Πλήρης ἀποκατάστασις τῶν σχέσεων τῆς Τουρκίας μέ ΗΠΑ καί Ἰσραήλ – Γιατί σπεύδει ὁ Πούτιν στήν Ἄγκυρα – Φλέρτ καί Ἀρμενίας μέ τόν σουλτάνο
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ μόνον τά ἀντιαρματικά πού ἔστειλαν στήν Οὐκρανία οἱ ΗΠΑ. Εἶναι κυρίως τά μή ἐπανδρωμένα ἀεροχήματα τοῦ Ἐρντογάν, τά ὁποῖα μπορεῖ νά ἀποδειχθοῦν παράγοντες ἀλλαγῆς τῶν ὅρων τοῦ παιγνιδιοῦ. Πράγματι τά τουρκικά drones ἔχουν ἀρχίσει νά φθάνουν στήν Οὐκρανία, ἐνδεχομένως καί ἄλλα ὁπλικά συστήματα. Εἶναι αὐτά ὅπλα πού κάνουν τήν Οὐκρανία νά πιστεύει, ὅτι ἔχει στά χέρια της κάποιους πολλαπλασιαστές δυνάμεως. Ὅτι μπορεῖ νά τά ἀξιοποιήσει γιά νά «κρατήσει» τίς θέσεις της, μέχρις ὅτου φθάσει καί ἄλλη βοήθεια ἀπό τούς δυτικούς.
Προφανῶς καί ἡ Οὐάσιγκτων εἶναι ἐνθουσιασμένη μέ αὐτήν τήν ἐξέλιξη, κάτι πού ἀποτυπώνεται στόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο ὁμιλεῖ γιά τόν Ἐρντογάν ἡ ἁρμοδία γιά τήν περιοχή ὑφυπουργός Ἐξωτερικῶν τῶν ΗΠΑ, ἁρμοδία γιά τίς πολιτικές ὑποθέσεις Βικτώρια Νούλαντ. Κυριολεκτικῶς τόν «δοξάζει». Καί δέν εἶναι γιά τήν κ. Νούλαντ ἄγνωστα τά ζητήματα καί τά προβλήματα τῆς περιοχῆς. Ὑπῆρξε ἀπό τό 2013 μέχρι τό 2017 ἁρμοδία ὑφυπουργός γιά τήν ἀνατολική Εὐρώπη καί τήν Εὐρασία. Εἶχε μάλιστα συνεργασθεῖ στενά μέ τόν Τζέφφρυ Πάυατ, ὁ ὁποῖος ἦταν πρέσβυς στό Κίεβο τήν ἐποχή πού ἡ «πορτοκαλί ἐπανάστασις» ἀνέτρεψε τά δεδομένα καί ἐξετόπισε τά ἐνεργούμενα τῆς Μόσχας πού μέχρι τότε κυβερνοῦσαν τήν Οὐκρανία.
Ἡ στάσις αὐτή τῆς Ἀμερικανίδος ὑφυπουργοῦ δεικνύει τήν ἐπαναπροσέγγιση τῶν ΗΠΑ μέ τήν Τουρκία. Ἀρχίζει δηλαδή μία διαδικασία συσφίγξεως τῶν σχέσεων τῆς Οὐάσιγκτων μέ τήν Ἄγκυρα, ὅπως ἀκριβῶς ἐπιδιώκει ὁ Ἐρντογάν ὅλο τό τελευταῖο διάστημα. Ἡ Οὐκρανία τοῦ ἔδωσε τήν εὐκαιρία πού ἀναζητοῦσε προκειμένου νά ἐπανέλθει σέ τροχιά συμφιλιώσεως μέ τίς ΗΠΑ. Ἀντελήφθη ἐγκαίρως ὅτι οἱ Ἀμερικανοί ἔχουν ἀνάγκη τήν Τουρκία στό μέτωπο τῆς Οὐκρανίας. Καί ἐνῶ μέχρι τώρα ἔπαιζε τό φιλορωσσικό «χαρτί» κυρίως ὅσον ἀφορᾶ τήν Συρία, τώρα ἀντέστρεψε τά πράγματα, καί ὅσον ἀφορᾶ τήν Οὐκρανία ἡ πολιτική του γίνεται ἀπολύτως φιλοδυτική. Τήν ἴδια στιγμή, δέ, εἶναι σέ ἐξέλιξη ἡ νέα προσέγγισις τῆς Τουρκίας μέ τό Ἰσραήλ. Ἡ ἐπικειμένη ἐπίσκεψις τοῦ Προέδρου Ἰσαάκ Χέρτσοκ εἶναι τό πρῶτο βῆμα πρός αὐτήν τήν κατεύθυνση.
