Ένα ερώτημα ταλανίζει τα τελευταία χρόνια τους αριστερούς, και όχι μόνο, στην Ελλάδα και σε ολάκερη την Ευρώπη: Τι συμβαίνει και ανεβαίνει ασταμάτητα η άκρα δεξιά ; Γιατί η ακροδεξιά μοιάζει ασυγκράτητη ενώ η αριστερά πάει από το κακό στο χειρότερο ; (1) Το κακό είναι μάλιστα ότι όσο και αν ψάχνουν, οι αριστεροί μας δεν βρίσκουν καμιά ουσιαστική απάντηση στη δίκαιη απορία τους. Φυσικά, η δεξιά και το κεφάλαιο κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους, αλλά από εκεί και πέρα μόνο ομιχλώδεις αναλύσεις που λίγο-πολύ καταλήγουν όλες τους στη ρουτινιέρικη « διαπίστωση » ότι για όλα θα πρέπει μάλλον να ευθύνεται… ο στραβός γιαλός και όχι κάτι άλλο !
Αφορμή για αυτές τις εισαγωγικές σκέψεις μας έδωσε το Σάββατο 13 Νοεμβρίου, μια είδηση που αλιεύσαμε στον ισπανικό και καταλανικό τύπο. Τίποτα το ιδιαίτερα εξαιρετικό, μια από τις αμέτρητες καθημερινές ειδήσεις στις οποίες πρωταγωνιστεί το κόμμα των Podemos και η ασταμάτητη -πια- κάθοδός του στην κόλαση του πολιτικού εκφυλισμού και της καλπάζουσας ανυποληψίας. Εταίροι λοιπόν των σοσιαλδημοκρατών στην κυβέρνηση που κυβερνάει το Ισπανικό Κράτος τα τελευταία χρόνια, οι βουλευτές του Podemos κλήθηκαν να υπερψηφίσουν τα νέα μέλη του κάστρου της αντίδρασης και του σκοταδισμού που είναι το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας, που είχαν προαποφασίσει από κοινού τα δύο μεγάλα κόμματα, το Σοσιαλδημοκρατικό (PSOE) και το δεξιότατο Λαϊκό (PP) που παραδοσιακά εναλλάσσονται στην εξουσία.
Όλα λοιπόν καλά και ωραία, μόνο που αρκετά από αυτά τα νέα μέλη του Συνταγματικού Δικαστηρίου δεν ήταν παρουσιάσιμα. Ειδικά ένα, ο αποκαλούμενος και “μαφιόζος” από μερίδα του τύπου, αξιότιμος κύριος Enrique Arlando, είναι όχι μόνο η ενσάρκωση της διαφθοράς, αλλά και πασίγνωστος για το μίσος που τρέφει στο δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση και των Καταλανών στην αυτοδιάθεση καθώς και για τη νοσταλγία που τον διακατέχει για το καθεστώς του δικτάτορα Φράνκο. Ενδεικτική μάλιστα της απέχθειας και ναυτίας που προκαλεί αυτό το πρόσωπο είναι και το γεγονός ότι ακόμα και μερικοί σοσιαλδημοκράτες βουλευτές τον καταψήφισαν και ακόμα περισσότεροι προτίμησαν να απόσχουν. Όχι όμως, οι ηγέτες και οι βουλευτές των Podemos, πλην θαρραλέου ενός.
Και έτσι φτάσαμε στη κωμική, αλλά ακόμα περισσότερο τραγική, στιγμή της ψηφοφορίας που είδε την παρέμβαση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου αυτού του αποκαλείται ακόμα “κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς” να δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα υπό τις σαρκαστικές επευφημίες των όρθιων βουλευτών της φασιστικής VOX που χειροκροτούσαν κραυγάζοντας ειρωνικά εν χορώ το πασίγνωστο ιστορικό σύνθημα Si, se puede (Ναι, είναι δυνατό) των Podemos …
Βέβαια, η υπουργός και σύζυγος του παραιτημένου πρώην ηγέτη του κόμματος Πάμπλο Ιγκλέσιας κυρία Ιρένε Μοντέρο δήλωσε ότι όλα έγιναν καλώς επειδή έτσι έπρεπε να γίνουν. Και επίσης, ο βουλευτής Jaume Asens έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι ψηφίζουμε “κρατώντας τη μύτη” μας. Όμως, ο πρώην ηγέτης των Καταλανών Podem, ο Dante Fachin που καθαιρέθηκε περίπου πραξικοπηματικά το 2017 από τους ηγέτες της Μαδρίτης (Ιγκλέσιας) επειδή αρνιόταν να συνασπιστεί με τα συστημικά κόμματα ενάντια στους Καταλανούς ανεξαρτηστές, είχε άλλη άποψη: Όχι μόνο σχολίασε δεικτικά τη δήλωση του Asens με τη φράση “κρατάτε τη μύτη σας εδώ και πολύ καιρό, με αποτέλεσμα να μην πηγαίνει οξυγόνο στον εγκέφαλό σας”, αλλά και κατηγόρησε τους Podemos ότι “έχουν γίνει συνένοχοι του φιλο-φρανκικού δικαστικού σώματος…και της διαφθοράς που ενσαρκώνει το Συνταγματικό Δικαστήριο”, καθώς “έχουν συμμαχήσει με το Λαϊκό κόμμα για να διατηρήσουν τη συνταγματική τάξη πραγμάτων που έλεγαν ότι πολεμούσαν, και αυτό δεν μπορεί να συγχωρηθεί”…
