Τα δάνεια[1] που έχουν λάβει τα τελευταία χρόνια μέλη των ΔΣ και ανώτατα στελέχη των τραπεζών στην Ελλάδα από τις ίδιες τις τράπεζές τους (βλ. σχετικό πίνακα), αποτυπώνουν μια δίχως προηγούμενο προκλητική κατάσταση που εκθέτει βαρύτατα τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), την Τράπεζα της Ελλάδας και όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών μέχρι σήμερα.
Τα στοιχεία δείχνουν αφενός ότι οι ανώτατοι τραπεζίτες στην Ελλάδα εξασφάλιζαν για τους εαυτούς τους τεράστια δάνεια πέρα από κάθε τραπεζική πρακτική, αφετέρου ότι με θολές, αλλά και νομικά ελεγχόμενες πρακτικές, ξεφορτώθηκαν εν συνεχεία τα δάνεια αυτά σε βάρος των ίδιων τους των τραπεζών, όπως καταγγέλλουν στην ιστοσελίδα μας τραπεζικοί παράγοντες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέρχονται από τις οικονομικές καταστάσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων, το 2006, τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων και των ανώτατων επιτροπών των Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς είχαν λάβει από τις τράπεζες τους συνολικά δάνεια ύψους 154,8 εκατ. ευρώ. Το 2010 τα ποσά αυτά εκτινάχθηκαν στα 553,1 εκατ. ευρώ και στο τέλος του 2017 το ύψος των σχετικών δανείων είχε υποχωρήσει στα 15,14 εκατ. ευρώ!
Έτος | |||||
Ποσά σε εκατ. ευρώ | |||||
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ | ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ | ALPHA BANK | EUROBANK | ΣΥΝΟΛΟ | |
2006 | 103,7 | 34 | 3,1 | 10 | 150,8 |
2007 | 177,5 | 43 | 39,9 | 16 | 276,4 |
2008 | 244,3 | 29 | 172,4 | 17 | 462,7 |
2009 | 145,7 | 25 | 162,1 | 20 | 352,8 |
2010 | 130,5 | 256,3 | 166,3 | 19 | 572,1 |
2011 | 130,5 | 26,2 | 165,6 | 15 | 337,3 |
2012 | 82,3 | 20,3 | 73,2 | 11 | 186,8 |
2013 | 150,7 | 88 | 77,8 | 3 | 319,5 |
2014 | 101,1 | 108 | 32,5 | 6 | 247,6 |
2015 | 22,1 | 100 | 11,4 | 6,8 | 140,3 |
2016 | 13,4 | 6 | 1,32 | 7,2 | 27,92 |
2017 | 8,8 | 5 | 1,34 | 6,8 | 21,94 |
Τα περισσότερα από τα δάνεια αυτά, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες από τραπεζικούς κύκλους, χρησιμοποιήθηκαν για την αγορά μετοχικών πακέτων των τραπεζών που τα χορηγούσαν, μετοχικά πακέτα τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιούνταν ως ενέχυρο αυτών των δανείων. Τα δάνεια αυτά προφανώς αποσκοπούσαν στο να διατηρηθεί ο έλεγχος συγκριμένων τραπεζών από στενές διοικητικές ομάδες τραπεζιτών.
Αλλά το ύψος των δανείων που χορηγήθηκαν και η ποιότητα των ενεχύρων που παρασχέθηκαν δεν είναι το μόνο μελανό σημείο στην υπόθεση. Αντίστοιχα, σκανδαλώδης αποδεικνύεται ο τρόπος με τον οποίο αυτά τα δάνεια μειώθηκαν κατά 550 εκατ. ευρώ περίπου μεταξύ 2010 και 2017 σε βάρος των τραπεζών και κυρίως των Ελλήνων φορολογουμένων που το διάστημα αυτό επιβαρύνθηκαν με χρέος 40 δισ. ευρώ για να διασώσουν τις ελληνικές τράπεζες, μέσω του αμφιλεγόμενου Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Ευρήματα της Ελληνικής Δικαιοσύνης και Ανεξαρτήτων Αρχών που ήδη έχουν απασχολήσει το διεθνή Τύπο[2] και είναι σε γνώση του SSM, δείχνουν πως προκειμένου να «ξεφορτωθούν» τα προσωπικά τους δάνεια, Έλληνες τραπεζίτες φέρονται να συναλλάχθηκαν παρατύπως την περίοδο 2014-2016 με συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα, δίνοντας ως αντάλλαγμα με αδιαφανείς διαδικασίες πολύτιμα στοιχεία του ενεργητικού των τραπεζών τους.
