Με αφορμή τις πρόσφατες διακοπές ρεύματος, ξαναβγήκαν από τα ντουλάπια τα παλιά «σύνεργα» (κεράκια, γκαζόλαμπες κλπ). Παίρνουμε έτσι μια γεύση του όχι και τόσο μακρινού μέλλοντος που μας ετοιμάζουν. Προετοιμαζόμαστε για το πώς θα είναι τα πράγματα με την πλήρη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ.
Σε όλες τις χώρες που έχουν ιδιωτικοποιήσει την ενέργεια, με πρώτη και καλύτερη τις ΗΠΑ, τα μπλακ άουτ αποτελούν συχνό φαινόμενο. Εκεί, είδηση δεν είναι η διακοπή ρεύματος αλλά το εύρος και η διάρκειά της! Εκεί, οι επενδύσεις για συντήρηση και εκσυγχρονισμό του δικτύου έχουν από καιρό «εξορθολογηστεί»: δεν γίνονται με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας, αλλά με βάση τα κερδοσκοπικά συμφέροντα των επενδυτών.
Να θυμίσουμε στους υπέρμαχους της «απελευθέρωσης» της αγοράς ενέργειας και της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, ότι από τότε που μπήκαν στο παιχνίδι οι ιδιωτικές εταιρείες στη χώρα μας, πλάι στα γνωστά φαινόμενα απάτης εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, είχαμε ραγδαία αύξηση των τιμολογίων και εκτίναξη του ποσοστού των νοικοκυριών που δυσκολεύονται, ή και αδυνατούν να πληρώσουν τον λογαριασμό του ρεύματος.
Παράλληλα, ως αποτέλεσμα μνημονιακής δέσμευσης, η ΔΕΗ φορτώθηκε το κόστος του «ανοίγματος της αγοράς», καθώς εξαναγκάζεται να πωλεί το ρεύμα στις ιδιωτικές «ανταγωνιστικές»(!) εταιρείες σε τιμή χαμηλότερη του κόστους, με αποτέλεσμα από το 2014 και μετά, για πρώτη φορά στην ιστορία της, να παρουσιάζεται ζημιογόνα και με υπέρογκα χρέη προς τις τράπεζες.
Η κλοτσοπατινάδα μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, αφορά το είδος των δεσμεύσεων απέναντι στους δανειστές και την ΕΕ. Είναι δε χωρίς αντίκρισμα, αφού οι όποιες διαπραγματεύσεις τους με τους «θεσμούς» περιορίζονταν στον προσδιορισμό των «ισοδύναμων» μέτρων για την επίτευξη του αυτού αποτελέσματος: την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τη μετατροπή του ηλεκτρικού ρεύματος από δημόσιο κοινωνικό αγαθό, σε εμπόρευμα.
Τόσο τα περίφημα πλέον «ΝΟΜΕ», όσο και η πολυδιαφημισμένη «μικρή ΔΕΗ» θεωρήθηκαν, από τους δανειστές και την ΕΕ, ως «ισοδύναμες» πορείες για τη μετατροπή του ρεύματος από αγαθό που θα έπρεπε να είναι προσιτό σε όλο το λαό (το «δήμο», την κοινωνία), σε αντικείμενο χρηματιστηριακής κερδοσκοπίας, προσιτό μόνο σε όσους μπορούν να πληρώνουν και για όσο θα μπορούν να πληρώνουν.
Ήδη, στη Μεγάλη Βρετανία, πρωτοπόρα στην ιδιωτικοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ, το κόστος της συνεχούς 24ωρης παροχής ρεύματος είναι δυσβάσταχτο για μέρος του πληθυσμού, που επιλέγει πλέον να ηλεκτροδοτείται με «χρονοχρέωση»! Μια καινούργια, απρόβλεπτη διάσταση των όρων του συρμού: «εξοικονόμηση ενέργειας» και «προστασία του περιβάλλοντος»!
Αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, το φαινόμενο της «ενεργειακής φτώχειας» είναι τόσο πρόσφατο, όσο και η ακολουθούμενη πολιτική «απελευθέρωσης» της ενεργειακής αγοράς! Όσα μέτρα κι αν παίρνονται για την αντιμετώπισή του αποδείχνονται ανεπαρκή! Πουθενά, η «απελευθέρωση των αγορών» δεν αντιμετωπίσθηκε με μέτρα κατά του «κοινωνικού αποκλεισμού»… Η αγορά ενέργειας δεν αποτελεί εξαίρεση!
Η «εξυγίανση» της ΔΕΗ, που ευαγγελίζεται η ΝΔ, περνάει από αυξήσεις τιμολογίων, μειώσεις μισθών και απολύσεις. Συνοδεύεται από εκποιήσεις δικτύων, θυγατρικών και λοιπών περιουσιακών στοιχείων… Όπως οι απλήρωτοι λογαριασμοί, τα χρέη προς τη ΔΕΗ! Τα περιουσιακά στοιχεία των «στρατηγικών κακοπληρωτών», κυρίως αυτών που αδυνατούν να ανταποκριθούν στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας θα βγουν στο σφυρί. Το θεσμικό πλαίσιο είναι στα σκαριά!
Ο εσκεμμένος ευτελισμός της πάλαι ποτέ κοινωφελούς επιχείρησης σε σεξπηρικό Σάυλοκ , έχει σκοπό να ξεπουληθεί η ΔΕΗ για ένα κομμάτι ψωμί. Στοχεύει στην όξυνση του «κοινωνικού αυτοματισμού» για να εμποδίσει την κοινωνική αντίσταση στο νέο εθνικό ξεπούλημα!
