Η ταινία “Παράσιτα”: Όλοι ζούμε στην ίδια χώρα. Αυτή του καπιταλισμού

καπιταλισμού

“Όταν δημιούργησα τα Παράσιτα, ήταν σαν να προσπαθώ να δω τον κόσμο μας μέσα από ένα μικροσκόπιο. Η ταινία μιλάει για δύο αντιτιθέμενες οικογένειες, για τους πλούσιους έναντι των φτωχών, και αυτό είναι ένα παγκόσμιο θέμα, γιατί όλοι ζούμε στην ίδια χώρα τώρα: Αυτό του καπιταλισμού”.

Η παραπάνω δηλώσεις έγιναν από τον σκηνοθέτη της ταινίας “Τα Παράσιτα” Bong Joon-ho, κατά την διάρκεια της πρεμιέρας της ταινίας στο Λος Άντζελες, τον Οκτώβρη του 2019.

“Νομίζω ότι όλοι οι δημιουργοί, όλοι οι καλλιτέχνες, ακόμα και όλοι, μας ενδιαφέρει πάντα η έννοια της τάξης, 24 ώρες επί 7 μέρες την βδομάδα. Νομίζω ότι θα ήταν πραγματικά παράξενο αν δεν συνέβαινε αυτό. Βλέπουμε ανθρώπους στο μετρό, στους δρόμους, εντελώς αγνώστους, και αναρωτιόμαστε, πόσο πλούσιοι είναι. Ή συναντούμε ανθρώπους στα αεροδρόμια, που πέρασαν από την οικονομική θέση στην επιχειρηματική θέση και πάντα αναρωτιόμαστε γι’ αυτό, διότι ζούμε στην εποχή του καπιταλισμού. Νομίζω ότι όλοι έχουμε μια πολύ ευαίσθητη κεραία στην τάξη, γενικά”, δηλώνει σε άλλη του συνέντευξη σχετικά με την επιλογή του να ενσωματώσει ταξικό χαρακτήρα στην τελευταία του ταινία.

Στην ίδια συνέντευξη ο Bong κάνει λόγο για “έκρηξη” παραγωγής έργων που θίγουν το ταξικό ζήτημα, αναφέροντας ενδεικτικά τους “Κλέφτες καταστημάτων(Shoplifters)” του Ιάπωνα Χιροκάζου Κόρε Έντα και το επίσης νοτιοκορεάτικο “Burning” του Λι Τσάνγκ-ντόνγκ:

“Δεν είναι πως συγκεντρωθήκαμε όλοι μαζί σε μια μεγάλη συνάντηση για το πώς πρέπει να μιλήσουμε για την τάξη, απλά συνέβη πολύ φυσικά”

Πραγματικά, δεν χρειάστηκε καμιά συνεννόηση μεταξύ των καλλιτεχνών για να μιλήσουν για την πραγματικότητα της κυριαρχίας του υπαρκτού καπιταλισμού στην κοινωνική πραγματικότητα, καθώς η πραγματικότητα αυτή μας περιβάλλει. Αρκεί ο καλλιτέχνης να ανοίξει τις κεραίες του και αφού αφουγκραστεί, ύστερα να αποτυπώσει καλλιτεχνικά τα κοινωνικά ζητήματα που γεννά η βασική αντίθεση της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας.

Είναι, λοιπόν, απαραίτητο να κατανοήσουμε του πλαίσιο στο οποίο ο δημιουργός παράγει τέχνη, καθώς το περιβάλλον μέσω του δημιουργού αποτυπώνεται καλλιτεχνικά στο έργο του.

Η καπιταλιστική ανάπτυξη της Ν. Κορέας

Η οικονομία της Νότιας Κορέας είναι η 4η μεγαλύτερη στην Ασία και η 12η μεγαλύτερη στον κόσμο. Αυτή η οικονομική ανάπτυξη, που ο πρώην πρεσβευτής της Γερμανίας στην χώρα Jürgen Kleiner είχε αποκαλέσει“θαύμα”, την κατατάσσει σήμερα στην ελίτ των χωρών του ΟΟΣΑ και στους G-20. Παρά την παγκόσμια ύφεση εξακολουθεί να παραμένει μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ανεπτυγμένες χώρες στον κόσμο, ενώ περιλαμβάνεται στην ομάδα των επόμενων έντεκα χωρών που θα κυριαρχήσουν στην παγκόσμια οικονομία στα μέσα του 21ου αιώνα. Το 2014 ήταν ο έβδομος μεγαλύτερος εξαγωγέας και ο έβδομος μεγαλύτερος εισαγωγέας στον κόσμο. Παράλληλα θεωρείται ο κατασκευαστής τεχνολογιών αιχμής βασιζόμενες σε βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας.

