«Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ» (Επίκαιρο κείμενο του Νίκου Ζαχαριάδη – 9/9/1945)

3743

Με εισαγωγή του Γιώργου Κ. δημοσιεύουμε προς κρίση των αναγνωστών μας το επίκαιρο ιστορικό κείμενο που έγραψε στις 9/9/1945, λίγο πριν ξεσπάσει και επίσημα ο εμφύλιος πόλεμος, ο Νίκος Ζαχαριάδης με τον τίτλο «Η Ορθοδοξία».

Και είναι επίκαιρο αυτό το κείμενο από πολλές απόψεις και κυρίως διότι αυτές τις μέρες ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος, προκειμένου να εξυπηρετήσει τους Αμερικάνους και τους νεοψυχροπολεμικούς σχεδιασμούς τους, δεν διστάζει να υπογράψει στην Πόλη και με τη παρουσία του πραξικοπηματία και υπαλλήλου των ΗΠΑ πρωθυπουργού του Ουκρανικού νεοναζιστικού καθεστώτος του Κιέβου, Π. Ποροσένκο, και για λόγους πολιτικής και θρησκευτικής απομόνωσης της Ρωσίας, την αυθαίρετη αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας, δηλαδή την πνευματική αποκοπή της από το Πατριαρχείο Μόσχας και το ξέσπασμα συγκρούσεων στο εσωτερικό της.

Στην ουσία με την πραξικοπηματική υπογραφή από το Φανάρι της αναγνώρισης της αυτοκεφαλίας της Ουκρανικής Εκκλησίας επέρχεται ιστορικού χαρακτήρα διαίρεση και ιστορικών διαστάσεων καταστροφικό σχίσμα στην Ορθοδοξία, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγήσει , όχι στην απομόνωση της Ρωσίας αλλά στην απομόνωση του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης και ίσως στην παρακμή και την γραφικοποίηση του ως εκτελεστικό όργανο των πιο ψυχροπολεμικών ιμπεριαλιστικών κύκλων των ΗΠΑ.

Κ.Μ.

Η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Κ.

 

Το  παραπάνω κείμενο του Νίκου Ζαχαριάδη δημοσιεύτηκε (για την ακρίβεια δημοσιεύτηκε από τη «Λαϊκή Φωνή» της Θεσσαλονίκης, εφημερίδα της οργάνωσης περιοχής Μακεδονίας του ΚΚΕ)  στο «Ριζοσπάστη» της 9ης Σεπτεμβρίου 1945 με τίτλο «Η ορθοδοξία».

Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε σε μέρες που η αστική τάξη και οι αγγλοαμερικάνοι έσπρωχναν τη χώρα στην άβυσσο του Εμφυλίου Πολέμου .Γράφτηκε με αφορμή πληροφορίες ότι ο αρχιεπίσκοπος και αντιβασιλέας Δαμασκηνός που βρισκόταν τότε στο Λονδίνο επρόκειτο να συζητήσει με την βρετανική κυβέρνηση και το ζήτημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου με στόχο την μετατροπή του σε αντικομμουνιστικό προπύργιο. Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’40 Αμερικανοί και Βρετανοί επεδίωκαν να αποκτήσουν τον έλεγχο του Οικουμενικού Πατριαρχείου και να το χρησιμοποιήσουν στον Ψυχρό Πόλεμο που είχε ήδη αρχίσει. Μια προσπάθεια που ολοκληρώθηκε επιτυχώς το 1949 με την ανάδειξη στον πατριαρχικό θρόνο του έως τότε αρχιεπισκόπου Αμερικής Αθηναγόρα, αφού προηγουμένως απομακρύνθηκε ως «ρωσόφιλος» ο πατριάρχης Μάξιμος που του φόρτωσαν και τη ρετσινιά του «ψυχοπαθούς». Νομίζω ότι έχει τη σημασία του και σήμερα.

-Τότε στόχος ήταν η απομόνωση ( και εκκλησιαστικά )της Σοβιετικής Ένωσης.

-Σήμερα, όπως Δείχνουν οι εξελίξεις στην Ουκρανία, το Φανάρι λειτουργεί ως πολιορκητικός κριός των αμερικάνων για την περικύκλωση της Ρωσίας του Πούτιν.

Γιώργος Κ.