Εδώ αποσκοπούσε και η εξόφθαλμη προσπάθεια χειραγώγησης της μετοχής της ΔΕΗ! Για πρώτη φορά με τόσο απροκάλυπτο τρόπο, και μάλιστα από τον ίδιο τον αρμόδιο υπουργό, τον κ. Χατζηδάκη! Γιατί, τι άλλο σηματοδοτούσε η όλη δήλωσή του ότι «η ΔΕΗ δεν έχει χρήματα ούτε για να αγοράσει κολόνες», παρά το έναυσμα για κερδοσκοπική επίθεση στη μετοχή της ΔΕΗ, με στόχο τη περαιτέρω ευτελισμό της αξίας της και το φθηνότερο ξεπούλημά της.
Η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ θα συνεχιστεί με το «κομμάτιασμά» της, όπου από τη μια πλευρά οι «επενδυτές» θα αρπάξουν τα καλύτερα και πιο κερδοφόρα κομμάτια της και μάλιστα χωρίς να βάλουν χέρι στην τσέπη…
Ανακοινώνεται η «μερική ιδιωτικοποίηση» των δικτύων (ΔΕΔΔΗΕ) και η ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης του συστήματος μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ). Τις δαπανηρές επενδύσεις στα φυσικά αυτά μονοπώλια, τις είχε φορτωθεί το έθνος, ο λαός. Ήρθε η ώρα της ανέξοδης ιδιωτικοποίησης εγγυημένων κερδών, αδιαφορώντας για την ενεργειακή ασφάλεια και την εθνική άμυνα! Άλλωστε τώρα τρέχουν και νέες επενδύσεις, επιδοτήσεις, υπάρχει «επενδυτικό ενδιαφέρον», προοπτική…
Ακόμη, πλάι στις λιγνιτικές μονάδες, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να δώσει, ως «μπόνους», και υδροηλεκτρικά! Όσο για τον κοινωνικό χαρακτήρα της διαχείρισης των υδάτων από ΔΕΗ; Αγροτικές καλλιέργειες, αντιπλημμυρική προστασία κ.α. μπορούν να αναδειχθούν σε καινούργια πεδία κερδοσκοπικού ενδιαφέροντος. Ξεπουλάνε δηλαδή, στα μουλωχτά, την διαχείριση των υδάτινων πόρων της χώρας. Ιδιωτικοποιούν τα νερά μας, εμπορευματοποιούν άρδευση και ύδρευση! Ψαρεύοντας στα θολά νερά της παραπληροφόρησης ρωτούν: Γιατί θα πρέπει το νερό να παραμείνει δημόσιο αγαθό; Πλάι στην ηλεκτρική ενέργεια το θέλουν κι αυτό αντικείμενο ληστρικής εκμετάλλευσης από τους λογής-λογής επενδυτές!
Θα τους αφήσουμε να συνεχίσουν τούτο το γαϊτανάκι;
Να συνεχίζει ο εκάστοτε επόμενος το καταστροφικό έργο του εκάστοτε προηγούμενου;
Θα μείνουμε «στο ίδιο έργο θεατές»;
Θα πρέπει άραγε να ξαναθυμηθούν οι παλαιοί και να μάθουν οι νεότεροι τον …ρομαντισμό της «παλιάς, καλής εποχής» των ηλεκτρικών εταιρειών, όταν μεγάλες περιοχές της χώρας φωτίζονταν με κεράκια, φαναράκια και λάμπες θυέλλης;
Γλωσσάρι
Δημόσιο αγαθό δεν είναι το αγαθό που ανήκει στο κράτος, στο Δημόσιο… Αλλά, το αγαθό που ανήκει στο δήμο, δηλαδή στο λαό! Κι επειδή ακριβώς ανήκει στο λαό, στην κοινωνία, δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι αντικείμενο κερδοσκοπίας.
Παράδειγμα:
Ο ιδρυτικός νόμος της ΔΕΗ, στις αρχές της δεκαετίας του πενήντα, στο μετεμφυλιακό κράτος του ζόφου των εκτελέσεων, των βασανιστηρίων, των στρατοδικείων και των πιστοποιητικών κοινωνικών φρονημάτων, φρόντιζε να ορίζει ότι το ρεύμα θα έπρεπε να διατίθεται σε όλη την επικράτεια, στους δικαιούχους, στο λαό «στην εφθηνοτέρα δυνατή τιμή»!
Σε καθεστώς ευρωδημοκρατίας, αργότερα δε και μνημονίων, η «ελεύθερη αγορά» των πολλαπλώς επιδοτούμενων ιδιωτικών εταιρειών ενέργειας, ο «ανταγωνισμός» των ΝΟΜΕ και οι γεωπολιτικές σκοπιμότητες των «πράσινων φόρων» υποχρεώνουν τους πελάτες της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο ΔΕΗ ΑΕ, αλλά και των «ανταγωνιστών» της, να πληρώνουν πανάκριβα το ρεύμα. Σύντομα δε, όσοι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις αγοραίες τιμές του ηλεκτρικού, θα αντιμετωπίζουν όχι μόνο διακοπή παροχής αλλά και κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων.
Δυο περίοδοι όπου το κράτος μόνο φιλικά δε στέκεται απέναντι στον πολίτη. Κι όμως στην πρώτη περίπτωση γίνεται λόγος για δημόσιο αγαθό και δικαιούχους, στη δεύτερη για ελεύθερη αγορά και πελάτες.
*Ο Γ. Γεωργής είναι Γραμματέας του Συλλόγου Επιστημονικού Προσωπικού της ΔΕΗ-ΚΗΕ