Γιατί οι αγορές δεν αντελήφθησαν έγκαιρα τις συνέπειες της επιδημίας για την παγκόσμια οικονομία και τα χρηματιστήρια. Οι λάθος παραδοχές και γιατί δεν είναι βασικό σενάριο η ταχεία ανάκαμψη.
Οι επενδυτές τρέφουν αυταπάτες όσον αφορά το πόσο σοβαρή θα είναι η επιδημία του κορωνοϊού, τονίζει ο διάσημος οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί, προειδοποιώντας ότι τα χειρότερα δεν έχουν έρθει ακόμα.
Όπως επισημαίνει σε άρθρο του στους FΤ, μέχρι αυτή την εβδομάδα η αντίδραση των αγορών στον ιό ήταν ήπια. Μετά από μια βουτιά στο τέλος Ιανουαρίου, οι αμερικανικές και διεθνείς αγορές σκαρφάλωσαν σε νέα υψηλά.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο εφησυχασμός αυτός βασίστηκε σε σειρά λανθασμένων παραδοχών. Πρώτον, ότι η επιδημία θα περιοριζόταν κυρίως στην Κίνα και δεν θα εξελισσόταν σε παγκόσμια πανδημία. Δεύτερον, ότι θα είχε τεθεί υπό έλεγχο πριν το τέλος του δεύτερο τριμήνου, καθιστώντας έτσι μικρότερο το πλήγμα στην κινεζική και παγκόσμια οικονομία. Τρίτον, ότι μετά από μια απότομη βουτιά στην ανάπτυξη θα ακολουθούσε γρήγορα μια ισχυρή ανάκαμψη. Τέταρτον, ότι οι φορείς άσκησης πολιτικής θα λάμβαναν ισχυρά μέτρα για να στηρίξουν τις οικονομίες και τις αγορές.
Όσον αφορά την πρώτη παραδοχή, ο κ. Ρουμπινί τονίζει πως είναι πλέον ξεκάθαρο ότι πρόκειται για μια παγκόσμια πανδημία. Εξαιρετικά αμφίβολη φαίνεται, σύμφωνα με τον ίδιο, και η παραδοχή ότι η εξάπλωση του ιού και ο οικονομικός τoυ αντίκτυπος θα περιοριστούν πριν το τέλος του δεύτερου τριμήνου. Το πλήγμα στην Κίνα είναι σφοδρό, σε μια εποχή που αντιστοιχεί στο 20% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Εν τω μεταξύ, ο ιός έχει εξαπλωθεί και σε μεγάλες οικονομίες όπως η Ιταλία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, προσθέτει.
Ο κ. Ρουμπινί χαρακτηρίζει ανεδαφική την ιδέα της ισχυρής και γρήγορης ανάκαμψης, καθώς εκτιμά ότι η οικονομία της Κίνας δεν μπορεί να σημειώσει τόσο ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης στα εναπομείναντα τρίμηνα του 2020.
Άστοχη θεωρεί επίσης την εκτίμηση ότι θα παρέμβουν οι φορείς άσκησης πολιτικής. Σύμφωνα με τον ίδιο, η δημοσιονομική πολιτική θα αντιδράσει με αργό ρυθμό, ενδεχομένως και καθόλου. Η νομισματική πολιτική από την άλλη δεν έχει τα εργαλεία για την αντιμετώπιση ενός τέτοιου ζητήματος.
Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ θα προχωρήσει πιθανότατα σε μείωση των επιτοκίων το δεύτερο τρίμηνο, παρέχοντας προσωρινή στήριξη στις αγορές. Αλλά η επιδημία του κορωνοϊού συνιστά, σύμφωνα με τον κ. Ρουμπινί, ένα αρνητικό σοκ στην προσφορά, το οποίο περιορίζει την ανάπτυξη και αυξάνει τα κόστη και τον πληθωρισμό, με κάποιες επιπτώσεις στη συνολική ζήτηση.
«Η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να το επιλύσει αυτό. Οπότε να αναμένετε μια προσωρινή θετική αντίδραση των αγορών, όταν οι κεντρικές τράπεζες στείλουν σήμα για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής ως απάντηση στην παγκόσμια πανδημία. Αλλά η αντίδραση αυτή θα εξασθενίσει όταν ο ιός γίνει πιο οξύς και ο οικονομικός αντίκτυπος εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο», τονίζει.