Τα συλλαλητήρια, η Αριστερά, η προοπτική

Η εκ­κλη­σία, το σύ­νο­λο της Δε­ξιάς, η εθνι­κι­στι­κή ακρο­δε­ξιά και οι νε­ο­να­ζί, οι μα­κε­δο­νι­κές και πο­ντια­κές ορ­γα­νώ­σεις, οι πα­ρα­στρα­τιω­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις, οι ποι­κι­λί­ες του πα­σο­κι­κού «πα­τριω­τι­σμού», το μέ­τω­πο των αντια­ρι­στε­ρών φι­λε­λέ (από την τη­λε­ό­ρα­ση του Σκάι ως την εφη­με­ρί­δα «Liberal»), όπως και να το κά­νου­με, δια­θέ­τουν μια δύ­να­μη κι­νη­το­ποί­η­σης. Δεν κα­τόρ­θω­σαν ούτε να συ­γκρι­θούν με το μο­ντέ­λο του 1992, αλλά ούτε να προ­σεγ­γί­σουν τους στό­χους που οι ίδιοι έθε­ταν με τις προ­βλέ­ψεις τους για «σει­σμό». Οι κατά την αστυ­νο­μία –μια δύ­να­μη όχι και τόσο εχθρι­κή προς τους διορ­γα­νω­τές…– 150.000 άν­θρω­ποι που πα­ρου­σιά­στη­καν στο Σύ­νταγ­μα, όσο κι αν «φου­σκω­θούν» δεν είναι δυ­να­τόν να προ­σεγ­γί­σουν το 1.500.000 για το οποίο κά­νουν λόγοι οι διορ­γα­νω­τές και οι φίλοι τους.
Παρ’ όλα αυτά, ένα γε­γο­νός με τη συμ­με­το­χή 150.000 αν­θρώ­πων είναι ένα μα­ζι­κό γε­γο­νός. Πολ­λοί μέσα στην Αρι­στε­ρά σπεύ­δουν να υπο­γραμ­μί­σουν ότι όλοι αυτοί οι άν­θρω­ποι που ήταν εκεί δεν είναι φα­σί­στες, δεν είναι πω­ρω­μέ­νοι εθνι­κι­στές. Πρό­κει­ται για ένα επι­χεί­ρη­μα τυ­πι­κά σωστό, αλλά πο­λι­τι­κά βαθιά απο­προ­σα­να­το­λι­στι­κό: Αυτό που μας λέει την αλή­θεια για το χα­ρα­κτή­ρα του συλ­λα­λη­τη­ρί­ου είναι ότι όλοι οι φα­σί­στες, όλοι οι ακρο­δε­ξιοί, όλοι οι φι­λο­πό­λε­μοι εθνι­κι­στές και οι πα­τρι­δο­κά­πη­λοι ήταν εκεί.
Και αυτό δη­μιουρ­γεί βα­ριές ευ­θύ­νες για όσους, δήθεν εξ αρι­στε­ρών, βρέ­θη­καν εκεί, ή υπο­στή­ρι­ξαν το κά­λε­σμα για εκεί. Με κο­ρυ­φαία ασφα­λώς την ευ­θύ­νη του Μίκη Θε­ο­δω­ρά­κη.
Πολ­λοί εξα­κο­λου­θούν να μι­λούν για τον «αλυ­τρω­τι­σμό» των γει­τό­νων μας, δί­νο­ντας άλ­λο­θι στην εθνι­κι­στι­κή πο­λι­τι­κή της ακρο­δε­ξιάς. Η ομι­λία του Θε­ο­δω­ρά­κη, που κο­ρυ­φώ­θη­κε στο σύν­θη­μα «Η Μα­κε­δο­νία είναι μία και είναι ελ­λη­νι­κή», ήταν βαθιά αλυ­τρω­τι­κή, κά­νο­ντας επι­κίν­δυ­νο παι­χνί­δι και ως προς τη Δη­μο­κρα­τία της Μα­κε­δο­νί­ας αλλά και ως προς τη βουλ­γα­ρι­κή Μα­κε­δο­νία του Πιρίν. Μπρο­στά στον Θε­ο­δω­ρά­κη είχε απλω­θεί μια τε­ρά­στια ελ­λη­νι­κή ση­μαία με το σύν­θη­μα: «Βό­ρεια Ήπει­ρος – Γη ελ­λη­νι­κή». Αν κά­ποιος δεν μπο­ρεί να ανα­γνω­ρί­σει τον αλυ­τρω­τι­σμό σε αυτά τα συν­θή­μα­τα-σή­μα­τα κα­τα­τε­θέ­ντα της ελ­λη­νι­κής ακρο­δε­ξιάς από την εποχή του εμ­φυ­λί­ου, αξί­ζει να κα­τη­γο­ρη­θεί για βαθιά υπο­κρι­σία.
