Νέα πολιτική κρίση προ των πυλών στη Βρετανία, 50 μέρες πριν από το Brexit. Η JPMorgan θεωρεί πως από τις τρείς επιλογές που έχει ο Μπόρις Τζόνσον, η πιο πιθανή είναι η παραίτηση.
Ο Μπόρις Τζόνσον έχει επανειλημμένως δηλώσει ότι δεν πρόκειται ο ίδιος να ζητήσει νέα παράταση από την Ε.Ε για το Brexit πέραν της 31ης Οκτωβρίου, ημερομηνία που σύμφωνα με τον ίδιο η Βρετανία θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση πάση θυσία, είτε με πρόταση, είτε χωρίς.
Ωστόσο, τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα από αυτό, αφού ο Βρετανός πρωθυπουργός έχει στην «πλάτη» του ένα νόμο, ο οποίος του δένει τα χέρια «αναγκάζοντάς» τον να βρει συμφωνία μέχρι τη 19η Οκτωβρίου, ειδάλλως να ζητήσει παράταση του Brexit έως την 31η Ιανουαρίου του 2020.
Ο Μπόρις Τζόνσον αρνείται να εφαρμόσει τον εν λόγω νόμο, γι’ αυτό ζήτησε εκλογές. Εκεί τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο περίπλοκα, αφού ζήτησε εκλογές, ώστε οι πολίτες να αποφασίσουν ποιος θέλουν να είναι αυτός που θα ηγηθεί της Βρετανίας εκτός Ε.Ε. Όμως για να συμβεί αυτό πρέπει να πάρει την έγκριση από τα 2/3 της αντιπολίτευσης.
Θεωρητικά κάτι τέτοιο θα ήταν εύκολο. Όμως όχι για τη Βρετανία. Η αντιπολίτευση είπε δύο φορές όχι σε πρόταση για πρόωρες εκλογές. Τη μια φορά διότι ήθελε να έχει επικυρωθεί ο νόμος που αποτρέπει το άτακτο Brexit και όταν αυτό συνέβη, αρνήθηκε εκ νέου με τη δικαιολογία ότι οι εκλογές πρέπει να γίνουν Νοέμβριο, σε αντίθεση με τις 15 Οκτωβρίου που προτείνει η Ντάουνιγνκ Στριτ, όταν και θα έχει αποφευχθεί εντελώς μια έξοδος χωρίς συμφωνία.
Σε όλα αυτά, ήρθε να προστεθεί και το κλείσιμο της βρετανικής βουλής για 5 εβδομάδες, δίνοντας στο Brexit χαρακτήρα πολιτικού θρίλερ!
Το τι θα γίνει τώρα είναι άγνωστο…
Ωστόσο, η JPMorgan έχει μια ιδέα.
Θεωρητικά οι επιλογές του αυτή τη στιγμή είναι τρεις:
- Συμφωνία με την Ε.Ε.
- Παραίτηση ή
- Να υπαναχωρήσει από τη θέση του
Ουσιαστικά, όμως, για τη JPMorgan είναι η εξής μια: να παραιτηθεί.
«Οι μόνες επιλογές που βλέπουμε ως βιώσιμες για τον πρωθυπουργό είναι να παρουσιάσει μία συμφωνία στη Βουλή των Κοινοτήτων και να διασφαλίσει την έγκρισή της, να παραιτηθεί και να αφήσει κάποιον άλλο να υποβάλει αίτημα παράτασης ως πρωθυπουργός ή να υπαναχωρήσει από τη θέση του» επισήμανε ο Μάλκολμ Μπαρ της JPMorgan, σε ενημερωτικό σημείωμα προς τους πελάτες του.
«Σε αυτό το σημείο, η άποψή μας είναι ότι η παραίτηση είναι το πιο πιθανό από τα τρία», πρόσθεσε ο Μπαρ.
Έτσι, θα κληθεί άλλος -ο τρίτος άνθρωπος μετά το δημοψήφισμα- να αναλάβει να καταλήξει σε μια συμφωνία με τις Βρυξέλλες και πρωτίστως να ζητήσει αναβολή από την Ε.Ε, κάτι που αρνείται πεισματικά να κάνει ο Τζόνσον. «Καλύτερα να βρεθώ νεκρός σε χαντάκι» είχε, άλλωστε, δηλώσει χαρακτηριστικά πριν από μερικές μέρες.
