Ο Γιώργος Καρελιάς γράφει για το πόσο θα επηρεάσει την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας μία ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, επαναφέροντας καταστάσεις ανάλογες με εκείνες της μνημονιακής κρίσης.
Ό,τι κι αν συμβεί στο τέλος στα σύνορα Ρωσίας – Ουκρανίας, το συμπέρασμα είναι ένα. Ο Πούτιν εμφανίζεται σαν ο πανίσχυρος παγκόσμιος παίκτης, απέναντι στον οποίο η Δύση στέκεται αδύναμη και ειδικά η Ευρώπη έντρομη. Αν, τελικά, έχουμε κάποια πολεμική επιχείρηση και η ενεργειακή κρίση κορυφωθεί, η Ελλάδα θα μοιάζει με καρυδότσουφλο στον άνεμο, καθώς η οικονομική της κατάσταση θα επιδεινωθεί δραματικά και θα απειληθεί με καταστάσεις ανάλογες με εκείνες της μνημονιακής κρίσης.
Αν και θα ήταν πολύ παρακινδυνευμένο να κάνουμε προβλέψεις για το τι μπορεί να συμβεί σήμερα – αύριο, καθώς οι πληροφορίες ή οι φήμες οργιάζουν, πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι ο Πούτιν δεν πρόκειται να υποχωρήσει, δηλαδή να μην εισβάλει στην Ουκρανία, χωρίς να έχει κάποιο άμεσο κέρδος.
Τι θα ήταν αυτό; Τίποτα λιγότερο από τη διασφάλιση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, καθώς στην περίπτωση αυτή η Ρωσία θα νιώθει άμεσα απειλούμενη. Θα είναι η πρώτη φορά από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που η Ρωσία δεν θα έχει στα δυτικά σύνορά της το μεγάλο “στρατηγικό βάθος” που της παρέχει ασφάλεια.
Αν η Δύση, δηλαδή οι Αμερικανοί, δεν υποχωρήσουν σ’ αυτό (οι Ευρωπαίοι και ειδικά οι Γερμανοί έχουν άλλα συμφέροντα) και μείνει ανοικτό το ενδεχόμενο η Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, τότε πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι ο Πούτιν θα καταλάβει κι άλλο κομμάτι της χώρας αυτής. Η απειλή των οικονομικών κυρώσεων, που επισείουν οι Αμερικανοί, δεν θα τον αποτρέψουν. Διότι σε αυτή τη φάση τα τεράστια ποσά που έχει αποκομίσει από τις πωλήσεις φυσικού αερίου είναι ικανά να “ισοφαρίσουν” τις όποιες δυτικές κυρώσεις.
Άλλωστε, σε περίπτωση πολέμου, αυτή που θα πληγεί περισσότερο θα είναι η Ευρώπη. Ακόμα κι αν η Ρωσία δεν κόψει την τροφοδοσία της με ενέργεια, θα δει τις τιμές να εκτοξεύονται σε πρωτοφανή ύψη κι έτσι θα πληγούν καίρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, που εξαρτώνται από το αέριο της Ρωσίας. Αν σκεφτούμε ότι ήδη, χωρίς πολεμική δράση, οι τιμές στο φυσικό αέριο και στο ηλεκτρικό ρεύμα καλπάζουν και οι λογαριασμοί έχουν σκορπίσει απελπισία ιδιαίτερα στα φτωχότερα νοικοκυριά, καταλαβαίνει κανείς τι θα συμβεί αν η εισβολή πραγματοποιηθεί.
Η Ελλάδα είναι ήδη ο πιο αδύναμος κρίκος στην ευρωπαϊκή αλυσίδα, διότι προέρχεται από τη δεκαετή οικονομική κρίση. Η πανδημία ανέστειλε υποχρεωτικά την ασφυκτική οικονομική επιτήρηση και επέτρεψε στην κυβέρνηση να “μοιράσει” 43 δισεκατομμύρια ως αντιστάθμισμα στη ζημιά που επέφερε η πανδημία. Όμως, άλλα τέτοια περιθώρια δεν υπάρχουν. Άν, λόγω του ουκρανικού ζητήματος, η κρίση της ενέργειας επιδεινωθεί, τότε η χώρα μας θα μοιάζει με καρυδότσουφλο που θα πρέπει να διασχίσει έναν ωκεανό.
Καθώς κανένας από τους δυτικούς ηγέτες που συνομίλησαν με τον Πούτιν δεν φαίνεται να κατάλαβε τι (και πότε) θα κάνει, η σημερινή αβεβαιότητα σπρώχνει προς το οικονομικό αδιέξοδο. Ακόμα κι αν αποφευχθεί η πολεμική ενέργεια, η παράταση της ενεργειακής κρίσης είναι ό,τι χειρότερο για τις δυτικές οικονομίες, με πρώτη την ελληνική λόγω γνωστών ιδιαιτεροτήτων.
Γι’ αυτό η Ευρώπη, που απειλείται άμεσα από την ουκρανική κρίση, έχει κάθε συμφέρον να τελειώσει σύντομα. Και είναι οι Ευρωπαίοι ηγέτες που πρέπει να πείσουν τον Πούτιν (αφού έχουν πείσει προηγουμένως τον Μπάιντεν) ότι οι δυο πλευρές έχουν πολλά κοινά οικονομικά συμφέροντα, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε αποκλιμάκωση και λύση του προβλήματος.
Άλλωστε, τη γλώσσα των συμφερόντων την καταλαβαίνουν όλοι. Το έχει πει πολύ καλά από τον 19 ο αιώνα ο Βρετανός πρωθυπουργός, λόρδος Πάλμερστον: “Τα έθνη δεν έχουν σταθερούς φίλους ή εχθρούς. Έχουν μόνο σταθερά συμφέροντα”.