Ο Μ. Θε­ο­δω­ρά­κης στη διάρ­κεια της πο­λι­τι­κής του ζωής δέ­χθη­κε πολ­λές φορές να συ­νερ­γα­στεί με τη Δεξιά. Στη Με­τα­πο­λί­τευ­ση υπήρ­ξε ο αυ­τουρ­γός του συν­θή­μα­τος «Κα­ρα­μαν­λής ή τανκς». Στα 1989 έγινε υπουρ­γός του Κων­στα­ντί­νου Μη­τσο­τά­κη, συμ­με­τέ­χο­ντας στην κυ­βέρ­νη­ση που εγκαι­νί­α­σε στην Ελ­λά­δα την επί­θε­ση του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού. Στο ξέ­σπα­σμα της μνη­μο­νια­κής κρί­σης δη­μιούρ­γη­σε τη «Σπίθα», ένα «μέ­τω­πο» που επι­χει­ρού­σε να πα­ντρέ­ψει την ερ­γα­τι­κή πάλη ενά­ντια στη λι­τό­τη­τα με την «εθνι­κή» αφή­γη­ση για την ανε­ξαρ­τη­σία. Τα απο­κα­ΐ­δια από τη Σπίθα θα βρει κα­νείς σή­με­ρα βαθιά μέσα στην ορ­γα­νω­τι­κή επι­τρο­πή του συλ­λα­λη­τη­ρί­ου. Η δια­δρο­μή του Θε­ο­δω­ρά­κη ανα­δει­κνύ­ει στο έπα­κρο τις αντι­φά­σεις, συ­νο­λι­κό­τε­ρα, της Αρι­στε­ράς στην Ελ­λά­δα: Την πα­ρου­σία του Λ. Κύρ­κου στο πρώτο εθνι­κι­στι­κό συλ­λα­λη­τή­ριο της Θεσ­σα­λο­νί­κης, στα 1992. Τη δή­λω­ση του Χ. Φλω­ρά­κη, στα 1988, ότι «για το ΚΚΕ δεν υπάρ­χει μα­κε­δο­νι­κή μειο­νό­τη­τα» και την ανά­λυ­ση που ακο­λού­θη­σε ότι «το μα­κε­δο­νι­κό έθνος είναι τε­χνη­τό δη­μιούρ­γη­μα του Τίτο, μετά το 1948», δια­ψεύ­δο­ντας τις εμπει­ρί­ες του ίδιου του ΚΚΕ και τις δίκες και κα­τα­δί­κες εκα­το­ντά­δων στε­λε­χών του από την εποχή του Με­σο­πο­λέ­μου και μετά…
Το συλ­λα­λη­τή­ριο της Αθή­νας, όπως και το προη­γού­με­νο της Θεσ­σα­λο­νί­κης, λει­τούρ­γη­σε ως «πλυ­ντή­ριο» για τους νε­ο­να­ζί. Η πα­ρου­σία σύσ­σω­μης της ΧΑ, οι δη­λώ­σεις του Μι­χα­λο­λιά­κου, ο αφ’ υψη­λού χλευα­σμός του Κα­σι­διά­ρη προς τον Θε­ο­δω­ρά­κη, οι «πε­ρι­φρου­ρή­σεις» από έφε­δρους κα­τα­δρο­μείς και –κυ­ρί­ως– οι επι­θέ­σεις που ακο­λού­θη­σαν, είναι τα ση­μά­δια για τον κίν­δυ­νο να βγουν οι να­ζή­δες από την απο­μό­νω­ση όπου τους οδή­γη­σε η δο­λο­φο­νία του Παύ­λου Φύσσα. Όσοι συ­νερ­γά­στη­καν, ή συ­ναί­νε­σαν, στην ορ­γά­νω­ση αυτού του συλ­λα­λη­τη­ρί­ου ανα­λαμ­βά­νουν με­ρί­διο ευ­θύ­νης γι’ αυτόν τον κίν­δυ­νο.