Σημαντική ήταν στα παραπάνω ήταν η ενίσχυση του ιμπεριαλιστικού παράγοντα, ως κρατικό ανάχωμα απέναντι στην γειτονική Λαοκρατική Δημοκρατία της Κορέας. Σύμφωνα με τον Guardian, ενισχύθηκε από μεγάλες ενέσεις ξένης βοήθειας, πρώτα από τις ΗΠΑ και μετά από την Ιαπωνία. Ένα έγγραφο ενημέρωσης από την KoFID, ένα δίκτυο οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών της Νότιας Κορέας, και την ReDI, ένα νοτιοκορεάτικο think tank, επισημαίνει ότι οι ΗΠΑ προσέφεραν περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια σε επιχορηγήσεις και δάνεια στη Νότια Κορέα μεταξύ 1946 και 1978. Την ίδια περίοδο, το συνολικό ποσό της βοήθειας που παρείχαν οι ΗΠΑ σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο ήταν 68,9 δισεκατομμύρια δολάρια. Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε πως η ιμπεριαλιστική οικονομική ενίσχυση δεν επηρεάστηκε από τα στρατιωτικά πραξικοπήματα που κατά καιρούς εκδηλώθηκαν στην χώρα.

Τα “παράσιτα” του καπιταλισμού

Στην σκιά της καπιταλιστικής ανάπτυξης η ταινία του Bong έρχεται να αποτυπώσει την κοινωνική πραγματικότητα που γεννά αυτού του τύπου η ανάπτυξη στα φτωχά λαϊκά στρώματα της πατρίδας του. Όπως οι οι φαβέλες της Βραζιλίας, οι banjiha(υπόγειες κατοικίες) της Μπατζίχα, “αναπαριστούν στην πράξη την εργατική τάξη που συμπιέζεται από την αυξανόμενη πυκνότητα και τη μειωμένη οικονομική πρόσβαση, στριμωγμένη σε αόρατες γωνιές μιας πόλης όπου οι πλούσιοι γίνονται όλο και πιο πλούσιοι και καταλαμβάνουν όλο και περισσότερο χώρο”.

Πρόκειται για το φαινόμενο που ο Bong δηλώνει πως ήθελε να αναπαραστήσει στο πλούσιο ζευγάρι της ταινίας:

Αυτό που πραγματικά θέλουν, και αυτό είναι κάτι που λέει ο κ. Παρκ στην ταινία, είναι ότι τραβούν μια γραμμή πάνω από τον εξελιγμένο κόσμο τους και δεν αφήνουν κανέναν να το περάσει. Δεν ενδιαφέρονται για τον έξω κόσμο, το μετρό και τους ανθρώπους που μπορεί να μυρίζουν. Θέλουν να σπρώξουν τους πάντες έξω από αυτή τη γραμμή και θέλουν να παραμείνουν ασφαλείς πίσω από αυτήν.

Oh ke-cheol in bed surrounded by furniture in his tiny apartment in Seoul

Πέρα από αυτή την “γραμμή”, πως διαβάζουμε στο BBC, περισσότεροι από 36.000 Νοτιοκορεάτες ζουν σε ημιυπόγεια σπίτια, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη το 2015, η συντριπτική πλειονότητα αυτών στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή της Σεούλ. Πολλοί κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 1970 ως οχυρά για πιθανή επίθεση της Βόρειας Κορέας και αργότερα τροποποιήθηκαν τυχαία ως αυτόνομες μονάδες ενοικίασης για να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση για στέγαση.

Το Ahyeon-dong είναι μία από τις παραγκουπόλεις κοντά στο κέντρο της Σεούλ που κάθεται στη σκιά των νεόδμητων πύργων-διαμερισμάτων και έκανε μια εμφάνιση σε αρκετές σκηνές απεικονίζοντας την ταπεινή γειτονιά των Κιμ. Οι κάτοικοι ανέφεραν ότι το ενοίκιο για τα υπουπόγειο διαμερίσματα αυξήθηκε σε περίπου 400.000 γουόν (S$ 470) το μήνα, υπερδιπλασιάζοντας κατά την τελευταία δεκαετία.

