Αντισυνταγματικές έκρινε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) βασικές διατάξεις του λεγομένου νόμου Κατρούγκαλου (4387 του 2016).
Συγκεκριμένα, με πέντε αποφάσεις, των οποίων η ισχύς τους αρχίζει από σήμερα και δεν έχουν αναδρομική ισχύ, οι σύμβουλοι έκριναν:
Για τις επικουρικές συντάξεις:
Αντισυνταγματικές κατά πλειοψηφία οι διατάξεις για τις επικουρικές συντάξεις, καθώς δεν υπήρχαν αναλογιστικές μελέτες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ακύρωση των αποφάσεων για τις επικουρικές, και για παλιές και μελλοντικές.
Οι σύμβουλοι καλούν την Πολιτεία να θεσμοθετήσει εκ νέου.
Οι κύριες συντάξεις κρίθηκαν συνταγματικές κατά πλειοψηφία, καθώς είχαν αναλογιστικές μελέτες. Ειδικότερα, είχε γίνει αναλογιστική μελέτη από την αρμόδια Αρχή και επίσης είχε υπάρξει και έγγραφο που πιστοποιούσε τη σοβαρότητά της από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας.
Για τους αυτοαπασχολούμενους – ελεύθερους επαγγελματίες:
Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, σε σύγκριση με τους μισθωτούς.
Δηλαδή έκρινε αντισυνταγματικό το όριο του 20% των εισφορών που προέβλεπε ο λεγόμενος νόμος Κατρούγκαλου, ενώ για τους μισθωτούς το ανάλογο ποσοστό είναι 6%, διότι το υπόλοιπο καλύπτεται από τον εργοδότη.
Σύμφωνα με την απόφαση, η διάταξη αυτή κρίθηκε αντισυνταγματική, διότι προσβάλλει την αρχή της ισότητας.
Για τον υπολογισμό των επικουρικών συντάξεων:
Κατά πλειοψηφία οι σύμβουλοι έκριναν αντισυνταγματική τη διάταξη για τον υπολογισμό των επικουρικών συντάξεων. Ειδικότερα, κρίθηκε αντισυνταγματική η περικοπή των επικουρικών συντάξεων πάνω από 1.300 ευρώ, διότι αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας και της ισότητας. Tα 1.300 υπολογίζονται ως μικτά. Δηλαδή κύρια σύνταξη, επικουρική, εισφορά αλληλεγγύης, προ φόρων και λοιπά.
Kαι στην περίπτωση αυτή, μετά την απόφαση του ΣτΕ η πολιτεία πρέπει άμεσα να νομοθετήσει.
Για την αναπλήρωση των συντάξεων:
Το δικαστήριο κατά πλειοψηφία έκρινε αντισυνταγματικό το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων, κυρίως για τις μεγάλες συντάξεις και τους συνταξιούχους που έχουν πολλά χρόνια εργαστεί, ειδικότερα το ανώτατο πλαφόν αναπλήρωσης 46,8% για 42 χρόνια εργασίας.
Για τον ΕΦΚΑ:
Κατά πλειοψηφία, το δικαστήριο έκρινε συνταγματικό τον ενιαίο ασφαλιστικό φορέα και την υπαγωγή σε αυτόν του συνόλου των ασφαλισμένων, εργαζομένων και συνταξιούχων. Ειδικότερα έκρινε ότι είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα, την αρχή της ισότητας και της αναλογικότητας, η δημιουργία ενός φορέα για όλους, με το σκεπτικό ότι αντιμετωπίζουν τους ίδιους ασφαλιστικούς κίνδυνους (γήρας, ασθένειες, θάνατος).
Το δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν ζητήσει να μείνουν εκτός ΕΦΚΑ, λόγω της ειδικής σχέσης που έχουν με το κράτος.
Στην απόφαση υπήρξε μειοψηφία σχετικά με τους δημοσίους υπαλλήλους, που υποστήριξε ότι πρέπει να έχουν χωριστό ασφαλιστικό φορέα.
Για τον επανυπολογισμό των συντάξεων:
Το δικαστήριο έκρινε συνταγματική με οριακή πλειοψηφία, 13 έναντι 12 ψήφων, τη διάταξη που ορίζει ως βάση για τον επανυπολογισμό των συντάξεων την 31η Δεκεμβρίου του 2014.
Το δικαστήριο έκρινε επίσης στο θέμα αυτό ότι στον λεγόμενο νόμο Κατρούγκαλου υπάγονται όλοι και οι παλιοί και οι μελλοντικοί ασφαλισμένοι, ανεξάρτητα από το πότε ξεκίνησαν να εργάζονται. Δηλαδή, δεν υπάρχουν πλέον ασφαλισμένοι πολλών ταχυτήτων.
Αυτό κρίθηκε στη λογική ότι όλοι πρέπει να επωμιστούν το βάρος για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των γενεών.
H μειοψηφία στο θέμα αυτό που ήταν οριακή εξέφρασε την άποψη ότι η διάταξη αυτή αποσκοπεί στην επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.