H μεγάλη εθνοσυνέλευση της Τουρκίας αρνήθηκε να ανοίξει έρευνα για προσωπικότητες της χώρας σχετικά με τους φορολογικούς παραδείσους παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός είχε ήδη διασαφηνίσει πως οι αρχές μπορούν να κάνουν τέτοιου είδους έρευνες.
Η αποκάλυψη και η δημοσίευση από το ICIJ, το διεθνές κονσόρτιουμ των ερευνητών δημοσιογράφων, εγγράφων που αποδεικνύουν ποια πρόσωπα έχουν επενδύσει εκατομμύρια δολάρια σε φορολογικούς παραδείσους ήταν κακά νέα για την Άγκυρα. Ο γαμπρός του Erdogan, ο αδερφός του και οι δυο γιοι του πρωθυπουργού Yildirim, ονοματίζονται στα έγγραφα. Είναι κάτοχοι αρκετών εταιρειών που είναι καταχωρημένες σε φορολογικούς παραδείσους, ώστε να μην καταβάλλουν φόρους στις τουρκικές φορολογικές αρχές.
Τα τουρκικά ΜΜΕ, που περίπου στο 90% ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από την εξουσία, δεν δημοσίευσαν τα ονόματα των προσώπων ή των εταιριών που εμπλέκονται στα Paradise Papers. Όμως δεν δίστασαν να αποκαλύψουν το όνομα της Βασίλισσας της Αγγλίας ή της τραγουδίστριας Shaquira, που είχαν τραπεζικούς λογαριασμούς, εταιρείες ή offshore ιδρύματα. Μόνο τέσσερις εφημερίδες στις σαράντα συνολικά, που κυκλοφορούν σε όλη την επικράτεια, δημοσίευσαν τα ονόματα των συγγενών των υψηλών αξιωματούχων, που εμπλέκονται.
Ο πρωθυπουργός, Binalli Yildirim, είχε δηλώσει ότι χρειάζεται μια «εμπορικο-οικονομική επιχείρηση που δεν θα είναι κρυφή» και πως «οι αρχές μπορούν να πραγματοποιούν κάθε είδους έρευνα». Την επομένη, όμως, η πλειονότητα των βουλευτών της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας (από τις 550 έδρες, το κόμμα του Erdogan και η ακροδεξιά κατέχουν τις 352), καταψήφισαν την πρόταση των κομμάτων της αξιωματικής αντιπολίτευσης για έρευνα των Paradise Papers.
H κα Φιλίζ Κερεστετσιογλου, βουλευτής του Κουρδικού Κόμματος HDP, εξήγησε πως ο πρωθυπουργός γνώριζε εκ των προτέρων ότι κανείς δεν θα ανοίξει έρευνα εναντίον της οικογένειας του Ερντογάν ή της δικής του. «Ο πρωθυπουργός ήξερε εξίσου πως η πλειονότητα του Κοινοβουλίου δεν θέλει μια τέτοια έρευνα», πρόσθεσε.
Η κοινή γνώμη στην Τουρκία είναι βέβαια αρκετά διαταραγμένη βλέποντας από την μια πλευρά την εξουσία να κάνει προπαγάνδα για τα πάντα σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο και ταυτόχρονα από την άλλη, τα μέλη των οικογενειών των υψηλά ιστάμενων να μεταφέρουν τα πλούτη τους σε φορολογικούς παραδείσους, ώστε να μην πληρώσουν φόρους.
Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις των νέων εγγράφων, η οικογένεια του Τούρκου πρωθυπουργού κατέχει 17 εταιρίες, 28 σκάφη και δυο γιωτ εγγεγραμμένα σε φορολογικούς παραδείσους. Ο πλούτος της σε ρευστό ανέρχεται σε 140 εκατομμύρια ευρώ. Την ίδια στιγμή, ο μέσος μισθός στην Τουρκία είναι 310 ευρώ.
Ο γαμπρός του Τούρκου Προέδρου, κ. Μπεράτ Αλμπαϊρακ, που είναι ταυτοχρόνως υπουργός Ενέργειας και ο αδερφός του, ο Σεχράτ Αλμπαϊρακ, είναι μέτοχοι μιας ναυτιλιακής εταιρίας καταχωρημένης στην Μάλτα. Τα δυο αδέρφια έχουν ήδη δημιουργήσει περισσότερες εταιρίες εκτός συνόρων, που στην πλειονότητά τους, βέβαια, δεν είναι ενεργές.
Σύμφωνα με τα Malta Files, ένας Αζέρος επιχειρηματίας, ο κ. Μουμπαρίζ Μανσίμοφ Γκουρμπανόγλου, δώρισε το 2008 στην οικογένεια του Ερντογάν ένα δεξαμενόπλοιο. Το κόστος ήταν 23 εκατομμύρια δολάρια. Αυτές οι πληροφορίες δημοσιεύθηκαν στον Τύπο της αντιπολίτευσης χωρίς να υπάρξει καμία αντίδραση από πλευράς Ερντογάν.
Ούτε ο Πρόεδρος Erdogan , ούτε οι αδερφοί Αλμπαϊρακ δεν προέβησαν σε καμία ανακοίνωση για τα Paradise Papers, 72 ώρες μετά την δημοσίευσή τους. Επίσης, ο υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας σιωπαίνει.
Στην λίστα που δημοσίευσε ο ICIJ, υπάρχουν και τα ονόματα και άλλων προσώπων: Ο πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομάδας Φενέρ Μπαχτσέ, κ. Αζίζ Γιλντιρίμ. Ο πρώην πρόεδρος της επίσης ποδοσφαιρικής ομάδας Γαλατά Σαράι, κ. Ουνάλ Αϊζάν. Αξιωματούχοι της τουρκικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου. Τουλάχιστον μια ντουζίνα ακόμη μεγαλομέτοχοι βιομηχανιών και έμποροι επέλεξαν επίσης τους φορολογικούς παραδείσους για να κρύψουν τα χρήματά τους.
Οι πιο πρόσφατες επίσημες μετρήσεις, που έγιναν από ανεξάρτητους οικονομικούς αναλυτές, έδειξαν ότι ο πληθωρισμός ξεπέρασε για πρώτη φορά τα τελευταία τουλάχιστον επτά χρόνια, το 10% – αποδεικτικό στοιχείο της εξασθένισης της τουρκικής οικονομίας.
* Ο δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr, τις εξελίξεις στη Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Μίχος]