Ιδού λοιπόν μια αρχή απάντησης στο κρίσιμο -και μόνιμα αναπάντητο- ερώτημα των καιρών μας “γιατί ανεβαίνει συνεχώς η ακροδεξιά ενώ η αριστερά πάει από το κακό στο χειρότερο;” Μα, επειδή συμβαίνουν σχεδόν παντού ή έχουν συμβεί αυτά που μόλις είδαμε να συμβαίνουν στο Κοινοβούλιο της Μαδρίτης. Με αποτέλεσμα να είναι η συνεχής συρρίκνωση των εκλογικών ποσοστών και της επιρροής των Podemos αντιστρόφως ανάλογη της επίσης συνεχούς διόγκωσης εκείνων του Vox! Τόσο απλά και κατανοητά…
Ωστόσο, πλανιέται όποιος νομίζει ότι οι συνέπειες αυτού του εκφυλισμού των Podemos περιορίζονται στην ελεύθερη πτώση των εκλογικών του ποσοστών και της επιρροής του στην ισπανική κοινωνία. Δυστυχώς, οι συνέπειες του είναι απείρως μεγαλύτερες, εκτείνονται πολύ πέρα από τα ισπανικά σύνορα και είναι ανάλογες με τις ελπίδες και τις προσδοκίες που -καλώς ή κακώς- είχαν επενδύσει σε αυτό το κόμμα, όπως και στον Σύριζα, εκατομμύρια ή και δεκάδες εκατομμύρια αριστεροί, και όχι μόνο, πολίτες σε όλη την Ευρώπη, που αναζητούσαν απεγνωσμένα ριζοσπαστικές λύσεις στα πρωτοφανή προβλήματά τους. Και όλα αυτά όχι σε κάποια συνηθισμένη εποχή, αλλά στην περίοδο των μεγάλων κρίσεων και των απίστευτων πολιτικών ανατροπών που εγκαινίασε το κίνημα των Αγανακτισμένων.
Διαψεύδοντας λοιπόν με τον χειρότερο τρόπο αυτές τις ελπίδες και τις προσδοκίες τόσων πολλών ανθρώπων σε όλη την Ευρώπη αλλά και πέρα από αυτήν, οι Podemos και ακόμα περισσότερο ο Σύριζα (επειδή αυτός έγινε και κυβέρνηση) συνέβαλαν αποφασιστικά στην εξής τραγική εξέλιξη: Να απογοητευθούν ανεπανόρθωτα και μέχρι απελπισίας όλοι εκείνοι που είχαν προσβλέψει σε αυτά τα δύο κόμματα τουλάχιστον για να αρχίσει να αλλάζει η ζωή τους, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να αποφασίσουν είτε να ιδιωτεύσουν είτε να επιστρέψουν στα παραδοσιακά τους κόμματα, ενώ άλλοι έφτασαν να αναζητήσουν τις λύσεις που δεν τους έδωσε η ριζοσπαστική αριστερά ακόμα και στην άλλη, στην αντίθετη άκρη του πολιτικού εκκρεμούς! Να λοιπόν γιατί οι ηγεσίες των Podemos και του Σύριζα φέρουν τεράστιες, ιστορικές -ή ακόμα και εγκληματικές- ευθύνες τόσο για τη ραγδαία άνοδο της ακροδεξιάς όσο και για τη σημερινή γενική ανυποληψία και αναξιοπιστία της αριστεράς σχεδόν παντού στην Ευρώπη! Και σίγουρα, αυτό το έγκλημά τους είναι ακόμα πιο μεγάλο από εκείνο που διέπραξαν στη χώρα τους με θύματα τους συμπατριώτες τους…
Αλίμονο όμως, όλα αυτά δεν είναι ούτε πρωτόγνωρα ούτε πρωτοφανή καθώς δεν είναι η πρώτη φορά που οι ηγεσίες της αριστεράς φέρουν τεράστιες ευθύνες για την άνοδο ή ακόμα και την επικράτηση της πιο κτηνώδους και τερατώδους ακροδεξιάς. Δυστυχώς, υπάρχει μια μεγάλη και εξαιρετικά τραγική προϊστορία που παραπέμπει στις πιο μαύρες σελίδες της ευρωπαϊκής ιστορίας, στον μεσοπόλεμο και στην εφιαλτική του κατάληξη, στο Δεύτερο Παγκόσμιο σφαγείο. Και η πικρή αλήθεια -που αγνοούν πάντα οι αριστεροί- είναι ότι η άνοδος στην εξουσία τόσο του ιταλικού φασισμού όσο και του γερμανικού ναζισμού έγινε χωρίς να έχει υπάρξει κάποια ουσιαστική αντίσταση από μέρους όλων των μεγάλων κομμάτων της αριστεράς, χωρίς να έχει πέσει μια ντουφεκιά (2).
