εξουθενωτικών στρατιωτικών οπισθοδρομήσεων που υπέστη ο αποστάτης στρατηγός της Λιβύης, Χαλίφα Χαφτάρ, τους τελευταίους μήνες, προκάλεσε έντονες συγκρούσεις στη χώρα.
Αλλά ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει.
Το όνειρο του Χαφτάρ να καταλάβει την Τρίπολη από τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Fayez al-Sarraj έχει χαθεί.
Ο Εθνικός Στρατός της Λιβύης του Χαφτάρ (LNA) έχει υποχωρήσει από πολλές πόλεις βορειοδυτικά της Τρίπολης, κοντά στα σύνορα με την Τυνησία, καθώς και από την αεροπορική βάση al-Watiya, ένα στρατηγικό πλεονέκτημα νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας.
Η επιστροφή του Χαφτάρ μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο εάν οι Γαλλία, Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), Σαουδική Αραβία και Ρωσία εξακολουθούν να έχουν εμπιστοσύνη σε αυτόν.
Αλλά ο ίδιος έχει υπερβεί τις εντολές τους και η παρούσα αποτυχία έχει οδηγήσει στην απώλεια της αξιοπιστίας του.
Η Αίγυπτος αντέδρασε γρήγορα παίρνοντας τον Χαφτάρ και τον Ακίλα Σάλεχ Ίσσα, τον επικεφαλής της Βουλής των Αντιπροσώπων με έδρα το Τομπρούκ – τον τρίτο πρωταγωνιστή στη σύγκρουση της Λιβύης – στο Κάιρο για μια ενημέρωση, μετά την οποία, στις 6 Ιουνίου, ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι ανακοίνωσε έναν μεγαλοπρεπή οδικό χάρτη που ονομάζεται Διακήρυξη του Καΐρου για τον τερματισμό της σύγκρουσης στη Λιβύη.
Η Διακήρυξη του Καΐρου προβλέπει την κατάπαυση του πυρός από τις 8 Ιουνίου (που δεν συνέβη) ακολουθούμενη από «διάλυση των πολιτοφυλακών, παράδοση των όπλων τους, απομάκρυνση των ξένων δυνάμεων, εκλογή ενός κυβερνώντος προεδρικού συμβουλίου που εκπροσωπεί όλους τους Λιβύους και σύνταξη συνταγματικής δήλωσης για τη ρύθμιση των εκλογών σε μεταγενέστερα στάδια».
Η Διακήρυξη του Σίσι στο Κάιρο επικροτήθηκε από τα κράτη του Κόλπου και τη Ρωσία, ενώ η GNA του Φαγιέζ Αλ Σάρατζ που υποστηρίζεται από την Τουρκία παραμένει αδιάφορο και ελπίζει να αποκομίσει περισσότερα εδαφικά οφέλη ώστε να μπορέσει να διαπραγματευτεί από μια θέση ισχύος.
Η GNA και η Τουρκία εκτιμούν ότι οποιαδήποτε ανάπαυλα σε αυτό το σημείο θα χρησιμοποιηθεί από τον Χαφτάρ και τους υποστηρικτές του για να ανακτήσει και να σχεδιάσει εκ νέου την επιστροφή του στο πεδίο της μάχης για να κάνει μια ακόμη προσπάθεια να κυριαρχήσει στη Λιβύη.
Σε άμεσο επίπεδο, το επίκεντρο της διαμάχης είναι η πόλη Σύρτη και η αεροπορική βάση Αl-Jufra στην κεντρική περιοχή.
Όσον αφορά την αεροπορική βάση της Αl-Jufra, η GNA και η Τουρκία φοβούνται ότι η Ρωσία, η οποία έχει παρουσία εκεί, θα φέρει ενισχύσεις μισθοφόρων.Με τακτικούς όρους, η GNA και η Τουρκία υπολογίζουν ότι εάν συνεχιστεί η στρατιωτική πίεση στον Χαφτάρ, θα τον αποδυναμώσει περαιτέρω, καθιστώντας ευκολότερη την απομάκρυνσή του από τη σκακιέρα της Λιβύης για πάντα, στερώντας τους υποστηρικτές του από μια ηγετική φιγούρα.
Για πρώτη φορά μετά την εξέλιξη της τελευταίας φάσης της σύγκρουσης, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεσμεύτηκε με τον Τούρκο ομόλογό του Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε τηλεφωνική συνομιλία στις 10 Ιουνίου.
Η ανακοίνωση του Κρεμλίνου ανέφερε:
Είναι ενδιαφέρον ότι η Άγκυρα απέφυγε να εκδώσει οποιοδήποτε συνηθισμένο δελτίο τύπου σχετικά με τη συνομιλία.
Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης απλώς ανέφεραν ότι οι δύο ηγέτες «συζήτησαν τις εντάσεις στη Λιβύη και την επαρχία Idlib της Συρίας».
Προφανώς, η Τουρκία δεν ήθελε ακόμη να δεσμευτεί για εκεχειρία.
Πριν από τη συνεργασία με τον Ερντογάν, ο Πούτιν είχε επίσης συνομιλήσει με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Σίσι και τη Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ (που τον είχε καλέσει) να λάβει συντονισμένη στάση για τη Διακήρυξη του Καΐρου ως βάση για τις ενδο-Λιβυκές συνομιλίες που χρηματοδοτούνται από τον ΟΗΕ.
