Σε παγκόσμια συστράτευση και συνεργασία για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού καλεί η Κούβα, με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, ο κορονοϊός αναδεικνύει τα τεράστια προβλήματα που προκαλεί η έλλειψη συστημάτων δημόσιας υγείας και η ιμπεριαλιστική εκμετάλλευση, ενώ, στρέφεται ανοιχτά κατά των ΗΠΑ και στηρίζει τον ΟΗΕ και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κούβας τονίζει ότι “υπάρχει ακόμη χρόνος για να δράσουμε και να κινητοποιήσουμε τη βούληση των υπευθύνων. Εάν το αφήσουμε στις μελλοντικές γενιές, ίσως είναι πολύ αργά”.
Το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης:
Ο αντίκτυπος του COVID19 μπορεί ήδη να μετρηθεί και θα αξιολογηθεί στο μέλλον από τον εντυπωσιακό αριθμό των μολυσμένων ατόμων, τον απαράδεκτο αριθμό θανάτων, τις αδιαμφισβήτητες ζημίες στην παγκόσμια οικονομία, την παραγωγή, το εμπόριο, την απασχόληση και το προσωπικό εισόδημα εκατομμυρίων ανθρώπων.
Είναι μια κρίση που ξεπερνά κατά πολύ το πεδίο της υγείας. Η πανδημία έχει αναδυθεί και διαδοθεί μέσα σε ένα σενάριο που είχε χαρακτηριστεί στο παρελθόν από συντριπτικές οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες εντός και μεταξύ των εθνών. Με πρωτοφανή μεταναστευτικά ρεύματα και προσφυγικά ρεύματα, επανεμφανίστηκαν ξενοφοβία και φυλετικές διακρίσεις. Οι αξιοσημείωτες πρόοδοι της επιστήμης και της τεχνολογίας, ιδίως στον τομέα της υγείας, επικεντρώνονται στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις και στην εμπορευματοποίηση της ιατρικής, αντί να διασφαλίζουν την ευημερία και την υγιεινή διαβίωση των πλειοψηφιών.
O Covid19 έχει εισέλθει σε έναν κόσμο υπερφορτωμένο από πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης, ιδίως στις άκρως εκβιομηχανισμένες χώρες και στις ελίτ των αναπτυσσόμενων χωρών, που είναι μη βιώσιμες και ασύμβατες με τον πεπερασμένο χαρακτήρα των φυσικών πόρων από τους οποίους εξαρτάται η ζωή στον πλανήτη. Πριν εντοπιστεί η πρώτη περίπτωση, υπήρχαν 820 εκατομμύρια άνθρωποι που υπέφεραν από την πείνα παγκοσμίως, 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι χωρίς πρόσβαση σε γλυκό νερό, 4,2 δισεκατομμύρια χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες υγιεινής με ασφαλή διαχείριση και 3 δισεκατομμύρια χωρίς βασικές ανέσεις για πλύση χεριών.
Αυτό το σενάριο γίνεται πιο απαράδεκτο όταν είναι γνωστό ότι παγκοσμίως περίπου 6,7 δισεκατομμύρια δολάρια δαπανώνται σε ετήσια βάση μόνο στη διαφήμιση, ενώ οι στρατιωτικές δαπάνες ανέρχονται σε 1,8 τρισεκατομμύρια δολάρια που είναι εντελώς άχρηστα στον αγώνα κατά της απειλής COVID19, η οποία έχει ήδη κοστίσει τη ζωή δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων. Ο ιός δεν κάνει διακρίσεις. Δεν διακρίνει τους πλούσιους από τους φτωχούς.
Ωστόσο, τα καταστροφικά της αποτελέσματα πολλαπλασιάζονται εκεί όπου ζουν οι άνθρωποι που είναι πιο ευάλωτοι και λαμβάνουν τα χαμηλότερα εισοδήματα , στον φτωχό και αναπτυσσόμενο κόσμο, στις φτωχές τσέπες των μεγάλων βιομηχανικών πόλεων. Ο αντίκτυπός του γίνεται ιδιαίτερα αισθητός όταν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές και οι περικοπές των κοινωνικών δαπανών παρέχουν περιορισμένες δυνατότητες δημόσιας διοίκησης του κράτους.