Οι ναζιστές μπροστά στα κεντρικά γραφεία του ΚΚΓ. Στη πρόσοψη του κτιρίου με τα πορτραίτα των Λένιν, Λίμπκνεχτ και Λούξεμπουργκ, διαβάζουμε: “Με το πνεύμα τους εμπρός στον αγώνα“…
Χαρακτηριστικό αυτής της αληθινής τραγωδίας είναι και το εξής επεισόδιο ιστορικών διαστάσεων που διαδραματίστηκε στις 22 Ιανουαρίου 1933 στο κέντρο του Βερολίνου: Κατ’εντολή της ηγεσίας τους, χιλιάδες ναζιστές έκαναν το μέχρι τότε αδιανόητο, δηλαδή παρέλασαν, και μάλιστα δύο φορές, μπροστά από τα κεντρικά γραφεία του KPD (ΚΚΓ) χωρίς να υπάρξει η παραμικρή αντίδραση. Σχολιάζοντας το γεγονός στο ημερολόγιό του, ο Γκέμπελς δεν κρύβει την έκπληξή του για την “παράλυση” του ΚΚΓ αλλά και τον άκρατο ενθουσιασμό του, βγάζοντας το συμπέρασμα ότι κανείς δεν πρόκειται να αντιδράσει ενάντια στην άνοδο στην εξουσία των ναζιστών. Μια βδομάδα αργότερα, στις 30 Ιανουαρίου 1933, ο Χίτλερ γινόταν καγκελάριος και η πρόβλεψη του Γκέμπελς επιβεβαιωνόταν απόλυτα από τα γεγονότα. Η αντίσταση, συχνά παραπάνω και από ηρωική, χιλιάδων Γερμανών κομμουνιστών και σοσιαλδημοκρατών άρχιζε μόνο τότε, αλλά ήταν πια αργά…
Σημειώσεις
1. Σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, στην μεν Ιταλία, το κόμμα La Sinistra (η Αριστερά), που συσπειρώνει όλες τις δυνάμεις της αριστεράς, φέρεται να συγκεντρώνει μόνιμα το 2%-3% των προτιμήσεων, στη δε Γαλλία ο κύριος προεδρικός υποψήφιος της αριστεράς Ζαν-Λυκ Μελανσόν δεν ξεπερνάει το 9%, και εκείνη της σοσιαλδημοκρατίας το 4%, ενώ οι υποψήφιοι της άκρας αριστεράς δεν ξεπερνούν όλοι μαζί το 2%. Και αυτά την ώρα που ο Ζεμμούρ, η Λε Πεν και οι άλλοι ακροδεξιοί υποψήφιοι φτάνουν το 40%.
Ο Πιτσέλλι και τα αντιφασιστικά οδοφράγματα στην Πάρμα2. Μοναδική φωτεινή εξαίρεση αποτελεί ο Ιταλός σοσιαλιστής και μετέπειτα κομμουνιστής βουλευτής Γκουίντο Πιτσέλλι (Guido Picelli), που -πολλά χρόνια πριν από τον Τρότσκι- ανάλυσε με πρωτοφανή διορατικότητα τη φύση και τα χαρακτηριστικά του φασισμού ως μαζικού κινήματος που καταστρέφει με τη βία όλες τις οργανώσεις της εργατικής τάξης με στόχο την εξατομίκευση των εργαζομένων της πόλης και της υπαίθρου. Κάνοντας πράξη την ανάλυσή του, ο Πιτσέλλι υπήρξε ο μόνος που όχι μόνο τόλμησε να πολεμήσει με τα όπλα τις φασιστικές ορδές αλλά και κατόρθωσε να τις συντρίψει. Αυτό συνέβη στις ιστορικές “Μέρες της Πάρμας” τον Αύγουστο του 1922, που είδαν αυτή την πόλη να γεμίζει με οδοφράγματα και τον Πιτσέλλι επικεφαλής των κατοίκων της και των οργανωμένων “παλαιών πολεμιστών” του, να τρέπει, μετά από σκληρές μάχες 5 ημερών, σε άτακτη φυγή την αφρόκρεμα των μελαχιτώνων τραμπούκων (squadristi) του Μουσολίνι. Δυστυχώς, οι απεγνωσμένες εκκλήσεις του Πιτσέλλι για επέκταση της αντίστασης της Πάρμας σε όλη τη χώρα, δεν βρήκαν καμιά ανταπόκριση από τις ηγεσίες των αριστερών κομμάτων. Ίσως αν είχε εισακουστεί να είχε πάρει εντελώς άλλο δρόμο η ιστορία στον 20ο αιώνα…
*Οι απόψεις του κειμένου είναι προσωπικές και δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκην τις θέσεις της iskra
