Στο δίλημμα της καταβολής 100 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό ή αυξήσεων πάνω από 20% στα τιμολόγια του ρεύματος καλείται να αποφασίσει το υπουργείο Περιβάλλοντος από Σεπτέμβριο προκειμένου να ζυγίσει την πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) για επιστροφή κατά 50% του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο των μη διασυνδεδεμένων νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα.
Η επιτυχία της εξίσωσης θα κριθεί στα ισοδύναμα μέτρα που θα καλύψουν την τρύπα, η οποία θα προκύψει στον κρατικό προϋπολογισμό με σκοπό να ελαφρύνουν τη δαπάνη που πληρώνει η ΔΕΗ για να ηλεκτροδοτεί τα νησιά. Σε διαφορετική περίπτωση, θα είναι δύσκολο να αποφευχθεί μια γενναία αύξηση στα τιμολόγια του ρεύματος λόγω του κόστους των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ). Στη ΡΑΕ, η οποία εισηγείται στον υπουργό Περιβάλλοντος Γιώργο Σταθάκη την πρόταση για επιστροφή του ΕΦΚ, ήδη υπάρχει plan B που καταδεικνύει τον βαθμό επιβάρυνσης που θα έχουν τα τιμολόγια της ΔΕΗ αν το υπουργείο Οικονομικών και οι θεσμοί δεν ανάψουν το πράσινο φως. Σύμφωνα με πληροφορίες, το δυσμενές σενάριο προκειμένου να μη δημιουργηθεί ελλειμματικός λογαριασμός ΥΚΩ από το 2018 είναι μεσοσταθμική αύξηση άνω του 20% σε όλες τις κατηγορίες των καταναλωτών πλην της υψηλής τάσης. Αυτόματα η αύξηση θα χτυπήσει κόκκινο στους οικιακούς χρήστες πλήττοντας κυρίως τις καταναλώσεις έως τις 2.400 κιλοβατώρες, που αφορούν και τη μεγάλη κατηγορία πελατών της ΔΕΗ.
Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι σε αυτή την περίπτωση η αύξηση για την πρώτη κλίμακα (0-1.600 Κwh), που με βάση την εισήγηση της ΡΑΕ θα έχει χρέωση 8 ευρώ, θα εκτιναχθεί στα 10 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Στη δεύτερη κλίμακα (1.600-2.400 Kwh) η χρέωση από 45 ευρώ θα αυξηθεί στα 55 ευρώ, ενώ ανάλογη αύξηση θα υπάρχει και για τις καταναλώσεις πάνω από 2.400 Kwh, που θα διαμορφώνεται με βάση τις νέες κλίμακες στα 80 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Aυτό μεταφράζεται σε αυξήσεις από 22% έως 25% στα τιμολόγια!
Οι ΥΚΩ που ευθύνονται για την εκτίναξη έως 20% των λογαριασμών της ΔΕΗ αποτελούν μέρος της κοινωνικής πολιτικής της πολιτείας για τους κατοίκους των νησιών, που όμως μέχρι σήμερα επωμίζεται, χωρίς να ανακτά, η Επιχείρηση. Αφορούν το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τον νησιωτικό χώρο που λόγω της λειτουργίας μονάδων από μαζούτ και πετρέλαιο είναι πολύ μεγάλο. Η πολιτεία για να αποφύγει να επιβαρύνει με διπλάσια και τριπλάσια κόστη τους κατοίκους των νησιών έχει μετακυλίσει το κόστος σε όλους τους λογαριασμούς της ΔΕΗ, με αποτέλεσμα οι πολίτες να σηκώνουν δυσβάσταχτα βάρη στους λογαριασμούς τους μέσω των ρυθμιζόμενων χρεώσεων.
Ο κ. Σταθάκης έχει δηλώσει ότι τα επόμενα χρόνια θα μηδενιστεί η χρέωση ΥΚΩ, άποψη που βασίζεται στην ολοκλήρωση της διασύνδεσης των νησιών έως το 2022, η οποία θα επιτρέψει να ηλεκτροδοτούνται από τις μονάδες του ηπειρωτικού συστήματος. Αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος που η ΡΑΕ προτείνει η ανάκτηση οφειλών προηγούμενων ετών (από 2012 έως 2015), συνολικού ύψους 360 εκατ. ευρώ, να μεταφερθούν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους μετά το 2020, ώστε να έχει ολοκληρωθεί η διασύνδεση και να μην επιβαρυνθούν οι καταναλωτές. Η Ρυθμιστική Αρχή την περασμένη εβδομάδα κλείδωσε το ποσό που προτείνει στο υπουργείο να ανακτήσει η ΔΕΗ στο ύψος των 360 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για δαπάνη που θα εκκαθαριστεί από τη ΔΕΗ σε μία πενταετία και εκτιμάται ότι θα επιβαρύνει περίπου κατά 0,50 ευρώ τους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Ωστόσο και εδώ η άσκηση δεν είναι απλή. Σε μια περίοδο ραγδαίας υποχώρησης εσόδων και μεγάλης ταμειακής δυσκολίας, το κούρεμα κατά 370 εκατ. ευρώ στις απαιτήσεις της εταιρείας ηλεκτρισμού θεωρείται σαφές ότι δεν θα περάσει χωρίς νομικές εμπλοκές. Το μήνυμα αυτό, άλλωστε, έστειλε με απόλυτη σαφήνεια η διοίκηση τις προηγούμενες ημέρες, υποστηρίζοντας ότι «επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί και να αξιολογήσει τις επίσημες αποφάσεις της ΡΑΕ».
Μαριάννα Τζανέ