Συχνά ακούμε την κυβέρνηση να μιλά για το «success story» της στον κλάδο του τουρισμό, την ώρα που κρύβει εντέχνως την άγρια εκμετάλλευση των εργαζομένων, τον εργασιακό μεσαίωνα που καλά κρατεί, όπως έχει καταγγείλει και το ΜΕΤΑ.
Ανάμεσα στα θύματα του τουριστικού «success story» είναι και χιλιάδες νέοι που κυριολεκτικά ξεζουμίζονται μέσω της μαθητείας. Αποδεικνύονται «χρυσάφι» για την κερδοφορία των ξενοδόχων και χαρακτηριστικό παράδειγμα για αυτό που λέει η κυβέρνηση ως «δίκαιη ανάπτυξη». Να σημειωθεί πως έχει υπολογιστεί πως από την αύξηση των τουριστών στη χώρα μας οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι του κλάδου αναμένεται να βάλουν στην τσέπη τους περί τα 20 δισ. ευρώ, την ώρα που καταπατούν κάθε αξιοπρέπεια, κάθε δικαίωμα του εργαζομένου, την ώρα που συμπιέζουν το εργατικό κόστος για την κερδοφορία τους. Είναι χαρακτηριστικό πως οι ξενοδοχειακοί όμιλοι αυγατίζουν τα κέρδη τους πατώντας στους πετσοκομμένους μισθούς των εργαζομένων, που μόνο την τελευταία 5ετία έχουν υποστεί μείωση μέχρι και 30%, την ώρα που παράλληλα ανθεί η ανασφάλιστη εργασία, η οποία επίσημα ξεπερνά το 60%, και τα ξενοδοχεία είναι γεμάτα με «εξτρά» εργαζόμενους, ανασφάλιστους ή με συμβάσεις μιας μέρας και χωρίς κανένα δικαίωμα.
Οι πρακτικάριοι και οι μαθητευόμενοι στον τουρισμό, δηλαδή το πάμφθηνο εργατικό δυναμικό, είναι από τους εργαζομένους που βιώνουν με τη μεγαλύτερη ένταση αυτήν την επίθεση. Τα παραδείγματα που το επιβεβαιώνουν είναι πολλά. Σε 4άστερα και 5άστερα ξενοδοχεία, τα πόστα γεμίζουν με νέα παιδιά από τις τουριστικές σχολές, που πότε τα βαφτίζουν «μαθητές» (αφού δουλεύουν για 400 ευρώ) και πότε «εργαζόμενους» (αφού δουλεύουν πάνω από 8 ώρες), ανάλογα με το τι βολεύει τις επιχειρήσεις.
Ο θεσμός της πρακτικής άσκησης γίνεται πρόσχημα για την παραβίαση βασικών δικαιωμάτων και των υπόλοιπων εργαζομένων και των ίδιων των μαθητών. Για τους μαθητές, τους σπουδαστές και τους καταρτιζόμενους του υπουργείου Τουρισμού, το ωράριο πρακτικής άσκησης καθορίζεται «με αποκλειστική ευθύνη των υπευθύνων των επιχειρήσεων», ενώ η αμοιβή περιορίζεται σε 300 ευρώ το μήνα.
Οι σπουδαστές των δημόσιων ΙΕΚ, που κάνουν την πρακτική τους άσκηση σε ξενοδοχεία, δεν «κοστίζουν» τίποτα στους ξενοδόχους, καθώς λαμβάνουν μόνο μια αποζημίωση στο τέλος του εξαμήνου από τον ΟΑΕΔ, που κι αυτή δεν ξεπερνά τα 250 ευρώ μηνιαίως. Στις ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ, με βάση τη σύμβαση μαθητείας προβλέπεται εξάωρη εργασία για τέσσερις μέρες τη βδομάδα, κάτι που σπανίως τηρείται. Οσο για το μισθό, αυτός ξεκινά από το 50% του μεροκάματου του ανειδίκευτου εργάτη. Οι σπουδαστές τουριστικών σχολών καταλήγουν να δουλεύουν και να ζουν σε απαράδεκτες συνθήκες στα ξενοδοχεία.
