Η συμφωνία του αιώνα ή η σύμβαση των ανεκπλήρωτων ελπίδων; – Τι κέρδισε και έχασε η Ρωσία υπογράφοντας συμφωνία με την Κίνα
Με μια συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Κίνας ως «απάντηση», ενδεχομένως, στη συμφωνία AUKUS, η Ρωσία προχώρησε σε σύναψη συμφωνίας συνεργασίας με την Κίνα για τη «μεγαλύτερη σύμβαση προμήθειας φυσικού αερίου στον κόσμο».
Στη συγκεκριμένη συμφωνία αναφέρεται με ανάρτησή της στα social media η Ρωσική Πρεσβεία στην Ελλάδα, όπου παραθέτει δήλωση του επικεφαλής της ρωσικής εταιρείας αποθεμάτων φυσικού αερίου Gazprom, Alexey Miller, στην οποία ο τελευταίος επισημαίνει πως «το συμβόλαιο με την Κίνα είναι μοναδικό. Είναι η μεγαλύτερη σύμβαση προμήθειας φυσικού αερίου στον κόσμο – 38 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως για 30 χρόνια».
Υπάρχει μια άποψη ότι η σύμβαση για το φυσικό αέριο με την Κίνα είναι μία σημαντική στιγμή που σχετίζεται με τη δύσκολη γεωπολιτική κατάσταση στην Ευρώπη. Ωστόσο, η σύναψη τέτοιων συμφωνιών δεν πραγματοποιείται σε μία ημέρα ή ακόμη και αρκετούς μήνες. Για δεκαπέντε χρόνια η Ρωσία και η Κίνα χτίζουν τις σχέσεις τους. Η σύμβαση για το φυσικό αέριο είναι το αποτέλεσμα μιας επίπονης προσπάθειας για τη δημιουργία μιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεγάλης κλίμακας μεταξύ των δύο δυνάμεων προκειμένου να εδραιώσουν τις θέσεις τους στον κόσμο. Επί του παρόντος, η συνεργασία μεταξύ Κίνας και Ρωσίας έχει λάβει νέο κύκλο, πολιτικά και οικονομικά. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί αποκαλούν τη σύμβαση αερίου με την Κίνα ιστορικό γεγονός.
Όροι μιας συναλλαγής
Τι συνεπάγεται η σύμβαση αερίου με την Κίνα; Οι όροι της συμφωνίας έχουν ως εξής: η σύμβαση συνήφθη για 30 χρόνια, ύψους 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Μεταξύ των δύο χωρών θα δημιουργηθεί αγωγός, μέσω του οποίου η ΛΔΚ θα λαμβάνει ρωσικό φυσικό αέριο απαραίτητο για την ανάπτυξη της οικονομίας της. Επιπλέον, μια επαρκής ποσότητα “μπλε καυσίμου” θα βοηθήσει στον «καθαρισμό» του αέρα στη χώρα καθώς 38 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου θα παρέχονται στην Κίνα ετησίως. Με την πάροδο του χρόνου, ο όγκος των προμηθειών μπορεί να διπλασιαστεί. Όσο για τη Ρωσία, εκτός από τα προφανή οικονομικά οφέλη, θα έχει την ευκαιρία να μειώσει την εξάρτησή της από τη Δυτική Ευρώπη.
Σχέσεις Ρωσίας και Κίνας
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Κίνα και η Ρωσία γίνονται στρατηγικοί εταίροι σε αντίθεση με τις χώρες της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Υπάρχει μια ορισμένη τάση σύμφωνα με την οποία ο κόσμος των δυτικών αξιών τοποθετείται ως καθολικός. Σε αυτό το σύστημα, ολόκληρη η παγκόσμια κοινότητα πρέπει όχι μόνο να χρησιμοποιεί τα ίδια αγαθά, αλλά και να σκέφτεται το ίδιο.
Ωστόσο, η ταυτότητα τέτοιων δυνάμεων όπως η Ρωσία και η Κίνα είναι πολύ ισχυρή. Όταν τρίτες χώρες ( ΗΠΑ,ΕΕ) προσπάθησαν να τις αφαιρέσουν από την πολιτική σκακιέρα, υπήρξε αντίδραση. Τα κράτη άρχισαν να υπερασπίζονται το δικαίωμα στην ανεξαρτησία και την ταυτότητά τους. Η Κίνα και η Ρωσία αναδημιουργούν τον δικό τους πολιτιστικό χώρο, πιστές σε μια ιστορική τάση που λειτουργεί σε όλο τον κόσμο. Και υπό αυτή την έννοια, η τιμή που συνεπάγεται η σύμβαση μεταξύ Ρωσίας και Κίνας δεν είναι σημαντική. Οι πόροι φυσικού αερίου είναι ένα άλλο κοινό σημείο επαφής μεταξύ των δύο κρατών, τα οποία χτίζουν σχέσεις βάση ειρηνικής συνεργασίας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης.
Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αυτής της συμφωνίας πρέπει να αξιολογηθούν στην προσεχή μακροοικονομική προοπτική. Φυσικά, η Gazprom δεν θα λάβει άμεσα οφέλη από αυτή τη συμφωνία μεγάλης κλίμακας. Αλλά η εταιρεία θα έχει την ευκαιρία να επεκταθεί σε μια εναλλακτική αγορά.
Παράλληλα της δίνεται η δυνατότητα να εξοικειωθεί με επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, να δημιουργήσει μια τεράστια υποδομή για την παραγωγή και τη μεταφορά φυσικού αερίου και να αναζωογονήσει έτσι την οικονομική της κατάσταση με έργα στην Άπω Ανατολή.
Το ζήτημα της τιμής για τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου παραμένει ανοιχτό και προκαλεί ανησυχία σε ορισμένους. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα υπάρχουν πολύ περισσότερα «συν» για τη σύμβαση αερίου με την Κίνα από τα «πλην». Αν είναι έτσι – ο χρόνος θα δείξει.
Τι κέρδισε και έχασε η Ρωσία υπογράφοντας συμφωνία με την Κίνα
Από τη μία πλευρά, πολλοί ειδικοί λένε ότι η δύσκολη γεωπολιτική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ρωσία ανάγκασε την ηγεσία της Gazprom και του Βλαντιμίρ Πούτιν προσωπικά να κάνουν σημαντικές παραχωρήσεις στους Κινέζους εταίρους τους.
Πράγματι, η τιμή του φυσικού αερίου για την Κίνα δεν διαφέρει πολύ από τη μέση ευρωπαϊκή, και ταυτόχρονα, όλα τα έξοδα κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου βαρύνουν τη Ρωσία (το ποσό των 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων που παρέχεται στη Ρωσία, σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές, είναι μια προκαταβολή για το καύσιμο που δεν έχει ακόμη προμηθευτεί η Κίνα, ανάπτυξη κοιτασμάτων και μεταφορά αερίου). Κάποιοι απαισιόδοξοι αναλυτές λένε ότι υπό τέτοιες συνθήκες το NPV της Gazprom (καθαρά έσοδα από έκπτωση) από τη «συμφωνία του αιώνα» θα είναι μόλις 3,2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Επίσης, η απόφαση μεταφοράς φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα Chayandinskoye και Kovytkinskoye δεν διευκρινίζει τη σκοπιμότητα κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Altai, ο οποίος θα συνδέσει τα ρωσικά κοιτάσματα στη Δυτική Σιβηρία με την περιοχή Xinjiang της Κίνας και εκτιμάται μεταξύ 5 και 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Χάρη σε αυτόν τον αγωγό φυσικού αερίου, η Ρωσία θέλει να ανταγωνιστεί το Τουρκμενιστάν, το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν, τα οποία παρέχουν «μπλε καύσιμα» στην περιοχή Σιντζιάνγκ της Κίνας μέσω του αγωγού φυσικού αερίου Κεντρικής Ασίας-Κίνας.
Παρά τις διαβεβαιώσεις του προέδρου στα τέλη Μαΐου 2014 ότι η κατασκευή αυτού του δαπανηρού έργου θα ολοκληρωθεί, δεν υπογράφηκαν συμφωνίες με την Ουράνια Αυτοκρατορία για την προμήθεια. Ενώ ο όγκος των προμηθειών από το Τουρκμενιστάν, το Ουζμπεκιστάν και το Καζακστάν ανέρχεται τώρα σε 25 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα και το 2025 θα αυξηθεί σε 55 δισεκατομμύρια. Ως εκ τούτου, μέχρι στιγμής οι προσπάθειες της Ρωσίας να εισέλθει στην αγορά προμηθειών φυσικού αερίου στη Δυτική Κίνα δεν έχουν στεφθεί με επιτυχία.
Επομένως, δεν μπορεί να υπάρξει οριστική απάντηση στο ερώτημα πόσο κερδοφόρα είναι αυτή η συμφωνία για τη Ρωσική Ομοσπονδία. Από πολιτική άποψη, η υπογραφή της συμφωνίας στη Σαγκάη είναι ένα αναμφισβήτητο πλεονέκτημα, αφού, φυσικά, αυτό το γεγονός θα οδηγήσει στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Κίνας, η οποία είναι ένας από τους κύριους παίκτες στη σύγχρονη γεωπολιτική σκηνή.
Πηγή: Πενταπόσταγμα – Ιωάννης Χάρχαρης