Στην Ελλάδα οι μνημονιακές κυβερνήσεις και η Τρόικα μετέτρεψαν τις συντάξεις σε φιλοδωρήματα

Τοποθέτηση – ομιλία στην εκδήλωση της GUE στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την κοινωνική ασφάλιση, τις συντάξεις και το μέλλον τους.

Το ασφαλιστικό σύστημα οδηγήθηκε στον δρόμο της κατάρρευσης και στις αλλεπάλληλες άγριες περικοπές των συντάξεων – έως και 60% στις κύριες και 80% στις επικουρικές , διότι κατά καιρούς οι εκάστοτε κυβερνήσεις (ακόμα και η σημερινή λεγόμενη αριστερή) αντί να το προστατεύσουν “έκλεβαν” τα αποθεματικά του, για να καλύψουν τις ανάγκες του κράτους.

H πρώτη κυβερνητική επιδρομή στα Αποθεματικά των Ταμείων έγινε με τον αναγκαστικό Νόμο 1611/1950 δεσμεύοντας τα αποθεματικά τους με επιτόκιο που μόλις έφθανε το 4% έως και τις αρχές του 1980 ( το 1974 το επιτόκιο καταθέσεων των τραπεζών ήταν 26,9% ) ή το 11,5% του 1981 ενώ το αντίστοιχο τραπεζικό επιτόκιο καταθέσεων ήταν 24,54%.

Η δεύτερη μεγάλη ληστεία έγινε στο Χρηματιστήριο, όταν επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη επετράπη στα Ασφαλιστικά Ταμεία να τοποθετήσουν το 20% των αποθεματικών τους κεφαλαίων σε μετοχές και τραπεζικές επενδύσεις Υψηλού Ρίσκου, που συνεχίστηκε και επί κυβερνήσεως Κων. Σημίτη και η οποία ανέβασε στο 23% το ποσοστό των αποθεματικών. Αυτό είχε σαν συνέπεια με την κατάρρευση του Χρηματιστηρίου τα Ταμεία να χάσουν πάνω από 3,5 δις ευρώ.

Από μελέτη που έκανε η ΓΣΕΕ η ζημιά που είχαν τα Ταμεία από το 1950 μέχρι και το 1990 ήταν 30 τρις δραχμές.

Η Τρίτη ληστεία έγινε τα τελευταία μνημονιακά χρόνια και ειδικά από το 2010 μέχρι και σήμερα, καταλήγουν ΟΛΟΙ στην εύκολη λύση που είναι οι περικοπές των συντάξεων και άλλων κοινωνικών παροχών:

• 50 δις έχασαν οι συνταξιούχοι την περίοδο 2010-2017.

• 80 δις έχασαν τα Ασφαλιστικά Ταμεία την ίδια περίοδο.

Αρνητικό παγκόσμιο ρεκόρ τα 130 δις ευρώ απώλειες για συνταξιούχους και Ταμεία σε περίοδο ειρήνης.

Η μέση κύρια σύνταξη για τους Έλληνες συνταξιούχους ανέρχεται στα 723 ευρώ και είναι η χαμηλότερη στη ευρωζώνη. Η επικουρική ανέρχεται στα 171,34 ευρώ, ενώ τα μερίσματα στα 97,93 ευρώ. Να σημειωθεί ότι προ Μνημονίων και ειδικότερα το έτος 2009, η μέση κύρια σύνταξη ήταν ύψους 1.080 ευρώ, η μέση επικουρική 343 ευρώ και το μέσο μέρισμα 164 ευρώ.

Αυτές οι συντάξεις είναι οι χαμηλότερες στην ευρωζώνη και αποτελούν ντροπιαστικό… ρεκόρ για τους Έλληνες που τις προηγούμενες δεκαετίες έδωσαν πολλές μάχες και έχυσαν αίμα για την κατάκτηση ενός αξιοπρεπούς ασφαλιστικού συστήματος , για την κοινωνική δικαιοσύνη και πρόνοια, πλην του ότι εργάζονταν σκληρά από παιδιά και για πολλές δεκαετίες, ώστε να φτάσει να ορθοποδήσει η ταλαίπωρη χώρα μας.

Α) Ως βασικές αιτίες της μεγάλης αυτής απώλειας αναφέρονται μεταξύ άλλων :

• Οι 12 μέχρι σήμερα περικοπές στις κύριες και επικουρικές συντάξεις.

• Η κατάργηση της 13^ης και 14^ης σύνταξης.

• Η αύξηση από το 4 στο 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ στις κύριες συντάξεις.

• Η για πρώτη φορά αντίστοιχη παρακράτηση 6% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις.

• Η μείωση κατά 50% του εφάπαξ.

• Η θέσπιση και η αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης.

• Η αύξηση της παρακράτησης του φόρου.

• Η δραστική μείωση του αφορολογήτου.

