Με “ποινική ρήτρα” τη μη εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων διευθέτησης του χρέους, τα οποία συμφωνήθηκαν στο Λουξεμβούργο, δεσμεύτηκε η Ελλάδα, όπως αποκαλύπτεται από “παράρτημα” που ενσωματώθηκε στο ανακοινωθέν του Eurogroup, προσδιορίζοντας τα έξι βασικά προαπαιτούμενα των “μεταμνημονιακών” της υποχρεώσεων. Και είναι αυτά που αποτελούν, πλέον, τον “πιλότο” όχι μόνο της σημερινής, αλλά και των επόμενων κυβερνήσεων.
Οι υποχρεώσεις στις οποίες συμφώνησε η κυβέρνηση Τσίπρα, ενσωματώνονται σε έξι προαπαιτούμενα, με τα οποία επιβεβαιώνεται η δέσμευση τόσο στον πλήρη έλεγχο της ελληνικής οικονομίας από ξένα κέντρα αποφάσεων όσο και η συνέχιση των “μεταρρυθμίσεων” στην κατεύθυνση της περαιτέρω φορολογικής επιβάρυνσης του ελληνικού λαού, της εκποίησης της λαϊκής περιουσίας, με την εκχώρησή της στις τράπεζες, και της δημόσιας περιουσίας, μέσα από κύμα ιδιωτικοποιήσεων, την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και της όποιας κοινωνικής πρόνοιας για τους ανάπηρους και τους άλλους δικαιούχους επιδομάτων, της δραστικής μείωσης των συντάξεων και του αφορολόγητου.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για τις ακόλουθες έξι υποχρεώσεις:
1. Δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις: “Η Ελλάδα θα σεβαστεί πλήρως τη δέσμευσή της να εξασφαλίσει ότι ο ετήσιος προϋπολογισμός της θα επιτύχει μεσοπρόθεσμα ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ με σεβασμό στις μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM”.
Όπως επισημαίνουν σχολιαστές, η φράση για τον σεβασμό στις μεταρρυθμίσεις δεν έχει προστεθεί τυχαία. Πρακτικά μπαίνει “φρένο” στα σενάρια ότι θα μπορούσε η Ελλάδα να είναι συνεπής στις δεσμεύσεις παράγοντας πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ ακόμη και χωρίς να εφαρμόσει την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις ή τη μείωση του αφορολογήτου.
“Η Ελλάδα πρέπει να αναπροσαρμόσει τις τιμές του φόρου ακίνητης περιουσίας για τον ΕΝΦΙΑ και άλλους φόρους πλήρως, σύμφωνα με τις τιμές της αγοράς έως τα μέσα του 2020″. Η επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών θα πρέπει να γίνει σε δύο φάσεις, η πρώτη μέχρι τα μέσα του 2019 και η δεύτερη μέχρι τα μέσα του 2020 και θα αφορά τον υπολογισμό όλων των φόρων στα ακίνητα, συμπεριλαμβανομένου και του ΕΝΦΙΑ.
Για τα μέσα του 2021 προσδιορίζεται ο χρόνος ενεργοποίησης του νέου ηλεκτρονικού μηχανισμού είσπραξης των οφειλών. Στα δημόσια οικονομικά, η Ελλάδα θα πρέπει να εφαρμόσει τις απαιτούμενες πολιτικές ώστε να αποφύγει τη συσσώρευση νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών και μέχρι τα μέσα του 2019 θα ολοκληρώσει την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που προσδιορίστηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
2. Κοινωνική πρόνοια: Η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της για τον “εκσυγχρονισμό” του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας, σε στενή συνεργασία με την τεχνική βοήθεια που παρέχεται μέσω του SRSS. Η δημιουργία του ενιαίου ταμείου συντάξεων ΕΦΚΑ θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2020.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να εφαρμοστεί σε όλα τα επιδόματα αναπηρίας η νέα προσέγγιση για τον προσδιορισμό της αναπηρίας με εξαιρετικά αυστηρά κριτήρια, που αποκλείουν μεγάλο μέρος αναπήρων, έως τα μέσα του 2019. Μέχρι το τέλος του 2019 θα πρέπει να έχουν ενεργοποιηθεί και όλοι οι επιμέρους τομείς του Εισοδήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
3. Χρηματοπιστωτική σταθερότητα: Η Ελλάδα θα συνεχίσει να εφαρμόζει “μεταρρυθμίσεις” με στόχο τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η ηλεκτρονική κατάθεση νομικών εγγράφων θα εφαρμοστεί σε όλα τα δικαστήρια μέχρι τα τέλη του 2019. Μέχρι το 2021 πρακτικά θα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει όλο το απόθεμα αιτήσεων που έχουν γίνει για τον νόμο Κατσέλη. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα πρέπει να αναπτύξει μέχρι το τέλος του 2018 μια στρατηγική εξόδου για την πώληση των μεριδίων του στις συστημικές τράπεζες.
