Ο νόμος περί ΜΜΕ – «ξένων πρακτόρων» στην Ρωσία και τα κροκοδείλια δάκρυα των «δικαιωματικών» της Δύσης

Η είδηση έχει ως εξής: «Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε χτες (25/11) τον νόμο που επιτρέπει να καταχωρίζονται μέσα ενημέρωσης ως «πράκτορες του εξωτερικού», αντιδρώντας με αυτόν τον τρόπο στο γεγονός ότι το ρωσικό τηλεοπτικό δίκτυο RT και το ειδησεογραφικό πρακτορείο Sputnik υποχρεώθηκαν να καταχωριστούν στις Ηνωμένες Πολιτείες υπό αυτή την ονομασία.
Ο νόμος, ο οποίος εγκρίθηκε ομόφωνα από τη Δούμα (Κάτω Βουλή του ρωσικού κοινοβουλίου) στα μέσα Νοεμβρίου και αυτή την εβδομάδα από το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας (Άνω Βουλή), δημοσιεύθηκε χτες (25/11) στον επίσημο ιστότοπο όπου δημοσιοποιούνται τα νομικά έγγραφα των ρωσικών αρχών και τίθεται άμεσα σε ισχύ (δηλαδή στην αντίστοιχη ηλεκτρονική «Εφημερίδα της Κυβέρνησης» της Ρωσίας, στγ)».
Μέχρι εδώ δεν έχουμε τίποτε το μη φυσιολογικό, υπό το βάρος μιας τεταμένης κατάστασης ανάμεσα στη Ρωσία και τις ΗΠΑ, που εκφράζεται ανοιχτά σε διπλωματικό και έμμεσα σε γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό επίπεδο. Είναι εντελώς πρόσφατα τα γεγονότα σε σχέση με το προξενείο της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο Σαν Φρανσίσκο, όπου δυνάμεις της CIA και του FBI πραγματοποίησαν καταδρομική επιχείρηση, αφού προηγουμένως εξανάγκασαν το διπλωματικό προσωπικό του προξενείου να εγκαταλείψει το (ιδιόκτητο από το ρωσικό κράτος, να σημειώσουμε) κτήριο και έφτασαν σε σημείο να ξηλώσουν ακόμη και τα ξύλινα πατώματα σε ένα νεοκλασικό κτήριο κατασκευής 1865, προσπαθώντας, δήθεν, να συλλέξουν στοιχεία που θα αποδείκνυαν την ανάμειξη της Ρωσίας στις τελευταίες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ! Η δε καταχώριση από τις αμερικανικές αρχές του RT (Russia Today) και του Sputnik ως Μέσων Ενημέρωσης – «πρακτόρων του Κρεμλίνου» είναι ένας ακόμη κρίκος στην αλυσίδα των μέτρων που έχουν ληφθεί σε διάφορες δυτικές χώρες εναντίον των συγκεκριμένων Μέσων, με την ίδια, λίγο ως πολύ, δικαιολογία (ότι, δηλαδή, δεν ασκούν «αντικειμενική» δημοσιογραφία και ότι λειτουργούν ως προπαγανδιστικός μηχανισμός της ρωσικής κυβέρνησης). Πριν, άλλωστε, λάβουν στις ΗΠΑ τη συγκεκριμένη απόφαση, στη Βρετανία οι αρχές δέσμευσαν όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς του RT και του Sputnik σε εγχώριες τράπεζες και απαγόρευσαν την δημοσίευση διαφημίσεων σε αυτά! Λίγους μήνες αργότερα, η γνωστή Google απαγόρευσε επίσης την καταχώριση διαφημίσεων στα εν λόγω Μέσα!…