Η δια­φο­ρά με τη Θεσ­σα­λο­νί­κη είναι ότι στο συλ­λα­λη­τή­ριο της Αθή­νας η ΝΔ ανέ­λα­βε το ρόλο της πο­λι­τι­κής ηγε­σί­ας του. Η Δεξιά γνω­ρί­ζει εκ πεί­ρας ότι για να συ­γκρο­τή­σει ηγε­μο­νι­κό πο­λι­τι­κό ρεύμα οφεί­λει να αξιο­ποι­ή­σει το χαρτί του «πα­τριω­τι­σμού», ακόμα και όταν χρειά­ζε­ται να τον συν­δυά­σει με τη γραμ­μή του πιο ασύ­στο­λου οι­κο­νο­μι­κού κο­σμο­πο­λι­τι­σμού. Ο Κυ­ριά­κος Μη­τσο­τά­κης έχει να λύσει μια σπα­ζο­κε­φα­λιά: Αφε­νός η προ­σή­λω­σή του στα μνη­μό­νια, στο ευρώ και στο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό, όπως και οι πα­ρα­δο­σια­κές σχέ­σεις του κόμ­μα­τός του με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, οδη­γούν σε «υπεύ­θυ­νη στάση» απέ­να­ντι στις κυο­φο­ρού­με­νες εξε­λί­ξεις στα Βαλ­κά­νια. Αφε­τέ­ρου η ανά­γκη να χτί­σει πλειο­ψη­φι­κό πο­λι­τι­κό ρεύμα, να χτί­σει την προ­ο­πτι­κή μιας στα­θε­ρής κυ­βέρ­νη­σης υπό την ηγε­σία του, οδη­γεί στο να εμπλα­κεί αντι­πο­λι­τευ­τι­κά στην υπό­θε­ση του «ονό­μα­τος». Αλλά, γι’ αυ­τούς ακρι­βώς τους ρό­λους είναι τα μα­ζι­κά κα­θε­στω­τι­κά κόμ­μα­τα, γι’ αυτό δια­θέ­τουν δια­φο­ρε­τι­κές «πτέ­ρυ­γες», γι’ αυτό μπο­ρούν να ανα­λαμ­βά­νουν τη «σύν­θε­ση» ακόμα και των πιο δια­φο­ρε­τι­κών γραμ­μών. Το βράδυ του συλ­λα­λη­τη­ρί­ου, η ΝΔ είχε εν μέρει πε­τύ­χει το στόχο της, όμως αυτό δεν ση­μαί­νει ότι η συ­νέ­χεια θα είναι εξί­σου εύ­κο­λη: η πα­ρά­τα­ση των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων, υπό τον έλεγ­χο του Ν. Κο­τζιά, ενέ­χει τη στιγ­μή όπου η ηγε­σία της ΝΔ θα πρέ­πει να απα­ντή­σει κα­θα­ρά στους δυ­τι­κούς φί­λους της αν συ­ναι­νεί ή όχι στον να­τοϊ­κό σχε­δια­σμό. Η «κω­λο­τού­μπα» δεν είναι άλ­λω­στε προ­νό­μιο μόνο του Τσί­πρα. Και ήδη ο Μη­τσο­τά­κης διευ­κρι­νί­ζει ότι δεν συμ­φω­νεί με την πρό­τα­ση για δη­μο­ψή­φι­σμα σχε­τι­κά με το «όνομα».