Στην πραγματικότητα, η πρακτική είναι κανονική δουλειά και μάλιστα σκληρή, από την οποία ο εργοδότης αποσπά πολλαπλάσιο κέρδος. Η πολυτέλεια και η χλιδή των ξενοδοχειακών μονάδων δεν αφορούν τη στέγαση που παρέχουν στους σπουδαστές. Στα δωμάτια που μένουν, χωράνε μόνο τα κρεβάτια τους, οι τουαλέτες είναι κοινές, σε πολλές περιπτώσεις χωρίς επαρκή εξαερισμό. Οσο για τους μισθούς, ένας πρακτικάριος σχολιάζει τα εξής: «Αμείβομαι με 1,75 ευρώ για κάθε ώρα που δουλεύω, την ίδια στιγμή που πιο ακριβό είναι ακόμη και το μπουκάλι με εμφιαλωμένο νερό»…
Σε άλλο «πεντάστερο» ξενοδοχείο, οι σπουδαστές που κάνουν πρακτική τοποθετούνται στη ρεσεψιόν να πηγαινοφέρνουν τα ρούχα των πελατών στο καθαριστήριο, να σερβίρουν στα δωμάτια και άλλα, προκειμένου η εργοδοσία να «αποφύγει» τις «περιττές» προσλήψεις εργαζομένων. Αντίστοιχα, σπουδαστές που κάνουν πρακτική στην κουζίνα «λιώνουν» όλη μέρα στο κουβάλημα, αντί να εκπαιδεύονται στο αντικείμενό τους.
Και συμβουλές από την εργοδοσία
«Κοίταξε να μάθεις πρώτα και μην ζητάς πολλά». «Η καλή διαγωγή στον εργοδότη εμπλουτίζει το βιογραφικό σου για να βρεις μετά τη σχολή δουλειά». «Αν είσαι καλός θα σε κρατήσουν και του χρόνου». Συμβουλές και νουθεσίες σαν αυτές συμπληρώνουν την εκμετάλλευση που βιώνουν οι σπουδαστές. Στην πραγματικότητα, όμως, οι σπουδαστές δεν μαθαίνουν. Πολλές φορές δεν έχουν καν δίπλα τους κάποιον εργαζόμενο να τους καθοδηγεί.
Τους λένε: «Εφόσον δεν έχεις πτυχίο ακόμη, δεν μπορείς να αμείβεσαι με Συλλογική Σύμβαση. Είσαι κόστος για τον εργοδότη, κανονικά εσύ θα έπρεπε να τον πληρώνεις». Η αλήθεια είναι ότι ο βασικός μισθός του εργαζόμενου είναι ίδιος, είτε έχει πτυχίο είτε όχι. Το πτυχίο προσθέτει το επίδομα εκπαίδευσης, το οποίο δεν το δίνει κανένας εργοδότης.
Οι εργαζόμενοι αμείβονται επειδή παράγουν, βγάζουν δουλειά και κέρδος για τον εργοδότη. Το ίδιο κάνουν και οι πρακτικάριοι, οι οποίοι δεν είναι «κόστος», αλλά χρυσωρυχείο για τα αφεντικά. Γι’ αυτό, άλλωστε, προτιμούν να προσλαμβάνουν πρακτικάριους.
Ωστόσο, μαθητευόμενοι και πρακτικάριοι πρέπει να απορρίψουν απορριφθεί μαζικά το επιχείρημα που λέει ότι επειδή τώρα έχουν αυτή την εργασιακή ιδιότητα θα αμείβονται με ψίχουλα. Δεν έχουν τα ίδια συμφέροντα με την εργοδοσία. Έχουν κάθε συμφέρον να μπουν στις επιχειρήσεις με το κεφάλι ψηλά. Να προσπαθήσουν να μάθουν όσο πιο πολλά μπορούν πάνω στο αντικείμενό τους, χωρίς να υποκύψουν σε πιέσεις και εκβιασμούς για να παραιτηθούν από τα δικαιώματά τους. Να οργανωθούν στα σωματεία τους από την πρώτη μέρα και να παλέψουν σαν μια γροθιά με τους συναδέλφους τους, έχοντας για πυξίδα τις σύγχρονες ανάγκες τους.
* Πηγή: ergasia.net