Σε άλλες περιπτώσεις, όταν οι μετοχές που είχαν δοθεί ως ενέχυρο έχαναν την αξία τους και τα δάνεια των τραπεζιτών δεν καλύπτονταν επαρκώς με εγγυήσεις, κάποια Διοικητικά Συμβούλια τραπεζών φέρονται να έδιναν «bonus παραγωγικότητας» -ουσιαστικά στους εαυτούς τους- για να εξυπηρετούν οι τραπεζίτες τα δάνεια αυτά. Η πρακτική αυτή όχι μόνον δείχνει τα προβλήματα διακυβέρνησης των ελληνικών τραπεζών, αλλά και το πώς οι διοικούντες τις τράπεζες λειτουργούσαν, σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, σε βάρος των συμφερόντων των ίδιων των πιστωτικών ιδρυμάτων και της οικονομίας.
Παραδόξως, τα κακώς κείμενα, καταγγέλλεται από τραπεζικά στελέχη ότι κορυφώθηκαν κατά τις διαδοχικές ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, ανακεφαλαιοποιήσεις που συνιστούσαν μέγα σκάνδαλο, γεγονός που καθιστά τις ευθύνες της Τράπεζας της Ελλάδος, του SSM και των κυβερνήσεων εξαιρετικά μεγάλες.
Είναι αδιαμφισβήτητο πως σε μια εποχή που νοικοκυριά και μικρομεσαίοι επιχειρηματίες στην Ελλάδα χάνουν με συνοπτικές διαδικασίες και για οφειλές λίγων χιλιάδων ευρώ πρώτες κατοικίες, σπίτια και μικρά περιουσιακά στοιχεία σε ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, οι Έλληνες τραπεζίτες αποδεικνύονται οι πραγματικοί «στρατηγικοί κακοπληρωτές», για να χρησιμοποιήσουμε μια ορολογία που οι ίδιοι εφηύραν για να συκοφαντούν το κίνημα κατά των πλειστηριασμών και τους δανειολήπτες συλλήβδην.
Δεδομένου ότι οι Έλληνες φορολογούμενοι, η ελληνική οικονομία, αλλά και τα ίδια τα τραπεζικά ιδρύματα φέρονται να έχουν υποστεί βλάβη από αυτές τις συμπεριφορές και δεδομένου ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών, καταθετών και δανειοληπτών έναντι των εποπτικών αρχών έχει κλονιστεί, ρωτάμε τις αρχές τραπεζικής εποπτείας και την κυβέρνηση που έχει ευθύνη και συγκαλύπτει τις καταστάσεις:
– Διαθέτει ο SSM στοιχεία για το πώς τα δάνεια των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων και της ανώτατης διοίκησης των ελληνικών τραπεζών μειώθηκαν κατά 550 εκατ. ευρώ μεταξύ 2010 και 2017; Εάν ναι, πόσα από αυτά τα δάνεια αποπληρώθηκαν από τους ίδιους τους δανειολήπτες, πόσα μεταβιβάσθηκαν σε νομικά πρόσωπα και με ποια αιτιολογία, πόσα εξ αυτών των δανείων διαγράφηκαν και με ποια αιτιολογία;
– Έχει ο SSM ενημερωθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος για το εάν η Διεύθυνση Επιθεώρησης Εποπτευομένων Εταιρειών της Τράπεζας της Ελλάδος έχει διεξάγει σχετικούς ελέγχους και εάν από τα αποτελέσματα τους, προέκυψαν ποινικές ευθύνες; Έχουν επιβληθεί πειθαρχικές κυρώσεις από την ΤτΕ για υποθέσεις που ήδη είναι στη Δικαιοσύνη;
– Κατά πόσον η συμμετοχή των Ελλήνων τραπεζιτών στις αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών τους με δανεικά χρήματα, ναρκοθέτησε την ποιότητα των κεφαλαίων των πιστωτικών ιδρυμάτων; Σε ποιο βαθμό η πρακτική αυτή επιτάχυνε την απίσχνανση του ΤΧΣ ως βασικού μετόχου των τραπεζών και τελικά στη ζημία των Ελλήνων φορολογουμένων που σήμερα δεν μπορούν να ανακτήσουν ούτε το 10%[3] των χρημάτων που έβαλαν για να διασώσουν τις τράπεζες;
– Ακόμα και η οδηγία σχετικά με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (Capital Requirements Directive -CRD IV) και οι κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής σχετικά με την καταλληλότητα (fit and proper) και την εσωτερική διακυβέρνηση των τραπεζών, οι οποίες ουδόλως μπορούν να θεωρηθούν και ως οι πιο αυστηρές, περιγράφουν τις πρακτικές που φέρονται να υιοθέτησαν πολλοί Έλληνες τραπεζίτες ως «σύγκρουση συμφερόντων»[4] και ως συμπεριφορές που αυτομάτως δικαιολογούν την απομάκρυνση τους από τα πιστωτικά ιδρύματα. Αντί αυτού διαπιστώνεται πως ο SSM δεν έχει πράξει τα δέοντα και δεν έχει ζητήσει την αντικατάσταση μελών τραπεζικών Διοικήσεων που αφενός έχουν βλάψει τα συμφέροντα της ίδια τους της τράπεζας (conflicts of interest) και αφετέρου είναι αντιμέτωπα με διώξεις και δεν διαθέτουν τη φήμη (reputation) που προβλέπει η οδηγία CRD IV για να ασκήσουν τα καθήκοντά τους.
