Αρπάζουν κυριολεκτικά την λαϊκή περιουσία η κυβέρνηση και οι δανειστές – Στόχος 5.000 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί μέχρι τέλος 2017
Η νέα φάση επιδρομής στη λαϊκή περιουσία ξεκινά αυτή την περίοδο με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς από την κυβέρνηση Τσίπρα. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ εκτός των άλλων «τίτλων» κατακτά και τον τίτλο της «κυβέρνησης των πλειστηριασμών».
Με μια σειρά αποφάσεων που έλαβε και συνεχίζει να λαμβάνει, μετά από εντολή των δανειστών, έχει διαμορφώσει ένα θεσμικό πλαίσιο που ευνοεί τις τράπεζες και το δημόσιο όσον αφορά τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς σε βάρος των οφειλετών. Άλλαξε των κώδικα πολιτικής δικονομίας στερώντας δυνατότητες στους δανειολήπτες-οφειλέτες ενώ διευκολύνει τις τράπεζες. Μείωσε τις αξίες στις διαδικασίες πλειστηριασμών. Εκμηδένισε ουσιαστικά το νόμο «Κατσέλη», αφού περιόρισε στο ελάχιστο την προστασία μόνο της πρώτης κατοικίας μέχρι το τέλος 2018. Θεσμοθέτησε την πώληση των δανείων, ακόμα και των υγιών, στα αρπακτικά funds. Αυτές τις μέρες βάζει το «κερασάκι στην τούρτα», των τραπεζών και των funds, με την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Στόχος 5.000 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί μέχρι τέλος 2017!
Αυτά είναι σε συντομογραφία τα έργα της «κυβέρνησης των πλειστηριασμών». Ως γνωστόν η κυβέρνηση Τσίπρα εκλέχτηκε με σύνθημα «κανένα σπίτι σε χέρια τραπεζίτη» το Γενάρη 2015 και με την υπόσχεση της προστασίας των λαϊκών στρωμάτων από τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς στις εκλογές της 20/9/2015.
Απέναντι στη διαδικασία των κατασχέσεων-πλειστηριασμών έχουν αναπτυχθεί δυναμικές κινήσεις αντίδρασης και αποτροπής. Άρχισε να οργανώνονται από το 2013 και πήραν σημαντικές διαστάσεις, σε όλη τη χώρα, ιδιαίτερα μετά το Σεπτέμβριο 2016. Τότε ξεκίνησαν με ένταση, από το δημόσιο και τις τράπεζες, οι διαδικασίες πλειστηριασμών ακινήτων ακόμα και 1ης κατοικίας που ανήκουν σε Άτομα Με Ειδικές Ανάγκες. Για να ξεπεράσουν τις όποιες αντιδράσεις η κυβέρνηση και οι δανειστές-εντολείς της αποφάσισαν να λάβουν πρόσθετα μέτρα για να αποτρέψουν την όποια διαδικασία ματαίωσης πλειστηριασμών στο μέλλον. Ενεργοποιούν, κατόπιν εντολής των δανειστών, τη διαδικασία ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Οι δανειστές το είχαν θέσει ως προαπαιτούμενο στη διαδικασία της δεύτερης αξιολόγησης. Φυσικά η εθελόδουλη κυβέρνηση «έτρεξε» αμέσως να το υλοποιήσει. Για το σκοπό αυτό ετοίμασε το θεσμικό πλαίσιο που καθορίζει τη σχετική διαδικασία και παράλληλα ετοίμασε την ηλεκτρονική πλατφόρμα διεξαγωγής των πλειστηριασμών.
