Διαστάσεις ευρείας πολιτικής κρίσης τείνει να λάβει η εκλογή του Τόμας Κέμεριχ στο αξίωμα του πρωθυπουργού της Θουριγγίας με τις ψήφους του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) και της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD).
Λίγες ώρες μετά την επεισοδιακή ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας στο κοινοβούλιο της Ερφούρτης, χιλιάδες Γερμανοί συμμετείχαν σε συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας τόσο στην Θουριγγία, όσο και στο Βερολίνο, μπροστά από τα κεντρικά γραφεία του FDP, αλλά και στην Κολωνία, στην Λειψία, στην Φραγκφούρτη, στο Μόναχο και στο Μαγδεμβούργο.
Μεθαύριο Σάββατο, έπειτα από απαίτηση του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), θα συγκληθεί στην Καγκελαρία η κυβερνητική επιτροπή, με τις ηγεσίες των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού σε κατάσταση διαχείρισης κρίσης. Το μέλλον του «μεγάλου» συνασπισμού τέθηκε ήδη εν αμφιβόλω από τον αντικαγκελάριο και υπουργό Οικονομικών Όλαφ Σολτς (SPD), ο οποίος προειδοποίησε ότι οι εξελίξεις στη Θουριγγία θα έχουν συνέπειες σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Η Άγκελα Μέρκελ, η οποία ταξίδευε χθες για την Νότια Αφρική, δεν θέλησε να μιλήσει για το θέμα κατά την πτήση για την Πρετόρια. Θεωρείται ωστόσο βέβαιο ότι θα υποχρεωθεί σύντομα να τοποθετηθεί.
Οι ηγεσίες των κομμάτων, ακόμη και ο αρχηγός του FDP Κρίστιαν Λίντνερ, καταδίκασαν το αποτέλεσμα κι έκαναν ανοιχτά λόγο για το ενδεχόμενο επαναληπτικών εκλογών στο ανατολικό κρατίδιο. «Αν τα κόμματα του δημοκρατικού κέντρου, CDU, SPD και Πράσινοι δεν ανταποκριθούν στην πρόκληση του κ. Κέμεριχ για συνεργασία, τότε θα πρέπει να αναμένονται σύντομα νέες εκλογές – και, κατά την γνώμη μου, θα ήταν απαραίτητες», δήλωσε ο κ. Λίντνερ. Η πρόεδρος του CDU Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ φάνηκε να συμφωνεί, δηλώνοντας ότι «οι εκλογές δεν θα ήταν η χειρότερη διέξοδος από την κρίση». Η απάντηση, όμως, της τοπικής οργάνωσης των Χριστιανοδημοκρατών στην Θουριγγία, ότι αντιλαμβάνονται ως ευθύνη τους την προσπάθεια να εμποδίσουν την στασιμότητα και τις νέες εκλογές, επιβεβαίωσε επίσης την εσωτερική κρίση στην CDU, το προεδρείο της οποίας είχε προηγουμένως ομόφωνα αποφασίσει υπέρ της νέας προσφυγής στις κάλπες.
Γερμανικά ΜΜΕ είδαν αρχικά «πολιτικό σεισμό», «αιφνιδιαστική ανατροπή» και «τεράστια πολιτική έκρηξη».
Στην δεύτερη ανάλυση των εξελίξεων, οι περισσότεροι πολιτικοί παρατηρητές συμφωνούν ότι ο μεγάλος κερδισμένος της χθεσινής ημέρας ήταν η Ακροδεξιά, η AfD, καθώς και ότι αν την επιτυχία της μπορεί να την πιστωθεί ένα πρόσωπο, αυτό είναι ο Μπγιέρν Χέκε, επικεφαλής του κόμματος στην Θουριγγία και ιδρυτής της ομάδας «Η Πτέρυγα», η οποία συγκεντρώνει τους πλέον ακραίους του κόμματος.
«Ο αληθινός νικητής λέγεται Χέκε», κρίνει το γερμανικό δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο ARD σε άρθρο γνώμης που έχει αναρτηθεί στον ιστότοπό του και στο οποίο επισημαίνεται ότι ο στόχος του Χέκε, να απομακρυνθεί από την εξουσία ο συνασπισμός Αριστεράς, SPD και Πρασίνων και να βρεθεί το δικό του κόμμα σε θέση διαπραγμάτευσης με τα δημοκρατικά κόμματα, επετεύχθη.
