Ανήσυχες για την εξάρτηση από την Κίνα για την προμήθεια προστατευτικού εξοπλισμού, τεστ και άλλων απαραίτητων όπλων ενάντια στον κορονοϊό, χώρες σε όλο τον κόσμο δημιούργησαν εν μία νυκτί εργοστάσια για την παραγωγή των υλικών που απαιτούνται για την τρέχουσα πανδημία, αλλά και για εκείνες που θα έρθουν στο μέλλον.
Όταν, όμως, ο κορονοϊός υποχωρήσει, αυτά τα εργοστάσια δύσκολα θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Η Κίνα έχει θέσει γερά θεμέλια για την κυριαρχία της στην ιατρική αγορά, και αυτό δεν φαίνεται πως θα αλλάξει.
Οι ιδιοκτήτες των εργοστασίων λαμβάνουν φθηνά οικόπεδα από την κινεζική κυβέρνηση, όπως και δάνεια και επιχορηγήσεις. Τα κινεζικά νοσοκομεία συχνά είναι υποχρεωμένα να προμηθεύονται υλικά από την εγχώρια αγορά. Έτσι, δημιουργείται μεγάλη ζήτηση.
Όταν αναπτυχθούν τα εμβόλια, η ζήτηση για τις απαραίτητες προμήθειες της πανδημίας θα καταποντιστεί. Τα εργοστάσια θα κλείσουν. Όμως οι κινεζικές εταιρείες φαίνεται πως θα υποφέρουν λιγότερο από τις επιπτώσεις αυτής της συνθήκης, και θα είναι σε πλεονεκτική θέση όταν ξεσπάσει η επόμενη πανδημία.
Η συνθήκη εντάσσεται στην ευρύτερη προσπάθεια της Κίνας να κυριαρχήσει σε σημαντικούς τομείς της παγκόσμιας αγοράς.
Επί χρόνια, οι Κινέζοι ηγέτες ανησυχούσαν για την υπερβολική εξάρτηση της χώρας τους για την προμήθεια ειδών που κυμαίνονταν από τον ιατρικό εξοπλισμό μέχρι τα μικροτσίπ μέχρι τις αερογραμμές. Έτσι, χρησιμοποίησαν επιδοτήσεις, οικονομικούς στόχους και άλλα κρατικά κίνητρα, προκειμένου να μεταβληθούν σε υπερδύναμη αυτών των σημαντικών τομέων της αγοράς.
Όταν οι Κινέζοι ηγέτες ανησύχησαν για την ρύπανση και την εξάρτηση από το ξένο πετρέλαιο, για παράδειγμα, στήριξαν τους τοπικούς κατασκευαστές φωτοβολταϊκών, ανεμογεννητριών και άλλων μορφών βιώσιμης ενέργειας για να ξεπεράσουν τον ανταγωνισμό. Αντίστοιχα βήματα έχουν κάνει και για να κυριαρχήσουν σε άλλες βιομηχανίες του μέλλοντος, όπως το περίφημο 5G.
Η έντονη εμπλοκή του κράτους στην οικονομία θα μπορούσε να καθυστερήσει την ανάπτυξη. Όμως οι πολιτικές της κυβέρνησης σε πολλές περιπτώσεις έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές για τη δημιουργία βιομηχανιών που μπορούν να αντέξουν τις απώλειες και τον ισχυρό διεθνή ανταγωνισμό. Το ίδιο ενδέχεται να ισχύει και για τις ιατρικές προμήθειες.
«Θα υπάρξουν εκτεταμένες ενοποιήσεις χρεών μετά την επιδημία», εξηγεί ο Ζάουαρντ Γιου, καθηγητής διοίκησης και καινοτομίας στο Institute for Management Development στην Ελβετία. «Θα δούμε τις ίδιες ακριβώς δυναμικές όπως και με την πράσινη ενέργεια, το 5G και τους σιδηροδρόμους υψηλών ταχυτήτων».
Η κυριαρχία της Κίνας ενισχύθηκε κατά την πανδημία
Πριν την πανδημία, η Κίνα ήδη εξήγαγε περισσότερους αναπνευστήρες, χειρουργικές μάσκες, ιατρικά γυαλιά και προστατευτικές στολές από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο, σύμφωνα με την εκτίμηση του Ινστιτούτου Peterson για την Διεθνή Οικονομία.
Η αντίδραση του Πεκίνου στην απειλή του κορονοϊού ενίσχυσε ακόμη περισσότερο αυτή την κυριαρχία. Η παραγωγή μασκών αυξήθηκε σχεδόν κατά 12 φορές μόνο για τον Φεβρουάριο. Πλέον η χώρα παράγει 150 τόνους του ειδικού υφάσματος που απαιτείται για την παραγωγή τους κάθε μέρα, σημειώνει ο Μπομπ Μακ Ιλβέιν, ιδιοκτήτης της ομώνυμης ερευνητικής και συμβουλευτικής εταιρείας στο Ιλινόις. Αυτό σημαίνει ότι οι δυνατότητες παραγωγής της χώρας έχουν πενταπλασιαστεί σε σχέση με πριν την πανδημία και είναι δεκαπενταπλάσιες από την παραγωγή των αμερικανικών εταιρειών, ακόμη και μετά την ενίσχυσή τους κατά τη διάρκεια της άνοιξης.