– Έχει ο SSM ζητήσει από την Τράπεζα της Ελλάδος να λάβει μέτρα ώστε οι τραπεζίτες να μην μπορούν να εγκρίνουν στο μέλλον αντίστοιχες πιστοδοτικές πολιτικές που λειτουργούν σε βάρος των τραπεζών, των μετόχων τους και της ίδιας της ελληνικής οικονομίας;
– Τέλος, γιατί η κυβέρνηση Τσίπρα σιωπά και συγκαλύπτει, αν δεν ενθαρρύνει πρακτικές που φέρονται να πλήττουν καίρια την ακεραιότητα των τραπεζών, την αξιοπρέπεια των εποπτικών αρχών και την πορεία της ελληνικής οικονομίας, πολύ περισσότερο που οι τράπεζες στην ουσία αντί να χρηματοδοτούν, μοιράζουν να χρηματοδοτούνται από τον ιδρώτα, τις θυσίες και συχνά το αίμα του ελληνικού λαού.
Άρης Β. Δημητρίου
[1] http://www.insider.gr/epiheiriseis/trapezes/89278/meiothikan-ta-daneia-pros-toys-trapezites
[2] https://www.ft.com/content/98914a8e-b013-11e7-beba-5521c713abf4
[3] http://www.hfsf.gr/files/press_release_20170915_el.pdf
[4] https://www.bankingsupervision.europa.eu/ecb/pub/pdf/ssm.fap_guide_201705.en.pdf
Για την υπόθεση ο ευρωβουλευτής της Λαϊκής Ενότητας Νίκος Χουντής κατέθεσε ερώτηση στην ΕΚΤ και στην Πρόεδρο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) της ΕΚΤ, Ντανιέλ Νουί:
- Τραπεζίτες δάνειζαν….τραπεζίτες και τη λυπητερή την πληρώνει ο ελληνικός λαός
• Ερώτηση Νίκου Χουντή προς την Πρόεδρο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) της ΕΚΤ, Ντανιέλ Νουί
Γραπτή ερώτηση προς την Πρόεδρο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) της ΕΚΤ, Ντανιέλ Νουί, κατέθεσε σήμερα ο ευρωβουλευτής της Λαϊκής Ενότητας, Νίκος Χουντής, σχετικά με τις αμφιλεγόμενες τραπεζικές πρακτικές μέσω των οποίων μέλη των διοικητικών συμβουλίων των 4 συστημικών τραπεζών λάμβαναν δάνεια από τις ίδιες τους τις τράπεζες, που έφτασαν μέχρι το ύψος των 572 εκατ ευρώ.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας Iskra , μεταξύ 2006-2017 δόθηκαν σε μέλη Διοικητικών Συμβουλίων και άλλα ανώτατα στελέχη των 4 συστημικών τραπεζών, τεράστια ποσά σε μορφή δανείων, με εγγυήσεις τις τραπεζικές μετοχές που κατείχαν τα εν λόγω στελέχη. Το ύψος αυτών των δανείων έφτασε το 2010 τα 572 εκατ. ευρώ, ενώ οι διαδικασίες εξόφλησής τους προκαλούν σημαντικά ερωτηματικά.