Όπως και στο αποκορύφωμα της ταινίας, όταν οι Kims διέσχισαν τα νερά που ανέμεναν στο σπίτι τους κατά τη διάρκεια μιας βροχής, πολλά σπίτια της περιοχής Banjiha είναι ευάλωτα στις πλημμύρες και έχουν βυθιστεί κατά τη διάρκεια των μουσώνων. Κατά τη διάρκεια μιας ιδιαίτερα σοβαρής πλημμύρας το 2010, οι αρχές στη Σεούλ είπαν ότι τα περισσότερα από 9.000 σπίτια που καταστράφηκαν από τις βροχές ήταν ημιυπόγειες μονάδες.

Oh kee-cheol in his bathroom with a raised floor

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που κάνει διεθνώς την εμφάνιση του με πολύμορφο τρόπο, αναπαριστώντας την κοινωνική ανισότητα ακόμα και μέσα στις καπιταλιστικές μεγαλουπόλεις:

«Η στεγαστική κρίση είναι μια πολύ αποτελεσματική παρουσίαση της διάχυτης κοινωνικο-οικονομικής ανισότητας σχεδόν σε όλες τις μεγαλουπόλεις, τόσο στην ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες» δήλωσε η Φαρχά στο Ίδρυμα Thomson Reuters. «Το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και στους φτωχούς και το αποτέλεσμα αυτού, ο αστικός διαχωρισμός, είναι εμφανή και γίνονται έντονα αισθητά σε όλον τον κόσμο. Επομένως η ταινία είχε μεγάλη ανταπόκριση στο παγκόσμιο κοινό» εκτιμά.

Ακόμα και στην μητρόπολη του καπιταλισμού της Άπω Ανατολής, την Ιαπωνία, φαινόμενα όπως αυτό «αστέγων με τα κοστούμια» είναι ενδεικτικά. Σύμφωνα με τον Guardian πρόκειται για εργαζομένους που δουλεύουν μέχρι πολύ αργά το βράδυ και καταρρέουν από την κούραση στον δρόμο της επιστροφής, είτε τους παίρνει ο ύπνος στη στάση του λεωφορείου ή του τρένου, είτε δεν προλαβαίνουν τα τελευταία δρομολόγια και μην έχοντας χρήματα για πανάκριβα ξενοδοχεία, επιλέγουν να κοιμηθούν σε πεζοδρόμια και παγκάκια. Αντίστοιχο με τα παραπάνω και το φαινόμενο των νεοαστέγων, που προκλήθηκε στην Ισπανία λόγω της πολιτικής κατά των δανειοληπτών από την τράπεζα Bankia, στην Ελλάδα της κρίση, αλλά ακόμα μέσα στην καρδιά της παγκόσμια μητρόπολης του καπιταλισμού(ΗΠΑ). Στην τελευταία περίπτωση ενώ σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία των ΗΠΑ οι άδειες κατοικίες ξεπερνούν τον αριθμό των αστέγων κατά πέντε φορές, εντούτοις εκτιμάται πως περίπου 1,56 εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποίησαν ένα καταφύγιο έκτακτης ανάγκης ή ένα μεταβατικό πρόγραμμα στέγασης μεταξύ 1ης Οκτωβρίου 2008 και 30 Σεπτεμβρίου 2009, 37.878 άστεγοι ενήλικες κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου 2017, ή ακόμα πως ένα στα 50 παιδιά(1,5 εκατομμύριο ανήλικοι) θα είναι άστεγο κάθε χρόνο