Οι αμερικανικές εταιρείες διστάζουν να προχωρήσουν σε μεγάλες επενδύσεις, εξαιτίας των φόβων ότι η ζήτηση για τις μάσκες θα είναι προσωρινή.
Ο Μα Ζαουξού, υφυπουργός εξωτερικών της Κίνας, δήλωσε ότι από τον Μάρτιο έως τον Μάιο η χώρα του εξήγαγε 70,6 δισεκατομμύρια μάσκες. Ολόκληρος ο πλανήτης παρήγαγε περίπου 20 δισεκατομμύρια το 2019, με τις μισές να προέρχονται από την Κίνα.
Πλέον και άλλες χώρες επιθυμούν την αυτάρκεια. Στην αρχή της πανδημίας, η Κίνα αποφάσισε σε ορισμένες περιπτώσεις ποιες χώρες θα λάβουν ζωτικές προμήθειες, ενώ απαίτησε ως αντάλλαγμα τις δημόσιες ευχαριστίες τους.
Παρά τις προσπάθειές τους, όμως, η Κίνα έχει το προβάδισμα.
Το 2005, μετά την επιδημία του SARS η οποία στοίχισε τις ζωές 350 ανθρώπους στην Κίνα, το Υπουργείο Επιστημών και Τεχνολογίας ανακοίνωσε ότι είχε δημιουργήσει αναπνευστήρες που εφάρμοζαν καλύτερα στα κινεζικά πρόσωπα. Το 2010, το πενταετές οικονομικό σχέδιο της κυβέρνησης έκανε λόγο για «έμφαση στην ανάπτυξη βασικού εξοπλισμού και ιατρικών υλικών υψηλής ζήτησης και ευρείας εφαρμογής, τα οποία μέχρι στιγμής κυρίως εισάγονται».
Η Κίνα προέβλεψε και τη σημασία των κιτ νουκλεϊκού οξέως, τα οποία μπορούν να ταυτοποιήσουν τις λοιμώξεις κορονοϊού, με το Υπουργείο Επιστημών και Τεχνολογίας να τα χαρακτηρίζει σημαντική βιομηχανία. Το υπουργείο κάλεσε την χώρα να αυξήσει το μερίδιο των κινεζικών προϊόντων στην εγχώρια αγορά κατά 30% με 40% σε κάθε κατηγορία ιατρικών προμηθειών.
Επιχορηγήσεις και δημιουργία ζήτησης
Οι Κινέζοι κατασκευαστές απόλαυσαν σημαντικές κρατικές επιχορηγήσεις, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούσαν ακόμη και τα 16,5 εκατομμύρια δολάρια ανά έτος, κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών.
Τα νοσοκομεία άρχισαν να προμηθεύονται τα αναγκαία υλικά από την εγχώρια αγορά, πράγμα που η κεντρική κυβέρνηση κατέστησε υποχρεωτικό τρία χρόνια νωρίτερα. Στην επαρχία Σιτσουάν, για παράδειγμα, ορισμένα κορυφαία νοσοκομεία μπορούσαν να συνεχίσουν να εισάγουν περιορισμένα υλικά, ενώ τα υπόλοιπα δεν είχαν δικαίωμα να αγοράζουν τίποτα που δεν έχει παραχθεί στη χώρα.
Ακόμη και κάποια από τα μηχανήματα που είναι απαραίτητα για την παραγωγή πολύτιμων υλικών, όπως οι μάσκες, παράγονται πλέον αποκλειστικά στην Κίνα.
Φωνές εντός της χώρας θεωρούν ότι η κρατική υποστήριξη ίσως να έχει επεκταθεί σε επικίνδυνα επίπεδα. Για παράδειγμα, η κινεζική εταιρεία δεδομένων Tianyancha, σημειώνει ότι περισσότερες από 67.000 εταιρείες στην κινεζική επικράτεια παράγουν ή εμπορεύονται μάσκες. Πολλές startup που δραστηριοποιούνται στον τομέα δεν πραγματοποιούν επαρκείς ελέγχους και έχουν ήδη αντιμετωπίσει προβλήματα.
Αυτό συνεπάγεται ότι κάποια στιγμή ενδέχεται να υπάρξει πλεόνασμα μασκών, τα κέρδη να καταποντιστούν και οι μικρότερες εταιρείες να οδηγηθούν στη χρεοκοπία, γεγονός ικανό να οδηγήσει σε κρίση.
Ακόμη και έτσι, όμως, η ευρύτερη αγορά της Κίνας φαίνεται πως είναι καλύτερα προετοιμασμένη για το μέλλον.
Πηγή: nytimes.com