Πεκίνο και Ισλαμαμπάντ θα διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στο Αφγανιστάν, αντικαθιστώντας πλήρως την Δύση
Αυτή η εβδομάδα θα ξεχωρίζει ως καθοριστική στην προεδρία του Τζο Μπάιντεν. ‘Ηταν μια πολύ δύσκολη απόφαση για τον Αμερικανό Πρόεδρο, η αποχώρηση της χώρας του από το Αφγανιστάν, η οποία μπορεί να μείωσε το γόητρο της παγκοσμίως, αλλά κρίνεται ως σωστή από μεγάλη μερίδα του αμερικανικού λαού, αφού εξυπηρετεί μακροπρόθεσμα τα συμφέροντα της χώρας του.
Παράλληλα κατέδειξε ότι η ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να επιβάλλουν τη θέλησή τους σε άλλες χώρες ή ακόμη και σε μη κρατικούς παράγοντες έχει μειωθεί δραματικά.
Για τους επικριτές του Μπάιντεν, μπορεί να φαίνεται ως αδυναμία το γεγονός ότι ο διευθυντής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς έπρεπε να ταξιδέψει στην Καμπούλ για να ζητήσει από την ηγεσία των Ταλιμπάν παράταση της ημερομηνίας αποχώρησης πέραν της 31ης Αυγούστου, την οποία μάλιστα ο πολιτικός επικεφαλής των Ταλιμπάν, Μουλά Γκανί Μπαραντάρ, αρνήθηκε ξεκάθαρα.
Παρ ‘όλα αυτά, ο Μπάιντεν ανήκει στους πολιτικούς που έχουν δείξει την ικανότητα να παίρνουν δύσκολες αποφάσεις και να τις υλοποιούν, αφού είναι απόλυτα πεπεισμένος ότι η συνέχιση του πολέμου στο Αφγανιστάν θα έβλαπτε τις προτεραιότητες των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας του.
Πράγματι, μια αντιπαράθεση με τους Ταλιμπάν στην Καμπούλ σε αυτό το ξεθωριασμένο φως της ζώνης του λυκόφωτος θα ήταν καθαρή τρέλα.
Επιπλέον, η ίδια η εκκένωση μετατράπηκε γρήγορα σε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο παιχνίδι, με το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) να παραμονεύει γύρω από το αεροδρόμιο.
Έτσι, στις 31 Αυγούστου, οι Ταλιμπάν θα καταλάβουν το Διεθνές Αεροδρόμιο της Καμπούλ. Εν τω μεταξύ, δεν θα επιτρέψουν πλέον τη διαρροή από εξειδικευμένους επαγγελματίες – γιατρούς, μηχανικούς κ.λπ.
Ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν Ζαμπιουλάχ Μουτζαχίντ κάλεσε τη Δύση να μην ενθαρρύνει τη μορφωμένη ελίτ να φύγει.
Την αποχώρηση των δυτικών στρατευμάτων στις 31 Αυγούστου θα ακολουθήσει ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης από τους Ταλιμπάν, μια κυβέρνηση «χωρίς αποκλεισμούς με την ευρύτερη δυνατή εκπροσώπηση». Αναμφίβολα, οι Ταλιμπάν βρίσκονται στη θέση του οδηγού.
Ένα από τα σχέδια του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον που συζητήθηκαν στη συνάντηση των G7 σχετικά με το Αφγανιστάν ,ήταν «η ανάπτυξη ενός σαφούς σχεδίου για την αντιμετώπιση του νέου αφγανικού καθεστώτος με ενιαίο και συντονισμένο τρόπο”.
Ο Τζόνσον υποστήριξε μετά τη συνάντηση ότι η G7 «έχει πολύ σημαντική επιρροή – οικονομική, διπλωματική και πολιτική». Η G7 φαίνεται να επιλέγει μια πολιτική παροχής κινήτρων στους Ταλιμπάν με ”καρότο και μαστίγιο” – ανθρωπιστική βοήθεια, διεθνή αναγνώριση κ.λπ. – με σκοπό τη διατήρηση ενός μέτρου επιρροής στην Καμπούλ.