Στην ερώτησή του, ο Νίκος Χουντής, αφού σημειώνει ότι «οι σκανδαλώδεις ανακεφαλαιοποιήσεις των ελληνικών τραπεζών έχουν στοιχίσει δισεκατομμύρια στον ελληνικό λαό», ρωτά την Πρόεδρο του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας (SSM) της ΕΚΤ, τα εξής:
«1) Έχει ελεγχθεί η νομιμότητα, η φερεγγυότητα και η ακεραιότητα των διαδικασιών χορήγησης των συγκεκριμένων δανείων; Ποιο είναι το σχετικό πόρισμα ελέγχου και αν όχι, γιατί;
2) Με ποιο τρόπο αποπληρώθηκαν και αποπληρώνονται τα εν λόγω δάνεια;
3) Έχει ελεγχθεί, είτε από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές, είτε από τον SSM, η αξιοπιστία, φερεγγυότητα και νομιμότητα των διαδικασιών αποπληρωμής αυτών των δανείων;»
Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση:
Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις των τεσσάρων συστημικών ελληνικών τραπεζών, την περίοδο 2006-2017, δόθηκαν σε μέλη Διοικητικών Συμβουλίων και άλλα ανώτατα στελέχη των ίδιων των τραπεζών, τεράστια ποσά σε μορφή δανείων, με εγγυήσεις τις τραπεζικές μετοχές που κατείχαν τα εν λόγω στελέχη. Το ύψος αυτών των δανείων έφτασε το 2010 τα 572 εκατ. ευρώ, ενώ στη συνέχεια μειώθηκαν, το 2017, στα 22 εκατ. ευρώ.
Πελώρια αναπάντητα ερωτηματικά προκαλούν οι διαδικασίες και η σκοπιμότητα αυτών των προκλητικών δανείων καθώς και οι τρόποι της εξόφλησής τους αλλά και η σιωπή που περιβάλλει τη σκανδαλώδη αυτή κατάσταση .
Με δεδομένο ότι οι σκανδαλώδεις ανακεφαλαιοποιήσεις των ελληνικών τραπεζών έχουν στοιχίσει δισεκατομμύρια στον ελληνικό λαό, ερωτάται η Πρόεδρος του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας (SSM) της ΕΚΤ:
1) Έχει ελεγχθεί η νομιμότητα, η φερεγγυότητα και η ακεραιότητα των διαδικασιών χορήγησης των συγκεκριμένων δανείων; Ποιο είναι το σχετικό πόρισμα ελέγχου και αν όχι, γιατί;
2) Με ποιο τρόπο αποπληρώθηκαν και αποπληρώνονται τα εν λόγω δάνεια;
3) Έχει ελεγχθεί, είτε από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές, είτε από τον SSM, η αξιοπιστία, φερεγγυότητα και νομιμότητα των διαδικασιών αποπληρωμής αυτών των δανείων;
Στη συνέχεια, η Iskra παραθέτει ολόκληρο άρθρο του Άρη Δημητρίου μεταφρασμένο στα αγγλικά:
Behold the “strategic defaulters”:
Flood of unsecured loans from bankers to themselves
By Aris Dimitriou
The loans[1] received in recent years by board members and senior banking executives from their own banks in Greece (see Table below) reflect an unprecedented and provocative situation that deeply embarrasses the Single Supervisory Mechanism (SSM), the Bank of Greece and all Greek governments of recent decades until today.
The data reveal, on one hand, that top bankers in Greece used to obtain for themselves huge loans beyond any normal banking practice, while, on the other hand — through shady and legally questionable practices — they disposed of these loans at the expense of their own banks, as bank officials have alleged to this website.
According to the evidence from the financial statements of credit institutions, in 2006, boards of directors and committee members at Alpha Bank, National Bank and Piraeus Bank had received a total of loans reaching 154.8 million euros. By 2010, these sums had skyrocketed to 553.1 million euros whereas, at the end of 2017, the level of such loans had fallen back to 15.4 million euros.
YEAR | |||||
Sums in mil. euros | |||||
PIRAEUS BANK | NATIONAL BANK | ALPHA BANK | EUROBANK | TOTAL | |
2006 |
103,7 |
34 |
3,1 |
10 |
150,8 |
2007 |
177,5 |
43 |
39,9 |
16 |
276,4 |
2008 |
244,3 |
29 |
172,4 |
17 |
462,7 |
2009 |
145,7 |
25 |
162,1 |
20 |
352,8 |
2010 |
130,5 |
256,3 |
166,3 |
19 |
572,1 |
2011 |
130,5 |
26,2 |
165,6 |
15 |
337,3 |
2012 |
82,3 |
20,3 |
73,2 |
11 |
186,8 |
2013 |
150,7 |
88 |
77,8 |
3 |
319,5 |
2014 |
101,1 |
108 |
32,5 |
6 |
247,6 |
2015 |
22,1 |
100 |
11,4 |
6,8 |
140,3 |
2016 |
13,4 |
6 |
1,32 |
7,2 |
27,92 |
2017 |
8,8 |
5 |
1,34 |
6,8 |
21,94 |
Most of these loans — according to some information from banking circles — have been used for the purchase of stock packages of the banks issuing the loans. The stock packages were then used as collateral for the loans. These loans obviously served the aims of tightly knit groups of banking administrators to maintain control of particular banks.
