Ο Μίκης (Μιχαήλ) Θεοδωράκης γεννήθηκε στη Χίο στις 29 Ιουλίου 1925, από πατέρα Κρητικό και μητέρα Μικρασιάτισσα. Θα περάσει τα παιδικά του χρόνια μετακινούμενος, με την οικογένειά του, στη Μυτιλήνη, στη Σύρο, στην Αθήνα, στην Κεφαλονιά, στα Ιωάννινα, στην Πάτρα, στον Πύργο, στην Τρίπολη.
Πριν από τον πόλεμο έχει ήδη ανακαλύψει την αγάπη του για τη μουσική, το 1942 εκδίδει τα πρώτα του ποιήματα, με το ψευδώνυμο Ντίνος Μάης, και γράφει τις πρώτες του συνθέσεις. Το 1943 θα συλληφθεί από τους Ιταλούς και στη φυλακή θα γνωρίσει το έργο του Μαρξ. Θα γίνει μέλος του ΚΚΕ, θα οργανωθεί στην ΕΠΟΝ και θα γίνει μαθητής του Φιλοκτήτη Οικονομίδη στο Ωδείο. Θα γνωρίσει τη Μυρτώ Αλτινόγλου που αργότερα θα γίνει γυναίκα του.
Θα περάσει μια μακρά περίοδο πολέμου και φυλακίσεων και το 1954 θα συνεχίσει τις σπουδές του στο Παρίσι. Παρουσιάζει τα πρώτα του έργα, γράφει για τον κινηματογράφο και για χορευτικές παραστάσεις, κερδίζει μουσικά βραβεία.
Ένα βράδυ του 1958, ενώ περιμένει τη γυναίκα του στο αυτοκίνητο, διαβάζει τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου και προτού γυρίσει για να φύγουν έχει επί τόπου μελοποιήσει οκτώ ποιήματα. Το 1960 θα ηχογραφηθούν με τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση.
Οι σπουδαίοι Έλληνες ποιητές θα γίνουν πηγή έμπνευσης για τον μεγάλο συνθέτη και είναι η εποχή που θα παρουσιάσει τα έργα: «Αρχιπέλαγος», «Πολιτεία Α & Β», «Επιφάνεια», «Μαουτχάουζεν», «Αξιον Εστί». Επίσης θα γράψει τη μουσική για την ταινία «Ζορμπάς» και για τις παραστάσεις «Μαγική πόλη» και «Η γειτονιά των αγγέλων».
Με τη χούντα του 1967 θα αρχίσει ένας νέος κύκλος διώξεων που θα τελειώσει το 1970, με αμνηστία που θα του δοθεί ύστερα από διεθνή κατακραυγή και προσπάθειες προσωπικοτήτων όπως ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς, ο Λέοναρντ Μπερνστάιν, ο Χάρι Μπελαφόντε, ο Αρθουρ Μίλερ και ο Χανς Αϊσλερ. Θα φύγει στο εξωτερικό και θα δώσει δεκάδες συναυλίες εναντίον των συνταγματαρχών, που θα τον κάνουν γνωστό παντού ως το σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα.
Την περίοδο της Μεταπολίτευσης θα γνωρίσει ευρεία αποδοχή και η μουσική του, που θα ακουστεί πάλι ελεύθερα, θα γίνει σημείο αναφοράς μιας νέας περιόδου για την Ελλάδα και ταυτόχρονα θα παραμένει σύμβολο για τους αγωνιστές πολλών χωρών ενάντια σε ολοκληρωτικά καθεστώτα.
Η μουσική και τα τραγούδια του ανεπανάληπτα για τον πολιτισμό της χώρας διασυνδέονται θαυμάσια με τις ιστορικές στιγμές, τα αισθήματα, τις στερήσεις, τις δυσκολίες, τους έρωτες, τις χαρές και λύπες και τους αγώνες του ελληνικού λαού για ελευθερία, ανεξαρτησία, δημοκρατία και δικαιοσύνη.