Η Κίνα βρίσκεται στην Αφρική για έναν απλό λόγο: θέλει να εκμεταλλευτεί τους ανθρώπους και τους πόρους της αφρικανικής γης. Είναι παρόμοια, ίσως, περίπτωση με όσα έκαναν οι Ευρωπαίοι αποικιοκράτες για το εμπόριο – αλλά πολύ χειρότερα. Οι επιχειρήσεις της κινεζικής κυβέρνησης προσπαθούν να μετατρέψουν την Αφρική σε μια άλλη κινεζική επαρχία. Κρατούν ό,τι αξίζει από την Αφρική.
Την παραπάνω άποψη ενστερνίζονται αρκετοί Αφρικανοί πολιτικοί. Ο πολιτικός της Ζάμπιας, Michael Sata, ήταν ένας από αυτούς, τουλάχιστον προτού εκλεγεί πρόεδρος της χώρας το 2011. Το 2007 είχε γράψει μια επιστολή προς το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, στην οποία έλεγε: “Σε σύγκριση με τους Κινέζους, οι Ευρωπαίοι αποικιοκράτες ήταν καλύτεροι. Αν και η εμπορική εκμετάλλευση ήταν το ίδιο δριμεία, τουλάχιστον οι Ευρωπαίοι επένδυσαν σε υποδομές. Οι Κινέζοι, από την άλλη, παίρνουν ό,τι θέλουν χωρίς να ανταποδίδουν κάτι στην κοινωνία”.
Για αρκετά χρόνια, η παγκοσμιοποίηση είχε αδιαφορήσει για την Αφρική, αφού η “μαύρη ήπειρος” δεν είχε υποδομές, υπέφερε από πολιτική αβεβαιότητα και μηδαμινή οικονομική δύναμη. Όλα άλλαξαν όμως όταν μπήκε στο παιχνίδι η Κίνα. Το Πεκίνο διψούσε για ορυκτά και ενέργεια για την αναπτυσσόμενη βιομηχανική του παραγωγή. Και έτσι οι Κινέζοι έβαλαν την Αφρική στον χάρτη της παγκοσμιοποίησης. Η ήπειρος θεωρήθηκε τόσο σημαντική επιχειρηματική προτεραιότητα για το Πεκίνο όσο και η Σανγκάη.
Η Αφρική λοιπόν μπήκε στην κορυφή της οικονομικής ατζέντας του Πεκίνου. Ένας εύκολος και βολικός στόχος. Χρόνο με τον χρόνο, οι κινεζικές κυβερνήσεις έστελναν αντιπροσωπείες σε όλες τις πρωτεύουσες των αφρικανικών χωρών, εξασφαλίζοντας τις αναγκαίες υποδομές που χρειαζόταν το Πεκίνο, μετατρέποντας την Αφρική σε μια “δεύτερη ήπειρο” για την Κίνα.
Ο Howard W. French περιγράφει την κατάσταση στο βιβλίο του “Η δεύτερη ήπειρος της Κίνας”, εξηγώντας: “Όταν κατάλαβε ότι η Αφρική είχε παραμεληθεί από τη Δύση στην αρχή του Ψυχρού Πολέμου, το Πεκίνο είδε την ήπειρο σαν το πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθούν κινεζικές εταιρείες στις διεθνείς επιχειρήσεις. Και φυσικά δεν αποτέλεσε εμπόδιο το γεγονός ότι η Αφρική κατέχει στα εδάφη της μια τεράστια ποσότητα πολύτιμων ορυκτών, περιζήτητων στην παγκόσμια βιομηχανία”.
Το μακρύ χέρι της παγκοσμιοποίησης έφτασε στην Αφρική. Το εμπόριο μεταξύ Κίνας και της “δεύτερης κινεζικής ηπείρου”, της Αφρικής, προσέγγισε τα 400 δισ. δολ. το 2015.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι που δεν πιστεύουν ότι η Κίνα θέλει να κάνει επαρχία της την Αφρική. Ένα τέτοιο πρόσωπο είναι ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Ching Kwan Lee, ο οποίος δεν πιστεύει ότι οι επενδύσεις που έκαναν οι Κινέζοι στην Αφρική θυμίζουν “αποικιοκράτες” ή “ιμπεριαλιστές”. Ο Lee μάλιστα φτάνει να υποστηρίξει πως οι κινεζικές επιχειρήσεις στην πραγματικότητα προωθούν την αφρικανική αυτονομία και ανεξαρτησία. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Κίνα βοηθάει την Αφρική να σταθεί στα πόδια της και όχι να τη δεσμεύσει.
Ίσως θα ήταν καλύτερο να μη μοιραστεί αυτή την άποψη με τους λαούς του Πακιστάν και της Σρι Λάνκα, που είναι υπερβολικά χρεωμένοι στην Κίνα. Αυτές είναι οι χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο να γίνουν σημερινές αποικίες του Πεκίνου.