Όλοι γνωρίζουμε ότι με τον Νόμο 4387/2016 («νόμος Κατρούγκαλου») οι μειώσεις στις συντάξεις φτάνουν μέχρι και το 30%, δρομολογήθηκε η εξαφάνιση των επικουρικών συντάξεων και αποδιαρθρώθηκε ό,τι είχε απομείνει από το ασφαλιστικό σύστημα.
Με το τέταρτο μνημόνιο Ν.4472/2017 δρομολογήθηκε περαιτέρω μείωση των συντάξεων 18%, συνολική μείωση της ασφαλιστικής δαπάνης κατά 1,8 δισ. που σημαίνει ότι η μείωση του 18% δεν θα αφορά μόνο την προσωπική διαφορά, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση αλλά το σύνολο των συντάξιμων αποδοχών. Δυστυχώς, όμως, οι μειώσεις δεν μένουνε μόνο εδώ.
Η κυβέρνηση για να επιτύχει τα «ματωμένα» πλεονάσματα του 3,5% κάθε χρόνο μεθοδεύει μειώσεις και πέραν των νομοθετικών ρυθμίσεων με αποτέλεσμα ο συνταξιούχος να οδηγείται στον «θάνατο» πριν καν προλάβει να πάρει αυτά που έδινε για εισφορές σε όλη του τη ζωή.
Από τον Μάιο του 2016 δεν έχει εκδοθεί καμία πλήρης σύνταξη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και έχουν εκδοθεί ελάχιστες από τον ΕΦΚΑ (ΙΚΑ).
75.000 συνταξιούχοι επί 2,5 χρόνια, περιμένουν να πάρουν επικουρική σύνταξη (από τον Ιανουάριο του 2015) από το δημόσιο και από άλλα ταμεία δεν έχει εκδοθεί καμία (!) διότι δεν έχει ακόμα καθοριστεί ο τρόπος υπολογισμού τους.
Ο περιβόητος μαθηματικός τύπος των νέων επικουρικών έχει χαθεί μεταξύ ΕΛΣΤΑΤ, Ενιαίας Αναλογιστικής Αρχής και Διεύθυνσης Ασφάλισης του Υπουργείου Εργασίας διότι η ΕΛΣΤΑΤ ισχυρίζεται (λέει μάλιστα ότι έχει ενημερώσει εγγράφως την Εθνική Αναλογιστική Αρχή) ότι δεν μπορεί να διαμορφώσει τις απαραίτητες μεταβλητές, που ζητούνται για την διαμόρφωση του τύπου υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων.
Ήδη, οι επικουρικές τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί κατά 80% ενώ μελέτη του καθηγητή Σάββα Ρομπόλη προβλέπει ότι η μέση επικουρική σύνταξη το 2021 θα ανέρχεται σε 144 ευρώ, μικτά.
Συνολικά, οι μειώσεις θα συνεχιστούν με αποτέλεσμα οι περικοπές θα φτάσουν τα 232 εκατομμύρια ευρώ το 2019, 225 εκατ. το 2020 και 218 εκατ. το 2021. Το χειρότερο όμως δεν είναι αυτό.
Το χειρότερο είναι ότι και όσοι δικαιούνται αναδρομικά επικουρική σύνταξη με το προηγούμενο καθεστώς, πριν δηλαδή το «νόμο Κατρούγκαλου», δεν τα έχουν λάβει και αυτό είναι καθαρή κλοπή. Μάλιστα, το Ταμείο απαντά πως στην προοπτική επανυπολογισμού της σύνταξης με βάση τον «νόμο Κατρούγκαλου» δεν μπορούν να τους καταβάλλουν αναδρομικά με βάση τους προηγούμενους νόμους!
Τα μεγάλα προβλήματα
1) Το ενιαίο ταμείο επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ αποδοχών, δέχεται καθημερινά διαμαρτυρίες για την καθυστέρηση έκδοσης των συντάξεων.
