Χρειάστηκαν μόνο λίγοι μήνες στη νεομνημονιακή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για να δρομολογήσει την πώληση και διάλυση της ιστορικής ΔΕΗ, με την βοήθεια της παραδομένης διοίκησης της ΔΕΗ και της παραδομένης ηγεσίας στην ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, δρομολογημένες πρέπει να θεωρούνται οι εξελίξεις για συμφωνία με τους πιστωτές στο θέμα της πώλησης λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ, σε ιδιωτικά συμφέροντα, ώστε να διατεθεί γρήγορα το 40% (!) της συνολικής ισχύος της ΔΕΗ στους ιδιώτες ανταγωνιστές της, στο όνομα του ανοίγματος της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας.
Την ίδια ώρα με ευθύνη της κυβέρνησης και της διοίκησης της ΔΕΗ, η τελευταία διανύει το πλέον κρίσιμο δίμηνο της ιστορίας της, καθώς οι αντοχές της περιορισμένης ρευστότητάς της εξαντλούνται μέρα με την ημέρα, ενώ η νέα χρηματοδότηση ύψους 200 εκατ. ευρώ, που η επιχείρηση διαπραγματεύεται με τις τράπεζες από τις αρχές Ιανουαρίου, δεν έχει ακόμη διασφαλιστεί. Και ενώ η κυβέρνηση διαπραγματεύεται την επόμενη ημέρα με τους θεσμούς, στο εσωτερικό της επιχείρησης και στην αγορά ηλεκτρισμού η αγωνία που κυριαρχεί δεν είναι εάν θα πουληθούν ή όχι μονάδες αλλά εάν μέχρι να εφαρμοστούν τα όποια μέτρα θα μπορέσει να κρατηθεί όρθια η ΔΕΗ.
Στο τέλος Απριλίου η ΔΕΗ πρέπει να αποπληρώσει ένα ακόμη ομόλογο 200 εκατ. ευρώ (ένα ισόποσης αξίας αποπλήρωσε στις 28 Φεβρουαρίου) και στην περίπτωση που μέχρι τότε οι τράπεζες δεν εγκρίνουν το νέο κοινοπρακτικό, θα υποχρεωθεί, προκειμένου να αποφύγει την πτώχευση, να το εξοφλήσει παρακρατώντας χρήματα από την αγορά ηλεκτρισμού την οποία ήδη έχει φορτώσει με ανεξόφλητες οφειλές που ξεπερνούν τα 800 εκατ. ευρώ.
Σε μια προσπάθεια διαχείρισης του προβλήματος «ρευστότητα» η διοίκηση της ΔΕΗ αποπληρώνει κατά προτεραιότητα υποχρεώσεις. Οι ανεξόφλητες οφειλές προς τους εργολάβους έχουν φτάσει τα 900 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα πολύ συχνά μονάδες παραγωγής να ξεμένουν από καύσιμο και άλλα απαραίτητα υλικά για τη λειτουργία τους. Τα προβλήματα επεκτείνονται και στα δίκτυα διανομής και μέσης τάσης λόγω ανεξόφλητων οφειλών ύψους 700 εκατ. ευρώ προς τις δύο θυγατρικές της ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ, που ελέγχουν και λειτουργούν τα δίκτυα.
Το πρόβλημα της παρακράτησης χρημάτων από την αγορά ηλεκτρισμού εκ μέρους της ΔΕΗ απασχόλησε προσφάτως και την ΡΑΕ, η οποία έπειτα από αίτημα των δύο θυγατρικών κάλεσε σε απολογία τη διοίκηση της επιχείρησης. Στις δύο ακροάσεις που πραγματοποιήθηκαν σε διάστημα 15νθημέρου, ο επικεφαλής της ΔΕΗ Μανόλης Παναγιωτάκης περιέγραψε τη δύσκολη οικονομική κατάσταση της επιχείρησης και ομολόγησε ότι αναγκάζεται να βάλει προτεραιότητες στις πληρωμές για να καλύψει μη ανελαστικές ανάγκες. Ο κ. Παναγιωτάκης πέρασε μάλιστα στην αντεπίθεση, καταλογίζοντας στη ΡΑΕ και εμμέσως στους συναρμόδιους υπουργούς ευθύνες για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ΔΕΗ. Οπως είπε, μόνο από τις ρυθμίσεις που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα για το άνοιγμα της αγοράς η ΔΕΗ έχει επιβαρυνθεί με 1,5 δισ. ευρώ περίπου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο από την εφαρμογή των αδιέξοδων ΝΟΜΕ η ΔΕΗ προβλέπει απώλειες ύψους 300 εκατ. ευρώ στη διετία 2017 – 2018. Από την εφαρμογή της ρύθμισης για τον μηδενισμό ελλείμματος των ΑΠΕ, το 2016 επιβαρύνθηκε με 35 εκατ. ευρώ ενώ η επιβάρυνση για το 2017 έχει προϋπολογιστεί στα 170 εκατ. ευρώ και το 2018 στα 190 εκατ. ευρώ. Με 60 εκατ. ευρώ επιβαρύνθηκε μόνο το τελευταίο τρίμηνο του 2016 από την εφαρμογή μίας ακόμη ρύθμισης Σκουρλέτη για τον μηδενισμό του ελλείμματος των ΑΠΕ, ενώ μόνο για τις τρεις πρώτες εβδομάδες ο σχετικός λογαριασμός που εκλήθη να πληρώσει έφτασε τα 120 εκατ. ευρώ.