Η δήλωση της G7 μετά τη συνάντηση επιβεβαίωσε «μια ανανεωμένη ανθρωπιστική προσπάθεια από τη διεθνή κοινότητα». Αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Για το σκοπό αυτό στηρίζουμε τον ΟΗΕ στο συντονισμό της άμεσης διεθνούς ανθρωπιστικής αντίδρασης στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της απεριόριστης ανθρωπιστικής πρόσβασης στο Αφγανιστάν, και θα συμβάλλουμε συλλογικά σε αυτήν .
Ως μέρος αυτού, θα συνεργαστούμε μαζί και με γειτονικές και άλλες χώρες της περιοχής για την υποστήριξη Αφγανών προσφύγων και κοινοτήτων υποδοχής ως μέρος μιας συντονισμένης μακροπρόθεσμης περιφερειακής απάντησης. Καλούμε όλους τους εταίρους του Αφγανιστάν να υποστηρίξουν αυτήν την προσπάθεια και την ευρύτερη περιφερειακή σταθερότητα μέσω πολυμερών διαύλων».
Ωστόσο, υπάρχουν σοβαρά προβλήματα, όπως μαρτυρά η δήλωση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μετά τη συνάντηση των ηγετών της G7.
Είναι σημαντικό ότι η δήλωση ολοκληρώνεται επισημαίνοντας “να αντλήσουμε μαθήματα από αυτό που συνέβη στο Αφγανιστάν”.
Αυτά τα γεγονότα δείχνουν ότι η ανάπτυξη της στρατηγικής μας αυτονομίας, διατηρώντας παράλληλα τις συμμαχίες μας ισχυρότερη από ποτέ, είναι υψίστης σημασίας για το μέλλον της Ευρώπης. Εν ευθέτω χρόνω, θα προτείνω μια συζήτηση για αυτό το ζήτημα στους συναδέλφους μου ηγέτες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ».
Το σίγουρο είναι ότι οι Ταλιμπάν δεν θα παρασυρθούν από την απειλή δυτικών κυρώσεων. Θέλουν να αποφύγουν τον εγκλωβισμό της δεκαετίας του 1990. Συζητούν με την Κίνα και το Πακιστάν, φυσικά.
Το Πεκίνο είναι ιδιαίτερα δεκτικό και αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό. Την Τρίτη, ο Πακιστανικός Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Moeed Yusuf είχε μια τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κινέζο ομόλογό του Zhao Kezhi.
Ο Γιουσούφ αργότερα έγραψε στο Twitter: «Χαίρομαι να μιλάω στον Κινέζο ομόλογό μου, Ζάο Κέζι, για τρόπους περαιτέρω ενίσχυσης των διμερών μας σχέσεων. Συζητήσαμε την κατάσταση στο Αφγανιστάν και συμφωνήσαμε να διατηρήσουμε στενό συντονισμό. Κινούμαστε προς τα εμπρός με κοινό όραμα».
Υπήρχε μια εποχή που ο Γιουσούφ είχε «στενό συντονισμό» με τον Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλο εθνικής ασφάλειας στον Λευκό Οίκο, σχετικά με ένα «κοινό όραμα» για το Αφγανιστάν, τίποτε περισσότερο.
Τι θέλει το Πεκίνο;
Ο Hu Xijin, ο σημαντικός αρχισυντάκτης των Global Times, έχει γράψει:
“Πρώτον, οι Ταλιμπάν να τραβήξουν μια σαφή γραμμή ενάντια στο Ισλαμικό Κίνημα Ανατολικού Τουρκεστάν (ETIM) και άλλες τρομοκρατικές δυνάμεις που επιδιώκουν την «ανεξαρτησία του Xinjiang» και να μην υποστηρίζουν οποιεσδήποτε δραστηριότητες που αποσκοπούν στην αποσταθεροποίηση της Αυτόνομης Περιφέρειας των Ουιγούρων στην Κίνα”.
