Το κομβόι των ξένων αξιωματούχων που φτάνουν στη Μόσχα για συνομιλίες είναι ήδη μια νίκη για τον Ρώσο πρόεδρο Putin
Aν μη τι άλλο, ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin έχει ήδη εξασφαλίσει κάποιες νίκες κάποιες νίκες, σε ό,τι αφορά την αντιπαράθεσή του με τη Δύση για την Ουκρανία.
Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς για να διακρίνουμε το τέλος σε μια κρίση που θα μπορούσε να μετατραπεί σε νέο Ψυχρό Πόλεμο, ακόμη και αν αποφευχθεί η σύγκρουση, όπως δήλωσαν παρατηρητές του Κρεμλίνου.
Υπενθυμίζεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διέψευσαν τον ισχυρισμό της Μόσχας ότι απέσυρε τα συγκεντρωμένα στα ρωσοουκρανικά σύνορα στρατεύματα, λέγοντας ότι η Ρωσία, αντ’ αυτού, είναι σε θέση μάχης.
Από την άλλη, η Μόσχα αρνείται τους ισχυρισμούς των Δυτικών και κατηγορεί τη Δύση ότι αγνοεί τα βασικά της αιτήματα για την ασφάλεια.
Πάντως, ο Ρώσος ΥΠΕΞ Sergey Lavrov ζήτησε από τον Putin την περασμένη εβδομάδα να αφήσει λίγο χώρο στη διπλωματία… παρόλο που ο Ρώσος πρόεδρος δεν ήθελε να παρασυρθεί σε επίπονες διαπραγματεύσεις.
Σε κάθε περίπτωση, για αυτόν, το κομβόι των ξένων αξιωματούχων που φτάνουν στη Μόσχα για συνομιλίες, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου της Γαλλίας, του καγκελαρίου της Γερμανίας και δύο Βρετανών υπουργών, είναι ήδη μια νίκη… εντάσσοντας τις ρωσικές ανησυχίες για την ασφάλεια στη διεθνή ατζέντα…
«Το μεγαλύτερο επίτευγμά του είναι ότι έχει τραβήξει την προσοχή της Δύσης», δήλωσε ο Andrey Kortunov, επικεφαλής του RIAC, μιας δεξαμενής σκέψης κοντά στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.
«Τουλάχιστον τώρα έχουν πλήρη επίγνωση της θέσης και του αφηγήματος της Ρωσίας…
Νομίζω ότι είναι ένα σημαντικό επίτευγμα και ας δούμε τι θα συμβεί στη συνέχεια και αν μπορεί να διεκδικήσει κάτι πέρα από αυτό».
Η Δύση έχει απορρίψει ως εξωφρενικές πολλές από τις απαιτήσεις της Μόσχας – μεταξύ άλλων, την πρότασή της προς το ΝΑΤΟ να αποσύρει την υποδομή του στις γραμμές του 1997, να τερματίσει την επέκταση της συμμαχίας και να μη δεχτεί ένταξη της Ουκρανίας.
Από την άλλη, η Ουάσιγκτον έχει προτείνει συνομιλίες για ορισμένα θέματα.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Joe Biden δήλωσε την Τρίτη 15 Φεβρουαρίου ότι πέσει συγκεκριμένες ιδέες στο τραπέζι για να «δημιουργηθεί ένα περιβάλλον ασφάλειας στην Ευρώπη», που θα περιλαμβάνει νέα μέτρα για τον έλεγχο των εξοπλισμών, τη διαφάνεια και τη σταθερότητα.
«Φυσικά, αυτό δεν είναι ακριβώς ό,τι ήθελε η Ρωσία, αλλά αυτό που περίμενε να πάρει», είπε ο Kortunov.
Σε ό,τι αφορά τη σύγκρουση στην Ουκρανία, οι ενδείξεις, προς το παρόν, υποδηλώνουν χαλάρωση.
Ωστόσο, η κατάσταση μπορεί γρήγορα να επιδεινωθεί ξανά.
Σε περίπτωση κλιμάκωσης, οι τεράστιες κυρώσεις της ΕΕ πιθανότατα θα προκαλούσαν
απαντήσεις από τη Ρωσία.
Σε μια τέτοια περίπτωση, είναι μείζον να εξετασθεί αν θα μπορούσε να αντέξει η ΕΕ χωρίς ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου και πώς αυτό το ενεργειακό κενό θα μπορούσε να καλυφθεί.
Σύμφωνα με μια πρόχειρη εκτίμηση της Commerzbank, αν η Ρωσία διέκοπτε αμέσως την παροχή φυσικού αερίου στην Ε.Ε., τότε από την ΕΕ θα έλειπαν περίπου 12 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου και σχεδόν 1,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα εισαγωγών LNG ανά μήνα.
Κυρώσεις και ΝΑΤΟ
Βεβαίως, η συγκέντρωση Ρώσων στρατιωτών κοντά στην Ουκρανία, που ο Biden υπολόγισε σε περισσότερους από 150.000 στρατιώτες, συνεπάγεται κόστος ενώ παράλληλα η Ουκρανία έχει δεχτεί μεγάλη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια.