• Η κατάργηση του ΕΚΑΣ.

• Η κατάργηση και η μείωση των συντάξεων χηρείας.

Σε καμία άλλη χώρα του πλανήτη οι συνταξιούχοι στο σύνολό τους δεν έχασαν τόσα πολλά σε τόσο λίγο χρονικό διάστημα και μάλιστα σε περίοδο ειρήνης.

Β) Ως βασικές αιτίες που τα Ασφαλιστικά Ταμεία απώλεσαν 80 δις την περίοδο των μνημονίων 2010 – 2017 είναι οι εξής :

1. Το κούρεμα PSI των αποθεματικών στην πρωτογενή και δευτερογενή αγορά, που στοίχισε μέχρι σήμερα στα Ταμεία περίπου 26 δις.

2. Αύξηση της ανεργίας κατά 17 μονάδες μέχρι σήμερα.

3. Ραγδαία μείωση των μισθών πάνω από 28 μονάδες.

4. Ο νέος κατώτατος μισθός των 510 € για τους κάτω των 25 ετών εργαζομένους.

5. Η δραστική περικοπή της κρατικής επιχορήγησης προς τα Ταμεία, 1,8 δις για το 2017.

6. Η μείωση των εργοδοτικών και εργατικών εισφορών, 3,9% από το 2014.

7. Η κατάργηση των κοινωνικών πόρων υπέρ των Ταμείων Επικούρισης.

8. Η έκρηξη της ανασφάλιστης και «μαύρης» εργασίας που στερεί κατ’ έτος από το σύστημα 2 δις ευρώ.

9. Η εκτίναξη όλων των μορφών της μερικής απασχόλησης που στερεί από τα Ταμεία 1 δις ευρώ κατ’ έτος.

10. Η απώλεια 1 δις ευρώ και πλέον από την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση – αφελληνισμό των Ελληνικών Τραπεζών.

11. Η δραματική απαξίωση της ακίνητης περιουσίας των Ταμείων, που με τους πιο συντηρητικούς υπολογισμούς ανέρχεται στα 7-10 δις ευρώ. Όλες οι παραπάνω συνέπειες του Μνημονίου συναθροιζόμενες, έχουν στερήσει μέχρι σήμερα (2010-2017) από το Ασφαλιστικό μας Σύστημα πόρους ύψους πάνω από 80 δις ευρώ.

Γι’ αυτό σήμερα μπορούμε ανεπιφύλακτα να ισχυριστούμε ότι το Μνημόνιο οδήγησε το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας στα πρόθυρα κατάρρευσης, του έδωσε τη «χαριστική βολή».

Κάθε συζήτηση, συνεπώς, για τα Ασφαλιστικά Ταμεία και τις συντάξεις προϋποθέτει:

1. Τουλάχιστον την επιστροφή των 27 δις από τα 80 και πλέον, που απώλεσαν με το «κούρεμα» των αποθεματικών (PSI) από την πρωτογενή και δευτερογενή αγορά και με την πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών, προσφέροντας μεγάλο πακέτο τραπεζικών μετοχών σε εξευτελιστικές τιμές.

2. Την εκποίηση και εκμετάλλευση των 1300 ακινήτων που αποτελεί περιουσία των Ασφαλιστικών Ταμείων.

3. Ενίσχυση των Ταμείων με το 70 % των εσόδων από την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Χώρας.

4. Να μπει σε όλες τις τραπεζικές συναλλαγές ένα τέλος 1% υπέρ του Ασφαλιστικού Συστήματος.

5. Ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ανασφάλιστης εργασίας και εισφοροδιαφυγής, με την στελέχωση και ενίσχυση των δημοσίων ελεγκτικών μηχανισμών (ΣΕΠΕ, ΕΥΠΕΑ του ΙΚΑ). Με ενεργή και θεσμοθετημένη συμμετοχή των συνδικαλιστικών οργανώσεων, των εργαζομένων και των συνταξιούχων στους ελέγχους.

6. Τα έσοδα της κοινωνικής ασφάλισης θα ενισχυθούν με την αντικατάσταση των μνημονίων ( που μόνο ΥΦΕΣΗ φέρνουν ) από ένα Εθνικό, αναπτυξιακό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης, που σαν στόχο θα έχει την άμεση μείωση της ανεργίας μέσω προγραμμάτων απασχόλησης.

Όποια άλλη συζήτηση-παρέμβαση στο Ασφαλιστικό Σύστημα της Ελλάδας θα εντάσσεται στο διαρκές εκ προμελέτης έγκλημα κατά του λαού και των ασφαλισμένων-συνταξιούχων, από όλα τα κόμματα του μνημονιακού τόξου.

*Ο Αριστοτέλης Κάντας είναι Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης ΕΤΕΑΕΠ & ΕΦΚΑ.