But the amount of loans handed out and the quality of collateral provided are not the only dark spot in the case. Equally scandalous was the way in which these loans were scaled down by 550 million euros between 2010 and 2017, at the expense of the banks, but primarily of the Greek taxpayers who, during the same period, were burdened with a debt of 40 billion euros to rescue the Greek banks through the controversial Hellenic Financial Stability Fund.
Findings by the Greek judiciary and Independent authorities that have already preoccupied international media[2] and are known to the SSM, have shown that in order to “offload” their personal loans, Greek bankers appear to have entered into irregular transactions with particular business interests during the period of 2014-2016, in return for valuable assets of their banks through opaque procedures.
On other occasions, whenever the stocks provided as collateral lost their value and the bankers’ loans were not sufficiently covered by collateral, some banks’ boards of directors would hand out “productivity bonuses” — essentially to themselves — for the bankers to be able to service those loans. This practice shows, not only the governance problems of the Greek banks, but also the way in which bank managers would operate against the interests of the credit institutions themselves, as well as those of the economy.
Paradoxically, it is alleged by banking staff, that irregularities reached a peak during consecutive bank recapitalizations which constituted a major scandal, a fact which adds gravity to the responsibilities of the Bank of Greece, SSM and governments.
it is beyond dispute that, at a time when households and small businessmen in Greece are losing through summary procedures their first homes, housing and small property through electronic auctions, Greek bankers prove to be the real “strategic defaulters” — to use a terminology which they themselves have invented in order to summarily slander the movement against auctions as well as the borrowers.
Given that Greek taxpayers, the Greek economy but also the banking institutions themselves have suffered losses from such misbehaviors, and given that the trust of citizens, depositors and borrowers towards the supervisory authorities was undermined by these practices, we are asking the supervisory authorities and the government who are responsible and covering up for these conditions:
- Does the SSM possess any evidence on how the loans of the Board of Directors and top administrators of Greek banks were reduced by 550 million euros between 2010 and 2017? If so, how many of those loans have been repaid by the borrowers themselves, how many were transferred to legal entities and under what justification, how many of those loans have been written down and under what justification?
- Has SSM been notified by the Bank of Greece on whether the Directorate for Inspection of Corporate Trusts of the Bank of Greece has undertaken the pertinent inspections and whether any criminal charges have emerged from their findings; Have disciplinary sanctions been imposed by the Bank of Greece for cases already under judicial investigation?
- To what extend has the participation of Greek bankers in share capital increases undermined the quality of capital in credit institutions? To what extend has this practice accelerated the diminution of HFSF as principal shareholder of the banks and, ultimately, the losses incurred by Greek taxpayers who cannot even recover 10% [3] of the money they’ve put into the salvation of the banks?
- Even the Capital Requirements Directive (CRD IV) and the guidelines of the European Banking Authority on the banks’ “fit-and-proper” internal governance — that can hardly be considered as the strictest — describe the practices allegedly adopted by many Greek bankers as “conflict of interest“ [4] and behaviors that automatically justify dismissal from the credit institution. Instead, it has been noted that SSM has not acted by the rules calling for the replacement of management members who, on the one hand, have damaged the interests of their own banks (conflict of interest) and, on the other, are facing prosecution and lack the reputation required by the CRD IV Directive to fulfill their duties.
- Has SSM asked the Bank of Greece to take the necessary measures to prevent bankers from approving the relevant credit policies that run against the interests of the banks, their shareholders and the Greek economy itself?
- Finally, why does the Tsipras government remain silent and is covering up, if not encouraging, practices allegedly harming the banks’ integrity, the dignity of supervisory authorities and the development of the Greek economy, more so that these banks, instead of financing, are essentially financed by the sweat, sacrifices and often the blood of the Greek people.
[1] http://www. insider.gr/epiheiriseis/trapezes/89278/meiothikan-ta-daneia-pros-toys-trapezites
[2] https://www.ft.com/content/98914a8e-b013-11e7-beba-5521c713abf4
[3] http://www.hfsf.gr/files/press_release_20170915_el.pdf
[4] https://www.bankingsupervision.europa.eu/ecb/pub/pdf/ssm.fap_guide_201705.en.pdf