Η ενεργειακή κρίση απειλεί να εκτροχιάσει την οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης, καθώς το κόστος του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας εκτοξεύεται σε νέα ρεκόρ.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το Bloomberg, οι τιμές αυξήθηκαν περισσότερο από 20% σήμερα, Τρίτη (21/12), αφού η Ρωσία περιόρισε τις ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, και η Γαλλία, συνήθως εξαγωγέας ενέργειας, αναγκάστηκε να ενισχύσει τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας και να καταναλώσει πετρέλαιο.
Το υψηλότερο κόστος ανάγκασε ορισμένες εταιρείες να κλείσουν ή να περιορίσουν την παραγωγή, ενώ ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη ανέβηκε σε υψηλό όλων των εποχών τον περασμένο μήνα.
Η ενεργειακή κρίση βαθαίνει, τη στιγμή που η μετάλλαξη Όμικρον εξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη, «βυθίζοντας» τις οικονομικές προοπτικές.
«Όλα γίνονται αρκετά ακριβά»
«Δεν είναι μόνο το κόστος της ενέργειας που είναι πρόβλημα αυτή τη στιγμή, έχουμε όλα αυτά τα ζητήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας», δήλωσε η Anne-Sophie Corbeau, ερευνήτρια στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, σύμφωνα με το Bloomberg.
«Το φαγητό και η θέρμανση είναι πολύ σημαντικά πράγματα. Αυτή τη στιγμή, πολλοί άνθρωποι μπορεί να έχουν προβλήματα με τη θέρμανση, ενώ άλλοι με το φαγητό, επειδή τα φρούτα και τα λαχανικά είναι ακριβά. Όλα γίνονται αρκετά ακριβά», σημείωσε.
Νέο ρεκόρ στις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη
Στο μεταξύ, οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη κατέγραψαν νέο ρεκόρ σήμερα, ενισχυμένες από την υψηλή ζήτηση λόγω του ψύχους και των γεωπολιτικών εντάσεων ανάμεσα στη Ρωσία και τους πελάτες της.
Η ευρωπαϊκή τιμή αναφοράς, το ολλανδικό TTF, άγγιξε στις 12.20 ώρα Ελλάδας τα 162,775 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh), καταγράφοντας αύξηση άνω του 10% σε σχέση με το χθεσινό κλείσιμο, σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ της 6ης Οκτωβρίου.
Το βρετανικό φυσικό αέριο παράδοσης τον επόμενο μήνα έφθασε επίσης σε ιστορικό ύψος, στις 408,30 πένες ανά θερμική μονάδα.
Αυτά τα επίπεδα τιμών SPOT είναι επτά φορές υψηλότερα σε σχέση με τις αρχές του έτους.
«Το ευρωπαϊκό φυσικό αέριο συνεχίζει την ανυποχώρητη άνοδό του», διαπιστώνουν οι αναλυτές της Deutsche Bank.
Οι παράγοντες που εξηγούν αυτή την εκτόξευση
Δύο είναι οι παράγοντες που εξηγούν αυτήν την εκτόξευση: «Οι θερμοκρασίες που συνεχίζουν να πέφτουν στην Ευρώπη» την πρώτη ημέρα του χειμώνα και «το γεγονός ότι η Gazprom δεν έχει κρατήσει επιπλέον χωρητικότητα για τον Ιανουάριο στον αγωγό φυσικού αερίου που περνά από την Ουκρανία».
Σημειώνεται ότι το ένα τρίτο του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου προέρχεται από τη Ρωσία.
Τα αποθέματα του φυσικού αερίου στην Ευρώπη χρησιμοποιήθηκαν κατά τον παρατεταμένο χειμώνα του 2020 και έκτοτε δεν έχουν αναπληρωθεί.
Σε αυτό προστίθεται η μειωμένη απόδοση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η αιολική, για μετεωρολογικούς λόγους.
Παράλληλα, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η Ρωσία περιορίζει την προσφορά της προς την Ευρώπη για να αυξήσει τις τιμές της ενέργειας εν μέσω του χειμώνα και να ασκήσει έτσι πίεση για την επιτάχυνση της έναρξης λειτουργίας του επίμαχου αγωγού Nord Stream 2. Η Μόσχα διαψεύδει και επιρρίπτει την ευθύνη στις ευρωπαϊκές αποφάσεις για την προμήθεια του φυσικού αερίου.
Αν και η κατασκευή του αγωγού έχει ολοκληρωθεί, η απόφαση για την πιστοποίηση του Nord Stream 2 από τη γερμανική ρυθμιστική αρχή δεν αναμένεται πριν από τα μέσα του 2022.
Η Ουκρανία στο επίκεντρο της έντασης
Στο πλαίσιο αυτό, κάθε νέο διπλωματικό επεισόδιο ανάμεσα στη Μόσχα και τις χώρες-πελάτες της επιδρά στην αγορά του φυσικού αερίου.
Το πιο πρόσφατο τέτοιο επεισόδιο, η απέλαση χθες δύο Γερμανών διπλωματών, σε αντίποινα για το αντίστοιχο μέτρο το οποίο ελήφθη την περασμένη εβδομάδα από το Βερολίνο, που κατηγορεί τη Μόσχα ότι οργάνωσε τη δολοφονία Τσετσένου αντιφρονούντα στη Γερμανία, το 2019.
Εξάλλου, η Ουκρανία παραμένει στο επίκεντρο της έντασης ανάμεσα στη Μόσχα και τη Δύση, με τις δυτικές χώρες να κατηγορούν τη Ρωσία ότι συγκεντρώνει στρατιωτικές δυνάμεις στα σύνορα με την Ουκρανία, εν όψει στρατιωτικής επίθεσης εναντίον της.
Το Κρεμλίνο απορρίπτει τις κατηγορίες και δηλώνει, αντίθετα, ότι η Ρωσία τελεί υπό την απειλή του ΝΑΤΟ, που εξοπλίζει την Ουκρανία και πολλαπλασιάζει την ανάπτυξη εναέριων και ναυτικών δυνάμεων στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.