Αναθεωρούνται τα προγνωστικά
Μάλιστα, η Julius Baer αναθεώρησε πτωτικά στο 10% τις πιθανότητες η Βρετανία να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 31 Οκτωβρίου χωρίς μια συμφωνία και βλέπει 75% πιθανότητα να καθυστερήσει η διαδικασία, όπως ανέφερε σήμερα.
Συγχρόνως περιορίζονται οι εναλλακτικές που έχουν απομείνει για τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον.
Μακροπρόθεσμα, η τύχη του Brexit θα αποφασιστεί σε βουλευτικές εκλογές, δήλωσε ο Πάτρικ Λανγκ, επικεφαλής ανάλυσης στην Julius Baer, σημειώνοντας ότι υπάρχει πιθανότητα να επικρατήσει το Συντηρητικό Κόμμα, χωρίς όμως απαραίτητα να εξασφαλίζει αυτοδυναμία.
Ως εκ τούτου, ο ίδιος εκτιμά στο 35% τη μακροπρόθεσμη πιθανότητα για ένα σκληρό Brexit, με τις πιθανότητες για μια συμφωνία με τις Βρυξέλλες να παραμένουν στο 50%.
Ο Μπόρις Τζόνσον υπέστη ακόμα μια ήττα στο Κοινοβούλιο το βράδυ της Τρίτης, όταν μετά από μια μαραθώνια συνεδρίαση εισέπραξε δεύτερο «όχι» στην πρότασή του για πρόωρες εκλογές.
Λίγο νωρίτερα, είχε ακούσει ένα εξίσου επίπονο «ναι», με τη Βουλή των Κοινοτήτων να αποφασίζει πως πρέπει να δώσει στη δημοσιότητα τα έγγραφα που οδηγούν τόσο στο κλείσιμο της Βουλής, όσο και στο άτακτο Brexit.
«Ο Μπόρις Τζόνσον δεν θα ζητήσει παράταση του Brexit»
Η άποψη της JPMorgan ενισχύεται ακόμα περισσότερο μετά και τις δηλώσεις του Ντόμινικ Κάμινγκς, του αμφιλεγόμενου συμβούλου του Μπόρις Τζόνσον, ότι για όσο ο Μπόρις Τζόνσον βρίσκεται στον πρωθυπουργικό θώκο δεν πρόκειται να… πέσει στα πόδια της Ευρωπαϊκής Ένωση για να ζητήσει ακόμη μια παράταση στο Brexit.
Ο Κάμινγκς, μιλώντας στο Reuters, επέμεινε ότι η Βρετανία θα αποχωρήσει στις 31 Οκτωβρίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και «συμβούλευσε» τους δημοσιογράφους να βγουν από το Λονδίνο και να μιλήσουν με ανθρώπους που δεν είναι «πλούσιοι remainers (σ.σ. οπαδοί της παραμονής στην Ε.Ε.)».
Αυτή ήταν η απάντησή του όταν ερωτήθηκε ποια θα είναι η επόμενη κίνησή του για το Brexit: «Εσείς παιδιά πρέπει να βγείτε από το Λονδίνο και να πάτε να μιλήσετε με ανθρώπους που δεν είναι πλούσιοι remainers»». Στην ερώτηση εάν το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποχωρήσει στην ώρα του, ήταν πιο… λιτός: «Ναι, βέβαια» ήταν η απάντησή του.
Τα επικρατέστερα σενάρια για την επόμενη μέρα
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις και το «λουκέτο» στη βρετανική Βουλή έως τις 14 Οκτωβρίου, τα σενάρια διαμορφώνονται ως εξής:
Νέα αναβολή
Το Brexit, που τυπικά προβλεπόταν να γίνει την 29η Μαρτίου 2019, έχει ήδη αναβληθεί δύο φορές, ελλείψει ομοφωνίας στη Βουλή των Κοινοτήτων για τους όρους. Ο νόμος που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο και τέθηκε σε ισχύ χθες υποχρεώνει τον Τζόνσον να ζητήσει από την Ε.Ε νέα αναβολή τριών μηνών, ως τα τέλη του Ιανουαρίου του 2020. Πρόκειται για «συνθηκολόγηση» κατ’ αυτόν.
