Με νωπές ακόμη τις μνήμες από την τραγωδία της Μάνδρας και της Νέας Περάμου, 25 «Φορείς και Κινήσεις για την Προστασία των Ρεμάτων» παραχώρησαν κοινή συνέντευξη Τύπου, προκειμένου να σκιαγραφήσουν την υπάρχουσα κατάσταση και τις αποφάσεις που λαμβάνονται από τα θεσμικά όργανα που καθορίζουν το μέλλον των τελευταίων μεγάλων ρεμάτων της Αττικής.
Στο ρέμα της Πικροδάφνης εγκρίθηκαν οι μελέτες που εγκιβωτίζουν το πανέμορφο φυσικό ρέμα -όαση της νότιας Αθήνας και μοναδικό εναπομείναν καταφύγιο άγριας ζωής- μέσα σε συρματοκιβώτια και τσιμέντο
Οπως ανέφεραν, στο όνομα του αντιπλημμυρικού σχεδιασμού, προγραμματίζονται παρεμβάσεις με ανεπαρκείς και πρόχειρες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, που μεταβάλλουν τη φυσική ροή των ρεμάτων και ενίοτε τα εξαφανίζουν και από τον χάρτη. Αυξάνοντας, στην ουσία, τον κίνδυνο της πλημμύρας και προκαλώντας μια τεράστια οικολογική καταστροφή στο τσιμεντωμένο Λεκανοπέδιο.
«Οι λόγοι που μας ώθησαν να βρεθούμε όλοι μαζί και να συνεργαστούμε είναι οι συνεχείς προσπάθειες που κάνουμε για να υπερασπιστούμε ένα ρέμα, ένα ποτάμι από τους σχεδιασμούς της πολιτείας (είτε είναι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση ή η Περιφέρεια Αττικής είτε το υπουργείο Υποδομών και κάποιος δήμος). Οι σχεδιασμοί αυτοί, όσον αφορά τα αστικά ρέματα, προβλέπουν τη διευθέτησή τους με λιθοπληρωμένα συρματοκιβώτια. Αυτό σημαίνει πλήρη αποψίλωση των πρανών από κάθε βλάστηση καθ’ όλο το μήκος του κάθε ρέματος και επένδυσή τους με πέτρες τυλιγμένες με συρματόπλεγμα!».
«Το κόψιμο 39 πανύψηλων δέντρων στο τμήμα της Πικροδάφνης στην Ηλιούπολη, 776 δέντρων στην Πικροδάφνη από τη λεωφόρο Βουλιαγμένης έως τις εκβολές, 1.439 δέντρων στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας με όλους τους θάμνους και τη χαμηλή βλάστηση που φύονται ανάμεσά τους, σχηματίζουν μια εικόνα τού τι πρόκειται να συμβεί και προσπαθούμε να αποτρέψουμε», ανέφερε η Ευαγγελία Δημητρίου από την Κίνηση Πολιτών Ηλιούπολης.
«Η υιοθέτηση πανομοιότυπου τρόπου διευθέτησης όλων των ρεμάτων σε όλο το μήκος τους, χωρίς να εξετάζεται η ιδιαιτερότητα του καθενός, τα συγκεκριμένα σημεία στα οποία ενδεχομένως παρουσιάζονται προβλήματα στο κάθε ρέμα, οι λόγοι που προκαλούν αυτά τα προβλήματα που οφείλονται πάντα σε ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, ουδόλως μας πείθει ότι θα μειώσει τις πιθανότητες πλημμύρας και θα θωρακίσει αντιπλημμυρικά τις πόλεις μας», ανέφερε η ίδια.
«Αντίθετα, τα επιπλέον κτίσματα και κατασκευές μέσα στις κοίτες και στις πλημμυρικές ζώνες των ρεμάτων όχι μόνο δεν θίγονται, αλλά προστατεύονται στην πλειοψηφία τους, οπότε δεν δίνεται αρκετός χώρος στους ποταμούς, ώστε να διατηρηθούν ή να αποκατασταθούν οι πλημμυρικές ζώνες, σύμφωνα πάντα με την ευρωπαϊκή Οδηγία για τις πλημμύρες», σημείωσε.
«Γκρι» υποδομές
Αντίθετα με τη χώρα μας, στην Ευρώπη η διαχείριση των ρεμάτων συνοψίζεται στη φράση: «Δίνουμε χώρο στο νερό».
Με ένα πλέγμα φυσικών παρεμβάσεων (των λεγόμενων «πράσινων υποδομών») δίνεται στο νερό ο χώρος που χρειάζεται για να κυλά απρόσκοπτα, να δημιουργεί φυσικούς πλημμυρισμούς, μέρος του να απορροφάται από το έδαφος και τη βλάστηση και μέρος του να συγκρατείται στα ορεινά με έργα ορεινής υδρονομίας.
Στον αντίποδα αυτών των πρακτικών, στη χώρα μας η πολιτική κυβέρνησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι προσκολλημένη στις «γκρι» υποδομές.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους φορείς:
◼ Στο ρέμα της Πικροδάφνης εγκρίθηκαν οι μελέτες που εγκιβωτίζουν το πανέμορφο φυσικό ρέμα -όαση της νότιας Αθήνας και μοναδικό εναπομείναν καταφύγιο άγριας ζωής- μέσα σε συρματοκιβώτια και τσιμέντο. Το μετατρέπουν σε ανοικτό οχετό ομβρίων και ακαθάρτων, ενώ έχει ήδη χαρακτηριστεί σαν «Ιδιαίτερου Περιβαλλοντικού Ενδιαφέροντος», ως «υδατόρεμα Α΄ Προτεραιότητας» και ως «υγρότοπος Β΄ προτεραιότητας». Το ρέμα δεν πλημμυρίζει παρά μόνο στις εκβολές, όπως εξάλλου δείχνουν κι οι χάρτες πλημμυρικού κινδύνου του ΥΠΕΝ. Αντίθετα, τα έργα που προτείνονται αναμένεται να αυξήσουν τον πλημμυρικό κίνδυνο στην επίμαχη ζώνη, όπως αποδεικνύεται από μελέτες του ΕΜΠ.
◼ Στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας, το Περιφερειακό Συμβούλιο, με συνοπτικές και αδιαφανείς διαδικασίες, ψήφισε στις 3/4/18 μια Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που θάβει κάτω από συρματοκιβώτια και μπετόν 15 χιλιόμετρα φυσικού ρέματος, χαρακτηρισμένου ως «Ιδιαίτερου Περιβαλλοντικού Ενδιαφέροντος και με εκβολή υγρότοπο Α΄ Προτεραιότητας», επιφέροντας μια τεράστια και μη αναστρέψιμη περιβαλλοντική καταστροφή στην ανατολική Αττική και αφήνοντας τους κατοίκους της Ραφήνας εκτεθειμένους στον κίνδυνο πλημμύρας.
◼ Στο ρέμα του Ποδονίφτη, μεταξύ Δήμου Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας και Δήμου Αθηναίων, η Περιφέρεια Αττικής προωθεί τη μετατροπή των τελευταίων 800 μέτρων φυσικής κοίτης σε ανοιχτό τσιμεντένιο οχετό, κόβοντας πάνω από εκατό δέντρα από τη μια και διατηρώντας τις υπάρχουσες αυθαίρετες κατασκευές επί της κοίτης από την άλλη. Κι αυτό σε μια περιοχή όπου, σύμφωνα με τους χάρτες πλημμυρικού κινδύνου, δεν υφίσταται σοβαρός πλημμυρικός κίνδυνος, αφού επιπλέον η υδρολογική λεκάνη του Ποδονίφτη έχει μειωθεί κατά τα 3/4 περίπου, λόγω εκτροπής των ομβρίων προς το Μεγάλο Ρέμα της Ραφήνας, μετά την κατασκευή της Αττικής Οδού.
Ανάλογα έργα, αλλά και προβλήματα ρύπανσης εμφανίζονται σε μια σειρά μικρότερα αλλά επίσης σημαντικά ρέματα της Αττικής όπως στα ρέματα Σαπφούς, Προφήτη Δανιήλ, Σούρες, Αγίας Αικατερίνης και Μαύρου Βουνού Γραμματικού-Σέσι.
Επόμενοι σταθμοί στον αγώνα που δίνουν οι «Φορείς και Κινήσεις για την Προστασία των Ρεμάτων» είναι το Συμβούλιο Επικρατείας στις 2 Μαΐου που συζητάει τον εγκιβωτισμό του ρέματος Πικροδάφνης, το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής που αναμένεται για τον εγκιβωτισμό του ρέματος Ποδονίφτη και ο αγώνας για την ακύρωση της κατάπτυστης απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου σχετικά με τον εγκιβωτισμό του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας.
*Πηγή: efsyn.gr – Τάσος Σαραντής