«Δεύτερον, να σχηματίσουν μια ανοιχτή, χωρίς αποκλεισμούς και γενικά αντιπροσωπευτική κυβέρνηση, τερματίζοντας πλήρως τον εμφύλιο σπαραγμό για να φέρουν μόνιμη ειρήνη. Θα πρέπει επίσης να συμβάλουν στη διευκόλυνση της περιφερειακής κατάστασης και να προωθήσουν την ευημερία του Αφγανικού λαού, χωρίς να παρέχουν άλλα προσχήματα για πιθανές μελλοντικές παρεμβάσεις εξωτερικών δυνάμεων.
«Τρίτον, να κρατούν αποστάσεις από τις ΗΠΑ και άλλες δυνάμεις που αποδεικνύονται εχθρικές προς την Κίνα. Θα πρέπει να αρνηθούν να λειτουργήσουν ως πιόνι για αυτές τις δυνάμεις και να θέσουν έτσι σε κίνδυνο τα στρατηγικά συμφέροντα της Κίνας. Αντίθετα, ελπίζουμε ότι έχουν δεσμευτεί να αναπτύξουν φιλικές και συνεργατικές σχέσεις με την Κίνα και άλλες γειτονικές χώρες και να ενσωματωθούν στην κοινή υπόθεση της περιφερειακής ειρήνης και ανάπτυξης.
«Τέταρτον, να προωθούν τη μετριοπάθεια, να ενισχύουν την ανάπτυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να προστατεύουν τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών και μετατρέπουν το Αφγανιστάν σε μια μετριοπαθή ισλαμική χώρα».
Το Πεκίνο είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα παρέχει ένα τείχος προστασίας στην κυβέρνηση των Ταλιμπάν ενάντια στις πιέσεις των Δυτικών. Με άλλα λόγια, η επιρροή των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν άγγιξε το μηδέν.
Η αναφορά ότι η κυβέρνηση των Ταλιμπάν «πρέπει να κρατήσει αποστάσεις από τις ΗΠΑ και άλλες δυνάμεις που αποδεικνύονται εχθρικές προς την Κίνα» πρέπει να σημειωθούν προσεκτικά.
Οι δηλώσεις του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών προειδοποιούν επίσης πρόσφατα κατά της «χρήσης της τρομοκρατίας για την επιδίωξη των γεωπολιτικών κερδών με βία» και καλούν τις περιφερειακές χώρες να «συνεργαστούν για την εξάλειψη όλων των τρομοκρατικών ομάδων».
Το Πακιστάν παρέδωσε στην ηγεσία των Ταλιμπάν μια λίστα καταζητούμενων τρομοκρατών.
Η κίνηση του Ισλαμαμπάντ να δημοσιοποιήσει την ιδιαίτερα ευαίσθητη συνομιλία με τον Κινέζο σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, μεταφέρει ένα ηχηρό μήνυμα ότι τα συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας των δύο χωρών αλληλεπικαλύπτονται και μια κοινή προσπάθεια βρίσκεται στα σκαριά για την ανατροπή των εχθρικών δυνάμεων στην περιοχή.
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ο ρόλος που θα διαδραματίσουν Κίνα-Πακιστάν στηρίζοντας τους Ταλιμπάν στο μέλλον.
Κλείνοντας θα υπενθυμίσουμε, ότι η Κίνα η οποία είναι γνωστό ότι διατηρεί άριστες σχέσεις με το Πακιστάν, το οποίο η ίδια βοήθησε καταλυτικά προκειμένου να γίνει πυρηνική δύναμη, είχε κάθε λόγο έμμεσα μέσω Πακιστάν να εξοπλίζει τους Ταλιμπάν, ματώνοντας συνεχώς τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.
Πηγή: Πενταπόσταγμα – Παναγιώτης Νάστος