Συστημικός ρατσισμός

Οι μετανάστες εργαζόμενοι αποτελούν το πιο σκληρά εκμεταλλευόμενο τμήμα της εργατικής τάξης. Οι ανειδίκευτοι μετανάστες εργαζόμενοι κατέχουν συνήθως πολλές από τις θέσεις στη βιομηχανία “3D”: θέσεις εργασίας που είναι βρώμικες, επικίνδυνες και δύσκολες. Πρόκειται για τυπικές θέσεις εργασίας χαμηλής ειδίκευσης και, κατά συνέπεια, συνοδεύονται από χαμηλότερους μισθούς. Έτσι, είναι δεδομένο ότι οι ανειδίκευτοι μετανάστες εργαζόμενοι θα λαμβάνουν χαμηλότερους μισθούς λόγω του είδους των θέσεων εργασίας που κάνουν.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, η Νότια Κορέα έχει το μεγαλύτερο μισθολογικό χάσμα μεταξύ εγχωρίων και αλλοδαπών εργαζομένων μεταξύ των χωρών μελών του ΟΟΣΑ. Η ανισότητα των μισθών μεταξύ ντόπιων και αλλοδαπών στη Νότια Κορέα είναι περίπου 55%, το οποίο είναι το υψηλότερο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Η μελέτη έδειξε επίσης ότι πάνω από το 60 τοις εκατό των αλλοδαπών εργατών στην Κορέα λαμβάνουν λιγότερο από 2 εκατομμύρια γουόν (1.700 δολάρια) σε μηνιαίους μισθούς, αν και οι μισοί από αυτούς εργάζονταν πάνω από 50 ώρες την εβδομάδα.

Σε άλλη της ανακοίνωση, η Διεθνής Αμνηστία καλεί την Ν. Κορέα σε παύση της εκμετάλλευσης και της καταναγκαστικής εργασίας μεταναστών αγροτών. Συγκεκριμένα καλεί σε

・ κατάργηση του άρθρου 63 του νόμου περί προτύπων εργασίας και διασφάλιση ότι τα δικαιώματα που προστατεύει ο νόμος, ιδίως όσον αφορά τις ώρες εργασίας, τις ημερήσιες διακοπές και τις ημέρες εβδομαδιαίας αμειβόμενης ανάπαυσης, επεκτείνονται σε όλους τους εργαζομένους, συμπεριλαμβανομένων των διακινούμενων εργαζομένων, ανεξάρτητα από τον τομέα στον οποίο εργάζονται·
・ να εξασφαλίσει ότι όλοι οι μετανάστες γεωργοί λαμβάνουν το πλήρες ποσοστό υπερωριών για κάθε εργασία που εκτελείται εκτός των ωρών που ρυθμίζονται, όπως ορίζεται στο άρθρο 56 του νόμου περί προτύπων εργασίας·
・ να επιτρέπουν σε όλους τους εργαζομένους EPS να αλλάζουν θέσεις εργασίας χωρίς να χρειάζεται να λάβουν δελτίο αποχώρησης από τον εργοδότη τους· και
・ Τροποποίηση του άρθρου 99 του Νόμου περί Προτύπων Εργασίας και των σχετικών επικουρικών κανονισμών για τον σαφή καθορισμό του τι συνιστά κατάλληλο τρόφιμο και κατάλυμα και την εξασφάλιση τακτικών επιθεωρήσεων των εγκαταστάσεων αυτών.

Όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα Korea Expose:

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η χώρα έχει προσλάβει έναν αυξανόμενο αριθμό χαμηλών προσόντων μεταναστών εργατών για να μετακινηθούν σε εργοστάσια, σε εργοτάξια και σε αγροκτήματα από τα οποία αποσύρονται οι μεγαλύτεροι Νοτιοκορεάτες και οι νέοι Νοτιοκορεάτες αποφεύγουν να το κάνουν. Το 2016, υπήρχαν πάνω από ένα εκατομμύριο οικονομικά ενεργοί μετανάστες. Εργάζονται σε σκληρές και επικίνδυνες συνθήκες και δεν μπορούν να φέρουν τις οικογένειές τους. Οι έφοδοι της αστυνομίας έχουν οδηγήσει σε θανάτους και τραυματισμούς αλλοδαπών εργαζομένων.

Και όλα αυτά επειδή το αποκαλούμενο πρόγραμμα “φιλοξενούμενος εργαζόμενος”—ή το Σύστημα Αδειών Απασχόλησης (EPS)—έχει σχεδιαστεί για να κρατά τους μετανάστες εργάτες δεύτερης κατηγορίας πολίτες και να τους εμποδίζει να εγκατασταθούν μόνιμα. Το EPS είναι ένα επίσημο εργαλείο που επιτρέπει στους εργοδότες να εκμεταλλεύονται τους διακινούμενους εργαζόμενους. Επιδείνωσε επίσης τον ρατσισμό και την ξενοφοβία σε βάρος εκείνων που προέρχονται από φτωχές χώρες και έχουν πιο σκούρο δέρμα.

