Η Πολιτική – Πολιτιστική Λέσχη Εκτός Γραμμής παρουσιάζει το κινηματογραφικό αφιέρωμα «Το σινεμά του Οκτώβρη». Έναρξη το Σάββατο 18 Νοεμβρίου, 7:30 μ.μ. με την εκδήλωση – προβολή με θέμα:
«Θωρηκτά, ανάκτορα και κινηματογραφικές μηχανές:
Για την επαναστατική διαλεκτική της φιλμικής γλώσσας μετά τον Οκτώβρη»
Οι δημιουργοί του πρώιμου σοβιετικού σινεμά, σχεδόν εκατό χρόνια και αμέτρητες τεχνικές ανακαλύψεις μετά την εμφάνισή τους, εξακολουθούν να είναι επίκαιροι τόσο θεματικά όσο και μορφικά. Ποιες ήταν οι ειδικές ιστορικές συνθήκες που οδήγησαν στην έκρηξη του σοβιετικού κινηματογράφου; Ποιος ο αντίκτυπος του έργου του Αϊζενστάιν, του Βερτόφ, του Πουντόβκιν τότε και τώρα; Ποιο το θεωρητικό υπόβαθρο αυτών των δημιουργών και πώς διαμόρφωσαν την αισθητική και τη σημειολογία του φιλμ; Και ποιος ο ρόλος του κόμματος, του κομισάριου, της πολιτικής, των μαζών; Με αφορμή τα εκατοντάχρονα της Οκτωβριανής Επανάστασης, μέσω μιας σειράς ερωτημάτων όπως τα παραπάνω, θα επιχειρήσουμε να αποσπάσουμε ίχνη απαντήσεων – βασανίζοντας με τα ίδια μας τα μάτια μερικές από τις σκηνές που γύρισαν οι κομμουνιστές ιδεολόγοι του μοντάζ.
Παρουσίαση: Δημήτρης Λένης
ΠΡΟΒΟΛΕΣ
Ο άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή
Τζίγκα Βερτόφ, 1929
Παρασκευή 24 Νοεμβρίου, 8 μ.μ.
Ένα κοφτό και στακάτο φιλμ που παρακολουθεί μία μέρα στη Σοβιετική Ένωση στα τέλη της δεκαετίας του ’30, μια σπουδή στον τρόπο δημιουργίας ντοκιμαντέρ, που γίνεται η ίδια μια υπέροχη ταινία. Ο Βερτόφ γυρίζει το κινηματογραφικό μανιφέστο του για την κάμερα-μάτι και δημιουργεί μια ταινία χωρίς σενάριο ή ηθοποιούς που έμελλε να αποτελέσει έναν από τους θεμέλιους πυλώνες του μοντερνισμού. Με εξερευνητική και πειραματική διάθεση, ο Βερτόφ κάνει την –άχαρη τότε και σίγουρα καθόλου διακριτική– κάμερα προέκταση της ματιάς του χρησιμοποιώντας το μοντάζ ως το μόνο αφηγηματικό μέσο. Βέβαια όλα αυτά δεν εμπόδισαν ακόμα και τον Αϊζενστάιν να κατηγορήσει την ταινία ως έναν «άσκοπο χουλιγκανισμό με την κάμερα». Ο Άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή θα χρειαστεί αρκετά χρόνια μέχρι να καθιερωθεί ως ένα από τα σημαντικότερα φιλμ της ιστορίας του κινηματογράφου.
Παρουσίαση: Πάνος Τσερόλας
Θύελλα στην Ασία
Βσεβολόντ Πουντόβκιν, 1928
Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου, 8 μ.μ.
Η Οκτωβριανή Επανάσταση αποτέλεσε κοσμοϊστορικό γεγονός με τεράστια επιρροή σε κοινωνικά και εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα ανά την υφήλιο. Τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια ήταν μια εποχή εξεγέρσεων και επαναστάσεων, από τη Γερμανία έως την Ινδονησία, που συντάραξαν τα θεμέλια του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος, εντέλει όμως ηττήθηκαν. Η μοναδική νικηφόρα εξαίρεση καταγράφηκε στην καρδιά της Ευρασίας και κατέληξε στη γέννηση του πρώτου, μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, σοσιαλιστικού κράτους στις στέπες της Μογγολίας. Αυτό το εν πολλοίς άγνωστο συμβάν συνιστά το θέμα του τελευταίου μέρος της «τριλογίας της συνειδητοποίησης» του Βσεβολόντ Πουντόβκιν: Η μάνα, Το τέλος της Αγίας Πετρούπολης, Θύελλα στην Ασία. Χρησιμοποιώντας την τεχνική του διαλεκτικού μοντάζ και μέσα από πλάνα εκπληκτικής ομορφιάς και λυρισμού, ο Πουντόβκιν απαθανατίζει την πορεία ενός νεαρού Μογγόλου ποιμένα και του λαού του προς τη χειραφέτηση από τα δεσμά του ιμπεριαλισμού, της εκμετάλλευσης και του θρησκευτικού σκοταδισμού.
Παρουσίαση: Γιάννης Καραμάνος
