Η απόφαση του Αμερικανού προέδρου να εξουσιοδοτήσει τη δολοφονία του Κασέμ Σουλεϊμανί σηματοδοτεί μια επικίνδυνη επιλογή αποσταθεροποίησης της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής και παραπέμπει σε στρατηγική πολεμικής κλιμάκωσης.
Είναι σαν να αποφάσισε να ανάψει φωτιά μέσα σε μπαρουταποθήκη. Ο λόγος για την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να προχωρήσουν οι ΗΠΑ στη δολοφονία, με επίθεση μη επανδρωμένου αεροσκάφους, του υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί επικεφαλής του επίλεκτου σώματος Αλ Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης, που αποτελούν τμήμα των ενόπλων δυνάμεων του Ιράν.
Η επιλογή της εκτέλεσης ενός υψηλόβαθμου και δημοφιλούς στο Ιράν αξιωματούχου, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο συντονισμό των δυνάμεων που κατάφεραν να αποκρούσουν την ανάπτυξη του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και τη Συρία, καθεαυτή μια πράξη παράνομη και αντίθετη στο διεθνές δίκαιο (που δεν προβλέπει εξωδικαστικές εκτελέσεις κρατικών αξιωματούχων) και η οποία δεν είχε καν εξουσιοδότηση του αμερικανικού Κογκρέσου, είναι μια επιλογή κλιμάκωσης της σύγκρουσης ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν.
Δεν είναι τυχαίο ότι η εντολή δόθηκε από τον Αμερικανό πρόεδρο που κατεξοχήν έχει πάρει την επιλογή της αναζωπύρωσης της αντιπαράθεσης με το Ιράν και της υπονόμευσης της ειρηνευτικής διαδικασίας που είχε οδηγήσει στη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, συμφωνία από την οποία οι ΗΠΑ αποχώρησαν μονομερώς με απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ.
Επιλέγουν την κλιμάκωση
Η επιλογή αυτή παραπέμπει σε μια συνολικότερη επιλογή κλιμάκωσης και με στρατιωτικά μέσα της αντιπαράθεσης με το Ιράν, καθώς είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν και ιρανικά αντίποινα. Άλλωστε, είχε προηγηθεί η αμερικανική απόφαση να γίνουν επιθέσεις σε στρατόπεδα φιλοϊρανικών πολιτοφυλακών στο Ιράκ που είχαν συμμετάσχει στην πάλη ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος, ενώ μαζί με τον Σουλεϊμανί σκοτώθηκε και ο υπαρχηγός τους Αμπού Μαχντί αλ-Μουχαντές.
Μόνο που η πολεμική κλιμάκωση, όποια μορφή και εάν πάρει, θα οδηγήσει σε εκτεταμένη αποσταθεροποίηση σε μια ευρύτερη περιοχή, εάν αναλογιστούμε το ρόλο που έχει το Ιράν στο Ιράκ, τη στήριξη που έχει δώσει το Ιράν στην κυβέρνηση Άσαντ , τη συμμετοχή του στην ειρηνευτική διαδικασία της Αστάνα, το στήριξη που είχε δώσει στους αντάρτες Χούθι της Υεμένης, αλλά και το γεγονός ότι έχει τη στρατιωτική δύναμη να δυσχεράνει τη ναυσιπλοΐα στα ιδιαίτερα σημαντικά για τις παγκόσμιες ενεργειακές ροές στενά του Ορμούζ
Η απόφαση αυτή έρχεται σε συνέχεια διαφόρων προηγούμενων αποπειρών μεθόδευσης «αλλαγής καθεστώτος» στο Ιράν, που απέτυχαν καθώς παρά τα μεγάλα προβλήματα, τις κοινωνικές ανισότητες και τα φαινόμενα διαφθοράς, το καθεστώς της «Ισλαμικής Δημοκρατίας» εξακολουθεί να απολαμβάνει νομιμοποίησης στο εσωτερικό του Ιράν.
Όμως, φαίνεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, που απέτυχαν να έχουν ρόλο ρυθμιστή στη Συρία και ως ένα βαθμό και στο Ιράκ και που φέρουν σημαντική ευθύνη για το άνοιγμα ενός συνολικότερου κύκλου πολεμικής έντασης ήδη από την επιλογή του πολέμου στο Ιράκ το 2003, παίρνουν πάλι την επιλογή της «διαχείρισης της αποσταθεροποίησης» ως υποκατάστατο της απουσίας ενός συνολικότερου οράματος για την παγκόσμια ειρήνη και σταθερότητα. Η όποια στήριξη που μπορεί να έχουν στις ενέργειές τους από τοπικές δυνάμεις που ανταγωνίζονται το Ιράν όχι μόνο δεν ακυρώνει το συνολικό στίγμα που δίνουν οι ΗΠΑ αλλά και ενισχύει την αίσθηση ότι ανοίγει νέος κύκλος επικίνδυνης έντασης χωρίς ορατή διέξοδο.
Νέος Ψυχρός Πόλεμος
Ούτε πρέπει να υποτιμήσουμε ότι η επίθεση αυτή, που συμβολικά έρχεται λίγες μέρες μετά τις κοινές ναυτικές ασκήσεις Ιράν, Ρωσίας και Κίνας, συντονίζεται μια συνολικότερη προσπάθεια των ΗΠΑ να επιμείνουν στη στρατηγική του γεωπολιτικού ανταγωνισμού που έχει περιγραφεί ως «Νέος Ψυχρός Πόλεμος», ενώ για άλλη μια φορά αναδεικνύει τη σχεδόν δομική αδυναμία της Ευρώπης να επηρεάσει εξελίξεις και να αποτρέψει επικίνδυνες κλιμακώσεις.
Το γεγονός ότι όλα αυτά συμβαίνουν εν μέσω μιας προεκλογικής περιόδου στις ΗΠΑ, με έναν αμερικανό πρόεδρο που αναμένει την έναρξη της δίκης του ενώπιον της Γερουσίας, απλώς υπογραμμίζει τον τρόπο που συχνά ο γεωπολιτικός τυχοδιωκτισμός μπορεί να συνδυάζεται με τον παραδοσιακό πολιτικό κυνισμό.