Το EPS είναι ένα κυβερνητικό πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί για να καλύπτει τις ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για εργαζόμενους με χαμηλή ειδίκευση. Ξεκίνησε το 2004 για να αντικαταστήσει το Πρόγραμμα Βιομηχανικής Κατάρτισης — το οποίο έφερε μετανάστες εργαζόμενους, όπως υποδηλώνει το όνομα, ως “εκπαιδευόμενους” που δεν πληρώθηκαν πλήρως οι μισθοί — βασίζεται σε διμερή συμφωνία μεταξύ της Νότιας Κορέας και των κυβερνήσεων 15 “αναπτυσσόμενων εθνών” στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων του Μπαγκλαντές, της Καμπότζης, του Πακιστάν και του Ουζμπεκιστάν. Το πρόγραμμα έχει πολλά ελαττώματα, όπως η παροχή υπερβολικής εξουσίας στους εργοδότες, γεγονός που οδηγεί σε πλήθος παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Οι διακινούμενοι εργαζόμενοι του ETS δεν μπορούν να αλλάξουν εργοδότες χωρίς την άδεια του τελευταίου. Από τεχνική άποψη, οι νόμοι της Νότιας Κορέας ισχύουν και γι’ αυτούς, αλλά στην πράξη κερδίζουν λιγότερα από τον ελάχιστο νόμιμο μισθό και συχνά αναγκάζονται να εργάζονται υπερωρίες χωρίς αμοιβή. Και πολλοί μετανάστες εργάζονται σε αγροκτήματα και αλιεία, τα οποία εξαιρούνται από τους κανονισμούς για τις υπερωρίες και τις διακοπές βάσει του άρθρου 63 του νόμου περί εργασίας.

Επιπλέον, μπορούν να παραμείνουν στη Νότια Κορέα μόνο μέχρι τέσσερα χρόνια και 10 μήνες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούν να αποκτήσουν μόνιμη κατοικία, η οποία είναι διαθέσιμη σε νόμιμους κατοίκους πέντε ετών ή και περισσότερο. Δεν μπορούν να διεκδικήσουν τη σύνταξη και το επίδομα αποχώρησης μέχρι να φύγουν από τη χώρα, και πολλοί εργοδότες παρακρατούν το ποσό, γνωρίζοντας ότι οι εργαζόμενοι δεν μπορούν εύκολα να υποβάλουν αιτήσεις από το εξωτερικό. Δεν υπάρχει έλλειψη ιστοριών τρόμου για κακομεταχείριση μεταναστών εργαζομένων. Αλλά τα θύματα αισθάνονται ότι δεν μπορούν να παραπονούνται επειδή φοβούνται ότι θα χάσουν τις δουλειές τους και, ως εκ τούτου, τις θεωρήσεις τους, όταν οι οικογένειές τους πίσω στην πατρίδα βασίζονται σε εμβάσματα.

Η διεθνής κοινότητα έχει καταδικάσει έντονα τη συμφωνία αυτή. Τον Δεκέμβριο του 2018, ο ΟΗΕ επέκρινε τον σοβαρό συστημικό ρατσισμό και τις διακρίσεις σε αυτό το σύστημα, χωρίς αποτέλεσμα. Και είναι λυπηρό το γεγονός ότι οι φυλετικές διακρίσεις δεν είναι παράνομες στη Νότια Κορέα. Το περιεκτικό νομοσχέδιο κατά των διακρίσεων, το οποίο θα προστάτευε όλους, συμπεριλαμβανομένων των φυλετικών και σεξουαλικών μειονοτήτων, έχει κολλήσει στην Εθνοσυνέλευση από το 2007 λόγω της αντίθεσης από συντηρητικές ομάδες, ειδικά την ευαγγελική κοινότητα. Το 2014, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τον ρατσισμό κάλεσε την κυβέρνηση της Νότιας Κορέας να ψηφίσει το νομοσχέδιο και να επικυρώσει τη διεθνή σύμβαση για την προστασία των μεταναστών εργαζομένων. Ο ΟΗΕ εξακολουθεί να περιμένει.