Οι ανεξόφλητες οφειλές από λογαριασμούς ρεύματος ανέρχονται στα 2,6 δισ. (πάνω από το 1/3 του τζίρου της) εκ των οποίων 500 εκατ. ευρώ, όπως αποκάλυψε στη Βουλή ο επικεφαλής της επιχείρησης Μανώλης Παναγιωτάκης προέρχονται από «στρατηγικούς κακοπληρωτές». Ενα αντίστοιχο ποσό 500 εκατ. προέρχεται από καταναλωτές με οφειλές μέχρι 1000, στους οποίους με άτυπη υπουργική εντολή η ΔΕΗ υποχρεώθηκε να μην προχωρήσει σε διακοπές ρεύματος. Και ενώ τα ταμεία στεγνώνουν, εκτός του ομολόγου ύψους 200 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο πρέπει συνολικά μέσα στο 2017 να αναχρηματοδοτήσει λήξεις δανείων 640 εκατ. ευρώ. Οι τράπεζες, λόγω του οξύ προβλήματος ρευστότητας που αντιμετωπίζει η ΔΕΗ και της υλοποίησης του σχεδίου απόσχισης του ΑΔΜΗΕ, παράγοντας που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους επιτείνει το πρόβλημα και θέτει εν αμφιβόλω τη βιωσιμότητά της, έχουν συνδέσει την περαιτέρω χρηματοδότησή της με την παροχή αυξημένων εγγυήσεων και πρόσθετων όρων διασφάλισης ρίσκου.
Στο πλαίσιο αυτό και έπειτα από συμφωνία με το υπουργείο Οικονομικών ως εκπρόσωπο του βασικού μετόχου της ΔΕΗ, αποδέχτηκαν να ικανοποιήσουν το αίτημα της επιχείρησης για νέο κοινοπρακτικό ύψους 200 εκατ. ευρώ υπό προϋποθέσεις, με βασικότερη την εκχώρηση συμβάσεων πελατών της συνολικού ύψους τουλάχιστον ισόποσου με αυτό του δανείου. Στη διαπαραγμάτευση που ακολούθησε μέσα στο τελευταίο δίμηνο με τη ΔΕΗ οι τράπεζες έθεσαν τρεις όρους, τους οποίους η επιχείρηση δεν αποδέχεται με το επιχείρημα ότι εάν ικανοποιηθούν, το δάνειο δεν θα προσθέσει ρευστότητα αλλά θα αφαιρέσει, με αποτέλεσμα η χρηματοδότηση να έχει μπλοκάρει.
Κρίσιμο ορόσημο για την οικονομική κατάσταση της ΔΕΗ είναι η αξιολόγηση της Standard & Poor’s στις αρχές Απριλίου. Ο διεθνής οίκος σε προηγούμενη αξιολόγησή του επεσήμανε ότι οι πιέσεις στο μέτωπο της ρευστότητας τους επόμενους μήνες κορυφώνονται λόγω της ωρίμανσης των ομολόγων και συνέδεε την επόμενη αξιολόγηση με την έγκριση του νέου κοινοπρακτικού από τις τράπεζες, αφήνοντας ανοικτή την πιθανότητα υποβάθμισης. Μια τέτοια εξέλιξη, σύμφωνα με αρμόδια στελέχη της ΔΕΗ, μεταφράζεται αυτόματα ακόμα και σε πτώχευση της επιχείρησης.