Η διαδικασία της υφαρπαγής
Με τη νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα παρακάμπτεται η διαδικασία των ειρηνοδικείων και συνεπώς των πιθανών ανεπιθύμητων για την κυβέρνηση αντιδράσεων. Όλη η διαδικασία γίνεται ηλεκτρονικά. Η κατάθεση των εγγυητικών, των εγγράφων πιστοποίησης και των προσφορών θα γίνεται ηλεκτρονικά ενώ θα επεκταθεί σημαντικά η χρονική διάρκεια των πλειστηριασμών (της κατάθεσης των προσφορών). Αντί του χρονικού διαστήματος 15:00 – 17:00 κάθε Τετάρτη το σύστημα διαφαίνεται ότι θα είναι ανοικτό 3 μέρες την εβδομάδα για το διάστημα από 10:00 έως 17:00. Με βάση τις προτάσεις που θα κατατίθενται θα επιλέγει το σύστημα την υψηλότερη και θα ακολουθούν οι λοιπές διαδικασίες μεταβίβασης και μεταγραφής του ακινήτου μέσω του συμβολαιογράφου.
Η τιμή έναρξης κάθε πλειστηριασμού δεν είναι η αντικειμενική αξία του ακινήτου με βάση την οποία ο δανειολήπτης πληρώνει τον ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με τις αλλαγές που έχουν γίνει στο θεσμικό πλαίσιο, η τιμή έναρξης είναι η τιμή που ισχύει στην ελεύθερη αγορά όπως την προσδιορίζει, κατά την χρονική στιγμή της κατάσχεσης του ακινήτου, ειδικός εκτιμητής. Έχει δε ιδιαίτερη σημασία για τη «διαφάνεια» της διαδικασίας το γεγονός ότι τον εκτιμητή τον ορίζει ουσιαστικά η τράπεζα και αυτός ορίζει την αμοιβή του η οποία τελικά επιβαρύνει τον οφειλέτη.
Σύμφωνα με την τελευταία μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος οι αξίες των ακινήτων σε μέσο ύψος έχουν υποχωρήσει, στο τέλος 2016, κατά 42% από το ανώτατο σημείο τους το 2008. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι κατοικίες που θα βγουν στον ηλεκτρονικό πλειστηριασμό θα είναι σε αξίες πολύ χαμηλότερες από τις αξίες α) που έχουν καταβάλλει οι οφειλέτες για την απόκτησή τους β) με τις οποίες κατέβαλλαν τον αναλογούντα φόρο αγοράς κατά την απόκτησή τους, γ) με τις οποίες υπολογίζεται και καταβάλλεται από τον μέχρι τώρα ιδιοκτήτη ο ΕΝΦΙΑ και παλαιότερα ο ΕΤΗΔΕ. Αν δε ο πλειστηριασμός στην πρώτη διαδικασία δεν συγκεντρώσει προσφορές (άγονος) στην επόμενη η τιμή έναρξης θα είναι στο 50% της τιμής της ελεύθερης αγοράς που προσδιόρισε ο εκτιμητής!
Σαν συνέπεια όλων των παραπάνω, οι δανειολήπτες που βρίσκονται σε αδυναμία εξόφλησης των οφειλών τους, όχι με δική τους υπαιτιότητα αλλά γιατί οι μνημονιακές κυβερνήσεις με τις αποφάσεις τους μείωσαν τα εισοδήματα και διόγκωσαν την κρίση, θα υποστούν μια τρομακτική συνολικά οικονομική και όχι μόνο ζημιά. Θα χάσουν το σπίτι τους που α) το πλήρωσαν σε πολύ μεγαλύτερη αξία, β) κατέβαλλαν και δικά τους μετρητά για την αγορά, επιπλέον του δανείου, γ) εξόφλησαν ένα, ενδεχόμενα μεγάλο, μέρος του δανείου μέσω των δόσεων και δ) επιβαρύνθηκαν με φόρους σε πολύ μεγαλύτερες αξίες και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Και μετά από όλα αυτά ενδεχόμενα θα συνεχίζουν να οφείλουν ένα σημαντικό μέρος του δανείου, αφού με τις εξευτελιστικές τιμές που θα γίνονται οι πλειστηριασμοί είναι σαφές ότι δεν θα εξοφλείται το όλο ποσό του δανείου και συνεπώς ο δανειολήπτης θα χάνει το σπίτι του, και όσα προαναφέραμε, και θα συνεχίζει να χρωστά στην τράπεζα. Είναι δε τέτοιος ο παραλογισμός του συστήματος σε κάποιες περιπτώσεις, που μπορεί να οδηγηθούν στον πλειστηριασμό ακόμα και 3 ακίνητα στη σειρά (εγγυητών) χωρίς τελικά να έχει εξοφληθεί πλήρως η οφειλή προς την τράπεζα.