Ο Hakjae Kim, καθηγητής Ιστορικής κοινωνιολογίας στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σεούλ και μέλος του Ινστιτούτου μελετών για την ειρήνη και την ενοποίηση, σε έρευνά του με τίτλο Διακινούμενοι εργαζόμενοι στην Κοινωνία της Νότιας Κορέας, σημειώνει:

Η δημοκρατία της Κορέας έχει σοβαρές αδυναμίες όσον αφορά τα δικαιώματα ιθαγένειας για τους μετανάστες εργαζόμενους, οι οποίοι αντιμετωπίζουν ειδικούς κινδύνους. Πρώτον, τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα δεν διασφαλίζονται εξίσου για τους διακινούμενους εργαζόμενους. Δεύτερον, το δικαίωμά τους στην εκπαίδευση και την πολιτιστική πολυμορφία δεν αναγνωρίζεται πλήρως στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Τρίτον, η δημόσια συμφωνία για την κοινή ιθαγένεια χωρίς διακρίσεις δεν είναι ικανοποιητική. Τέλος, οι ελευθερίες του συνεταιρίζεσθαι και το δικαίωμα συλλογικής δράσης δεν αναγνωρίζονται σχετικά.

Παράλληλα, η Διεθνής Αμνηστία καταγγέλλει την Ν. Κορέα για ποινικοποίηση της συναινετικής δραστηριότητας του ιδίου φύλου. Συγκεκριμένα το 2017, 23 εν ενεργεία στρατιώτες κατηγορήθηκαν από τις στρατιωτικές αρχές για συναινετική σεξουαλική δραστηριότητα του ίδιου φύλου. Αν και δεν υπάρχει νόμος που να ποινικοποιεί τη σεξουαλική δραστηριότητα του ιδίου φύλου μεταξύ πολιτών στη Νότια Κορέα, το άρθρο 92-6 της Στρατιωτικής Ποινικής Πράξης τιμωρεί τη συναινετική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ανδρών του ιδίου φύλου. Οι καταδικασθέντες μπορούν να καταδικαστούν σε ποινή φυλάκισης μέχρι δύο ετών, βάσει ρήτρας “ανήθικων πράξεων”. Ο νόμος, ο οποίος χρονολογείται από το 1962, έχει χρησιμοποιηθεί για να κατηγορεί στρατιώτες που εμπλέκονται σε σεξουαλικές πράξεις, συμπεριλαμβανομένης της ιδιωτικότητας των σπιτιών τους.

Στρατιωτικός και κατασταλτικός μηχανισμός

Η πολεμική απειλή που καλλιεργεί ο ιμπεριαλισμός στην κορεατική χερσόνησο δεν θα μπορούσε να μην καθορίζει σημαντικά τον μιλιταριστικό-κατασταλτικό χαρακτήρα του κράτους. Σύμφωνα με την 10η βάση στρατιωτικών δαπανών του Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης το 2016, η Νότια Κορέα έχει την 10η μεγαλύτερη στρατιωτική δαπάνη στον κόσμο. Σύμφωνα, με την έρευνα του εγκληματολόγου Τζέρεμυ Κούζμάροβ στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ο αμερικάνικος προϋπολογισμός για τα αστυνομικά προγράμματα ήταν υψηλότερος στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πάντα επαινούσαν την περιοχή ως μία από τις πλουσιότερες και στρατηγικότερες περιοχές του κόσμου, ελπίζοντας να την μετατρέψουν σε αυτό που ο στρατηγός Ντάγκλας ΜακΆρθουρ χαρακτήρισε ως “αγγλοσαξονική λίμνη”. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βοήθησαν στην ενδυνάμωση πρώην ιαπωνικών αποικιακών παραγόντων και εδραίωσαν την κυριαρχία του Syngman αντικομμουνιστή Syngman ο οποίος ανέπτυξε την αστυνομία εναντίον αριστερών που επιδίωκαν μετασχηματισμό της οικονομίας και συμφιλίωση με το Βορρά. Οι Αμερικανοί σύμβουλοι κινητοποίησαν την αστυνομία κυρίως κατά μήκος πολιτικών γραμμών και δημιούργησαν μια χωροφυλακή η οποία παρείχε τη ραχοκοκαλιά του Νοτιοκορεατικού Στρατού (ROKA). Οι αξιωματικοί του Σώματος Αντικατασκοπείας (CIC) χρησιμοποίησαν τα προγράμματα για να στρατολογήσουν πράκτορες για μυστικές αποστολές στο Βορρά, κάτι που ήταν ένας σημαντικός παράγοντας για την επίσπευση του Πολέμου στην Κορέα. Οι επιχειρήσεις πολιτικής αστυνόμευσης συνεχίστηκαν κατά τη δεκαετία του 1950 και του 1960, με αποτέλεσμα σημαντικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η αστυνομία της Νότιας Κορέας έγινε γνωστή για βασανιστήρια και βαρβαρότητα και οι ΗΠΑ φέρουν σημαντική ευθύνη για την εξέλιξη αυτή.

