Ασύδοτος ο Ερντογάν συμπεριφέρεται ως ο απόλυτος κυρίαρχος, εκτός κάθε νομιμότητας, στην ευρύτερη περιοχή, επιχειρώντας να αναθεωρήσει διεθνείς συνθήκες και διεθνώς κατοχυρωμένα νόμιμα σύνορα και δικαιώματα.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε χθες σε συνέντευξή του, πως επιθυμεί να κλείσει τα στενά του Βοσπόρου και να ελέγξει πλήρως την ναυσιπλοΐα προς και από την Μαύρη Θάλασσα, αφού η Συνθήκη του Μοντρέ δεν θα ισχύει για τη Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης.
Με λίγα λόγια, όποιος πλέον θέλει να μπει ή να βγει από τη Μαύρη Θάλασσα θα πρέπει να «πληρώνει» την Τουρκία.
Σε δηλώσεις που έχει κάνει κατά καιρούς σχετικά με το έργο, ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε τονίσει πως «στα Στενά με την Συνθήκη του Μοντρέ δεν έχουμε κανένα δικαίωμα και τα πλοία περνούν όπως θέλουν. Σκεφτείτε χρησιμοποιούν τα Στενά και δεν κερδίζουμε τίποτα. Όμως με το Κανάλ Ιστανμπούλ (διώρυγα της Κωνσταντινούπολης) θα δημιουργηθούν δικαιώματα, όπως συμβαίνει και στη διώρυγα του Σουέζ. Εμείς θα προχωρήσουμε το σχέδιο αυτό».
Ωστόσο, το βράδυ της Κυριακής (05.05.2020), σε συνέντευξη του στο CNN Turk, ο Ερντογάν είπε ξεκάθαρα πως «η Συνθήκη του Μοντρέ μαζί με τα Στενά είναι ιστορία».
«Η Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης θα μειώσει την κίνηση στο Βόσπορο. Από τα Στενά του Βοσπόρου θα περνούν μόνο τα πλοία ξηρού φορτίου. Η Συνθήκη του Μοντρέ αφορά και δεσμεύει μόνο τα Στενά. Η Διώρυγα είναι εκτός της Συνθήκης του Μοντρέ. Η Συνθήκη του Μοντρέ μαζί με τα Στενά είναι ιστορία», είπε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος.
Το σχέδιο του Τούρκου προέδρου προβλέπει ότι μέχρι το 2021 θα έχει κατασκευαστεί το 60% και το 2025 το έργο θα έχει ολοκληρωθεί. Η διώρυγα της Κωνσταντινούπολης θα κοστίσει περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια και θα έχει μήκος 43 χιλιόμετρα.
Μέσω της λίμνης Κιουτσούκ Τσεκμετζέ, θα φτάνει στην Προποντίδα περνώντας μέσα από δάση, αγροτικές εκτάσεις και πηγές γλυκού νερού.
Μένει να δούμε πως θα υποδεχτούν οι μεγάλες δυνάμεις αυτή την εξέλιξη και ιδιαίτερα η Ρωσία της οποίας η ναυσιπλοΐα θα εξαρτάται πλέον πλήρως από την Άγκυρα.
Η πρώτη εικόνα από τον σχεδιασμό της Διώρυγας της Κωνσταντινούπολης:
Τι προβλέπει η Συνθήκη του Μοντρέ
Η Συνθήκη του Μοντρέ ή Συνθήκη για το καθεστώς των Στενών (Montreux Convention Regarding the Regime of the Turkish Straits),(τουρκικά: Montrö Boğazlar Sözleşmesi) είναι συνθήκη η οποία αφορά στο καθεστώς των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων. Η συμφωνία, η οποία υπογράφηκε το 1936, παραχωρεί τον έλεγχο των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων στην Τουρκία και ρυθμίζει την στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή.
Τα συμβαλλόμενα Μέρη της συνθήκης (Συμβαλλόμενα Μέρη: Κράτη Μαύρης Θάλασσας : Βουλγαρία, Ρουμανία, Σοβιετική Ένωση, Τουρκία, Αυστραλία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Αγγλία, Γιουγκοσλαβία) αναγνωρίζουν και επιβεβαιώνουν την αρχή της ελεύθερης διέλευσης και ναυσιπλοΐας δια θαλάσσης στα Στενά: «εν καιρώ ειρήνης, τα εμπορικά πλοία θα απολαμβάνουν πλήρη ελευθερία διέλευσης και ναυσιπλοΐας στα Στενά, τη μέρα και τη νύχτα, κάτω από οποιαδήποτε σημαία με οποιοδήποτε είδος φορτίου».
Η σύμβαση δίνει στην Τουρκία τον πλήρη έλεγχο των Στενών και εγγυάται την ελεύθερη ναυσιπλοΐα από τα μη στρατιωτικά πλοία σε καιρό ειρήνης. Επιτρέπει στην Τουρκία την στρατιωτικοποίηση των Στενών. Επιτρέπει τη διέλευση πολεμικών πλοίων των παρευξείνιων χωρών με ειδοποίηση μιας εβδομάδας και υπό κάποιους όρους εκτοπίσματος, μεγέθους, οπλισμού.
Περιορίζει σημαντικά το πέρασμα των πολεμικών πλοίων που δεν ανήκουν σε κράτη της Μαύρης Θάλασσας (προειδοποίηση διέλευσης, όριο εκτοπίσματος πλοίων, περιορισμός οπλισμού, μη διέλευση αεροπλανοφόρων κλπ).