 

«Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ»

Του Νίκου Ζαχαριάδη

« Πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν σε αθηναϊκές εφημερίδες μας πληροφορούν ότι στο Λονδίνο ο Μακαριώτατος θα συζητήσει με τους υπεύθυνους αγγλικούς κύκλους και το ζήτημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Είναι ολοφάνερο ότι διακρίνεται προσπάθεια το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Πόλης να μεταβληθεί πάλι όχι μόνο σε στίβο προσωπικών αντιζηλιών και επιδιώξεων που έχουν συναμεταξύ τους διάφοροι χρεοκοπημένοι ιεράρχες, μα και σε όργανο μεγαλοδυναμικών εξωορθοδοξιακών βλέψεων.

Στο σημείο αυτό ο ελληνικός Λαός πρέπει να προσέξει εξαιρετικά. Χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να πέσει σε ανακρίβειες, μπορεί κανείς να ισχυριστεί εδώ ότι η λαοφθόρα διαμάχη ανάμεσα στους βαλκανικούς λαούς χρονικά συμπίπτει με την εποχή που το Οικουμενικό Πατριαρχείο άρχιζε να κομματίζεται και να γίνεται όργανο ξένων, ανθελληνικών και αντιορθοδοξιακών συμφερόντων.

Ο μεγαλοελλαδίτικος τυχοδιωκτικός εθνικισμός μέσα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν έβλαψε και αυτός λίγο το έργο για μια δημοκρατική συνεργασία και συμβίωση στα Βαλκάνια και με τους φατριασμούς της φαναριώτικης παπαδοκρατίας τράφηκε πολλές φορές και ενισχύθηκε το τοπικιστικό διασπαστικό πνεύμα μέσα στους κόλπους της ορθοδοξίας, που τόσο έβλαψε τη λαϊκή και εθνική εξέλιξη και πρόοδο όλων των βαλκανικών λαών.

Το ξάπλωμα και η επικράτηση της Ορθοδοξίας στις χώρες και τους λαούς της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης καθώς και στη Μικρασία και τη Μέση Ανατολή ανταποκρίνεται ιστορικά στην αντίδραση που προκαλούσαν οι τάσεις για πνευματική, πολιτική και οικονομική επέκταση και επιβολή του Δυτικού Ρωμαϊκού Κράτους και του καθολικισμού – παπισμού. Μα η επικράτηση αυτή δεν οφείλεται μονάχα σε αρνητικά αίτια. Έχει και θετικά βάθρα γιατί χωρίς να παραγνωρίζουμε τις εθνικές και τοπικές ιδιομορφίες, η Ορθοδοξία ιδεολογικά – πνευματικά ανταποκρίνεται σε μια νοοτροπία λαϊκή, σ’ ένα εσωτερικό ψυχικό δεσμό, που ο Ευρωπαίος κοσμοπολίτης ονομάζει «ανατολικό πνεύμα» και ο ξιπασμένος και έκφυλος Λεβαντίνος περιφρονεί, μα που συγκεντρώνει και εκφράζει εσωτερική λαϊκή ενότητα και εκδηλώνει ανώτερα ιδεώδη και χαρίσματα, άσχετα αν στα χρόνια εκείνα της μεσαιωνικής κατάστασης και του ασιατικού δεσποτισμού του Βυζαντίου κάνουν την εμφάνισή τους με μορφή θρησκευτικοεκκλησιαστική.

Ο ρόλος της Ορθοδοξίας στα Βαλκάνια

Εδώ θα πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι η Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησιά και η Χριστιανική Θρησκεία γενικότερα, όπως την εκφράζει η Εκκλησία αυτή, παίξαν όχι μόνο στη Ρωσία μα και στα Βαλκάνια ένα προοδευτικό ρόλο τόσο σαν παράγοντας που διευκόλυνε και επιτάχυνε την εθνική διαμόρφωση, συσπείρωση και ανάπτυξη παρέχοντάς της ενιαία ιδεολογικά πλαίσια, όσο σαν στοιχείο που στα χρόνια του εξανδραποδισμού και της σκλαβιάς κάτω απ’ την οθωμανική τυραννία, συνέτεινε σημαντικά και ουσιαστικά στον εθνικοαπελευθερωτικό τότε αγώνα παρά και ενάντια στην αντίδραση και προδοσία που έκαναν σημαντικοί και σημαίνοντες παράγοντες και κορυφές της Ορθοδοξίας ιδιαίτερα στο Φανάρι. Είναι αναρίθμητα τα παραδείγματα που δείχνουν ότι Ταγοί και απλοί στρατευμένοι της εκκλησιαστικής ιεραρχίας πάλεψαν και με το ντουφέκι στο χέρι στο πλευρό του Λαού και ότι μοναστήρια και μοναστήρια είχαν μεταβληθεί σε μπαρουταποθήκες και λαϊκά φρούρια.