To 2012, η Διεθνής Αμνηστία εξέδωσε επιστολή που προετοιμάστηκε για την Οικουμενική Περιοδική Επανεξέταση της Δημοκρατίας της Κορέας από τα Ηνωμένα Έθνη, σχολιάζοντας την εφαρμογή προηγούμενων συστάσεων σχετικά με την εθνική της νομοθεσία για την ασφάλεια, την κατάργηση της θανατικής ποινής, τις αντιρρήσεις συνείδησης και τα δικαιώματα των μεταναστών εργαζομένων. Σύμφωνα με την επιστολή, η νοτιοκορεάτικη κυβέρνηση δεν έχει ακόμα μεταρρυθμίσει τον Εθνικό Νόμο για την Ασφάλεια και ότι η αποτελεσματικότητα της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπονομεύεται από την έλλειψη χρηματοδότησης και τη διαφανή διαδικασία, ενώ εκδηλώνει την ανησυχία της για καταχρήσεις που διεπράχθησαν από αξιωματούχους ασφαλείας εναντίον διαδηλωτών.

Στο 2017 σημειώνεται πως:

Κατά την περίοδο 2013-2016, η αστυνομία της Νότιας Κορέας εφάρμοσε μια σειρά πρακτικών στην αστυνόμευση συνελεύσεων που δεν τηρούσαν το διεθνές δίκαιο και τα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η αστυνομία χρησιμοποίησε τη διακριτική της ευχέρεια βάσει του ισχύοντος εσωτερικού δικαίου για να απαγορεύσει, να περιορίσει και να διαλύσει μια σειρά ειρηνικών συνελεύσεων. Συγκεκριμένα, η αστυνομία επιδείνωσε τις εντάσεις εγκαθιστώντας οδοφράγματα λεωφορείων και μερικές φορές καταφεύγει σε υπερβολική χρήση βίας.

Με την αλλαγή της κυβέρνησης τον Μάιο του 2017 και την ίδρυση της Επιτροπής Αστυνομικής Μεταρρύθμισης λίγο μετά, υπάρχουν θετικές ενδείξεις ότι η αστυνομία έχει δεσμευτεί να μεταρρυθμίσει την προσέγγισή της και τις πρακτικές της στον τρόπο με τον οποίο συνέρχονται οι αστυνομικές υπηρεσίες. Ωστόσο, έως ότου αυτές οι αλλαγές νομοθετηθούν και ενσωματωθούν στις εσωτερικές αστυνομικές κατευθυντήριες γραμμές, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος η αστυνομία να επιστρέψει στις προηγούμενες πρακτικές της.

Πραγματικά ανθρώπινη τέχνη, η τέχνη για τον λαό

Σε ένα κόσμο που όπως προειδοποιούσε ο Κάρλ Μάρξ “η αυξανόμενη αξία του κόσμου των αντικειμένων προωθείται σε άμεση αναλογία η υποτίμηση του κόσμου των ανθρώπων”(“Economic and Philisophic Manuscripts of 1844”), ο δημιουργός δεν έχει την πολυτέλεια να σωπάσει. Ως “μέρος της ανθρώπινης ζωής και δραστηριότητας”, η καλλιτεχνική και πνευματική δημιουργία, για αν είναι πραγματικά ανθρώπινη δεν μπορεί να κλείσει τα μάτια και να αποκοπεί από την κοινωνική πραγματικότητα μετατρεπόμενη σε άρτο και θέαμα.

Ο πνευματικός δημιουργός παράγει ανθρώπινη τέχνη(και όχι μόνο τέχνη προς τον άνθρωπο-καταναλωτή) στον βαθμό που αυτή έρχεται αν εκφράσει κοινωνικές ανάγκες, τον συσσωρευμένο πόνο του ανθρώπου, που απελευθερώνεται μέσω της καλλιτεχνικής και πνευματικής έκφρασης. Αυτό μπορεί αν γίνει στρατευμένα ή και ασυνείδητα όταν το έργο ξεπερνά τον ίδιο τον δημιουργό του.

Στην περίπτωση της ταινία “Παράσιτα”, ο Bong Joon-ho κατάφερε να εκφράσει την παραπάνω απαίτηση, καθιστώντας το έργο του μια βαθιά ανθρώπινη δημιουργία.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ προσθέστε το σχόλιό σας
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας