Κάτω από τις σεισμικές δονήσεις στο Ευρωενωσιακό οικοδόμημα, που προκάλεσε το brexit, τα αποτελέσματα σειράς δημοψηφισμάτων, μεταξύ αυτών στην Ελλάδα και την Ιταλία, τα αποτελέσματα εκλογών σε διάφορες χώρες και η αβεβαιότητα για την έκβαση των επομένων σε Γαλλία και Γερμανία, οι κυρίαρχες ευρωπαϊκές ηγεσίες προώθησαν τα μέτρα που από καιρό σχεδίασαν.
Αρχικά είχαμε την σύνοδο των τεσσάρων ηγετών των μεγαλύτερων χωρών της Ευρωζώνης –Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Ισπανίας- που συζήτησαν τα μέτρα και στη συνέχεια τη γερμανίδα καγκελάριο στην Μάλτα να μιλά χωρίς περιστροφές για την ανάγκη καθιέρωσης πολλών ταχυτήτων στην ΕΕ. Στην πρόσφατη σύνοδο των αρχηγών κρατών στην Ρώμη οι θέσεις αυτές επικυρώθηκαν από όλους.
Όλη αυτή η διαδικασία υπογραμμίζει τις βαθιά αντιλαϊκές πρακτικές που κυριαρχούν στην ΕΕ από τη δημιουργία της, οι οποίες μετά την δημιουργία της ΟΝΕ και του Ευρώ δυνάμωσαν και στην μεγάλη οικονομική και πολιτική κρίση που ζούμε απογειώθηκαν. Δεν πρόκειται για δημοκρατικό έλλειμμα στην ΕΕ όπως λέγεται, αλλά για την βαθιά αντιδραστική συγκρότησή της που όσο η κρίση συνεχίζεται και η απόσταση λαών και ηγεσιών στην ΕΕ μεγαλώνει, τόσο η δημοκρατία γίνεται η επίφαση και ο αυταρχισμός κυριαρχεί.
Έχει σημασία να σημειώσουμε ποιες χώρες πήραν την απόφαση για τις αλλαγές αυτές. Οι τέσσερες μεγαλύτερες οικονομίες και οι πιο πολυπληθείς χώρες με το μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Οι υπόλοιπες χώρες απλώς ακολουθούν και συμμορφώνονται, όχι ότι πέραν της Γερμανίας ή έστω και της Γαλλίας οι υπόλοιπες έχουν βαρύνουσα γνώμη.
Την ΕΕ από την δημιουργία της και με νωπές τις μνήμες του καταστροφικού Β΄ Παγκοσμίου πολέμου την προίκισαν οι ιδρυτές της με τον μύθο της φιλειρηνικής δύναμης που η δημιουργία της θα απομακρύνει τους πολέμους, της δημοκρατίας και της ισοτιμίας των κρατών μελών που την συγκρότησαν. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Τα κίνητρα των δυτικοευρωπαϊκών αστικών τάξεων ήταν να δημιουργήσουν ένα ισχυρό αντίβαρο στην ΕΣΣΔ και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, στην κομμουνιστική απειλή όπως έλεγαν, να αντιμετωπίσουν το ισχυρό κομμουνιστικό κίνημα στην δυτική Ευρώπη και το εργατικό κίνημα που δυνάμωνε κάτω από τις τραγικές εμπειρίες του πολέμου και την στάση των αστικών τάξεων, και να ισχυροποιηθεί ο δυτικοευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός.
Μέσα από μία πορεία σημαντικών βημάτων μετά τη συνθήκη της Ρώμης και αφού η ΕΟΚ διευρύνθηκε και δημιουργήθηκε η ενιαία αγορά με βάση τις τέσσερες ελευθερίες, και από κει στην Ενιαία Ευρωπαϊκή πράξη έφθασε στο Μάαστριχτ στην ΟΝΕ και το Ευρώ. Στην διάρκεια της διαδρομής αυτής βαθαίνει ο αντιδημοκρατικός χαρακτήρας της, ενισχύονται οι αυταρχικές τάσεις και ουσιαστικά οι αποφάσεις είναι θέμα λίγων μεγάλων χωρών και κυρίως της Γερμανίας.
Η μεγάλη οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008 όξυνε αφενός τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις στα πλαίσια της ΕΕ και αφετέρου το χάσμα μεταξύ των λαών και των κυβερνήσεων και οργάνων της ΕΕ. Στις συνθήκες αυτές και κάτω από τον εμφανή κίνδυνο να οδηγηθεί η ΕΕ στη διάλυση, ανέλαβαν την πρωτοβουλία οι ηγέτες των μεγαλύτερων χωρών και οδήγησαν στην ΕΕ των πολλών ταχυτήτων.
Με κομψές διατυπώσεις η απόφαση της συνόδου της Ρώμης, και αφού τονίσει ότι «η Ευρώπη είναι το κοινό μας μέλλον» αναφέρει: «Θα ενεργούμε από κοινού όταν αυτό είναι δυνατό, με διαφορετικούς βηματισμούς και ένταση, αν είναι απαραίτητο, όπως το έχουμε κάνει στο παρελθόν στο πλαίσιο των συνθηκών, αφήνοντας την πόρτα ανοικτή σε εκείνους που θέλουν να συμμετάσχουν αργότερα». Οι πολλές ταχύτητες είναι ολοκάθαρα διατυπωμένες και συμπυκνώνουν στην εποχή της βαθιάς κρίσης και των μεγάλων κλυδωνισμών της ΕΕ τα ιμπεριαλιστικά χαρακτηριστικά στην ακραία μορφή τους. Βέβαια επί της ουσίας οι δύο ή περισσότερες ταχύτητες, δηλαδή δύο ή περισσότερες κατηγορίες κρατών μελών της, πάντα υπήρχαν ουσιαστικά, αλλά και τυπικά δεν συμμετείχαν όλες οι χώρες σε όλες τις πολιτικές π.χ. συνθήκη Σένγκεν, ζώνη του Ευρώ κλπ.