Εάν η πρόθεση της Μόσχας ήταν να πιέσει τον Ενρτογάν, δεν θα έχει αποτέλεσμα. Ο Ερντογάν δείχνει να αντιστέκεται. Απομένει επομένως να δούμε αν ο τούρκος πρόεδρος θα εγκαταλείψει τη στρατιωτική του εκστρατεία να αναλάβει τον έλεγχο της Σύρτης και της αεροπορικής βάσης Αl-Jufra όταν οι δυνάμεις του Χαφτάρ αποδυναμωθούν.
Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία είναι απίθανο να εγκαταλείψει τη βάση εύκολα και θα φέρει μισθοφόρους για να αντιμετωπίσει την επίθεση της GNA.
Σύμφωνα με αναφορές, η Ρωσία μετέφερε πρόσφατα πάνω από δώδεκα μαχητικά αεροσκάφη στην Αl-Jufra.
Η Τουρκία αναμένει ότι η Ρωσία σχεδιάζει να μετατρέψει την Αl-Jufra σε στρατιωτική βάση. Το φάντασμα της Ρωσίας για τη δημιουργία στρατιωτικής βάσης στη Λιβύη στοιχειώνει επίσης τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.
Στις 10 Ιουνίου, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου μίλησε με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπέργκ σχετικά με τη Λιβύη καθώς και γενικά θέματα ασφάλειας.
Υπάρχει μια συμφωνία μεταξύ της Άγκυρας, των Βρυξελλών και της Ουάσινγκτον ότι πρέπει να προβλεφθούν τυχόν κινήσεις για τη δημιουργία ρωσικής στρατιωτικής βάσης στη Λιβύη, καθώς αυτό θα αποκλείσει την προγραμματισμένη επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη και μελλοντικά σχέδια επέκτασης στην Αφρική, εκτός από την αποδυνάμωση της κυριαρχίας της συμμαχίας στη Μεσόγειο.
Την ίδια ώρα, η Ρωσία ενισχύει την παρουσία της στην ανατολική Μεσόγειο και προκαλεί την ιστορική υπεροχή της Τουρκίας στην περιοχή.
Πράγματι, ένα μεγάλο σώμα των τουρκικών δυνάμεων και μεγάλες ποσότητες όπλων και αεροσκαφών μεταφέρθηκαν κατά μήκος της Μεσογείου, των θαλάσσιων λωρίδων και του εναέριου χώρου που παρακολουθούνται στενά από το ΝΑΤΟ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ωστόσο, δεν υπήρξε ούτε μία περίπτωση υποκλοπής – αν και υπάρχει εμπάργκο του ΟΗΕ για προμήθειες όπλων στη Λιβύη.
Μετά από μια τηλεφωνική συνομιλία με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις 8 Ιουνίου στην οποία η Λιβύη ήταν το κύριο θέμα συζήτησης, ο Ερντογάν ισχυρίστηκε ότι «μια νέα εποχή μπορεί να ξεκινήσει» στις τουρκοαμερικανικές σχέσεις.
Είναι σαφές ότι ο Ερντογάν υπολογίζει ότι η επιτυχία της Τουρκίας στη Λιβύη έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει τις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ως κορυφαίος σχολιαστής της Σαουδικής Αραβίας, ο Abdulrahman Al-Rashed, έγραψε στις 9 Ιουνίου, «σε μια κίνηση που δεν είχε ξανασυμβεί μετά την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν από 100 χρόνια, η Τουρκία διέσχισε τη Μεσόγειο».
Αλλά ο Τραμπ έκτοτε εξέπληξε εκφράζοντας την υποστήριξή του για κατάπαυση του πυρός. Η Ουάσιγκτον ανησυχεί για τις αναφορές ότι η Αίγυπτος μπορεί να στείλει τις δυνάμεις της στη Λιβύη για να σταματήσει την παλίρροια της τουρκικής επέμβασης.
Εξάλλου, η μαχητικότητα της Τουρκίας ώθησε την Ελλάδα, τον πολυετή αντίπαλό της, να εισέλθει στη μάχη, η οποία θέτει σε αμφισβήτηση δύο χώρες του ΝΑΤΟ.
Χωρίς αμφιβολία, τα κράτη του Κόλπου και η Αίγυπτος συντηρούν το ενδιαφέρον τους στη Λιβύη.
Η GNA είναι παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και δεν υπάρχει σχεδόν καμία δυνατότητα συμβιβασμού.
Αν και ο εδαφικός έλεγχος της GNA διπλασιάστηκε, εξακολουθεί να ελέγχει μόνο λιγότερο από το ένα πέμπτο της Λιβύης, ενώ ο LNA εξακολουθεί να κατέχει περίπου το 60% της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοπηγών.
Φυσικά, εάν οι τουρκικές δυνάμεις καταλάβουν το Σύρτη και τη Βεγγάζη, αυτό θα άλλαζε φαινομενικά τους κανόνες του παιχνιδιού στη Λιβύη και σε ολόκληρη την περιοχή.
Αλλά είναι πολύ νωρίς γι’ αυτό.
*Πηγή: bankningnews
**Οι απόψεις εκφράζουν την πηγή προέλευσης