Στα χρόνια της χιτλεροφασιστικής υποδούλωσης στην Ελλάδα, παρά την ουσιαστική αντίδραση της κεφαλής της Αυτοκέφαλης Εκκλησιάς, που συνέχιζε την προδοτική και αντιλαϊκή στάση της κατά την περίοδο της τεταρτοαυγουστιανής δικτατορίας, ένα μεγάλο μέρος του Κλήρου τάχθηκε στο πλευρό του Λαού και πολέμησε μαζί του.

Οι ξένοι και το Πατριαρχείο

Σήμερα η μοναρχοφασιστική αντίδραση προσπαθεί κάτω και από ξένες εμπνεύσεις να σπάσει και την ηρωική αυτή δημιουργία του Κλήρου στον καιρό της Εθνικής Αντίστασης και να κάνει το Οικουμενικό Πατριαρχείο μαζί με την Αυτοκέφαλη Ελληνική Εκκλησιά ξανά όργανο των ξένων επιρροών στα Βαλκάνια, όργανο διάσπασης ανάμεσα στους λαούς της Ορθοδοξίας. Και αυτό το σκοπό όπως φαίνεται εξυπηρετεί το ταξίδι του Μακαριωτάτου στο Λονδίνο, όπου θα πάει να μηχανορραφήσει. Το όλο ζήτημα καταντά πολύ πιο ύποπτο γιατί είναι ανακατεμένος και ο πολύς τεταρτοαυγουστιανός Χρύσανθος.

Εμείς οι Έλληνες πρέπει νάμαστε στο σημείο αυτό πολύ ευαίσθητοι, προσεκτικοί και άγρυπνοι. Η αντιδραστική μοναρχοφασιστική δεξιά και οι συνεργάτες της θέλουν σήμερα να καπηλευθούν και αυτό το αγνό και ακμαίο θρησκευτικό αίσθημα του Λαού μας. Να εμπορευθούν την Ορθοδοξία και να την ξανακάνουν όργανο διχασμού και διχόνοιας στα Βαλκάνια, στην Ευρωπαϊκή Ανατολή και στη Μέση Ανατολή.

Αυτού βρίσκεται σήμερα ένας σοβαρός κίνδυνος. Τεταρτοαυγουστιανοί, δοσίλογοι και συνθηκολόγοι καθοδηγητές στην Ελληνική Εκκλησία είναι μια απειλή εθνική και προς τα μέσα και προς τα έξω.

Ο προορισμός της Ορθόδοξης Εκκλησίας

Η Ελληνική Ορθοδοξία και γενικότερα η Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησιά, πρέπει να αποβλέψουν στο μοναδικό προορισμό τους που μπορεί να τους δώσει και μια ατράνταχτη ιστορική δικαίωση : Να γίνουν συνδετικοί κρίκοι ανάμεσα στους λαούς της Ορθοδοξίας, απόστολοι της πνευματικής, πολιτικής και οικονομικής συνεννόησης και συνεργασίας. Σ’ αυτόν το ρόλο και την αποστολή, πρωτοπόρο και πρωτεργάτη θέλει ο Λαός της Ελλάδας την Ορθόδοξη Εκκλησιά του. Το πρώτο βήμα θα γίνει με την αποκατάσταση συνεργασίας και ενότητας στους κόλπους της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας.

Σε μια τέτοια κίνηση, που από πολλούς τώρα μήνες συνεχίζεται και καρποφορεί, δεν παίρνει επιδεικτικά μέρος η Ελληνική Αυτοκέφαλη Εκκλησία, που στις αντιορθοδοξιακές πλεκτάνες της προσπαθεί να μπλέξει και το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Πόλης.