Ἡ Ἀθήνα σέ αὐτήν τήν φάση κινδυνεύει νά εὑρεθεῖ πρό μίας ἐξαιρετικῶς δυσμενοῦς καταστάσεως, καθώς εἶχε ἐπενδύσει στίς ἑλληνο-αμερικανικές σχέσεις θεωρῶντας δεδομένο ὅτι σταδιακῶς ἡ Τουρκία θά ἀπεμακρύνετο ὅλο καί περισσότερο ἀπό τούς δυτικούς θεσμούς ἀμύνης καί ἀσφαλείας. Τώρα εὑρισκόμεθα πρό μίας ὁλοκληρωτικῆς ἀνατροπῆς τῶν δεδομένων. Τό χειρότερο εἶναι πώς ὁ Ἐρντογάν ἀποδεικνύεται ἐξαιρετικῶς ἐπιτήδειος στόν χειρισμό αὐτῶν τῶν ζητημάτων καθώς ἐπαναπροσεγγίζει μέν τήν Δύση, δέν ἀποξενώνεται ὅμως ἀπό τήν Τουρκία. Ἀνεκοινώθη ὅτι ὁ Ρῶσσος Πρόεδρος Βλαντιμήρ Πούτιν ἀπεδέχθη τήν πρόσκληση τοῦ Ἐρντογάν νά ἐπισκεφθεῖ τήν Τουρκία. Τό ἐπιβεβαίωσε ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκώφ. Μπορεῖ οἱ ἡμερομηνίες νά μήν ἔχουν ἀκόμη προσδιορισθεῖ, ἀλλά αὐτό θά γίνει ὅταν «ἡ κατάστασις τῆς πανδημίας καί τά χρονοδιαγράμματα τῶν δύο ἡγετῶν τό ἐπιτρέψουν».
Ὁ Πεσκώφ ἐσημείωσε ὅτι λόγῳ τῆς πανδημίας ὑπῆρξε «μιά παῦσις» τῶν συνεδριάσεων τῆς διακυβερνητικῆς ἐπιτροπῆς καί τοῦ Συμβουλίου Συνεργασίας Ὑψηλοῦ Ἐπιπέδου Τουρκίας – Ρωσσίας, τοῦ ὁποίου ἡγοῦνται οἱ δύο πρόεδροι, ὅμως ἀφοῦ τό θέμα συζητήθηκε πολλές φορές στίς πρόσφατες ἐπαφές ὁ Ἐρντογάν εἶπε ὅτι ἦταν ἕτοιμος νά φιλοξενήσει ὅλες αὐτές τίς δράσεις στήν Τουρκία. Πρέπει μάλιστα νά τονισθεῖ ὅτι ἀνακοινώνοντας τήν πρόσκληση τοῦ Πούτιν στήν Ἄγκυρα, ὁ Ἐρντογάν εἶπε ὅτι στήν Ἄγκυρα θά προσπαθήσουν νά βροῦν λύση στό πρόβλημα τῆς Οὐκρανίας.
Ἀλλά δέν τελειώνουμε ἐδῶ. Διατηρῶντας τό Ἀζερμπαϊτζάν ὑπό σφικτό ἐναγκαλισμό, ἡ Ἄγκυρα προσβλέπει σέ ἀνάπτυξη ἐπιρροῶν καί πρός τήν Ἀρμενία. Τό διπλωματικό forum γιά τά ζητήματα τῆς περιοχῆς, πού πρόκειται νά γίνει στήν Ἀττάλεια, ἀποτελεῖ εὐκαιρία ἐπισημοποιήσεως τῶν κινήσεων προσεγγίσεως πού κάνει τό Ἐρεβάν. Τό κατέστησε σαφές ὁ Πρωθυπουργός Πασινυάν ὁ ὁποῖος ἐδήλωσε ὅτι ἡ Ἀρμενία ἐπιθυμεῖ εἰλικρινά νά ἐξομαλύνει τίς σχέσεις της μέ τήν Τουρκία, ὥστε νά ἀποκατασταθοῦν οἱ μεταξύ τους διπλωματικές σχέσεις καί νά ἀνοίξει τά σύνορά της. Ἴσως αὐτές οἱ κινήσεις νά ὁδήγησαν εἰς παραίτησιν τόν Πρόεδρο Σαρκισυάν, ὁ ὁποῖος διεπίστωσε τήν θεσμική ἀδυναμία του νά ἀποτρέψει αὐτές τίς ἐξελίξεις.