Ο Covid19 αφαίρεσε περισσότερες ζωές, όπου οι κρατικοί προϋπολογισμοί για τη δημόσια υγεία έχουν περικοπεί. Προκάλεσε περισσότερες οικονομικές ζημίες, όπου το κράτος έχει ελάχιστες ή μηδενικές επιλογές για να διασώσει όσους χάνουν τις δουλειές τους, κλείνουν τις επιχειρήσεις τους και υφίστανται τη δραματική μείωση ή απώλεια της πηγής προσωπικού και οικογενειακού εισοδήματος. Στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες ο φόρος αίματος είναι υψηλότερος μεταξύ των φτωχών, των μεταναστών και, στη συγκεκριμένη περίπτωση των Ηνωμένων Πολιτειών, μεταξύ των Αφροαμερικανών και των Λατίνων.
Επιπλέον, η διεθνής κοινότητα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτή την παγκόσμια απειλή, ενώ η μεγαλύτερη στρατιωτική, οικονομική, τεχνολογική και επικοινωνιακή δύναμη του κόσμου εφαρμόζει μια εξωτερική πολιτική που επιδιώκει να υποκινήσει και να προωθήσει συγκρούσεις, διχόνοιες, σοβινισμό και ρατσιστικές θέσεις.
Σε εποχές που η παγκόσμια μάχη κατά της πανδημίας του Covid19 απαιτεί την ενίσχυση της συνεργασίας και τον ηγετικό ρόλο των διεθνών οργανισμών, ιδίως των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) και της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ), η σημερινή κυβέρνηση των ΗΠΑ επιτίθεται στην πολυμερή προσέγγιση και επιδιώκει να αποκλείσει την καθιερωμένη ηγεσία του ΠΟΥ.
Επιμένει επίσης στην μικροπρεπή στρατηγική της να εκμεταλλευτεί τις συνθήκες για να επιβάλει την κυριαρχία της και να επιτεθεί σε χώρες με τις κυβερνήσεις των οποίων έχει διαφορές. Μερικά παραδείγματα χρησιμεύουν για να καταδείξουν ότι, όπως οι πρόσφατες και σοβαρές στρατιωτικές απειλές κατά της Βολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας και η προχθεσινή ανακοίνωση, από τον Αμερικανό πρόεδρο, της Παναμερικανικής Ημέρας και της Εβδομάδας από τις 14 έως τις 18 Απριλίου, συνοδευόμενη από νεοαποικιοκρατικές δηλώσεις εμπνευσμένες από Δόγμα Μονρόε εναντίον της Βενεζουέλας, της Νικαράγουα και της Κούβας, υπενθυμίζουν την Παναμερικανική Διάσκεψη που καταδικάστηκε πριν από 130 χρόνια από τον José Martí. Περίπου τις ίδιες ημέρες το 1961, έλαβε χώρα η εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η ανήθικη και επίμονη επίθεση κατά των ανιδιοτελών προσπαθειών της Κούβας να βοηθήσει τις χώρες που έχουν ζητήσει συνεργασία στον αγώνα κατά του COVID19.
Αντί να προωθήσουν τη συνεργασία και μια συλλογική απάντηση, ανώτεροι αξιωματούχοι του αμερικανικού Στέιτ Ντιπάρτμεντ αφιερώνουν το χρόνο τους για να εκδώσουν δηλώσεις που απειλούν κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν το δράμα της πανδημίας να ασκήσουν την κυριαρχία τους και να αποφασίζουν να ζητήσουν τη βοήθεια της Κούβας. Οι αξιωματούχοι των Ηνωμένων Πολιτειών εν γνώσει τους διαπράττουν έγκλημα, όταν εν μέσω πανδημίας επιτίθενται στη διεθνή συνεργασία της Κούβας, επιδιώκοντας να στερήσουν εκατομμύρια ανθρώπους από το οικουμενικό ανθρώπινο δικαίωμά τους στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης. Το μέγεθος της τρέχουσας κρίσης μας αναγκάζει να συνεργαστούμε και να εφαρμόσουμε αλληλεγγύη παρά τις πολιτικές διαφορές. Ο ιός δεν γνωρίζει όρια ή ιδεολογίες. Απειλεί τις ζωές όλων και, ως εκ τούτου, εναπόκειται σε όλους μας να αγωνιστούμε κατά αυτού.
