Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει το κυπριακό κανάλι Σίγμα και οι οποίες χρήζουν επιβεβαίωσης, Ελλάδα, Κύπρος, Ιταλία και Ισραήλ συμφώνησαν για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου EastMed, ο οποίος θα διασχίζει την Ανατ. Μεσόγειο, από Ισραήλ μέσω Κύπρου και Ελλάδας, με προορισμό την Ιταλία και από εκεί προς την Ευρώπη και η σχετική συμφωνία, στη βάση των ίδιων πληροφοριών, μέλλεται να υπογραφεί στις αρχές του 2020.
Σύμφωνα με το ίδιο κανάλι η συμφωνία επισπεύσθηκε μετά την υπογραφή του παράνομου ΜνημονίουΤουρκίας-Λιβύης, με το οποίο η Τουρκία έθετε προσκόμματα στη διέλευση του EastMed από την οριοθετημένη υποτιθέμενα “δική” της ΑΟΖ και επομένως τον ακύρωνε, αφού η ίδια είχε τη δυνατότητα να μην αδειοδοτήσει την σχετική όδευση.
Στη συμφωνία, πάντα κατά το Σίγμα, καθορίζονται ζώνες δικαιοδοσίας, δικαιώματα ελέγχου και έκδοσης αδειών, ενώ “διασφαλίζεται” η διέλευση του αγωγού από την ΑΟΖ που η Τουρκία με βάση το Τουρκολυβικό Σύμφωνο θεωρεί ως δική της. Τα παραπάνω, στο βαθμό που είναι ακριβή, είναι εξαιρετικά σημαντικά, διότι αμφισβητούν τους σχεδιασμούς της Τουρκίας για την ΑΟΖ στην Ανατ. Μεσόγειο και διαμορφώνουν δεδομένα ερήμην της.
Σύμφωνα πάντα με το Σίγμα ο αγωγός EastMed θα βρίσκεται υπό την αιγίδα της Ε.Ε και θα στηρίζεται από τις ΗΠΑ, αφού οι τελευταίες τον θεωρούν ως την βασική εναλλακτική οδό τροφοδοσίας της Ε.Ε με φυσικό αέριο για την μείωση της εξάρτησής της από την Ρωσία.
Οι δυσκολίες του EastMed
Ανεξάρτητοι παρατηρητές τόνιζαν ότι θα πρέπει να αναμένουμε τις επίσημες ανακοινώσεις των αντίστοιχων χωρών και τις επίσημες δηλώσεις για τα χαρακτηριστικά του EastMed προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
Οι ίδιοι παρατηρητές σημείωναν πάντως ότι το έργο αυτό, αποκλειστικά θαλάσσιου αγωγού μεγάλης απόστασης, θα έχει δυσθεώρητη δαπάνη, η οποία είναι αμφίβολο αν μπορεί να αποσβεστεί από ένα αγωγό με σχετικά μικρή μάλιστα τροφοδοσία αερίου, πολύ περισσότερο που στο σχεδιασμό και την τροφοδοσία του δεν συμμετέχει η Αίγυπτος, η οποία είναι και αντίθετη στην κατασκευή του.
Πολιτικοί κύκλοι τόνιζαν ακόμα ότι το έργο του EastMed θα συναντήσει τις σφοδρές αντιδράσεις της Τουρκίας, εφόσον δεν υπάρχουν επίσημες οριοθετήσεις της ΑΟΖ στις θαλάσσιες περιοχές όδευσης του, ενώ είναι προβληματικό το γεγονός ότι με τον EastMed η Κύπρος αλλά και η Ελλάδα προσδένονται ερμητικά στο άρμα του Ισραήλ, μια δύναμη επιθετική και δύναμη κατοχής και κατάφωρης παραβίασης κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου στην περιοχή.
Η ανάγκη νόμιμης οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών στην Ανατ. Μεσόγειο, υπό το φως όλων των τελευταίων εξελίξεων, γίνεται πολύ πιο αναγκαία και επιτακτική, πράγμα που απαιτεί να σεβαστούν και να ασπαστούν όλες οι πλευρές, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας ως το μοναδικό εργαλείο για νόμιμες και δίκαιες διευθετήσεις.
Δεν διαφαίνεται όμως βούληση από τα ισχυρά Δυτικά κέντρα – Γερμανία και ΗΠΑ – να ασκήσουν την ανάλογη ισχυρή και αποτελεσματική πίεση προς την Άγκυρα για να υιοθετήσει τους κανόνες της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας ως το μόνο δρόμο για θετικές ρυθμίσεις στην περιοχή.
Κ.Μ