Στην Ελλάδα η συμμετοχή στην ΟΝΕ και το Ευρώ προπαγανδίστηκε ως συμμετοχή στον σκληρό πυρήνα της ΕΕ, στην πρώτη ταχύτητα έστω και αν η πραγματικότητα ήταν εντελώς διαφορετική. Το νέο μεγάλο εθνικό στόχο που διακήρυξε ο Κ. Σημίτης περί σκληρού πυρήνα τον ασπάστηκε και τον προώθησε η ΝΔ και οι υπόλοιπες αστικές δυνάμεις και δυστυχώς όχι μόνο αυτές. Η θεωρία της ιμπεριαλιστικής Ελλάδας, είχε πολλούς υποστηριχτές. Πως πράγματι συμβαδίζουν Ελλάδα στον σκληρό πυρήνα και παράλληλα εικόνα απόλυτης εξάρτησης και υποταγής; Κανένας δεν μπαίνει στον κόπο να μας το εξηγήσει.
Στην πρώτη ταχύτητα θα ενταχτεί η συγκεντρωμένη ιμπεριαλιστική δύναμη και επιθετικότητα. Οι αντιθέσεις μεταξύ των χωρών που την απαρτίζουν και η αντίθεση αστικών τάξεων και εργατικής τάξης δεν πρόκειται να επαλειφθούν, ίσα ίσα θα οξυνθούν περισσότερο. Στην δεύτερη και ενδεχομένως στις άλλες κατώτερες ταχύτητες, αν υπάρξουν περισσότερες τέτοιες, θα κυριαρχεί η εκμετάλλευση των λαών, η καταπίεση και η λιτότητα, η υπονόμευση των δικαιωμάτων και των κατακτήσεων και η εξάρτηση και εκμετάλλευση ολόκληρων χωρών από τον ιμπεριαλιστικό πυρήνα. Δεν υπάρχει αμφισβήτηση σε ποια ταχύτητα θα ενταχθεί η Ελλάδα, όσο και αν ορισμένοι συνεχίζουν να κάνουν λόγο για πρώτη ταχύτητα.
Ο Πρωθυπουργός από τις απειλές για μπλοκάρισμα της απόφασης της Συνόδου της Ρώμης, πέρασε στην αποστολή επιστολής που ζητούσε η συζήτηση να γίνει στην βάση των ισχυουσών συνθηκών και της συνθήκης της Λισαβόνας και να συμπεριληφθεί στην απόφαση η ισχύς του ευρωπαϊκού κεκτημένου και για χώρες σε μνημόνιο. Δεν έχει όμως καμία ισχύ μια τέτοια διατύπωση και δεν δεσμεύει κανένα. Ο ελληνικός λαός είδε ξεκάθαρα το ωμό πρόσωπο των ευρωπαίων συμμάχων μας και αντιλαμβάνεται πολύ καλά την αξία που έχουν τέτοιες διατυπώσεις.
Η ΝΔ είναι αναφανδόν υπέρ της συμφωνίας και δεν πρόκειται να φέρει την παραμικρή αντίρρηση, όπως δεν έφερε και σε κάθε τι που απαίτησαν κατά διαστήματα οι ευρωπαίοι «σύμμαχοι». Είναι χαρακτηριστική η θέση της ότι δεν συμφωνεί με τα μέτρα που θα αποφασιστούν κατά την αξιολόγηση, αλλά θα τα εφαρμόσει γιατί το κράτος έχει συνέχεια. Ανάλογη είναι η στάση και των άλλων αστικών κομμάτων. Από τις δυνάμεις αυτές δεν μπορεί να περιμένει κάτι ο ελληνικός λαός, δεν πρόκειται να προβάλουν την παραμικρή αντίσταση στην επιβολή κανενός αντιλαϊκού μέτρου και ακόμη περισσότερο στην καθιέρωση της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων.
Ο ελληνικός λαός δεν μπορεί να ελπίζει σε τίποτα άλλο, πέρα από τις δικές του δυνάμεις και τον αγώνα του. Στην κοινή δράση όλων των αντιΕΕ δυνάμεων όσο το δυνατόν πιο πλατειά χωρίς αποκλεισμούς και πρόταξη των στενών ιδιοτελών συμφερόντων, στην πλατειά κινητοποίηση της εργατικής τάξης και των εργαζομένων και την δράση που στέφεται εναντίον των μνημονίων και των μνημονιακών ρυθμίσεων και διεκδικεί την κατάργησή τους, την μονομερή διαγραφή του χρέους, την εθνικοποίηση τραπεζών και μονοπωλιακών επιχειρήσεων στρατηγικής σημασία, της έξοδο από την ΕΕ. Μόνο η δράση αυτή μπορεί να φέρει αποτελέσματα, να καθυστερήσει και να αποτρέψει την επιβολή των μέτρων, να διαμορφώσει τους όρους της συνολικής ανατροπής της μνημονιακής πολιτικής και γενικότερων αλλαγών.
Τον αγώνα εναντίον της ΕΕ με στόχο την αποδέσμευση της χώρας πρέπει να τον δούμε ενταγμένο στο συνολικότερο αγώνα εναντίον του κεφαλαίου με προοπτική το σοσιαλισμό.
