Άλλη μια επέτειος του Πολυτεχνείου μαζί με την παραδοσιακή πορεία της, που φέτος ήταν μαζική. Καλώς βέβαια, άσχετα αν κάποιος έχει κριτικές απόψεις για τον τρόπο που οργανώνεται. Δεν είναι αυτό το σημαντικό. Σημασία έχει να παραμείνει ενεργή στη μνήμη μας αυτή η εξέγερση που έγινε χωρίς κόμματα, λειτούργησε με άμεση δημοκρατία, χωρίς αρχηγούς και καθοδηγητές και με κέντρο λήψης των αποφάσεων τη Γενική Συνέλευση.
Θα μπορούσαμε να εντάξουμε αυτήν την κορυφαία, μαζική αντιστασιακή πράξη στον Γαλλικό Μάη του 1968, που ταυτόχρονα ήταν και παγκόσμιος. (Την ίδια χρονιά έγιναν αντίστοιχες εξεγέρσεις σε πολλές χώρες του κόσμου). Σε μας ήρθε με καθυστέρηση πέντε ετών, αλλά γι’ αυτό δεν χάνει τη σημασία του. Θα ήταν θεμιτό να αποκαλούσαμε το 1968 «Διεθνή Μάη» που έβαλε τα θεμέλια της Αριστεράς του 21ου αιώνα, άσχετα αν αυτή ακόμα δεν έχει συγκροτηθεί ως μόνιμη και σταθερή πολιτική δύναμη.
Τα κινήματα για να διαμορφωθούν, όπως γνωρίζουμε από την Ιστορία, να εξελιχθούν και να καταλήξουν σε υπολογίσιμη πολιτική δύναμη θέλουν δεκαετίες. Οπου εμφανίζεται χαρισματικός αρχηγός, με δεξιοτεχνική τακτική και άριστη επικοινωνία, μπορεί σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα να πάρει στα χέρια του ένα κόμμα με χαμηλά εκλογικά ποσοστά, να το εκτοξεύσει στα ύψη και να γίνει από κόμμα διαμαρτυρίας κόμμα εξουσίας και κυβέρνησης. Αλλά αυτό είναι φούσκα που αργά ή γρήγορα θα σκάσει.
Το είδαμε με το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου που τώρα πνέει τα λοίσθια στο συνεδριακό του νεκροκρέβατο. Θα το δούμε και με τον ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα που αργά ή γρήγορα θα έχει την τύχη τού άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ, που έδειχνε να μη φοβάται χάρο.
Αυτός ο «Διεθνής Μάης» (συμπεριλαμβανομένου του Πολυτεχνείου) έδειξε πως τα σοσιαλδημοκρατικά και κομμουνιστικά κόμματα στον καπιταλιστικό κόσμο είναι μέρος του συστήματος και εναντίον των κινημάτων. (Το ΚΚΕ είχε χαρακτηρίσει την εξέγερση του Πολυτεχνείου έργο προβοκατόρων. Το δε ΚΚΕ Εσ. παζάρευε με το «άνοιγμα Μαρκεζίνη» τους όρους για μια κάθοδο στις χουντικές εκλογές). Από τον Μάη του ’68 μέχρι σήμερα ό,τι κίνημα έχει εμφανιστεί ήταν μια μορφή Πολυτεχνείου.
Χωρίς κόμματα και αρχηγούς, αυθόρμητα, με τάσεις αυτοοργάνωσης και αυτονομίας, συλλογικά, με εγκέφαλο πάντα τη Γενική Συνέλευση. Τώρα το γιατί δεν μπόρεσε να συγκροτηθεί σε πολιτικό φορέα, είναι για προβληματισμό και έρευνα. Και αυτή η συζήτηση γίνεται με μια πληθώρα βιβλίων διανοητών διεθνούς κύρους, με πρωτοβουλίες προς διαφορετικές κατευθύνσεις, όχι πια προς την εξουσία, αλλά κυρίως για ανθρώπινα δικαιώματα και ποιότητα ζωής.