Όπως αναφέρεται στο έγγραφο, “η ανεξαρτησία του ΤΧΣ θα τηρηθεί πλήρως και θα συνεχίσει να λειτουργεί υπό εμπορικούς όρους και χωρίς καμία πολιτική ή άλλη παρέμβαση”. Η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίσει τη χαλάρωση των capital controls, ενώ οι αποφάσεις για την πώληση των τραπεζικών μετοχών από το ΤΧΣ θα πρέπει να ληφθούν μέχρι τα μέσα του 2022.
4. Αγορές εργασίας και προϊόντων: Στην αγορά εργασίας, η Ελλάδα θα πρέπει να διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα μέσω ετήσιας αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού. Η αναφορά στην ανταγωνιστικότητα συνεπάγεται την παγίωση της προτεραιότητας του συμφέροντος της εργοδοσίας σε βάρος των αναγκών των εργαζομένων.
Στον κλάδο της ενέργειας, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι “μεταρρυθμίσεις”, η συμφωνηθείσα εκποίηση της ικανότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη της ΔΕΗ θα ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2018.
5. Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και περιουσίας (HCAP) και ιδιωτικοποιήσεις: Η Ελλάδα επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να ολοκληρώσει τις συναλλαγές για την παραχώρηση του αεροδρομίου “Ελ. Βενιζέλος” και του ΔΕΣΦΑ (τέλος 2018), των ΕΛΠΕ και της μαρίνας του Αλίμου (μέσα 2019), της Εγνατίας, της ΔΕΠΑ Εμπορικής, των μετοχών του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, της ΕΥΔΑΠ, της ΕΥΑΘ και των περιφερειακών λιμανιών Αλεξανδρούπολης και Καβάλας (τέλος 2019). Την πώληση των μετοχών της ΔEH, του δικτύου ΔΕΠΑ, των περιφερειακών λιμένων Ηγουμενίτσας και Κερκύρας και της υπόγειας αποθήκευσης της Καβάλας (μέσα 2021) και άλλων περιφερειακών λιμένων βάσει των συστάσεων των συμβούλων του ΤΑΙΠΕΔ (μέχρι τα μέσα του 2022). Η μεταφορά του ΟΑΚΑ στο Υπερταμείο και η ανασυγκρότηση της ΕΤΑΔ θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα του 2018.
6. Δημόσια διοίκηση: “Η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης θα διατηρηθεί”, αναφέρει το έγγραφο. Μέχρι το τέλος του 2018 η Ελλάδα θα ολοκληρώσει τον διορισμό των γενικών γραμματέων και όλων των γενικών διευθυντών, σύμφωνα με τον νόμο 4369/2016. Η Ελλάδα θα ολοκληρώσει έως το τέλος του 2019 το σύστημα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού (ψηφιακό οργανισμό για όλους τους δημόσιους φορείς και σύνδεση με την αρχή ενιαίας πληρωμής).
Ειδικά κατά την περίοδο μέχρι το 2022, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να παρουσιάζουν έργο κατά τις τρίμηνες αξιολογήσεις που θα πραγματοποιούνται.
Από κάθε άποψη, δεν είναι καθόλου τυχαίος ο τίτλος με τον οποίο κυκλοφορεί το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel: “Τελείωσε η κρίση; Για πες το αυτό στους Έλληνες…”.