Καμία χώρα δεν πρέπει να θεωρεί ότι είναι αρκετά μεγάλη, πλούσια ή αρκετά ισχυρή ώστε να υπερασπίζεται τον εαυτό της, απομονώνοντάς τον και αγνοώντας τις προσπάθειες και τις ανάγκες των άλλων. Η ανταλλαγή και η παροχή πολύτιμων και αξιόπιστων πληροφοριών είναι επείγουσα ανάγκη. Πρέπει να ληφθούν μέτρα για τον συντονισμό της παραγωγής και της διανομής ιατρικού εξοπλισμού, εξοπλισμού ατομικής προστασίας και φαρμάκων με μια αίσθηση δικαιοσύνης. Οι χώρες με περισσότερους διαθέσιμους πόρους θα πρέπει να τους μοιράζονται με τις περισσότερες πληγείσες χώρες που είναι λιγότερο προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν την πανδημία.
Αυτή είναι η προσέγγιση της Κούβας. Η ταπεινή συμβολή ενός μικρού έθνους με περιορισμένους φυσικούς πόρους και το οποίο υποβλήθηκε σε έναν μακρύ και βάναυσο οικονομικό αποκλεισμό. Επί δεκαετίες έχουμε συσσωρεύσει εμπειρίες στην ανάπτυξη της διεθνούς συνεργασίας στον τομέα της υγείας, όπως παραδέχθηκε γενναιόδωρα η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και οι ομόλογοί μας. Τις τελευταίες εβδομάδες, ανταποκριθήκαμε στα αιτήματα συνεργασίας χωρίς δισταγμό ή εξετάζοντας τις πολιτικές συγκυρίες ή τα οικονομικά πλεονεκτήματα.
Μέχρι στιγμής, έχουν αναπτυχθεί 21 ταξιαρχίες επαγγελματιών του τομέα της υγείας για να συμμετάσχουν στις εθνικές και τοπικές προσπάθειες 20 χωρών, οι οποίες προστίθενται ή ενισχύουν τις υπάρχουσες ταξιαρχίες ιατρικής συνεργασίας σε 60 έθνη οι οποίες έχουν πλέον συμμετάσχει σε προσπάθειες καταπολέμησης του COVID 19 στις χώρες όπου παρέχουν ήδη υπηρεσίες. Μοιραστήκαμε επίσης ορισμένα φάρμακα που παράγονται από την Κούβα τα οποία, σύμφωνα με την πρακτική μας, έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στην πρόληψη ή τη θεραπεία της νόσου. Επιπλέον, το προσωπικό μας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης έλαβε μέρος από την Κούβα και μέσω τηλεδιασκέψεων σε διαβουλεύσεις και συζητήσεις για συγκεκριμένες θεραπείες για ασθενείς ή ομάδες ασθενών σε αρκετές χώρες.
Όλες αυτές οι ενέργειες αναλαμβάνονται χωρίς να παραμελείται η ευθύνη της προστασίας του κουβανικού πληθυσμού, καθήκον που εκπληρώνεται αυστηρά παρά τους τεράστιους περιορισμούς που επιβάλλονται από τον οικονομικό, εμπορικό και χρηματοπιστωτικό αποκλεισμό των ΗΠΑ. Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να βρουν τα στοιχεία που αποδεικνύουν τον ισχυρισμό αυτό, καθώς είναι διαθέσιμα στο κοινό. Όποιος έχει ένα ίχνος αξιοπρέπειας θα καταλάβει ότι ο αποκλεισμός δημιουργεί αξιοσημείωτη πίεση στην Κούβα για να διασφαλίσει τις υλικές εισαγωγές και τον εξοπλισμό που υποστηρίζουν το σύστημα δημόσιας υγείας και αυτούς που απαιτούνται ειδικά για την αντιμετώπιση αυτής της πανδημίας.
Ένα πρόσφατο παράδειγμα ήταν ένα φορτίο βοήθειας από την Κίνα το οποίο δεν μπορούσε να μεταφερθεί στην Κούβα επειδή ο μεταφορέας δήλωσε ότι ο αμερικανικός αποκλεισμός το απαγόρευσε. Σε αυτό το θέμα, κορυφαίοι αξιωματούχοι του αμερικανικού Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχαν το θράσος να πουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξάγουν φάρμακα και ιατρικά βοηθήματα στην Κούβα. Παρ’ όλα αυτά, απέτυχαν να στηρίξουν αυτό το σόφισμα με μια απλή συναλλαγή μεταξύ των δύο χωρών. Είναι κοινή γνώση και ευρέως τεκμηριωμένο ότι ο οικονομικός αποκλεισμός αποτελεί το κύριο εμπόδιο για την ανάπτυξη, την ευημερία και την ευτυχίας της Κούβας.
