Τα νοικοκυριά έχουν φθάσει στο αμήν. Αδυνατούν να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις και αφήνουν απλήρωτες τις οφειλές τους στην Εφορία. Και όσο φουσκώνουν τα ληξιπρόθεσμα χρέη η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) πατάει ολοένα και παραπάνω το γκάζι των κατασχέσεων καταγράφοντας το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Η ΑΑΔΕ, έχοντας τη δυνατότητα να επιβάλει αναγκαστικά μέτρα είσπραξης σε 1.678.160 οφειλέτες, έχει καταφέρει να επιβάλει κατασχέσεις και δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων στο 57,89% ή σε 971.429 φορολογουμένους. Δηλαδή σχεδόν 6 στους 10 ένιωσαν τον εφιάλτη των κατασχέσεων. Το ποσοστό αυτό άρχισε από το 44,78% στο τέλος του 2015, αυξήθηκε 50,92% το 2016 για να φθάσει στο 57,42% στο τέλος Μαΐου.
Τα κατασχετήρια που φεύγουν καθημερινά από τις τράπεζες είναι περισσότερα από 5.000 (1.300 ανά τράπεζα) και ήδη η ΑΑΔΕ έχει ζητήσει την αύξηση των κατασχετηρίων σε τουλάχιστον 1.600 την ημέρα ανά τράπεζα.
Ομως, τι μπορεί να κατάσχει η Εφορία για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορολογούμενων και από ποιο ύψος οφειλών και πάνω επιβάλλονται αναγκαστικά μέτρα είσπραξης;
1. Τραπεζικές καταθέσεις: Ο εισπρακτικός μηχανισμός της ΑΑΔΕ τρυπώνει στους τραπεζικούς λογαριασμούς του οφειλέτη για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμου χρέους που έχει ο φορολογούμενος και βάζει στο χέρι τα ποσά των καταθέσεων (εφόσον βέβαια υπάρχουν υπόλοιπα στους λογαριασμούς). Από την κατάσχεση γλιτώνουν:
– Μισθοί, συντάξεις και λοιπά βοηθήματα καταβαλλόμενα τακτικά από ασφαλιστικά ταμεία εφόσον έχουν κατατεθεί σε έναν συγκεκριμένο λογαριασμό μισθοδοσίας που έχει δηλωθεί ηλεκτρονικά από τον οφειλέτη στην ΑΑΔΕ. Στην περίπτωση αυτή ισχύει ακατάσχετο όριο 1.250 ευρώ.
– Ορισμένα κοινωνικά επιδόματα όπως το επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ, τα επιδόματα τέκνων και τα ειδικά επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων που καταβάλλονται από τον ΟΓΑ. Για να μην κατασχεθούν τα ποσά αυτά όταν βρίσκονται κατατεθειμένα σε τραπεζικό λογαριασμό του οφειλέτη θα πρέπει να μην υπερβαίνουν τα 1.000 ευρώ και ο λογαριασμός στον οποίο έχουν κατατεθεί να έχει δηλωθεί ηλεκτρονικά από τον οφειλέτη στην ΑΑΔΕ ως «ο ένας και μοναδικός λογαριασμός για τον οποίο ισχύει ακατάσχετο όριο καταθέσεων μέχρι 1.500 ευρώ».
– Οποιασδήποτε άλλης προέλευσης χρηματικό υπόλοιπο μέχρι 1.250 ευρώ υπάρχει σε τραπεζικό λογαριασμό που έχει δηλωθεί από τον οφειλέτη ως ο «ένας και μοναδικός λογαριασμός για τον οποίο ισχύει ακατάσχετο όριο καταθέσεων μέχρι 1.250 ευρώ».
2. Ακίνητα: Ο νόμος δίνει το δικαίωμα στην ΑΑΔΕ να κατάσχει ακίνητο ακόμη και αν πρόκειται για πρώτη κατοικία του οφειλέτη για ληξιπρόθεσμο χρέος άνω των 500 ευρώ. Ωστόσο το μέτρο επιβάλλεται για μεγάλες οφειλές.
3. Αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής: Ο εισπρακτικός μηχανισμός μπορεί να προχωρήσει σε κατάσχεση αυτοκινήτου, σκάφους ή οποιουδήποτε άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου για οφειλές άνω των 500 ευρώ.
4. Μισθοί, ενοίκια κ.λπ.: Ποσά που δικαιούται να εισπράξει ο οφειλέτης μπορεί να τα κατάσχει η ΑΑΔΕ ανεξάρτητα από το ύψος της ληξιπρόθεσμης οφειλής. Πιο συγκεκριμένα κατασχέσεις γίνονται:
α) Από ποσά μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων άνω των 1.000 και έως 1.500 ευρώ τον μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ποσοστού 50% επί του τμήματος πάνω από τα 1.000 και μέχρι τα 1.500 ευρώ, ενώ από ποσά άνω των 1.500 ευρώ τον μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ.
β) Το 1/2 οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού βοηθήματος καταβάλλεται περιοδικά στον οφειλέτη εφόσον αυτό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση το ποσό που απομένει μετά την κατάσχεση δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο των 1.000 ευρώ.
γ) Το 1/5 των καταβαλλόμενων ημερομισθίων.
δ) Το 50% του εφάπαξ που καταβάλλεται από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο λόγω εξόδου από την υπηρεσία ή το επάγγελμα.
ε) Έως και το 100% των ενοικίων των οποίων επίκειται η είσπραξη εφόσον ο οφειλέτης δικαιούται να λαμβάνει τέτοια εισοδήματα.
στ) Έως και το 100% των πάσης φύσεως αποζημιώσεων (π.χ. για απόλυση του οφειλέτη από την εργασία ή για ζημιά που υπέστη ασφαλισμένο περιουσιακό στοιχείο του κ.λπ.).
ζ) Έως και το 100% των πάσης φύσεως εισπράξεων από πωλήσεις προϊόντων ή οποιωνδήποτε άλλων πραγμάτων (π.χ. ακινήτων, ΙΧ αυτοκινήτων, σκαφών κ.λπ.).