Η φωνή του λαϊκού κλήρου

Είναι μια καθαρή ξενοκίνητη διασπαστική κίνηση που αν παρουσιάζει μερικές επιτυχίες είναι γιατί επικρατεί στην Εκκλησιά της Ελλάδας ένα τεταρτοαυγουστιανό εσωτερικό καθεστώς που πνίγει την εσωεκκλησιαστική δημοκρατική παράδοση, πνίγει τη φωνή του λαϊκού κλήρου και κρατά στην αρχή προδότες, δοσίλογους, συμβιβαστές που εξυπηρετούν μόνο ξένους σκοπούς και συμφέροντα.

Είναι απαραίτητο, λοιπόν, ένα εσωτερικό σάρωμα, θαρραλέο και εξυγιαντικό μέσα στις γραμμές της Ελληνικής Εκκλησίας. Για να ξαναβρεί την ισορροπία Και να γίνει όπως τη θέλει ο Λαός, παράγοντας συμφιλίωσης, αδελφοσύνης, ειρήνης και συνεργασίας ανάμεσα στους Λαούς της Ορθοδοξίας».

1 σχόλιο

  1. Σε συνέχεια του παραπάνω άρθρου του τον Σεπτέμβριο του 1945 και υπό το πνεύμα της πρόσφατης Εαμικής Αντίστασης, ο Νίκος Ζαχαριάδης, στόν τελικό του λόγο στό 7ο Συνέδριο του ΚΚΕ, στίς 4 Οκτωβρίου 1945, ανέφερε για την Ἐκκλησία και τον κλήρο και τα παρακάτω:
    «Τό κίνημα της έθνικης αντίστασης παρουσίασε καί κάτι ακόμα που δείχνει ότι πράγματι ηταν ἔνας κατευθείαν συνεχιστης της έπανάστασης του 21 και τῶν έθνικῶν μας παραδόσεων, μέσα στίς σημερινές συνθηκες. Εἶναι η θέση μεγάλου μέρους του κληρου στό κίνημα της αντίστασης. Πρέπει το Συνέδριο νά πάρη μία θέση. Εἶναι κάτι που αφορα τόν κληρο καί την εκκλησία γενικότερα. Αυτό μιλᾶ αμεσα στην ψυχη του λαου κἶ ἑμεἴς δε μπορουμε νά τό αφησουμε απαρατηρητο… Πρέπει νά πάρουμε Θέση, πολύ περισσότερο πού τό κίνημά μας ἔχει αξιώσεις καί δικαιώματα μιά και μεγάλο μέρος του κλήρου μέ έπικεφαλης ίεράρχες, πηραν μέρος, πρωτοστάτησαν, πάλαιψαν καί θυσιάστηκαν στόν αγώνα για την έθνικη αντίσταση. (Ο ἑλληνικός λαός θέλει την ἐκκλησία του ανταξια τῶν καλυτέρων παραδόσεων του 21 καί του έθνικου απελευθερωτικου αγώνα… Πρέπει ή έκκλησία μας, ξανασυνδέοντας τίς σχέσεις καί τούς δεσμούς της μέ τίς αλλες όρθόδοξες ἑκκλησίες τῶν Βαλκανίων καί της Ρωσίας να μπεί στην υπηρεσία του λαου. Εμείς σεβόμαστε την έλληνικη έκκλησία και το πατριαρχειο και δε θα βρειτε στην ιστορια μας ουτε ενα παραδειγμα να κουρέψουμε παπα [ὅπως ἐγένετο τότε κατα των παλαιοημερολογιτων) τη στιγμη πού τέτοια όργια καί αίσχη τα κανουν οί δηθεν υπέρμαχοι της έκκλησίας κατα δεκαδες έναντια σέ πρωτοπόρους αγωνιστές του ἑλληνικου κληρου. Θέλουμε την έκκλησία μας όργανο έξυπηρέτησης τῶν λαίκῶν συμφερόντων και πρωτοπόρο για την συνδεση μέ όλες τίς αδελφες ορθόδοξες έκκλησίες.Όσο καί να φαίνεται πρωτότυπο ἔχουμε δικαίωμα να ζητούμε αυτό τό πραγμα αφου έκπροσωπουμε μεγαλη μερίδα του λαου, πού μας ακολουθεί πού παει στην έκκλησία καί θέλει να τη νιώθει κοντα του»
    Νικος Ζαχαριάδης: Συλλογή έργων, Εκδοση της Κ.Ε. του ΚΚΕ,1953, σ. 245-246

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ προσθέστε το σχόλιό σας
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας