Παρότι είναι πολύ νωρίς ακόμη για να γνωρίζουμε ποιες θα είναι οι συνέπειες στην Boeing από το ατύχημα στην Αιθιοπία το σίγουρο είναι ότι η ισορροπία μεταξύ Boeing και Airbus θα μεταβληθεί.
Όχι θεαματικά, μιας κι ούτε οι παραγγελίες δίδονται από τις αεροπορικές εταιρείες με ελαφρά την καρδιά, ούτε η γραμμή παραγωγής είναι τόσο ευέλικτη ώστε να μπορεί η παραγωγή να αυξηθεί αβασάνιστα από την μια μέρα στην άλλη. Αλλά το πλήγμα που δέχθηκε η αμερικανική αεροναυπηγική βιομηχανία μετά την πτώση του αεροσκάφους 737 ΜΑΧ στην Αιθιοπία δε θα ξεπεραστεί εύκολα. Φάνηκε και στην τιμή της μετοχής της εταιρείας που από 422 δολάρια κατρακύλησε στα 375 δολάρια μειώνοντας την κεφαλαιοποίηση της στα 212 δισ. δολ., ή κατά 26 δισ. μέσα σε λίγα 24ωρα!
Η αλήθεια είναι ότι το τμήμα διαχείρισης κρίσεων της αμερικανικής πολυεθνικής δεν έδωσε μαθήματα ετοιμότητας και πειστικών απαντήσεων. Αμέσως μετά το ατύχημα στην Αιθιοπία που οδήγησε στο θάνατο 157 άτομα, κι ενώ είχε προηγηθεί μόλις τον Οκτώβριο άλλο ατύχημα στην Ινδονησία με 189 νεκρούς με το ίδιο μοντέλο της Boeing που μετρά μόλις δύο χρόνια ζωής, κι ενώ η μια χώρα μετά την άλλη ανακοίνωναν ότι κλείνουν τον εναέριο χώρο τους στα συγκεκριμένα αεροπλάνα, ο αμερικανός πρόεδρος μετά από ένα τηλεφώνημά του με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Boeing την Τρίτη κάλυψε δημόσια την εταιρεία. Τη ίδια ώρα δεκάδες χώρες απ’ όλο τον πλανήτη και κυρίως από την Ευρώπη και την Ασία αμφισβητούσαν την αξιοπλοΐα του 737 ΜΑΧ κι έθεταν προ των ευθυνών τους τις αεροπορικές εταιρείες του υπόλοιπου κόσμου, δεδομένου ότι τους επέβαλλαν να μην κάνουν χρήση των συγκεκριμένων αεροπλάνων τουλάχιστον στα δικά τους αεροδρόμια. Οι ΗΠΑ ακολούθησαν τον υπόλοιπο κόσμο με διαφορά μίας ημέρας και περισσότερο λόγω της δημόσιας κατακραυγής. Η δε Boeing από τη μια διαβεβαίωνε ότι όλα βαίνουν καλώς, δια στόματος μάλιστα πλανητάρχη, κι από την άλλη ότι θα εφαρμόσει κάποιες αλλαγές σε ορισμένα συστήματά της. Αν όλα έβαιναν καλώς προς τι η αλλαγή;
Παρότι Airbus και Boeing συγκροτούν ένα υποδειγματικό δυοπώλιο στην αγορά επιβατικών αεροσκαφών δεν μοιράζονται την αγορά επί ίσοις όρους. Τα μεγέθη μεταξύ τους αναδεικνύουν την Boeing ως αδιαμφισβήτητο νικητή. Για παράδειγμα οι παραγγελίες το 2018 για την Airbus ανήλθαν σε 747, ενώ για την Boeing σε 893. Τα έσοδα κατά το ίδιο έτος για την αμερικανική εταιρεία έφτασαν τα 101 δισ. δολ. ενώ για την ευρωπαϊκή τα 71 δισ., ενώ η μεγαλύτερη διαφορά παρατηρείται στα κέρδη με την Boeing να καταγράφει για το 2018 10,4 δισ. δολ. και την Airbus σχεδόν τα μισά, μόλις 5,68 δισ. δολ.
Παρόλα αυτά, η Boeing είναι πολύ περισσότερα από ένας απλός κατασκευαστής επιβατηγών αεροσκαφών της πολιτικής αεροπορίας. Στο δειγματολόγιό της περιλαμβάνονται επίσης τα στρατιωτικά ελικόπτερα Απάτσι και Σινούκ, τα βομβαρδιστικά Β52, τα F15, αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού, επιτήρησης ακτογραμμών και πλήθος από κάθε λογής βόμβες και πυραύλους – για να αναφερθούμε μόνο στα πιο εμβληματικά και θανατηφόρα. Δεν είναι τυχαίο ότι η Boeing είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής αμυντικού εξοπλισμού των ΗΠΑ, ενώ μόνο την περίοδο 2014 – 2018 οι συμβάσεις μεταξύ των δύο μερών ξεπέρασαν σε αξία τα 104 δισ. δολ. Δεν είναι επίσης καθόλου τυχαία η προτίμηση της Boeing προς τους Ρεπουμπλικάνους. Για παράδειγμα, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πάτρικ Σάναχαν, που ανέλαβε μετά την αποπομπή του απόστρατου Τζέιμς Μάτις, πριν ενταχθεί στην κυβέρνηση του Τραμπ αρχικά ως αναπληρωτής υπουργός Άμυνας το 2017 εργαζόταν επί 30 ολόκληρα χρόνια στην Boeing από διάφορες διευθυντικές θέσεις, τόσο στα πολιτικά όσο και στα πολεμικά προγράμματα. Ο Σάναχαν ανεβάζει σε άλλα επίπεδα το φαινόμενο της περιστρεφόμενης πόρτας, όπως περιγράφεται η μεταπήδηση στελεχών του δημόσιου τομέα στον ιδιωτικό και τανάπαλιν, γιατί η δική του περίπτωση θυμίζει περισσότερο δανεικό προσωπικό που προσφέρθηκε για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα στην κυβέρνηση Τραμπ από την Boeing, που με δυσκολία μπορεί να χαρακτηρισθεί ιδιωτικός τομέας. Επ’ ουδενί δε, δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ελεύθερος ανταγωνισμός καθώς αποτελεί αρχετυπικό μονοπώλιο. Αποδείχθηκε και τον Μάιο του 2017 όταν κατά την επίσκεψη του Τραμπ στη Σαουδική Αραβία, το Ριαντ συμφώνησε να αγοράσει όχι μόνο επιπλέον πολεμικό υλικό αλλά επίσης και πολιτικά αεροσκάφη για τη νεοϊδρυθείσα ιδιωτική σαουδαραβική αεροπορική εταιρεία Saudi Gulf Airlines. Η ώσμωση των Ρεπουμπλικανών με την Boeing είναι τέτοια ώστε πρόσφατα η εταιρεία πρότεινε στην αντιπρόσωπο των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Νικ Χάλευ, θέση στο ΔΣ!
Πηγή: Εφημερίδα Νέα Σελίδα