Η επόμενη φάση μετά τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς έχει καταγραφεί σε εικόνες και έργα στην Ισπανία. Στην Ελλάδα η πρώτη εικόνα καταγράφηκε πριν μερικές μέρες στο Ρέθυμνο με την λαϊκή αντίδραση ενάντια στο αμερικάνικο fund που εξαγοράζοντας το σχετικό δάνειο πήγε να κάνει κατάσχεση σε κατάστημα με την βοήθεια των ΜΑΤ. Συνεπώς αναμένονται εικόνες Ισπανίας, όπου ενώ οι πραγματικοί ιδιοκτήτες των σπιτιών θα αρνούνται να βγουν στο δρόμο, ισχυρές δυνάμεις των ΜΑΤ, με εντολή της κυβέρνησης, θα απομονώνουν ολόκληρα τετράγωνα. Θα σπάζουν τις πόρτες των ταμπουρωμένων στα σπίτια τους ιδιοκτητών και θα τους πετούν αυτούς και τα υπάρχοντά τους στο δρόμο…
Εικόνες Ισπανίας θα ζήσουμε με την αστυνομία να βγάζει τα υπάρχοντα του κόσμου στον δρόμο
Απόλυτη φτωχοποίηση ο στόχος
Είναι καθαρό ότι η πολιτική κυβέρνησης, δανειστών και αγορών είναι η απόλυτη φτωχοποίησή μας μέσω της χρέωσης (κρατικής ή δικής μας προσωπικά) όπως ακριβώς γινόταν και στην αρχαία Αθήνα. Και αυτό δεν θα έχει τέλος αν δεν πετύχουν το σκοπό τους.
Είναι καθαρό ότι, το κεφάλαιο και οι πάσης φύσεως εκπρόσωποί του, έχουν σκοπό να μας πάρουν όχι μόνο το μόχθο μας από εδώ και μετά με τις μειώσεις μισθών κ.λπ. Στόχος τους είναι να μας πάρουν και ότι πετύχαμε όλες τις προηγούμενες δεκαετίας, μετά από επίπονους λαϊκούς και εργατικούς αγώνες σε άλλες συνθήκες σε παγκόσμιο επίπεδο. Στόχος τους είναι η λαϊκή περιουσία, η λαϊκή αποταμίευση (είτε αυτή είναι οι καταθέσεις, όσες υπάρχουν ακόμα, είτε είναι τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων, τα οποία ήδη τα έφαγαν και συνεχίζουν), η λαϊκή κατοικία, ότι αποκτήσαμε με πόνο και μόχθο όχι μόνο εμείς αλλά και οι προηγούμενες γενιές με τεράστιες στερήσεις και θυσίες. Κεφάλαιο, κυβέρνηση, δανειστές θεωρούν ότι σταδιακά ωριμάζουν οι συνθήκες, αφού μας έφαγαν τα αποθεματικά των ταμείων, να περάσουν στα επόμενα στάδια βίαιης αρπαγής της λαϊκής περιουσίας. Των σπιτιών μας και στη συνέχεια των αποταμιεύσεων. Στην παρούσα φάση η επίθεση γίνεται στην ακίνητη περιουσία. Θα ακολουθήσει η επίθεση και σε ότι θα έχει μείνει από τις καταθέσεις με τη δήμευσή τους, «ανακεφαλαιοποίηση» θα το πουν, για να σωθούν για πολλοστή φορά οι τράπεζες…
*Ο Παύλος Δερμενάκης είναι οικονομολόγος και μέλος του ΔΣ του ΜΑΧΩΜΕ (το άρθρο έχει δημοσιευτεί στο “Δρόμο της Αριστεράς”)