Πάντως εάν κληθεί το ταμείο να εξοφλήσει τις εκκρεμείς συντάξεις, (συνολικά 119.000 από τις οποίες οι 75.000 είναι από 1/1/2015) θα πρέπει να εκταμιεύσει 500 εκ. ευρώ. Το πρόβλημα όμως δεν υπάρχει μόνο στην καθυστέρηση, αλλά και στα λάθη που έχουν γίνει στην περικοπή των συντάξεων το 2011 και το 2012, διότι ο υπολογισμός έγινε επί του αρχικού μεικτού ποσού (προ περικοπών) και όχι επι του νέου μειωμένου ποσού με αποτέλεσμα οι μειώσεις να είναι πολλαπλάσιες των πραγματικών. Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει εκδώσει σχετική απόφαση η οποία όμως δεν έχει ληφθεί υπόψη.
Υπάρχει τεράστια καθυστέρηση στην καταβολή του εφάπαξ το οποίο έχει ήδη μειωθεί κατά 55% συνολικά, τα τελευταία χρόνια. Με βάση τον «νόμο Κατρούγκαλου» ουσιαστικά το εφάπαξ θα αποτελεί το σύνολο των καταβληθεισών εισφορών του εργάσιμου βίου, δηλαδή ουσιαστικά το δημόσιο και οι Κυβερνήσεις κάνουν κατάσχεση μισθού για να τον αποδώσουν (εάν και εφόσον υπάρχουν) μετά τη συνταξιοδότηση του εργαζόμενου. Ήδη, σήμερα η καθυστέρηση στην απόδοση του ξεπερνά τα 3 χρόνια!! Δυστυχώς, όμως, τα πράγματα δεν μένουν μόνο εκεί…
Η Κυβέρνηση αρνείται στο Ταμείο Πρόνοιας (ΤΠΔΥ) την αξιοποίηση των 400 εκατ. ευρώ για την καταβολή των εφάπαξ. Ουσιαστικά, χρησιμοποιεί μόνο τα χρήματα της εισφοράς των εν ενεργεία υπαλλήλων (γύρω στα 27 εκ. ευρώ) συν της επιδότηση και αρνείται να χρησιμοποιήσεις τα αποθεματικά.
Αυτό σημαίνει ότι σκοπεύει να τα χρησιμοποιήσει για να κλείσει άλλες «τρύπες». Άλλωστε η ενοποίηση των ταμείων μέχρι τώρα, μόνο αυτόν τον σκοπό είχε. Την εύκολη χρήση της περιουσίας τους – την καταλήστευση τους.
Το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων, το οποίο ιδρύθηκε το 1867, έχει προχωρήσει μέχρι τώρα σε περικοπές 44% και με την κλοπή ενός μερίσματος, συνολικά έχει φτάσει στο 60%. Οι περικοπές όμως αυτές φαίνεται να μην είναι οι τελευταίες. Η κατάργηση του πόρου του 3% υπέρ του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων αλλά και η επί σειρά ετών, απαξίωση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας του, οδήγησαν στις περικοπές αυτές αλλά δημιουργούν τις προϋποθέσεις και για περαιτέρω περικοπές. Ήδη, από το Μάιο του 2016, λόγω μη καταβολής πλήρους σύνταξης δεν έχει χορηγηθεί κανένα μέρισμα.
Από όλα αυτά καταλαβαίνουμε ότι οι συντάξεις έχουν μειωθεί δραματικά και στο άμεσο μέλλον έρχονται και νέες μειώσεις. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και αυτές οι «κουρεμένες» κύριες και επικουρικές συντάξεις, τα εφάπαξ και τα μερίσματα δεν αποδίδονται ούτε έγκαιρα αλλά ούτε και πλήρη. Με τις μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις μπορεί δηλαδή ένας συνταξιούχος να μην προλάβει να λάβει ούτε αυτά τα ελάχιστα που δικαιούται όσο βρίσκεται στη ζωή.
*Η Δέσποινα Σπανού είναι υπεύθυνη Γραφείου Τύπου της Λαϊκής Ενότητας και μέλος της Π.Γ. της ΛΑ.Ε.
**Αναδημοσίευση από την κυριακάτικη εφημερίδα Kontranews.