Ένας από τους βασικούς λόγους που συμβαίνουν όλα αυτά είναι η απίθανη αντιρωσική υστερία που έχει καταλάβει το πολιτικό και στρατιωτικό κατεστημένο των ΗΠΑ, το οποίο μονίμως ψάχνει για «εξωτερικούς εχθρούς» για να δικαιολογήσει τις ενέργειές του και, κυρίως, το τεράστιο νούμερο που αντιπροσωπεύουν οι στρατιωτικές δαπάνες στον προϋπολογισμό του αμερικανικού κράτους. Εδώ, βεβαίως, έχουν παίξει τον ρόλο τους διάφορα γεγονότα. Από τη μία έχουμε τις στρατηγικές ήττες που έχουν υποστεί σε όλα τα επίπεδα (στρατιωτικό, πολιτικό, διπλωματικό) οι ΗΠΑ σε διάφορα μέρη του πλανήτη, με πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις αυτές της Συρίας, του Ιράκ και του Αφγανιστάν και η ενεργή ανάμειξη της Ρωσίας στη διαμόρφωση των συσχετισμών στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Από την άλλη έχουμε την πάλη ανάμεσα στις δύο βασικές πτέρυγες του ίδιου του αμερικανικού κατεστημένου, που έχουν ασφαλώς ως κοινό σκοπό τη διατήρηση των ΗΠΑ ως της μοναδικής υπερδύναμης στον κόσμο, όμως διαθέτουν εντελώς διαφορετικές (έως και διαμετρικά αντίθετες ως προς τη σύλληψη και την υλοποίηση) στρατηγικές για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Η μία πτέρυγα, η «παγκοσμιοποιητική», εκφράζεται κυρίως από το Δημοκρατικό Κόμμα και ειδικότερα από το περιβάλλον γύρω από την Χίλαρι Κλίντον, αλλά και από τμήμα των, ας πούμε, πιο «μετριοπαθών» Ρεπουμπλικανών. Η άλλη πτέρυγα, η «αντιπαγκοσμιοποιητική» ή «εσωστρεφής» εκφράζεται κυρίως από τον νυν Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και από το συντηρητικότερο (έως και ακροδεξιό) τμήμα των Ρεπουμπλικανών. Αμφότερες οι πτέρυγες διαθέτουν τα ερείσματά τους στην αμερικανική οικονομία και στις εταιρείες-κολοσσούς που την συγκροτούν και καθεμιά προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τα δικά της «δυνατά χαρτιά», προκειμένου η δική της στρατηγική να επικρατήσει στην πολιτική του κράτους των ΗΠΑ. Η πτέρυγα των «παγκοσμιοποιητών», η οποία υπέστη ήττα στις προεδρικές εκλογές του 2016, προσπαθεί να αποδείξει «με το ζόρι» ότι υπήρξε, τάχα, «ανάμειξη» της Ρωσίας στην εκλογική διαδικασία, κάτι που δεν διαφαίνεται όμως από πουθενά με ατράνταχτα στοιχεία. Η πτέρυγα των «αντιπαγκοσμιοποιητών», πάλι, ενώ φαινομενικά δεν έχει κανένα συμφέρον από την «απόδειξη» ύπαρξης «ρωσικού δακτύλου» στη νίκη Τραμπ, ουσιαστικά δεν κάνει τίποτε για να παρεμποδίσει την εξέλιξη των πραγμάτων, επιλέγοντας, πιθανόν, άλλα πεδία αντιπαράθεσης με το αντίπαλο «στρατόπεδο».