Αυτή η σκληρή πραγματικότητα που οφείλεται αποκλειστικά στην έμμονη και επιθετική συμπεριφορά της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών δεν μας εμποδίζει να παράσχουμε τη βοήθεια και την αλληλεγγύη μας. Δεν αρνούμαστε σε κανέναν τη βοήθειά μας, ούτε καν στη χώρα που προκαλεί τόσο μεγάλη ζημιά στην Κούβα, αν χρειαστεί. Η Κούβα είναι πεπεισμένη ότι οι καιροί αυτοί απαιτούν συνεργασία και αλληλεγγύη. Η Κούβα επιδιώκει μια πολιτικά αμερόληπτη διεθνή προσπάθεια που επιδιώκει να αναπτύξει και να μοιραστεί τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας και τις εμπειρίες αρκετών χωρών στην πρόληψη της νόσου, την προστασία των πιο ευάλωτων και κοινωνικές συμπεριφορές που θα συμβάλουν στη μείωση της διάρκειας της πανδημίας και στην επιβράδυνση της απώλειας ζωών. Η Κούβα πιστεύει ακράδαντα ότι ο ρόλος και η ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών και της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας είναι απολύτως απαραίτητες. Εάν δράσουμε από κοινού, η μετάδοση του ιού θα σταματήσει, με ταχύτερο και πιο οικονομικό τρόπο.
Τότε θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την οικονομική και κοινωνική κρίση που προκαλεί η πανδημία, οι διαστάσεις της οποίας κανείς δεν έχει τολμήσει να προβλέψει ακόμα. Ωστόσο, δεν μπορούμε να περιμένουμε να έρθει εκείνη η ημέρα για να ενώσουμε τις προσπάθειες να ξεπεράσουμε τα τεράστια προβλήματα και τις απειλές που θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον και να αντιμετωπίσουμε εκείνα που συσσωρεύονταν πριν η πανδημία αφυπνιστεί για πρώτη φορά. Εάν οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν έχουν εγγυημένη πρόσβαση σε τεχνολογίες που είναι κυρίως διαθέσιμες σε άκρως εκβιομηχανισμένα κράτη, ιδίως στον τομέα της υγείας, και εάν δεν μοιραστούν τις επιστημονικές εξελίξεις και τα προϊόντα τους με ανεμπόδιστο και ανιδιοτελή τρόπο, η συντριπτική πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού θα είναι εξίσου εκτεθειμένη ή ακόμη περισσότερο εκτεθειμένη από ό,τι σήμερα σε έναν ολοένα και περισσότερο διασυνδεδεμένο κόσμο.
Εάν δεν αρθούν τα πολιτικά υποκινούμενα καταναγκαστικά οικονομικά μέτρα κατά των αναπτυσσόμενων χωρών και εάν δεν εξαιρεθούν από την πληρωμή του επαχθούς και μη πληρωτέου εξωτερικού χρέους και απαλλαγούν από την ανελέητη κηδεμονία των διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών, δεν μπορούμε να αυταπατώμαστε ότι θα είμαστε σε καλύτερη θέση να ανταποκριθούμε στις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες που, ακόμη και χωρίς πανδημία, σκοτώνουν εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, γυναικών και ηλικιωμένων. Η απειλή κατά της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας είναι πραγματική και οι συνεχείς επιθέσεις κατά ορισμένων χωρών απλώς την επιδείνωσαν. Δεν μπορεί να αναμένεται ότι το οριστικό τέλος της πανδημίας θα οδηγήσει σε έναν πιο δίκαιο, ασφαλή και αξιοπρεπή κόσμο εάν η διεθνής κοινότητα, που εκπροσωπείται από τις κυβερνήσεις κάθε χώρας, δεν πιέσει για συμφωνία και υιοθέτηση αποφάσεων που έχουν αποδειχθεί πεισματικά αόριστες μέχρι τώρα. Ομοίως, θα προκύψουν ερωτήματα σχετικά με το πόσο καλά προετοιμασμένη είναι η ανθρωπότητα να αντιμετωπίσει την επόμενη πανδημία.
Υπάρχει ακόμη χρόνος για να δράσουμε και να κινητοποιήσουμε τη βούληση των υπευθύνων. Εάν το αφήσουμε στις μελλοντικές γενιές, ίσως είναι πολύ αργά.
*Μετάφραση: Παναγιώτης Παπαδομανωλάκης