Στη Θεσ­σα­λο­νί­κη το συλ­λα­λη­τή­ριο είχε αιφ­νι­διά­σει τη ΝΔ. Οι ηγε­τι­κές αδυ­να­μί­ες της και η πα­ρέμ­βα­ση του ισχυ­ρού στην πόλη Ιβάν Σαβ­βί­δη (που, ως γνω­στόν, συ­νερ­γά­ζε­ται αρ­μο­νι­κά με τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ) ενέ­τα­ξαν το συλ­λα­λη­τή­ριο στην προ­ο­πτι­κή ενός άλλου πο­λι­τι­κού και εκλο­γι­κού πόλου, στα δεξιά της ΝΔ. Οι χει­ρι­σμοί που έγι­ναν από τη Δεξιά στην Αθήνα αφο­ρού­σαν και στην εξου­δε­τέ­ρω­ση αυτού του σε­να­ρί­ου.
Οι φωνές μέσα στην Αρι­στε­ρά που είδαν με μια κά­ποια «φι­λι­κό­τη­τα» στοι­χεία του συλ­λα­λη­τη­ρί­ου της Θεσ­σα­λο­νί­κης –συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων και δη­λώ­σε­ων εκ μέ­ρους τμή­μα­τος της ΛΑΕ– υπήρ­ξαν εξαι­ρε­τι­κά προ­βλη­μα­τι­κές. Είναι θε­τι­κό ότι μπρο­στά στο συλ­λα­λη­τή­ριο της Αθή­νας –και παρά τους «πει­ρα­σμούς» που δη­μιούρ­γη­σε η εμπλο­κή του Θε­ο­δω­ρά­κη– αυτά τα λάθη δεν επα­να­λή­φθη­καν.
Για τον κόσμο της κοι­νω­νι­κής αντί­στα­σης, για τον κόσμο της ερ­γα­σί­ας, τα εθνι­κι­στι­κά συλ­λα­λη­τή­ρια αντι­προ­σω­πεύ­ουν έναν ση­μα­ντι­κό κίν­δυ­νο: μέσα στις συν­θή­κες της κοι­νω­νι­κής κα­τα­στρο­φής που έχουν δη­μιουρ­γή­σει τα μνη­μό­νια, να στρα­φεί η απελ­πι­σία προς το εθνι­κι­στι­κό δη­λη­τή­ριο.
Σε αυτή την προ­ο­πτι­κή, η ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά οφεί­λει να απα­ντή­σει με τη διαρ­κή πάλη για την ανα­τρο­πή των μνη­μο­νί­ων και της λι­τό­τη­τας, σε σύν­θε­ση με την αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή στρα­τη­γι­κή, με τη διεκ­δί­κη­ση της σο­σια­λι­στι­κής απε­λευ­θέ­ρω­σης. Τα κα­θή­κο­ντα αυτά, πε­ρισ­σό­τε­ρο από ποτέ, κά­νουν επι­τα­κτι­κή την ενω­τι­κή, τη «με­τω­πι­κή» πο­λι­τι­κή ανά­με­σα στις δυ­νά­μεις της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς. Για να χτί­σου­με μαζί τα δικά μας «συλ­λα­λη­τή­ρια», που θα απα­ντούν τόσο στους κυ­βερ­νη­τι­κούς όσο και στους άσπον­δους φί­λους τους στη Δεξιά, που θέ­λουν μαζί να δια­σφα­λί­σουν τη μνη­μο­νια­κή συ­νέ­χεια και τη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη στα­θε­ρό­τη­τα.
Και αυτή η οπτι­κή δεν έχει τί­πο­τα κοινό με τον θολό «αντι­μνη­μο­νια­κό» λόγο του Θε­ο­δω­ρά­κη ή του Κα­σι­μά­τη, που βρέ­θη­καν να συ­μπλέ­ουν με τον Μι­χα­λο­λιά­κο, τον Σα­μα­ρά και, στο βάθος, με τον Κυ­ριά­κο Μη­τσο­τά­κη στο Σύ­νταγ­μα.
*Οι απόψεις του κειμένου δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη τις θέσεις της Iskra
*Πηγή: rproject.gr