Στις 17 Οκτωβρίου θα βρεθεί στις Βρυξέλλες για να διαπραγματευθεί μια συμφωνία, ενώ η κυβέρνησή του θα ετοιμάζεται για αποχώρηση χωρίς συμφωνία. Για την αναβολή χρειάζεται ομόφωνη έγκριση των 27 χωρών μελών της Ε.Ε.
Πρόωρες εκλογές
Αν και τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων απέρριψαν για δεύτερη φορά το σχέδιο του Τζόνσον, η διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών δεν μπορεί να αποκλειστεί. Για τους Εργατικούς, θα ήταν πιο ευνοϊκό να γίνουν μετά την 31η Οκτωβρίου, αφού θα αποδυναμώσουν τη θέση του Τζόνσον, ο οποίος έχει δεσμευθεί πως η χώρα του θα αποχωρήσει από την Ε.Ε, όποιο κι αν είναι το κόστος, εντός προθεσμίας.
Για τον αρχηγό των Τόρις, η εκλογική αναμέτρηση είναι ζωτικής σημασίας για να ανακτήσει την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή των Κοινοτήτων που έχασε την περασμένη εβδομάδα. Θέλει εκλογές στις 15 Οκτωβρίου και αφήνει πάντα ανοικτό το σενάριο no-deal αν δεν γίνει αυτό. Σκοπεύει να αλιεύσει ψήφους από το Κόμμα του Brexit του Νάιτζελ Φαράζ, που σάρωσε στις ευρωεκλογές προτείνοντας διαζύγιο χωρίς συμφωνία με τις Βρυξέλλες.
Brexit χωρίς συμφωνία
Οι συνομιλίες ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες δεν καρποφορούν· οι 27 αρνούνται να συμφωνήσουν σε νέα αναβολή της αποχώρησης του Η.Β την 31η Οκτωβρίου ή ο Μπόρις Τζόνσον επικρατεί όντως σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές και οδηγεί τη χώρα του εκτός Ε.Ε χωρίς συμφωνία.
Το σενάριο προκαλεί τρόμο σε οικονομικούς κύκλους, που φοβούνται κατάρρευση της λίρας, μείωση των εξαγωγών, απογείωση του πληθωρισμού και ύφεση, με φόντο την επάνοδο των τελωνειακών δασμών και το φάσμα των ελλείψεων διατροφικών ειδών, καυσίμων και φαρμάκων.
Η κυβέρνηση του Τζόνσον προετοιμάζεται ενεργά για αυτό το σενάριο, πολλαπλασιάζοντας τις ανακοινώσεις για τα δισεκατομμύρια λίρες που θα δαπανηθούν για να αμβλυνθεί το σοκ.
Brexit με συμφωνία
Λονδίνο και Βρυξέλλες καταφέρνουν να συνεννοηθούν για τον μηχανισμό ασφαλείας ως προς τα σύνορα με την Ιρλανδία, το πολυσυζητημένο backstop, που έχει σκοπό να αποφευχθεί η δημιουργία «σκληρών συνόρων» ανάμεσα στη βρετανική επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, χώρα μέλος της Ε.Ε.
Το Λονδίνο θα πρέπει να παρουσιάσει για αυτό νέες προτάσεις ώστε να αντικατασταθεί το backstop, που ο Τζόνσον θέλει να απαλειφθεί καθώς προσωρινά θα διατηρούσε όλη τη χώρα εντός της τελωνειακής ένωσης με την Ε.Ε.
Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ επανέλαβε χθες πως η Ε.Ε δεν έχει ακούσει «ως σήμερα» καμία «ρεαλιστική» πρόταση από το Λονδίνο για το ζήτημα.
Ακύρωση του Brexit
Η αντιπολίτευση των Εργατικών υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν κερδίζει τις πρόωρες εκλογές και με την υποστήριξη του φιλοευρωπαϊκού κόμματος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και των Σκωτσέζων υποστηρικτών της ανεξαρτησίας οργανώνει δεύτερο δημοψήφισμα. Το όχι στην αποχώρηση από την Ε.Ε επικρατεί. Πρόκειται για το όνειρο όσων τάσσονται υπέρ της παραμονής του ΗΒ στην Ε.Ε, του 48% που είχαν ταχθεί υπέρ της εκστρατείας Remain στο δημοψήφισμα του 2016.