Κατανοητή, λοιπόν και εξηγήσιμη έως έναν βαθμό η «αντιρωσική υστερία» του αμερικανικού κατεστημένου. Εκεί όμως που αρχίζει κανείς να γελά ή να εξανίσταται από οργή, αναλόγως με την ιδιοσυγκρασία του, είναι με τις αντιδράσεις κάποιων οργανώσεων που εδρεύουν σε χώρες της Δύσης, από αυτές που, υποτίθεται, υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Και αν το – χρηματοδοτούμενο ανοιχτά από το περιβόητο Ίδρυμα Σόρος – Human Rights Watch («Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων») δεν πρωτοτυπεί ιδιαίτερα με την αντιρωσική στάση του, που υπαγορεύεται από τις εχθρικές σχέσεις του ρωσικού κράτους με τον ίδιο τον Τζορτζ Σόρος, τι να πει κανείς για την Διεθνή Αμνηστία, η οποία κατά καιρούς έχει αναδείξει και πραγματικά ζητήματα παραβίασης των ανθρώπινων δικαιωμάτων, αρκετές φορές όμως προκαλεί μεγάλες απορίες με την εκκωφαντική σιωπή της σε περιπτώσεις κάτι παραπάνω από χαρακτηριστικές, εφαρμόζοντας ουσιαστικά πολιτική «δύο μέτρων και δύο σταθμών». Με αφορμή την πρόσφατη καταδίκη του Ράτκο Μλάντιτς από το Δικαστήριο της Χάγης, δεν μπορούμε να μην ανακαλέσουμε στη μνήμη μας τη στάση της Διεθνούς Αμνηστίας κατά τον εμφύλιο πόλεμο στην πρώην Γιουγκοσλαβία, ούτε και την μετέπειτα στάση της κατά τη διάρκεια των ΝΑΤΟϊκών επιθέσεων και βομβαρδισμών στην Σερβία. Δεν μπορεί να μη θυμηθεί κανείς την πλήρη ταύτιση της εν λόγω οργάνωσης με τις κυβερνήσεις των δυτικών χωρών και τη μονόπλευρη στοχοποίηση των Σέρβων, όταν οι εγκληματίες πολέμου από την Κροατία και το μουσουλμανικό τμήμα της Βοσνίας παραμένουν μέχρι και σήμερα ατιμώρητοι. Ανάλογη στάση έχει κρατήσει η εν λόγω οργάνωση και σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις, όπου συνήθως στοχοποιείται η πλευρά που αντιτίθεται στα συμφέροντα της ιμπεριαλιστικής Δύσης, όπως πχ στα ζητήματα της Ουκρανίας, της Συρίας, του Αφγανιστάν, της Υεμένης κοκ.
Θα προκαλούσε, λοιπόν, θυμηδία η «επιχειρηματολογία» αυτών των οργανώσεων, εάν δεν προκαλούσε τόσο βάναυσα την κοινή λογική. «Παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων», λοιπόν, ο χαρακτηρισμός ως «ξένων πρακτόρων» τέτοιων Μέσων όπως η διαβόητη Voice of America («Φωνή της Αμερικής») και το Radio Free Europe/Radio Liberty («Ράδιο Ελεύθερη Ευρώπη/Ράδιο Ελευθερία»), το οποίο, εν παρόδω, ουσιαστικά επανασυστάθηκε μετά από μια μακρά περίοδο «σιγής». Δηλαδή εκείνα τα Μέσα που δημιουργήθηκαν μέσα στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου ακριβώς ως εργαλεία κρατικής προπαγάνδας των χωρών της Δύσης και με συγκεκριμένη, αντικομμουνιστική και αντισοβιετική, τα χρόνια εκείνα, ιδεολογική κατεύθυνση. Ενώ όταν ακριβώς το ίδιο συμβαίνει με αντίστοιχα ρωσικά Μέσα Ενημέρωσης, είναι απλώς… Πέμπτη (ή Δευτέρα, ή Τετάρτη κλπ)!… Καμία από αυτές τις οργανώσεις δεν στέκεται καν στο γεγονός, ότι ο νέος νόμος έρχεται ως απάντηση στα ήδη υφιστάμενα μέτρα φίμωσης των ρωσικών ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στις χώρες της Δύσης! «Παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθεροτυπίας» τα αντίμετρα, πλην όμως «όλα καλώς καμωμένα» με τα… μέτρα!!! Απίθανη «λογική», δεν συμφωνείτε;…
Εκεί όμως που η υποκρισία των Δυτικών «έδωσε ρέστα», ήταν με τις δηλώσεις υπηρεσιακών παραγόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το θέμα. «Η νομοθεσία για τους “πράκτορες του εξωτερικού” αντιβαίνει στις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις της Ρωσίας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και η επέκταση της εμβέλειάς της σε ξένα μέσα ενημέρωσης (…) είναι μια επιπλέον απειλή για τα ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και για την πρόσβαση στην ενημέρωση», αναφέρει η σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε από εκπρόσωπο της ΕΕ.