Και αν αυτά μοιάζουν για κάποιον σκληροτράχηλο μπολσεβίκο, φανατικό οπαδό της εξουσίας και της δικτατορίας του προλεταριάτου, φιλανθρωπικά και ρεφορμιστικά, ας σκεφτεί πως στη λίστα των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι πρώτα η εργασία, η κατοικία, η εκπαίδευση και η υγεία. Στην ποιότητα της ζωής είναι το μολυσμένο περιβάλλον που ζούμε, ο καταναλωτισμός, το δηλητηριασμένο φαγητό που τρώμε με τις προσμίξεις των διαφόρων χημικών, εκ των οποίων μερικά έχουν αποδειχτεί καρκινογόνα.
Οι αναγνώστες αυτής της εφημερίδας έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν, έστω και αποσπασματικά, τις απόψεις της Αριστεράς του 21ου αιώνα από τα αποσπάσματα άρθρων ή βιβλίων επιφανών διανοητών που παρουσιάζει κάθε Σάββατο ο Θανάσης Γιαλκέτσης και τις συνεντεύξεις προσωπικοτήτων του ευρύτερου αριστερού χώρου που φιλοξενεί ο Τάσος Τσακίρογλου την ίδια μέρα.
Ακόμα οι πιο ανήσυχοι μπορούν να ψάξουν για βιβλία από μικρούς, μη εμπορικούς εκδοτικούς οίκους ή σε επιλεγμένα μικρά βιβλιοπωλεία που εντάσσουν τη δραστηριότητά τους σε έναν νέο διαφωτισμό. Κατά την άποψή μου, εδώ έχει μετακομίσει η Αριστερά για να βρει τις ιδέες της. Φορείς αυτών των ιδεών είναι όσοι κατεβαίνουν στους δρόμους για να υπερασπιστούν ανθρώπινα δικαιώματα για όλους και πολεμούν τον φασισμό σε όλες του τις εκδοχές.
Ακόμα και τη φασιστική καταστολή της αστυνομίας που απέδειξε πως ο κλάδος των βασανιστών παραμένει ενεργός από την εποχή της χούντας. Και έτσι πια οι κλασικοί βασανιστές απέκτησαν και εγγόνια. Το γεγονός πως η Ελλάδα καταδικάστηκε για βασανιστήρια από το Συμβούλιο της Ευρώπης δεν φαίνεται να το ξέρει η αστυνομία. Πιστεύουν πάντα στην ατιμωρησία τους. Και γι’ αυτό έχουν βάσιμους λόγους.
Και μια και η κουβέντα για διάλογο περί Αριστεράς. Παρακολουθώ επισταμένως, εν μέρει και από επαγγελματική διαστροφή, τον διάλογο για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ. Σίγουρα υπάρχουν και αριστερές φωνές, που τις ακούω με συμπάθεια, αλλά και λύπη. Μου θυμίζουν τους καβαφικούς «Τρώες». Αυτό που βλέπω είναι μια ανασύσταση του ΠΑΣΟΚ, χωρίς τα ελαττώματά του. Μια ιδιόρρυθμη βαλκανική σοσιαλδημοκρατία, εμπλουτισμένη με στοιχεία πιάτσας από τη σχολή του Ανδρέα Παπανδρέου.
Τώρα, πού θυμήθηκαν ένα πολιτικό κίνημα που ιδρύθηκε σχεδόν δύο αιώνες πριν και είχε μέσα στις γραμμές του Μαρξ και Λένιν αλλά και Κάουτσκι και Μπερνστάιν, που έκανε μια ένδοξη πορεία για να καταλήξει στη Φώφη. Αυτή η ιδέα μάλλον πρέπει να είναι κάποια επινόηση διαφημιστή, όπως ήταν το «πρώτη φορά Αριστερά». Και βλέπω κάτι πολύ απλό. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Τσίπρα έχει ένα 30-36% του εκλογικού σώματος το οποίο δεν διακινδυνεύεται. Και αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στον Τσίπρα και τη χαρισματική προσωπικότητά του. Αυτό θα κρατηθεί με εικονικά μέλη σε ένα εικονικό κόμμα. Τι διάλογο να κάνεις; Μόνο για πόστα μπορούμε να μιλάμε.