«Ο ίδιος δεν έθεσε υποψηφιότητα για πρωθυπουργός, αλλά πρότεινε κάποιον άγνωστο και δοκίμασε την συμπεριφορά του CDU στους δύο πρώτους γύρους της ψηφοφορίας. Η CDU και το FDP ανέχθηκαν να συμφωνήσουν με την AfD, η οποία αμφισβητεί δημοκρατικές αξίες όπως η ελευθερία, η αλληλεγγύη, η ανοιχτή κοινωνία, η ελευθερία του Τύπου. Αξίζει όλο αυτό μόνο και μόνο για να εκτοπιστεί μια κυβέρνηση Αριστεράς, SPD και Πρασίνων;», διερωτάται η συντάκτρια του άρθρου.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι τι θα συμβεί τις επόμενες ημέρες. Από τη μια πλευρά, η μεγαλύτερη Κοινοβουλευτική Ομάδα, της Αριστεράς, εκτοπίστηκε από την εξουσία από ένα κόμμα, το FDP, που εξασφάλισε μετά βίας την είσοδό του στην Βουλή, ενώ ο νεοεκλεγείς κρατιδιακός πρωθυπουργός δεν μπορεί να στηριχτεί σε κάποιον συνασπισμό δυνάμεων. Ακόμη και αν CDU, SPD και Πράσινοι ανταποκριθούν στο κάλεσμά του, δεν διαθέτουν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία χωρίς την συμμετοχή είτε της Aριστεράς είτε της AfD. «Η Θουριγγία ήταν πεδίο πειραματισμού για την πρώτη κυβέρνηση Αριστεράς, SPD και Πρασίνων στην Γερμανία. Και παραμένει πεδίο πειραματισμού – τώρα υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες», καταλήγει το σχόλιο του πρώτου καναλιού της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης.
Σε κεντρικό της σχόλιο, η εφημερίδα Die Welt επιτίθεται στον επικεφαλής της CDU στην Θουριγγία Μάικ Μόρινγκ: «θα πρέπει να έχει στενή σχέση με την βλακεία», γράφει, «δεν μπορεί να εξηγηθεί αλλιώς η πολιτική μικρόνοια να συνταχθεί το CDU με την AfD χωρίς λόγο». Η εφημερίδα προσθέτει ότι αυτό είναι το… καλό σενάριο: διότι, εάν δεν επρόκειτο για ανοησία, τότε υπήρχε σίγουρα σχέδιο και συνεννόηση με το FDP και ίσως και με την AfD – για να απαλλαγούν από την Αριστερά.
Η Frankfurter Allgemeine Zeitung υποστηρίζει ότι ο πολιτικός ελιγμός της AfD στην Θουριγγία, να ψηφίσει τον δικό της υποψήφιο στις δύο πρώτες ψηφοφορίες αλλά στην τρίτη να ψηφίσει αιφνιδιαστικά τον υποψήφιο του FDP, όπως είχε κάνει προηγουμένως και το CDU, «είναι τόσο διαφανής όσο και αυτός του CDU και αυτό θα τους χαρακτηρίσει συνεργούς». Η εφημερίδα στο σχόλιό της αναφέρει ακόμη ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση (μειοψηφίας) και αν σχηματιστεί, θα φέρει την «ρετσινιά» ότι υπάρχει χάρη στην AfD, ένα κόμμα το οποίο παρακολουθείται από τις ομοσπονδιακές μυστικές υπηρεσίες.
Για «σημείο καμπής στη μεταπολεμική πολιτική ιστορία» της Γερμανίας κάνει λόγο σε σχόλιό της η Handelsblatt και προβλέπει ότι το τίμημα που θα πληρώσουν CDU και FDP θα είναι τελικά πολύ υψηλό.
«Η πολιτική δεν είναι παιχνίδι», υπογραμμίζει η Süddeutsche Zeitung και χαρακτηρίζει «ανεύθυνη» την εκλογή του Τόμας Κέμεριχ. Τονίζει ακόμη ότι πέρα από τις συνέπειες, θα πρέπει να απασχολήσει και το πώς μπόρεσε να συμβεί κάτι τέτοιο. Η ευθύνη, σύμφωνα με τον αρθρογράφο της SZ, ανήκει σε δημοκρατικά εκλεγμένους πολιτικούς οι οποίοι τελικά δεν καταλαβαίνουν ποια είναι η αποστολή τους.
«Αξιοθρήνητη» χαρακτηρίζει την κατάσταση η εφημερίδα Bild και ζητά από τον Τόμας Κέμεριχ να προχωρήσει στην «πλέον αξιέπαινη πράξη της πολιτικής του καριέρας και να γίνει ο ‘συντομότερος’ πρωθυπουργός κρατιδίου στην ιστορία».