Θέμα ημερών θεωρείται από πολλούς η ανάρτηση από τον ΟΗΕ των συντεταγμένων του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης. Τη σημασία αυτής της κίνησης εξηγεί στο Sputnik ένας έγκριτος καθηγητής.
Μεγάλη συζήτηση έχει ξεσπάσει γύρω από το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης. Προβαίνοντας σε μία κίνηση που δεν έχει αντιμετωπίσει ξανά η Ελλάδα, η Τουρκία και η Λιβύη συμφώνησαν μεταξύ τους ότι έχουν κοινά θαλάσσια σύνορα. Σύμφωνα με όσα μεταδίδουν ελληνικά ΜΜΕ, είναι «ζήτημα ημερών» να αναρτηθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΗΕ οι συντεταγμένες των θαλάσσιων οριοθετήσεων που προβλέπει το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
«Η πρωτοκόλληση δημιουργεί αρνητικό προηγούμενο και τετελεσμένο. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία γίνεται κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου. Η λογική λέει ότι δεν θα πρέπει να πρωτοκολληθεί», αναφέρει στο Sputnik ο διεθνολόγος Πάμπος Χρυσοστόμου, Διευθυντής Έρευνας και Διεθνών Σχέσεων στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Την ίδια στιγμή, αναδεικνύει και κάποια λάθη της της ελληνικής διπλωματίας.
«Η ελληνική διπλωματία βασίστηκε σε δύο στοιχεία. Το πρώτο στοιχείο ήταν ότι ο Χαφτάρ θα έμπαινε στην Τρίπολη, πράγμα το οποίο δεν έχει γίνει και το δεύτερο ήταν, ότι δεν θα πρωτοκοληθεί. Αν πρωτοκολληθεί, είναι έγγραφο που μπορεί να καταχωρηθεί στον ΟΗΕ, ωστόσο δεν παράγει δίκαιο. Η συμφωνία είναι παράνομη».
Ο Π. Χρυσοστόμου προσθέτει:
«Η Ελλάδα πρέπει να απαγορεύσει την πρωτοκόλληση κάτι που είναι πιο εύκολο, πριν αυτή γίνει, παρά μετά. Θα είναι πιο δύσκολο να τη ματαιώσεις αν πρωτοκολληθεί. Τότε θα είναι τετελεσμένη πράξη. Ο λόγος που πρέπει να κάνει προσπάθειες να την αποτρέψει είναι γιατί δημιουργείται κακό προηγούμενο».
Ποιο όμως είναι το πρόβλημα, από τη στιγμή που δεν νομιμοποιείται η συμφωνία, ακόμα και μετά τη δημοσιοποίηση των συντεταγμένων από τον ΟΗΕ;
Το σοβαρό ενδεχόμενο η Τουρκία να έχει ένα ακόμα χαρτί στα χέρια της και να προχωρήσει ενεργά σε αυτά που θεωρηθεί νόμιμα.
«Η πληροφόρηση που έχω είναι ότι το τουρκικό ερευνητικό πλοίο φεύγει για την Κρήτη. Είναι ανησυχητική εξέλιξη αυτή. Η πράξη μετρά όμως πέρα από τα νομικά μέτρα. Άρα, δεν πρέπει το τουρκικό ερευνητικό να διεξάγει έρευνες νότια της Κρήτης. Είδαμε το προηγούμενο που μπήκε σε ελληνικά χωρικά ύδατα, νοτίως του Καστελόριζου χωρίς σεισμογραφικές έρευνες εντός των ελληνικών υδάτων».
Το ενδεχόμενο θερμό επεισόδιο
«Εκτιμώ ότι η επόμενη επιχείρηση των Τούρκων θα είναι νοτίως της Κρήτης.
Η σοβαρότητα του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί από το αν θα συνοδεύεται από φρεγάτες πολεμικές. Ενδέχεται να γίνει μια νέα προσπάθεια αποτροπής από ελληνικής πλευράς και εκεί να υπάρξει εμπλοκή. Μπορεί να υπάρξει, δηλαδή, ελληνική φρεγάτα που θα το προειδοποιήσει να αποχωρήσει. Ενδέχεται, όμως, το τουρκικό ερευνητικό να μην αποχωρήσει, λόγω της παρουσίας των τουρκικών φρεγάτων. Θα μπορούσε, λοιπόν, σε εκείνο το σημείο να κορυφωθεί μια ένταση με στρατιωτικό επεισόδιο».
Τι μπορεί να κάνει η Ελλάδα;
«Ο Δένδιας προσπάθησε να ενεργοποιήσει τη διαδικασία για διακήρυξη θαλασσίων ζωνών Ελλάδας-Αιγύπτου. Όμως, πρόκειται για μια διαδικασία που θέλει κάποιο χρόνο. Αυτό, αν και εφόσον υλοποιηθεί, διασφαλίζει μόνο τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου. Δεν καλύπτει, για παράδειγμα, το κομμάτι νότια της Κρήτης και βόρεια της Λιβύης. Το κομμάτι αυτό μπορεί να οριοθετηθεί μόνο μεταξύ ελληνικής και λιβυκής κυβέρνησης».
Τις θέσεις της Ελλάδας για το τουρκολιβυκό μνημόνιο έκανε γνωστές η Ελληνική αντιπροσωπεία των βουλευτών στην κοινοβουλευτική συνέλευση του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, διακοπτόταν διαρκώς από το προεδρείο, και, έτσι, η αντιπροσωπεία αποχώρησε σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
«Δείχνει το μέγεθος της πρόθεσης των Αμερικανών να τρίξει τα δόντια στους Τούρκους. Η απάντηση είναι ότι είναι μηδενική. Αυτή τη στιγμή φλερτάρουν μαζί τους λόγω του Συριακού», καταλήγει ο Π. Χρυσοστόμου.