Οργή στην Τουρκία για συριακό έγγραφο
Έχουν περάσει 82 χρόνια από τότε που η επαρχία Χατάι εντάχθηκε στο τουρκικό έδαφος.
Σε δημοσίευμά της, η φανατικά ερντογανική Yeni Şafak σχολιάζει ένα κρατικό έγγραφο, στο οποίο ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ μιλά για επανάκτηση της Αλεξανδρέττας από την Τουρκία.
“Σε ένα πρόσφατο έγγραφο που δημοσίευσε η Λαϊκή Συνέλευση της Συρίας, ο Σύρος Πρόεδρος Μπασάρ Άσαντ έκανε σαφείς τις προθέσεις του καθώς έστρεψε για άλλη μια φορά το βλέμμα του στη συνοριακή επαρχία”, με το δελτίο να υποστηρίζει ότι το Χατάι είναι συριακό έδαφος, σύμφωνα με διάφορα τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
Το έγγραφο ανέφερε ότι η Συρία θα έκανε “ό,τι περνούσε από το χέρι της για να πάρει πίσω την επαρχία Χατάι και να την αποτρέψει από το να παραμείνει στα χέρια της Τουρκίας”, υποστηρίζοντας ότι η γαλλική εντολή της περιόδου πρόσφερε το Χατάι ως δωροδοκία για να σχηματίσει συμμαχία με την Τουρκία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Σύμφωνα με το τουρκικό προπαγανδιστικό αφήγημα, το οποίο μοιάζει πολύ με την αιτιλόγηση της Ρωσίας για την Κριμαία, “το Χατάι, ή Ισκεντερούν στα αραβικά, εντάχθηκε στο τουρκικό έδαφος το 1939 μετά από δημοψήφισμα”, ωστόσο, η Συρία συνεχίζει να περιλαμβάνει την επαρχία στους επίσημους χάρτες της.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ακριβώς την ίδια στρατηγική ακολουθεί ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την περιοχή της βόρειας Συρίας την οποία προετοιμάζει με σταθερά βήματα για προσάρτηση “αλά Αλεξανδρέττα”.
Τι είχε γίνει στην Αλεξανδρέττα το 1938
Μετά την ήττα των Τούρκων στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Οθωμανική αυτοκρατορία τεμαχίστηκε και στη Γαλλία δόθηκε η “διακυβέρνηση με εντολή” της Συρίας. Η Τουρκία υπό τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ αρνήθηκε να δεχτεί το Σαντζάκ της Αλεξανδρέτας ως μέρος της Εντολής και, σε ομιλία του στις 15 Μαρτίου 1923 στα Άδανα, ο Ατατούρκ υποστήριξε ότι ήταν “τουρκική πατρίδα για 40 αιώνες” και ότι “δεν μπορεί να είναι αιχμάλωτη στα χέρια του εχθρού”. Η τουρκική πολιτική αποσκοπούσε στην ενσωμάτωση του σαντζακίου της Αλεξανδρέτας όταν η γαλλική εντολή της Συρίας θα έληγε το 1935.
Οι ντόπιοι Τούρκοι ξεκίνησαν μεταρρυθμίσεις στο ύφος του Ατατούρκ, σχημάτισαν διάφορες οργανώσεις και θεσμούς για να προωθήσουν την ιδέα της ένωσης με την Τουρκία. Σε αντίδραση των αραβικών επιδιώξεων για πλήρη αραβοποίηση του Ισκεντερούν (στα αραβικά ο Μέγας Αλέξανδρος καλείται Ισκεντέρ), ο Κεμάλ επινόησε τον όρο Χατάι για την ευρύτερη περιοχή, παραπέμποντας στην εποχή των Χετταίων για να υποστηρίξει τα προηγούμενα λεγόμενά του, εγείροντας παράλληλα το “Θέμα του Χατάι”. Έπειτα από πίεση στις Μεγάλες Δυνάμεις και προετοιμασία ειδικού συντάγματος, το Νοέμβριο του 1937, το αυτόνομο κράτος του Χατάι, παίρνει σάρκα και οστά, παραμένοντας ωστόσο ενσωματωμένο στη Συρία.
Με αυτό ως ασπίδα, η Τουρκία στέλνει καραβιές δεκάδων χιλιάδων Τούρκων είτε ως “δυνάμεις ασφαλείας” το 1938, είτε ως μαϊμού-ψηφοφόρους, στο δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 29 Ιουνίου του 1939, στο οποίο “ο λαός” αποφάσισε την ενσωμάτωση της Αλεξανδρέττας, στο κράτος της Τουρκίας, κάτι που μέχρι σήμερα η Συρία αποκαλεί παρανομία και αρνείται να αναγνωρίσει, σύμφωνα με τα όσα γράφει και ο Βρετανός δημοσιογράφος Ρόμπερτ Φισκ στο βιβλίο του σχετικά με το θέμα.