Ω! Τι ανακαλύπτει κανείς μέσα σε μια αράδα 50, περίπου, λέξεων: πρώτον, ότι υπάρχουν «υποχρεώσεις και δεσμεύσεις» των χωρών, όσον αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα! Και πώς ακριβώς τις τηρούν αυτές τις υποχρεώσεις και δεσμεύσεις οι ίδιοι αυτοί που εξέδωσαν αυτήν την γλαφυρή ανακοίνωση; Επιβάλλοντας, πχ, μνημόνια και άλλες πολιτικές υποταγής σε χώρες-μέλη τους, εξανδραποδίζοντας πολιτικά και οικονομικά ολόκληρους λαούς, ή μήπως συμμετέχοντας σε στρατιωτικές επιχειρήσεις εξόντωσής τους;;;
Πάμε παρακάτω: υπάρχουν, λέει, «ελεύθερα» και «ανεξάρτητα» Μέσα Ενημέρωσης, τα οποία κινδυνεύουν να φιμωθούν από την απόφαση του Ρώσου Προέδρου. Πρώτα απ’ όλα, επί του πρακτέου, όλα τα τελευταία πάνω από 25 χρόνια ουδείς στη Ρωσία έχει παρεμποδίσει γενικά την λειτουργία των ξένων ΜΜΕ. Θα πω, προσωπικά και κάτι άλλο: κάποιες φορές δεν άσκησαν ούτε καν τον έλεγχο που επέβαλλαν λόγοι εθνικής ασφάλειας, δεδομένου ότι σε πλείστες όσες περιπτώσεις η δημοσιογραφική ταυτότητα ήταν για εκατοντάδες Δυτικούς απεσταλμένους το «καμουφλάζ» της κατασκοπικής τους δράσης στην Ρωσία. Ωστόσο, ΜΜΕ με γνωστό κύρος και θέση στο παγκόσμιο σύστημα ενημέρωσης ουδέποτε αντιμετώπισαν κανένα πρόβλημα στην άσκηση της εργασίας τους στην επικράτεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ούτε ποτέ τους επιβλήθηκαν κανενός είδους κυρώσεις, ακόμη και όταν μετέδιδαν πληροφορίες και ειδήσεις μέσα από ένα αρνητικό πρίσμα για την Ρωσία.
Αυτοί που όντως πρέπει να νιώσουν ότι απειλούνται από την εφαρμογή του νέου νόμου του ρωσικού κράτους, είναι όσοι πραγματικά έχουν ως βασικό τους έργο την πρόκληση πολιτικής και ιδεολογικής δολιοφθοράς στο ρωσικό κράτος και την ηγεσία του και αναβιώνουν, επί της ουσίας, την εποχή του Ψυχρού Πολέμου σε όλα τα επίπεδα. Για να διευκρινίσουμε κάτι, ο νέος νόμος αποτελεί, ουσιαστικά, την επέκταση στα ΜΜΕ του νόμου που έχει ψηφιστεί ήδη από το 2012 και αφορά στην δράση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) στην Ρωσία. Με την ψήφιση εκείνου του νόμου το ρωσικό κράτος θέλησε να βάλει σε τάξη την κατάσταση γύρω από τις ΜΚΟ, με βασική παράμετρο την οικονομική τους διαφάνεια και την κατάδειξη των πηγών χρηματοδότησης καθεμιάς από αυτές. Φάνηκαν έτσι, με το πέρασμα του χρόνου, όχι μόνο οι διασυνδέσεις των ξένων ΜΚΟ που δραστηριοποιούνταν στην Ρωσία με χρηματοδότες όπως, πχ, το αμερικανικό Κογκρέσο, η CIA, το FBI, το NATO κλπ, αλλά και οι διασυνδέσεις αρκετών Ρώσων πολιτικών από αυτούς που η Δύση αρέσκεται να αποκαλεί «αντιπολιτευόμενους» με τις συγκεκριμένες ΜΚΟ ή/και απευθείας με τις ίδιες πηγές χρηματοδότησης!…