Οι ρωσικές μετοχές και το ρούβλι έχουν χτυπηθεί καθώς η Δύση απειλεί με κυρώσεις.
Το ΝΑΤΟ επίσης έχει αναπτύξει επιπλέον στρατεύματα στην Πολωνία, τη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία και καταρτίζει σχέδια για νέες μονάδες μάχης στην κεντρική και νοτιοανατολική Ευρώπη.
«Όπως συχνά γίνεται, ο στρατιωτικός εκφοβισμός τους έχει αποδειχθεί αντιπαραγωγικός, καθώς οι Δυτικοί επικεντρώνονται στην αναγκαιότητα υπεράσπισης της Ευρώπης ενάντια στη Ρωσία. Ενίσχυσε την ενότητα του ΝΑΤΟ”, δήλωσε ο Keir Giles, συνεργάτης στο Chatham House.
Κρίσιμη εβδομάδα
Οι εντάσεις αυξήθηκαν ξανά την Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου, αφού αντάρτες που υποστηρίζονται από τη Ρωσία και ουκρανικές δυνάμεις αντάλλαξαν κατηγορίες και οβίδες κατά μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός στην ανατολική Ουκρανία.
Η Βρετανία, με τη σειρά της, κατηγόρησε τη Ρωσία ότι προσπάθησε να κατασκευάσει πρόσχημα για εισβολή.
Σε κάθε περίπτωση, η τρέχουσα εβδομάδα θεωρείται αποφασιστική για τη μετάβαση της κρίσης σε ένα διαφορετικό επίπεδο.
Ειρήσθω εν παρόδω, τεράστιου βεληνεκούς στρατιωτικές ασκήσεις πραγματοποιούνται στη Λευκορωσία, στα βόρεια της Ουκρανίας, οι οποίες πρόκειται να ολοκληρωθούν την Κυριακή.
Την ίδια στιγμή, η Μόσχα ανακοινώνει συνεχώς αποχώρηση στρατευμάτων από την προσαρτημένη Κριμαία ενώ παράλληλα το Κρεμλίνο απέρριψε τον σκεπτικισμό της Δύσης, λέγοντας ότι η διαδικασία παίρνει χρόνο.
«Αν υπάρξει αποχώρηση στρατευμάτων, τότε μπορούμε να πούμε ότι αυτή η φάση της κρίσης έχει τελειώσει.
Όμως είναι πολύ νωρίς για να χαλαρώσουμε» δήλωσε ο Volodymyr Fesenko, επικεφαλής της δεξαμενής σκέψης Penta με έδρα το Κίεβο.
Ο Sir John Sawers, πρώην επικεφαλής της βρετανικής υπηρεσίας πληροφοριών MI6, δήλωσε στο BBC την Τετάρτη ότι η κρίση μπορεί να βρίσκεται σε σημείο καμπής – αν και επισήμανε ότι ο Putin διατηρεί ακόμα διάφορες στρατιωτικές επιλογές στην Ουκρανία.
«Νομίζω ότι κατά κάποιο τρόπο, ο Πρόεδρος Putin πιστεύει ότι είναι μπροστά από τις εξελίξεις», είπε ο Sawers.
Ανέφερε δε την υπογράμμιση εκ μέρους της Μόσχας των ανησυχιών της για την ασφάλεια και της εξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Ως εκ τούτου, ο Pώσος πρόεδρος απέκτησε αυτή την εβδομάδα ένα νέο εργαλείο για να πιέσει την Ουκρανία, αφού οι Ρώσοι βουλευτές του ζήτησαν να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των αποσχισμένων περιοχών στην Ανατολική Ουκρανία.
Η αναγνώριση αυτών των αυτοαποκαλούμενων δημοκρατιών θα εκτροχιάσει την ειρηνευτική διαδικασία που βασίζεται στις συμφωνίες του Μινσκ του 2014-2015 για τον τερματισμό των μαχών.
Νέος Ψυχρός Πόλεμος;
Η αλήθεια είναι ότι όσο η Ρωσία πράγματι έριξε τους τόνους και την ένταση αποσύροντας τα στρατεύματα της, τόσο εύκολα θα μπορούσε να τα επαναφέρει γρήγορα, όπως έκανε την περασμένη άνοιξη.
Αυτό θα μπορούσε να είναι το σενάριο ενός νέου Ψυχρού Πολέμου, κατά τη διάρκεια του οποίου η ένταση και η πολιτική αντιπαράθεση θα είναι οι μοναδικές σταθερές.
Οι αριθμοί θα διακυμαίνονται, αλλά τα στρατεύματα θα παραμείνουν, όπως και η πολιτική αντιπαράθεση.
Η σημερινή Ρωσία δεν είναι Σοβιετική Ένωση, ωστόσο τα πνεύματα, μάλλον, θα παραμείνουν τεταμένα.