Για να πάρει κανείς μιαν ιδέα του τι σημαίνει «ρωσική αντιπολίτευση», κατά την έννοια που της δίνουν οι Δυτικοί (γιατί υπάρχει και κανονική αντιπολίτευση, εντός και εκτός ρωσικού Κοινοβουλίου, με εντελώς διαφορετικές προτάσεις και στοχεύσεις), μιλάμε για μια συγκεκριμένη πολιτική και οικονομική «δράκα» που αυτοαποκαλείται «ελίτ», εκφράζει σε απόλυτο βαθμό τις ιδέες και τις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού και η οποία χρηματοδοτείται αδρά από τις πηγές που προαναφέραμε. Παρόλη, όμως, την αδρή χρηματοδότηση και την στήριξη σε «τεχνογνωσία» από την πλευρά της Δύσης, η απήχηση αυτής της «δράκας» μέσα στη ρωσική κοινωνία είναι αναλογικά μηδαμινή, συγκεντρώνοντας (εάν μιλάμε για ποσοστά εκλογικής έκφρασης των φορέων της) ένα 5 έως 7% επί του συνόλου. Εάν δε, λάβει κανείς υπόψη του και τις αρχηγικές μωροφιλοδοξίες καθενός από τους «ηγετίσκους» του χώρου (Γιαβλίνσκι, Ναβάλνι κοκ), ο νεοφιλελεύθερος χώρος δεν μπορεί ν’ αποκτήσει καν ενιαία πολιτική έκφραση που θα μπορούσε, υπό κάποιες προϋποθέσεις, να παρουσιαστεί απειλητική για την παρούσα ρωσική πολιτική ηγεσία. Ωστόσο, επειδή ακριβώς όλα αυτά τα χρόνια είχε την πολυτέλεια της γενναίας χρηματοδότησης, μπορούσε και, επί του παρόντος, μπορεί ακόμη να δημιουργεί κάποια «πολιτικά γεγονότα» όπως «αντικυβερνητικές» διαδηλώσεις κλπ, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προπαγανδιστικά εργαλεία εναντίον της Ρωσίας στις χώρες της Δύσης.
Ο «νταλκάς», λοιπόν, των των Δυτικών, «κυβερνητικών» και «μη κυβερνητικών», είναι μήπως χάσουν, με την εφαρμογή του νέου νόμου, τη δυνατότητα να χρηματοδοτούν «νόμιμα» τόσο τους αρεστούς σε αυτούς Ρώσους πολιτικούς, όσο και τα αρεστά σε αυτούς ΜΜΕ, εγχώρια και ξένα για τη Ρωσία… Γι’ αυτό το… «πάπλωμα» γίνεται όλος ο καβγάς…
Αυτό, βεβαίως, που δεν αντιλαμβάνονται, σε πολλές περιπτώσεις, είναι ότι το κοινό που τους παρακολουθεί δεν είναι τόσο χαζό ή τόσο αφελές όσο νομίζουν… Ακόμη και στις ίδιες τις μητροπόλεις του καπιταλισμού υπάρχουν πολλοί κριτικά σκεπτόμενοι πολίτες, που απορρίπτουν το επικοινωνιακό «σανό» που επιβάλλεται από τα κυρίαρχα συστημικά Μέσα «Ενημέρωσης» και παίρνουν την αρμόζουσα θέση σε αυτά τα ζητήματα.
Όσα κροκοδείλια δάκρυα και αν χύσουν οι κατά το δοκούν «υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στη Δύση, το ψέμα (τους) έχει «κοντά ποδάρια» και πείθει, πλέον, ολοένα και λιγότερους…
*Ο Βασίλης Μακρίδης είναι δημοσιογράφος και μεταφραστής της ρωσικής γλώσσας, απόφοιτος του Κρατικού Πανεπιστημίου του Ροστόβ-να-Ντονού (νυν Νότιο Περιφερειακό Πανεπιστήμιο της Ρωσίας), μέλος του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής της ΛΑ.Ε.